Հոգևոր

Ննջեցյալների գերեզմանատունն այն վայրն է, ուր ամփոփված են նրանց մարմինները, իսկ հոգիները գտնվում են երկնային օթևաններում: Պարբերաբար այցելում ենք նրանց շիրիմներին, խունկ վառում և աղոթում նրանց հոգիների հանգստության համար: Սա է կարևորը:

Միայն թե նա հավատո՛վ թող խնդրի և թող չերկմտի, որովհետև, ով երկմիտ է, նման է ծովի հողմակոծ և տարուբերվող ալիքներին:

Յուրաքանչյուր ազգի ինքնատիպության կարևոր տարրերից մեկը պատմականորեն ձևավորված ավանդույթներն են:

«Բայց այդ նշանը միշտ դիր. երբ ուտում ես, երբ խմում ես, ամեն տեսակ նպատակի դեպքում, ամեն տեսակ բաժակի վրա անպակաս արա, թե՛ նստելիս, թե՛ կանգնելիս, թե՛ խոսելիս, թե՛ շրջելիս, թե՛ անկողին մտնելիս»: (Ս. Կյուրեղ Երուսաղեմացի)

Դու, որ մեր տկար բնության փորձառությունը ունեցար, ո՜վ մեր քահանայապետ Հիսուս, Քեզ ենք նայում:

– Պատկերացրու, որ կա մի բանկ, որը քեզ ամեն առավոտ տրամադրում է որոշակի գումար: Տվյալ օրվա ծախսերից հետո մնացորդ գումարը զրոյանում է՝ չփոխանցվելով հաջորդ օրվան: Ի՞նչ կանեիր այդ գումարը, – կհարցնեն քեզ:

Նա խոսքով ստեղծեց ամբողջ աշխարհն ու մարդուն, Իր ստեղծած մարմնին խոսք տվեց ու Իր խոսքը մարմնավորեց Քրիստոսով։

Հիսուս Քրիստոսի հրաշափառ Հարության տոնը կոչվում է նաև Զատիկ, որը նշանակում է զատում, բաժանում, հեռացում մեղքերից և վերադարձ առ Աստված: Զատիկը Հայ Առաքելական Ս. Եկեղեցու 5 տաղավար տոներից մեկն է:

Հավատ-հավատարմություն, вера-верность և էլի կգտնվեն այնպիսի լեզուներ, որտեղ «հավատարմություն»-ը կունենա նույն բառարմատը, ուստի առանց երկմտելու կարելի է ասել, որ այն՝ որպես անանց հոգևոր արժեք, ուղղակիորեն բխում է հավատքից:

Այս օրը պատկերն ու օրինակն է արարչության յոթերորդ օրվա, երբ Աստված հանգստացավ Իր բոլոր գործերից: Աստված վեց օրում արարեց աշխարհը, իսկ յոթերորդ օրը հանգստացավ:

Ավագ ուրբաթ առավոտյան ժամը 11-ին կատարվում է Խաչելության կարգ: Այդ ժամանակ ընթերցվում են ավետարաններ, որոնք բոլորն էլ խաչելության վերաբերյալ են: Բոլոր չորս ավետարանիչներն էլ նշում են, թե ինչպես խաչվեց Քրիստոս:

Մեծ Պահքին անմիջապես հաջորդող շաբաթը կոչվում է Ավագ Շաբաթ և ընդգրկում է Փրկչի երկրային կյանքի վերջին կարևորագույն իրողությունները` հաղթական մուտքը Երուսաղեմ (Ծաղկազարդ), Վերջին Ընթրիքը, Մատնությունը, Չարչարանքները, Խաչելությունը, Մահը, Թաղումը և ի վերջո հրաշափառ Հարությունը` Ս. Զատիկը, որն այս տարի նշվելու է ապրիլի 21-ին։

Այն, ինչ փնտրում ես, բնորոշում է ապագադ, ինչ գտնում ես՝ պատկերում ներկադ:

Ավագ Երեքշաբթի ավետարանական ընթերցանությամբ հիշատակվում է «Տասը կույսերի» առակը (Մատթ. 25:1-13), որը հորդորում է նմանվել իմաստուն կույսերին և պատրաստ լինել Տիրոջ հրաշափառ Գալստյանը:

Համաձայնեք, որ կյանքը հիանալի պարգև է, որն անպայման պետք է վայելել։ Արդյո՞ք մենք մեր կյանքի յուրաքանչյուր օրն ընդունում եք որպես պարգև, որը պետք է վայելենք, թե հակառակը՝ բոլորովին անտարբեր եք նոր օրվա հանդեպ։

ԱՎԱԳ ԵՐԵՔՇԱԲԹԻ (ապրիլի 16)-Հիշատակ տասը կուսանաց – ժամը 17:30-ին, Մայր Աթոռ Ս. Էջմիածնի Ս. Հովհաննես Մկրտիչ-Ս. Վարդան մատուռ-մկրտարանում,

Մեծ Պահքի 41-րդ օրը Հայաստանյայց Առաքելական եկեղեցու օրացույցում Ղազարոսի հարության հիշատակի օրն է:

Հայ Եկեղեցին Ս. Հարության տոնին նախորդող կիրակի նշում է Ծաղկազարդը, որը Քրիստոսի հաղթական մուտքն է Երուսաղեմ:

Եթե փորձենք հայացք նետել մեր շուրջ տեղի ունեցող երևույթներին՝ կհամոզվենք, որ ապրում ենք «դժվարին ժամանակներում»։

Այն ամենն, ինչ տեսնում ես դիմացինի մեջ, դրա կրողն ես հանդիսանում:Սա հաճախ էր տատիկս մեզ ասում:

Սիրիայի Հալեպ քաղաքում հավատացյալները ակտիվորեն վերադառնում են վերականգնված հայկական Սուրբ Քառասուն Մանկանց եկեղեցի, որը 2015 թվականին ոչնչացվել էր «Իսլամական պետություն» ահաբեկչական խմբավորման գործողությունների հետևանքով:

Սերն անձրևի է նման. երբ սերը պակասում է, սկսվում է երաշտը:

Հանգուցյալին առնչվող հոգևոր արարողությունները ՝ յոթնօրեք, քառասունք, կատարվում են՝ ամեն մեկն իր հերթին։ Այս իմաստով Ս. Զատիկը քառասունքը չի կտրում. օրինակ՝ եթե քառասունքին մնացել է մի քանի օր և մինչ այդ հանդիպում է Ս. Զատկի տոնը, ապա քառասունքը չի կտրվում։

Քրիստոնյայի համար համբերությունն ու ժուժկալությունը կարևոր առաքինություններ են, սակայն կա մի բան, որի բացակայության դեպքում մնացած բոլորը արժեզրկվում են։ Այդ առաքինությունը սերն է:

Երևանյան սրճարաններից մեկն եմ շտապում․ այնտեղ ինձ սպասում է Շողիկը։ Նա մեկն է, ում անվերապահորեն կարելի է վերագրել չարենցյան «աստվածամոր աչքերը»։ Հին ծանոթներ ենք Շողիկի հետ, բայց վաղուց չենք հանդիպել։

Բասենում, Դարալագյազում Միջինքի չորեքշաբթի երեկոյան եկեղեցում ջրով և ձեթով լի կոնք է դրվել, որը կոչվել է «լիճք», ուր եղեգնյա խաչի մեջ մինչև լույս պատրույգ է վառվել:

Ցանկացած կորուստ մեզ մեծ կամ փոքր ցավ է պատճառում:

Շատ հաճախ դեպքեր են լինում, երբ մարդիկ եկեղեցի հաճախելը երկրորդական պլան են մղում, իսկ թե ինչու՞, փորձեցինք պարզել մեր համաքաղաքացիներից:

Չափազանց արագահոս է մեր կյանքը. նրանում կա´մ կորցնում, կա´մ շահում ենք ամենակարևորը՝ ժամանակին արտահայտվելու կարողությունը:

Եթե չիմանալով օգտագործել ենք արգելված սնունդ կամ պահքին հակասող արարք ենք թույլ տվել, դա նշանակում է Պահքը խախտել ենք, թե՞ կարելի է շարունակել։