Հոգևոր

Պահքերից առաջինն ու Մեծը սուրբ Քառասնորդացն է, որ օրինադրեցին ու պահեցին մարգարեները, որը նաև Քրիստոս պատվեց և մեզ ավանդեց: Պահքը սկսվում է Բարեկենդանին և ավարտվում Զատկին, և այն «Քառասնորդաց» է կոչվում, որովհետև պահոց երկրորդ կիրակիից մինչև Տիրոջ ընթրիքը կազմում է քառասուն օր: Այս պահքը կոչվում է նաև «Աղուհացից», որովհետև նախկինում այս պահքի կերակուրն աղ ու հաց է եղել: Այսպես պահել են հավատացյալներն առաքյալների ու առաջին հայրապետների ժամանակներում, երբ դեռ ջերմեռանդ էին քրիստոնեական հավատի մեջ, իսկ այնուհետև թուլանալով` աստիճանաբար սկսեցին ուտել նաև այլ կերակուրներ:

Նախ, հարկավոր է հիշել, որ Մեծ Պահքը միայն որոշ սննդատեսակներից հրաժարվելու մասին չէ: Պահքի ընթացքում հրաժարվում են ոչ միայն որոշակի կերակուրներից, այլև մոլի սովորություններից, շատախոսությունից, ստախոսությունից, հայհոյանքից և այլ մեղքերից:

Մեծ Պահքի շրջանը տևում է 48 օր` Բուն Բարեկենդանից մինչև Ս. Հարության (Զատկի) տոնի նախօրեն:

Մուտք ենք գործում Մեծ Պահքի շրջան, որը աղոթքի, խոկման ու ներհայեցողության առանձնակի ժամանակամիջոց է։ Այս օրերին մեր ներաշխարհը պայծառանում ու զորանում է սուրբգրային ընթերցումներով, հոգեշահ պատգամներով, որ փոխանցում են Մեծ Պահքի կիրակիների խորհուրդները։

Այսօրվանից մեկնարկում է Մեծ պահքի շրջանը, որը տևում է 48 օր` Բուն Բարեկենդանից մինչև Ս. Հարության (Զատկի) տոնի նախօրեն:

Ընկերուհիս այնքան էլ հավատացյալ չէ, չի էլ մասնակցում եկեղեցական արարողություններին, բայց պատրաստվում է պահք պահել 40 օր: Մի՞թե դա անիմաստ չէ:

Հայ Առաքելական եկեղեցին այսօր նշում է Ս. Ղևոնդյանց քահանաների հիշատակության օրը։

Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Երկրորդ Ծայրագույն Պատրիարք և Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի տնօրինությամբ Հոգեշնորհ Տ. Աղան աբեղա Երնջակյանը, ազատվելով Մայրավանքում ստանձնած պարտականություններից, նշանակվել է Դամասկոսի հայոց թեմում` թեմակալ առաջնորդի իշխանության ներքո:

Երբեմն լինում են իրավիճակներ, որոնք դուրս են գալիս մեր վերահսկողությունից ու թվում է՝ խնդիրն այլևս լուծում չունի, կամ եթե ունի, մենք անկարող կլինենք տեսնել դրա լուծումը: Ու ամեն անգամ, երբ անորոշությունը ու վախը պատում է մեր հոգին, մեզ միայն մի բան է մնում անել՝ ապավինել Աստծո զորությանը:

Հայ Առաքելական եկեղեցին այսօր նշում է Ս. Իսահակ Պարթև Հայրապետի տոնը:

Այսօր՝ փետրվարի 10-ին, Հայ առաքելական եկեղեցին նշում է Սուրբ Ատոմյանց հիշատակության օրը:

Սուրբ Սարգիսը համարվում է երիտասարդների բարեխոս:

Փետրվարի 8-ին Ս. Սարգիս զորավարի, նրա Մարտիրոս որդու և 14 զինվորների տոնն է:

Վաղը Հայ Առաքելական Եկեղեցին տոնում է Սուրբ Սարգիս զորավարի տոնը, որին ընդառաջ այս գիշեր բոլոր չամուսնացած երիտասարդները քնելուց առաջ կարող են աղի բլիթ ուտել և տեսնել իրենց ապագա կողակցին:

Հայաստանյան Առաքելական եկեղեցին այսօր նշում է Ս. Հովնան մարգարեի հիշատակության օրը:

Աղթամարի եկեղեցու պատի քանդակներում կարելի է հանդիպել նաև Ս. Սարգսին՝ ձիու վրա նստած։ Նա պատկերված է առանց որդու, ձեռքին՝ նիզակ։

Թեև այսօր Սուրբ Սարգսի տոնը կապվում է երիտասարդների և սիրահարների հետ, սակայն նախկինում տոնի առթիվ երեխաներին նվերներ տալու սովորություն է եղել:

Հայ եկեղեցին այսօր նշում է Առաջավորաց պահքը: Առաջավորաց պահքը, որը հատուկ է միայն Հայ Առաքելական եկեղեցուն, տեւում է հինգ օր:

Սուրբ Սարգսի տոնին կմատուցվի Սուրբ Պատարագ

Ս. Սարգիսը հանդիպում է նաև Հայոց էպոսում՝ «Սասնա ծռեր»-ում:

Շատ ցավալի է, երբ մեր վստահությունը չեն արդարացնում։ Եթե անվստահությունը կրկնվում է մի քանի անգամ, մենք ստիպված ենք լինում լրջորեն խորհել, թե ինչ մարդկանց հետ ենք նախընտրում ընկերակցել։

Ս. Սարգիսը հայ ժողովրդի ամենասիրված սրբերից է:

Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Երկրորդ Ծայրագույն Պատրիարք և Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի տնօրինությամբ կատարվել են Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի միաբանների նշանակումներ:

Այս տարի սիրո բարեխոս Ս. Սարգսի, նրա Մարտիրոս որդու և 14 զինվորների տոնը Հայ Եկեղեցին նշում է փետրվարի 8-ին:

«Խոնարհություն է, երբ մեծարում են ընկերոջդ և քեզ անտեսում, դու չես տրտմում, այլ այսպես ես ասում, թե` «Սրան էլ արժանի չեմ, ինչ ունեմ»…»
Անանաիա Նարեկացի:

«Ես եմ կենաց հացը. ով դեպի ինձ գա, քաղց չի զգա, և ով ինձ հավատա, երբեք չի ծարավի» (Հովհ. 6:35):

Հայաստանյան Առաքելական եկեղեցին այսօր նշում է Ս. Անտոն, Տրիփոն, Պարսամ և Ոնոփրիոս ճգնավորներ հիշատակության օրը։

Սուրբ Սարգիս զորավարի տոնը հայության մեջ համարվում է երիտասարդության և սիրո օրհնության տոն:

Հունվարի 14-ին Հայ Առաքելական Սուրբ Եկեղեցին նշում է Հովհաննես Մկրտչի ծննդյան տոնը: Հենց նա էր, որ ավետեց Քրիստոսի գալուստը: Նա Մարիամ Աստվածածնից հետո հաջորդ մեծագույն սուրբն է համարվում:

Կարևորելով Բուլղարիայի հայոց թեմի դերն ու նշանակությունը, տեղի հայ համայնքների ակտիվությունն ու ներգրավվածությունը հոգևոր ու ազգային կյանքում ընթացող իրադարձություններին՝ 2019թ. դեկտեմբերի 7-ից 2020թ. հունվարի 5-ը ընկած ժամանակահատվածում Ռումինիայի հայոց թեմի առաջնորդ և Բուլղարիայի հայոց թեմի Առաջնորդական Տեղապահ գերշ. Տ. Տաթև եպիսկոպոս Հակոբյանը հովվական այցով եղել է Բուլղարիայի մի շարք հայկական ծուխերում ու քաղաքներում: