Գիտություն

Արհեստական բանականության մշակմամբ զբաղվող չինական DeepSeek ընկերությունը հետաձգել է իր նոր մոդելի թողարկումը՝ չկարողանալով մարզել այն Huawei տոխնոլոգիական ընկերության չիպերով։ 

Հայաստանում մեծ հաջողությամբ գործող Turn.am հարթակը, որը թվայնացնում է ծառայությունների շուկան և միավորում է մատակարարներին ու հաճախորդներին, դուրս է գալիս միջազգային ասպարեզ։ Նոր անվամբ և հստակ գլոբալ նպատակներով այն ներկայանում է որպես ServiceOrca։

Apple ընկերությունը կարող է այս տարի թողարկել նոր բյուջետային MacBook՝ 599 դոլար մեկնարկային գնով, հաղորդում է DigiTimes-ը։ Նոր նոութբուքը կունենա 12.9 դյույմանոց էկրան և A18 Pro պրոցեսոր, որը կիրառվել է iPhone 16 Pro-ում: Փաստացի սա կլինի առաջին MacBook-ը, որը կօգտագործի նույն չիպը, ինչ iPhone-ը։

Apple ընկերությունը մերժել է X ընկերության սեփականատեր Իլոն Մասկի մեղադրանքներն այն մասին, թե իր առցանց խանութում այնպիսի պայմաններ են ստեղծվել, որոնք թույլ չեն տալիս արհեստական բանականության այլ հավելվածներին մրցակցել Chat GPT-ն ստեղծող OpenAI ընկերության հետ, որի սեփականատերն է Սեմ Ալթմանը։ 

Նոր ուսումնական տարվան ընդառաջ Ucom-ը հայտարարում է դպրոցականների և ուսանողների համար հատուկ առաջարկի մասին ։ «Շատ առավելություններ, մեկ սմարթֆոն» առաջարկի շնորհիվ  օգոստոսի 11-ից սեպտեմբերի 30-ը Ucom սպասարկման և վաճառքի կենտրոններից, ինչպես նաև առցանց, հնարավոր կլինի լավագույն պայմաններով ձեռք բերել HONOR 400 Lite 5G նոր սերնդի սմարթֆոնը։

Հարվարդի հանրային առողջության դպրոցի հետազոտողները նախազգուշացնում են, որ տապակած կարտոֆիլի հաճախակի օգտագործումը կարող է զգալիորեն բարձրացնել երկրորդ տիպի շաքարային դիաբետի զարգացման ռիսկը։

Ինչո՞վ են տարբերվում հնագիտությունն ու հնէաբանությունը։ Ինչպե՞ս է հնագիտությունը դարձել ճշգրիտ գիտություն ու ինչ նոր տեխնոլոգիաներ են կիրառվում այս ոլորտում։ Ինչպիսի՞ օրենսդրական կարգավորումներ են գործում Հայաստանում հնագիտական նյութի պաշտպանության համար։

«Ֆասթ Շիֆթ» վճարահաշվարկային ընկերությունը ս․թ․ հուլիսի 20-26-ին մասնակցել է Սևանա լճի ափին կայացած Սևան ստարտափ սամմիթ 2025-ին և յոթօրյա միջոցառման ընթացքում  ներկայացրել է դրամապանակի միջոցով Fastex հաշիվների հասանելիության հնարավորությունները։ Միջոցառումը տարածաշրջանի ամենամեծ տեխնոլոգիական համաժողովն է, որը հյուրընկալում է նորարարության ջատագովներին աշխարհի տարբեր ծայրերից։

ChatGPT-ի ստեղծող OpenAI-ը շախմատի մրցաշարի եզրափակչում հաղթել է Իլոն Մասկի Grok-ին՝ ճանաչվելով արհեստական բանականությամբ (ԱԲ) լավագույն շախմատ խաղացողը։

Ինչպես լուրջ խնդիրներ չունենալ հարկայինի և ոստիկանության հետ կիբեռհանցագործների պատճառով:

Ամերիկյան Apple և Synchron ընկերությունները ներկայացրել են նորարարական տեխնոլոգիա, որը թույլ է տալիս գաջեթները կառավարել մտքի ուժով։

Թայվանցի հետազոտողները մշակել են ցողունային բջիջների հիմքով փորձարարական պատվաստանյութ (iPSC ), որը դրական ցուցանիշներ է ցույց տվել մկների մոտ հաստ աղու քաղցկեղի կանխարգելման և բուժման գործում։

ChatGPT նեյրոցանցը հաճախակի շփման դեպքում կսկսի օգտատերերին ուղարկել ծանուցումներ՝ առաջարկելով ընդմիջում վերցնել՝ առողջության մասին հոգալու հիմնավորմամբ։

«Արմենպրես»-ն ու «Գիտուժ» նախաձեռնությունը վերսկսում են «Գիտության շաբաթ» փոդքաստների շարքը։ Արհեստական բանականության տեխնոլոգիաների այս պահի զարգացման ու հեռանկարների մասին զրուցել ենք Սենթ Լուիս համալսարանի մաթեմատիկայի ու վիճակագրության բաժնի դասախոս Վահան Հուրոյանի հետ։ 

Մաթեմատիկական միջազգային ուսանողական օլիմպիադայում Հայաստանի մասնակիցները նվաճել են 2 ոսկե և 2 բրոնզե մեդալներ:

Ժամանակակից կարտոֆիլն առաջացել է վայրի կարտոֆիլի և լոլիկի բնական խաչասերման արդյունքում՝ մոտ ինը միլիոն տարի առաջ Հարավային Ամերիկայում:

Ավստրալիայի ամենածանր միջատը, որի քաշը գերազանցում է 40 գրամը, հայտնաբերվել է Քվինսլենդ նահանգի արևադարձային անտառներում, հաղորդում է ավստրալիական ABC հեռուստաալիքը։

Microsoft-ը դարձել է երկրորդ ընկերությունը, որը հուլիսի 31-ին հասել է 4 տրիլիոն դոլար շուկայական գնահատման, այն բանից հետո, երբ նախորդ երեկոյան հրապարակված եկամտի մասին հաշվետվությունը հանգեցրեց տեխնոլոգիական հսկայի բաժնետոմսերի աճին:

Fastex էկոհամակարգն  այս տարի ևս իր մասնակցությունն է ունեցել հայաստանյան խոշորագույն տեխնոլոգիական միջոցառումներից մեկին՝ Sevan Startup Summit 2025-ին, որը տեղի է ունեցել հուլիսի 21-26-ը Sevan Festival City-ի տարածքում։ Միջոցառումը մեկ հարկի տակ մեկ շաբաթով համախմբել էր ստարտափերների, ներդրողների և ոլորտով հետաքրքրվողների։ Fastex-ը միջոցառմանը ներկայացել է իր տարբեր պրդուկտներով  և տեխնոլոգիական բազմաթիվ լուծումներով։

Պայմանագիրը կգործի մինչև 2033 թվականի վերջը, իսկ Samsung-ի կիսահաղորդիչների արտադրության գործարանը Տեխաս նահանգի Թեյլոր բնակավայրում ակնկալվում է, որ կգործի 2026 թվականից։

Էրիկ Ղազարյանը ստեղծել է SkillsSync հարթակը, որն օգտագործում է տեխնոլոգիական հսկաների չափորոշիչները՝ ծրագրավորողների հմտությունները օբյեկտիվ գնահատելու համար։

Ակբա բանկի գլխավոր գործընկերությամբ անցկացվող Sevan Agritech Summit-ի շրջանակում Ակբա Ֆեդերացիան ներկայացրել է Հայաստանում նորարարական գյուղատնտեսության զարգացման, թվայնացման և աջակցման հնարավորությունները՝ շեշտադրելով նաև, թե ինչպես է հնարավոր գյուղատնտեսությունը դարձնել գրավիչ ոլորտ երիտասարդների համար։

Անձնական տվյալների պաշտպանության գործակալությունը խորհուրդ է տալիս վերանայել նշված հարթակում պահվող տեղեկությունները, զգուշանալ հնարավոր ինքնության գողության կամ տվյալների չարաշահման փորձերից։

Սևանա լճի ափին ընթանում է ամենասպասված տեխնոլոգիական միջոցառումներից մեկը՝ Sevan Startup Summit-ը, որը միավորում է նորարարներին, ստարտափերներին, ներդրողներին ու փորձառու մենթորներին՝ ստեղծելու գաղափարներ, որոնք վաղը կարող են փոխել մեր աշխարհը։

«Եթե ԱԲ-ն օգտագործվի խելամտորեն, ռազմավարական հեռանկարով և սոցիալական արդարության սկզբունքներով առաջնորդվելով, այն կարող է դառնալ հզոր գործիք, որի միջոցով հնարավոր կլինի շրջել Հայաստանի կրթական ուղու ընթացքը»։

Սևանի ափին հուլիսի 20-ից 26-ը անցկացվում է ստարտափների մեծ համաժողովը, որը թվով 12-րդ է։ Համաժողովների շարքը մեկնարկել է 2016 թվականից և նախկինում նույնիսկ անցկացվել է ԱՄԷ-ում և Հնդկաստանում։

Քաղաքական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր, էներգետիկ անվտանգության փորձագետ Վահե Դավթյանը Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիայի՝ «Չինաստանի և ժամանակակից Ասիայի ինստիտուտի» Կովկասագիտության սեկտորի պաշտոնական տելեգրամյան ալիքին մեկնաբանություն է տվել Team-ի, NVIDIA-ի և Firebird-ի կողմից հայտարարված տարածաշրջանային ԱԲ սուպերհամակարգչային կենտրոն կառուցելու` 500 մլն դոլար արժողությամբ մեգանախագծի վերաբերյալ։

Օրերս «Փարավոն» համալիրում  կայացել է Harmony Meetup 7  տեխնոլոգիական համաժողովը։ Ամենամյա համաժողովն այս տարի հյուրընկալել է 500-ից ավելի միջազգային հյուրերի, որի մեծ մասը՝ ՏՏ խոշոր ընկերությունների ղեկավար կազմի ներկայացուցիչներ։

Fireblocks-ի վաճառքի գծով ղեկավար Մայքլ Փարսնզը Bitcoin News-ին տված հարցազրույցում անդրադարձել է Fastex-ի հետ համագործակցությանը՝ ընդգծելով Fireblocks-ի ենթակառուցվածքների կիրառությամբ Fastex էկոհամակարգում անվտանգ և ապահով միջավայր ստեղծելու կարևորությունը։

Հայկական ծագում ունեցող SuperAnnotate-ը հայտարարել է 13 միլիոն դոլարի լրացուցիչ B սերիայի ներդրում ներգրավելու մասին։ Ներդրումների փուլի գլխավոր գործընկերն է Dell Technologies Capital-ը, որը միացել է նախկինում B սերիայում ներդրում իրականացրած խոշոր ընկերություններին՝ NVIDIA, Cox Enterprises, Databricks և այլոց։