«Ժողովուրդ» թերթը գրում է. Երեկ ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանն ուշագրավ հայտարարությամբ հանդես եկավ. «Մի քանի օր առաջ ահազանգ ստացա, թե առաջնագծի հատվածներից մեկում ինչ-որ մարդիկ գնացել, կռվող զինվորներին համոզել են, թե «Նիկոլը հողերը ծախել է, թե սա իրականում պայմանավորված պատերազմ է, ձեզ էստեղ բերել-մսաղացի մեջ են գցել, որ կոտորեն, որ պայմանավորվածությունը չերեւա, դիրքերը պահելը իմաստ չունի»:
ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինը Արցախյան հակամարտության կողմերին ռազմական գործողությունները դադարեցնելու կոչով է հանդես եկել։
Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը հարցազրույց է տվել ֆրանսիական Tv5Monde հեռուսաալիքին
Դիտարկմանը՝ բայց անգամ ՆԱՏՕ-ի գլխավոր քարտուղարը Թուրքիա կատարած այցի ժամանակ հորդորեց Թուրքիային՝ օգտագործել իր զգալի ազդեցությունը՝ թուլացնելու լարումը, նա այսպես արձագանքեց. «Թուրքիայի շանտաժն աշխարհի հանդեպ ունի տարիների պատմություն, Թուրքիան տարբեր հարթակներում միշտ շարժվել է շանտաժի և ֆինանսական կախվածության ճանապարհով: Շատ բաներ Թուրքիային ներվել է՝ հենց ելնելով նրանից, որ նա բավականին հարուստ պետություն է և կարողանում է մեծ կազմակերպությունների համաֆինանսավորող հանդիսանալ: Բայց այսօր հանդուրժելով Թուրքիայի այս պահվածքը՝ Եվրոպան ինքն է կանգնում պրոբլեմի առաջ»:
Մարդու իրավունքների պաշտպան Արտակ Բեգլարյանը հոկտեմբերի 8-ին այցելել է հիվանդանոց՝ ճշտելու համար ադրբեջանական զինված ուժերի կողմից Շուշիի Ղազանչեցոց եկեղեցուն հասցրած հարվածից տուժած երեք օտարերկրյա լրագրողների առողջական վիճակը և դեպքի հանգամանքները:
Դիտարկմանը, թե տեղեկություններ են տարածվում, որ ադրբեջանական կողմում հայ գերի կա, Հովհաննիսյանն արձագանքեց` հստակ տեղեկություններ չունի, բայց ինտենսիվ մարտական գործողությունների պայմաններում շատ հաճախ գերի ունենալու հավանականությունը բացառված չէ:
«Չգիտեմ, թե ինչպես նկարագրեմ անմարդկային այս հարձակումը: Բոլոր խոշոր, հատկապես եվրոպական պետությունները չպետք է սահմանափակվեն միայն հայտարարություն անելով: Անհրաժեշտ է իրապես օգնել Հայաստանին ու Արցախին: Մեծ երկրները՝ ԱՄՆ-ը, ՌԴ-ն, Չինաստանը, կարող են իսկապես կանգնեցնել Էրդողանի ու Ալիևի խենթությունները»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց ԱՄՆ-ում բնակվող լիբանանահայ երաժիշտ, երգահան, ՄԱԿ-ի խաղաղության դեսպան Փիթեր (Պետրոս) Ջամբազյանը (Peter Jam):
Եվրախորհրդի Խորհրդարանական վեհաժողովում Իտալիայի պատվիրակության ղեկավար Ալվիզ Մանիերոն (M5S, «Հինգ աստղ» շարժում) խորը մտահոգություն է հայտնել Արցախի դեմ Ադրբեջանի սանձազերծած ռազմական գործողություններում օտարերկրյա զինյալների և ջիհադիստների ներգրավվածության վերաբերյալ։
Բասկերի երկրի խորհրդարանը հռչակագիր է ընդունել, որում սատարել է Արցախի ժողովրդի ինքնորոշման իրավունքը և մերժել բռնության կիրառումը: Հռչակագրին կողմ է քվեարկել խորհրդարանի ճնշող մեծամասնությունը:
Արցախյան հակամարտության գոտում վերսկսված պատերազմական թեժ գործողություններին զուգահեռ՝ վերջին օրերին արագացել են հրապարակային դիվանագիտական գործընթացները։ Դրանցում ակտիվ մասնակցում են Թուրքիան, Ռուսաստանը, Իրանը, Եվրամիությունը, ԵԱՀԿ ՄԽ համանախագահ մյուս երկրները՝ Ֆրանսիան, ԱՄՆ-ը, ինչպես նաև, բնականաբար, հակամարտող կողմերը։ Նկատելի է, որ վերջին օրերին արևմտյան և ռուսական ոչ այնքան ակնհայտ, սակայն ակտիվ ճնշումների արդյունքում հաջողվեց փոքր-ինչ մեղմել Թուրքիայի ռազմատենչ հռետորաբանության մակարդակը, և դա հատկապես նկատելի դարձավ վերջին 3 օրերին Լավրով-Չավուշօղլու, Չավուշօղլու-Ստոլտենբերգ բանակցություններից հետո, որոնց, ի դեպ, հաջորդեց թուրք ԱԳ նախարարի այցն Ադրբեջան։
Քիչ առաջ խոցվեց մեկ ԱԹՍ. այս մասին գրառում է կատարել ՀՀ ՊՆ ներկայացուցիչ Արծրուն Հովհաննիսյանը:
Այսօր առավոտվանից Ադրբեջանի զինված ուժերը նորից վերսկսել են հարձակողական գործողությունները, ինչպես հյուսիսային, այնպես էլ հարավային ուղղությամբ:
Աշխարհահռչակ ամերիկահայ հեռուստաաստղ Քորթնի Քարդաշյանը իր բազմամիլիանոց հետևորդներին հորդորել է դատապարտել Ադրբեջանին և Թուրքիային և աջակցել Հայաստանին:
«ԱրմՆյուզի» նկարահանող խումբն այսօր Սուրբ Ղազանչեցոց եկեղեցում է եղել, երբ հրետակոծված եկեղեցուց քաղաքացիները դուրս են բերել վիրավոր լրագրողներին։ Մանրամասները՝ տեսանյութում։
Արծրուն Հովհաննիսյանի ասուլիսը՝ ՈՒՂԻՂ
Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինի՝ արդեն 12-րդ օրն արցախաադրբեջանական սահմանի ողջ երկայնքով ընթացող պատերազմական գործողություններին տրված գնահատականն ու արված դիտարկումները հստակ ցույց են տալիս՝ Ռուսաստանն ամբողջ ծավալով կկատարի Հայաստանի նկատմամբ իր պարտավորությունները, եթե հանկարծ Ադրբեջանը կամ Թուրքիան որոշեն ռազմական գործողությունները տեղափոխել Հայաստանի տարածք. ավելին՝ Պուտինի խոսքը մեսիջ էր, առաջին հերթին՝ Թուրքիային։ 168 TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում ասաց «Պոլիտէկոնոմիա» հետազոտական ինստիտուտի քաղաքագետ Բենիամին Մաթևոսյանը։
Հունաստանի վարչապետ Կիրիակոս Միցոտակիսը Աթենքում, ՆԱՏՕ-ի գլխավոր քարտուղար Յենս Ստոլտենբերգի հետ հայտարարությունների ժամանակ անդրադարձել է ԼՂ հակամարտության գոտում ստեղծված իրադրությանը։
Մշակութային ժառանգության վայրերի միտումնավոր ոչնչացումը պատերազմի ընթացքում իրականացվող հանցագործություն է: Պատմությունը ցույց է տալիս, որ այլոց պատկանող քաղաքակրթական արժեքների նկատմամբ անհանդուրժողականության ցանկացած դրևսորում՝ մշակութային կամ կրոնական ժառանգությանը միտումնավոր վնաս հասցնելը կամ ոչնչացնելը պետք է դատապարտվի հաստատուն վճռականությամբ: Մշակութային ժառանգության վայրերի թիրախավորումը հատկապես պատերազմական իրավիճակում խստորեն արգելված է մի շարք միջազգային կոնվենցիաներով (ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Զինված հակամարտությունների ժամանակ մշակութային արժեքների պաշտպանության մասին Հաագայի 1954 թվականի կոնվենցիա և դրան կից 1954 և 1999 թվականներիի արձանագրությունները, ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի 2003 թվականի «Մշակութային ժառանգության միտումնավոր ոչնչացման մասին» հռչակագիրը):
Ռուսաստանի Դաշնության վարչապետ Միխայիլ Միշուստինն ընդգծել է Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության գոտում իրավիճակի շուտափույթ կայունացման, ռազմական գործողությունների դադարեցման և բանակցությունների վերսկսման անհրաժեշտությունը:
Իրանագետ Ահարոն Վարդանյանի կարծիքով՝ Իրանում խիստ անհանգստացած են Ադրբեջանի կողմից Արցախի դեմ պատերազմում ահաբեկիչների ներգրավման փաստից: «Իրանի համար շատ կարևոր է՝ թույլ չտալ ահաբեկչական խմբավորումների մուտքը երկիր: Իրանը տարածաշրջանում համարվում է ահաբեկչության դեմ պայքարի առաջամարտիկ: Ստացվում է, որ Սիրիայում, Իրաքում նրանք պայքարում էին, որպեսզի ահաբեկչությունը չմոտենա իրենց սահմաններին, բայց Ադրբեջանի բռնապետական ռեժիմի և Էրդողանի ահաբեկչական ռեժիմի ձեռքով ահաբեկիչները հայտնվում են հենց Իրանի սահմանին: Սա Իրանի համար ազգային անվտանգության հարց է»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց նա:
Անհրաժեշտ է կանխել Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության տարածք վարձկանների եւ ահաբեկիչների ներթափանցման փորձերը։
ՀՀ ԱԳՆ-ն հայտարարություն է տարածել Շուշիի կրոնական պաշտամունքի վայրերի և մշակութային հուշարձանների թիրախավորման վերաբերյալ՝ հիշեցնելով Ադրբեջանի ռազմաքաղաքական ղեկավարությանը, որ կրոնական պաշտամունքի վայրերի և մշակութային հուշարձանների թիրախավորումն ամրագրված է միջազգային հումանիտար իրավունքում՝ որպես պատերազմի հանցագործություն, որի համար պատասխանատվությունը չունի վաղեմության ժամկետ:
Անարդար է, որ ես ձեզ տեսնում եմ, իսկ դուք ինձ՝ չէ։ Անարդար է, որ հավաքվել ենք սեղանի շուրջ, ու սեղանին դուք եք…
Թուրքական մամուլում լայնորեն տարածվել են Հունաստանի՝ Բաքվից իր դեսպանին հետ կանչելու վերաբերյալ լուրերը։ Թուրքական լրատվամիջոցները Հունաստանի այդ քայլը ընկալել ու վերնագրել են որպես Արցախի հարցում Հունաստանի բողոքն ընդդեմ Ադրբեջանի։ Այս մասին տեղեկացնում է ermenihaber.am-ը։
Արցախի Հանրապետության մարդու իրավունքների պաշտպանի աշխատակազմում մեկնարկած փաստահավաք առաքելության շրջանակում կատարվել է 27.09.2020թ.-ից առ 07.10.2020թ. ընկած ժամանակահատվածում ադրբեջանական զինված ուժերի կողմից Արցախի խաղաղ բնակչությանն ուղղված հանցավոր ոտնձգությունների դեպքերի հետևանքների հնարավորինս մանրակրկիտ ուսումնասիրություն և վերլուծություն, որի արդյունքները ներկայացված են ստորև:
Մայր Աթոռը Սուրբ Էջմիածինը հայտարարությամբ դատապարտել է Ադրբեջանի կողմից սրբավայրերի ու պատմամշակութային ժառանգության թիրախավորումը՝ դա դիտարկելով որպես ծայրահեղ կրոնական անհանդուրժողականության դրսևորում, և կոչ է ուղղել եկեղեցիների հովվապետերին, միջազգային հանրությանը և կազմակերպություններին, միջեկեղեցական ու միջկրոնական կառույցներին՝ վճռական ձայն բարձրացնելու հանուն արյունահեղության կասեցման, Արցախի ժողովրդի ազատ ու անկախ կյանքի իրավունքի պաշտպանության, հոգևոր-մշակութային հնամենի ժառանգության և վկայությունների անխաթար պահպանման։ Այս մասին Մայր Աթոռի տեղեկատվական համակարգից։
Գործարար, «Reddit» կայքի և «Initialized Capital» վենչուրային ընկերության համահիմնադիր Ալեքսիս Օհանյանը «Թվիթեր»-ի իր էջում անդրադարձել է Ադրբեջանի կողմից Շուշիի Ղազանչեցոց եկեղեցուն հարվածելուն:
Արցախի նախագահ Արայիկ Հարությունյանը երեկ հրավիրել էր աշխատանքային ընդլայնված խորհրդակցություն՝ պատերազմական իրավիճակում պետական կառավարման մարմինների աշխատանքների կազմակերպման թեմայով: Քննարկմանը մասնակցել է նաև ՀՀ պաշտպանության նախկին նախարար Սեյրան Օհանյանը, ով Արցախում է գտնվում սեպտեմբերի 29-ից:
Արցախի Մարդու իրավունքների պաշտպան Արտակ Բեգլարյանը ներկայացրել է ադրբեջանական ագրեսիայի հետևանքով քաղաքացիական անձանց շրջանում կորուստների վերաբերյալ մանրամասներ:
Հայաստանի Արտաքին գործերի նախարար Զոհրաբ Մնացականյանն ու Ռուսաստանի Դաշնության արտգործնախարար Սերգեյ Լավրովը կքննարկեն Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության գոտում առկա իրավիճակը: