Հոգևոր

Արդ, սիրելինե՛րս, այս ամենը իմանալով՝ չարհամարհենք Աստծու սերն ու համբերատարությունը, քանզի Աստծու քաղցրությունը մեզ ապաշխարության է կանչում: Մեր խստությամբ և անզեղջ սրտով բարկություն չկուտակենք Աստծու արդար դատաստանի օրը, որ հատուցելու է յուրաքանչյուրին ըստ իր գործերի, այլ երկյուղով տնօրինենք մեր կյանքը՝ վախենալով ոչ միայն գեհենի տանջանքներից, այլ հատկապես՝ Աստծուց մերժվելուց և նրա բարի դեմքից զրկվելուց:

Պահքի ընթացքում շատ կարևոր էր ողորմություն տալը և եկեղեցուն նվիրատվություն անելը: Որոշ վայրերում Մեծ պահքի առաջին օրն ուխտի էին գնում մոտակա սրբավայր:

Այսպես դիմեց Քրիստոսին հիվանդ երեխայի հայրը, երբ Փրկիչն ասաց, որ «ամեն ինչ հնարավոր է նրա համար, ով հավատում է» (Մարկոս 9:22):

Պահքը լուծում ենք սուրբ Զատիկից մեկ օր առաջ` շաբաթ երեկոյան, Ճրագալույցի Պատարագից հետո: Բուն բարեկենդանի կիրակիից մինչև սուրբ Զատիկ հիսուն օր է, որոնցից քառասունութը բուն պահքի օրերն են:

Եթե որոշել ես պահել Մեծ Պահքը, ապա որոշել ես հոգու խոնարհումով, ապաշխարությամբ և ողորմության հույսով սկսել մի ճանապարհ, որը հենց քո առաջ է բացելու Երկնքի արքայության դռները:

«Երանելիէայնմարդը, որհամբերումէփորձությանը. որովհետև, եթեփորձությանմեջհաստատլինի, կստանակյանքիպսակը, որըՏերըխոստացավիրենսիրողներին» (Հակ. 1:12)

Այս հարցերն այսօր ուղված են ամենքիս, որոնց պատասխանները պետք են մեզ, ոչ թե Աստծուն: Այս հարցերի պատասխանների անկեղծ փնտրտուքը ապաշխարության ճանապարհն է:

Պահքի շրջանն է: Այս շրջանում մարդիկ առավելապես կարևորում են զղջման ու ապաշխարության խորհուրդը՝ որպես պահքի անբաժանելի մաս: Պահքի շրջանում հատկապես տարածված է այն տեսակետը, թե մինչև չմեռնես, հարություն չես առնի: Այս ընթացքը, սակայն, խտացումն է մեր ողջ կյանքի:

Տիեզերական Եկեղեցու վարդապետ Սուրբ Կյուրեղ Երուսաղեմացի Հայրապետը հիշատակվում է երկու անգամ՝ Մեծ Պահքի ընթացքում և 12 վարդապետների շարքում: Նրա ժամանակակիցը Սուրբ Կյուրեղ եպիսկոպոսն է:

Աստծո ողորմածությանը արժանանալով՝ լցվում ենք անբացատրելի ուժով, ներքին զորությամբ, անպարտելիության զգացումով։ Քո ներսում սկսում է հավատքը զորանալ: Ապրածդ ամեն օրը ավելի ես սիրում ու գնահատում, այնտեղ Տիրոջ ներկայությունն ես նկատում, հավերժ նրա հետ լինելու ցանկությունն ավելի է սաստկանում։ Այն իրողությունը, որ Աստված սիրում է քեզ, դառնում է պատճառ՝ ներշնչվելու, ստեղծելու և վերջապես աշխարհը փոխելու։

Տերունական աղոթքի մեր վերջին խնդրանքը հնչում է հենց այսպես։ Հետաքրքրական է այն փաստը, որ աղոթքը սկսվում է «Հայր մեր»-ով՝ Աստծուն՝ որպես մեր Երկնավոր Հոր հիշատակությամբ, և ավարտվում է չարի հիշատակմամբ։ Կարծես այսպիսով ցանկանում ենք առաջնայնությունների վրա սևեռել ուշադրությունը՝ նշելով, որ մեզ համար ամենակարևորը մեր Հայրն է, իսկ չարի մասին կհիշենք միայն վերջում՝ Աստծո շնորհիվ նրանից հեռու մնալու խնդրանքով։

Քառասնօրյա պահեցողության հիմքը Հիսուսի՝ անապատում անցկացրած 40 օրերի ծոմապահությունն է:

Տերունական աղոթքի հինգերորդ խնդրանքը հնչում է այսպես: Այս խնդրանքն Ավետարանում մեզ բացատրվում է աղոթքի ուսուցումից անմիջապես հետո՝ Քրիստոսի կողմից. «Եթե դուք մարդկանց ներեք իրենց հանցանքները, ձեր Երկնավոր Հայրն էլ ձեզ կների:

Մարդիկ հաճախ, իրենք իրենց համար խնդիրներ ստեղծելով և այդ հնարված խնդիրները հաղթահարելով, զգում են հերոսներ՝ իրենց իսկ աչքերում: Սակայն նրանցից շատերը չեն մտածում, թե ինչ են իրականում անում: Արդյո՞ք խնդիրներ հորինելը կամ այլոց համար խնդիր դառնալը հերոսություն է:

Ի՞նչ է նշանակում առողջ փոխհարաբերություն ունենալ Աստծո հետ։ Մեր իրականության մեջ այսօր խախտված փոխհարաբերությունները ավելի տարածված են, քան առողջ փոխհարաբերությունները։

Հավատավոր մարդու համար պահոց շրջանը մարմնական զսպվածության, աշխարհիկ հաճույքներից հրաժարվելու և աղոթքի միջոցով Աստծուն մերձենալու, Նրա բարեհաճությանն արժանանալու և երբեմնի կորցրած Դրախտը վերագտնելու հնարավորություն է:

Եկեղեցի հաճախել միշտ է հարկավոր, իսկ պահեցողության ընթացքում առավել կարևոր է այցելել եկեղեցի ու մասնակցել պատարագներին:

Մեր եկեղեցու սրբերի լուսապայծառ շարքում իր յուրահատուկ և բացառիկ տեղն ունի Սահակ Պարթև հայրապետը, ում անունը անբաժանելիորեն կապված է Օշականի Եռամեծար վարդապետի՝ Սուրբ Մեսրոպ Մաշտոցի հետ։

Մարդկանց հանդեպ սեր դրսևորելով և նրանցից նույնը ստանալով՝ մենք ավելի երջանիկ ենք զգում մեզ։ Սերը երբեք չի վերջանում, իսկ եթե մի օր վերջանա՝ կնշանակի վերջացել է նաև կյանքը: Մեր ապրած ամեն օրվա մեջ պետք է սեր լինի:

Ատոմյանց հայազգի զորավարներն են Ատոմ Գնունին և Մանաճիհր Ռշտունին, ովքեր իրենց գնդերով ծառայության մեջ էին Պարսից արքունիքում կռապաշտ Հազկերտ թագավորի օրոք: Երբ Հազկերտը սկսեց հալածել քրիստոնյաներին և Ատոմյանց քրիստոնյա զորավարները հրովարտակ ստացան նրանից՝ դավանափոխվելու պահանջով, վերադարձան հայրենիք՝ ապաստանելով Անձևացյաց գավառում:

Սուրբ Սուքիասյանց քահանաներն անվանումն ստացել են իրենց առաջնորդ Սուքիասի անունից: Ըստ վկայաբանության՝ Սուքիասյանք ալանաց իշխաններ էին, Սաթենիկ թագուհու ազգակիցները, և ապրել են հայոց արքունիքում: Ոսկյանների քարոզությամբ նրանք դավանափոխ են եղել և մկրտվել Հիսուս Քրիստոսի անունով:

Հայ Եկեղեցին նշում է Սուրբ Ոսկյանց քահանաների հիշատակության օրը, ովքեր Հռոմի կայսեր կողմից հայոց Սանատրուկ թագավորի մոտ ուղարկված հինգ դեսպաններ էին: Նրանք, գալով Հայաստան, հանդիպեցին Սուրբ Թադեոս առաքյալին և նրա քարոզներից ազդված՝ դարձան քրիստոնյա՝ մկրտվելով:

Տերունական աղոթքում նախքան մեր նյութական, անձնական խնդրանքները՝ Տիրոջ թագավորության հասատման մասին ենք խնդրում՝«Եկեսցէ արքայություն քո»:

Ինչո՞ւ է Հիսուս Քրիստոսի կողմից տրվում 7-րդ պատվիրանը՝ մի շնացիր:

Հնազանդությունը քրիստոնեական և մարդկային կյանքի կարևոր և օրհնաբեր առաքինությունն է: Այն կամքի ու ուժի դրսևորում է, որ ընդգծում է հոգու ձգտումը կատարելության ու մտքի իմաստությունը:

Առջևում սիրո բարեխոս Սուրբ Սարգիս զորավարի տոնն է: Տոնին ընդառաջ ներկայացնում ենք ընտանիքի, սիրո և եկեղեցու դերի կարևորության մասին հարցազրույցը ԱՀԹ Արաբկիրի եկեղեցու հոգևոր հովիվ Տեր Պարթև քահանա Մուրադյանի հետ:

Կյանքը դատարկ ու անիմաստ է առանց սիրո: Մեր ամեն օրը լավ առիթ է՝ սեր տալու և ստանալու համար: Չնայած ոմանք կարծում են դրա ժամանակը միշտ էլ կա, բայց այսօր ու հենց այս պահը լավագույն պահն է՝ Սեր դրսևորելու համար:

Առջևում սիրո բարեխոս Սուրբ Սարգիս զորավարի տոնն է: Տոնին ընդառաջ ներկայացնում ենք ընտանիքի, սիրո և եկեղեցու դերի կարևորության մասին հարցազրույցը ԱՀԹ Սուրբ Երրորդություն եկեղեցու խորհրդակատար Տեր Արարատ քահանա Օրդոյանի հետ:

Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Երկրորդ Ծայրագույն Պատրիարք և Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի՝ hունվարի 27-ի հայրապետական տնօրինությամբ Գերաշնորհ Տ․ Մուշեղ եպիսկոպոս Բաբայանը նշանակվել է Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի Վանական խորհրդի ատենապետ և Մայր Տաճարի Լուսարարապետ ՝ ազատվելով Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի Վարչատնտեսական բաժնի տնօրենի պարտականություններից։

Առաջավորաց պահքը, որը հատուկ է միայն Հայ Առաքելական եկեղեցուն, տևում է հինգ օր: Առաջավորացն առաջին պահքն է, որ հաստատվել է Ս. Գրիգոր Լուսավորչի կողմից, և հենց այդ պատճառով էլ կոչվում է առաջվորաց` առաջին: Ինչպես ավանդում է մեզ պատմությունը, Խոր Վիրապից ելնելուց հետո Ս. Գրիգոր Լուսավորիչը նախքան Տիրոջ հրաշքով դարձի եկած Տրդատ արքային, հայոց մեծամեծերին ու […]