Անհերքելի է՝ Ռուսաստանն ունի իր մեղավորության չափաբաժինն Արցախում կատարվածի համար, բայց անհերքելի է նաև այն, որ ինչպես Արցախում, այնպես էլ Հայաստանում կատարվողի գլխավոր պատասխանատուն Հայաստանի այս պահի իշխանությունն է: Իսկ եթե անգամ Ռուսաստանը մեր նկատմամբ իրեն պահել և պահում է ոչ բարեկամական, ապա դրա պատճառը մեր սխալ քաղաքականությունն է։
2020 թվականի Տավուշի հուլիսյան հայտնի դեպքերի ժամանակ, երբ երկու մարտական հենակետ հետ բերվեց, Փաշինյանը, որն առայսօր ինքնահաստատման լուրջ խնդիր ունի, տասնյակներով շքանշաններ ու մեդալներ էր բաժանում։ Նա նաև մի ինքնախոստովանություն արեց, որն իր ճակատին խարան է մնացել։ Նա ասաց, որ մենք նախկիններից ժառանգել ենք տարածաշրջանի ուժեղ բանակներից մեկը։ Հուլիսի դեպքերից հետո նա այլ կերպ չէր էլ կարող խոսել, հո չէ՞ր ասի, թե իրենք մեկ-մեկուկես տարում նման բանակ կառուցեցին։ Միգուցե ինքն ուզում էր պատերազմում հաղթել, բայց ցանկանալը մի բան է, կարողանալը՝ այլ, առավել ևս՝ նա ամեն ինչ արել էր պարտությունը մոտեցնելու համար։ 168TV-ի «#ՕրաԽնդիր» հաղորդման ժամանակ նման կարծիք հայտնեց ռազմական փորձագետ Հայկ Նահապետյանը:
«Հրապարակ» օրաթերթը գրել էր, որ ԱՀ անվտանգության խորհրդի նախկին քարտուղար Սամվել Բաբայանը 44-օրյա պատերազմի և 2020թ. նոյեմբերի 9-ին ստորագրված եռակողմ հայտարարության առնչությամբ ԱՀ դատախազությունում հարուցված քրեական վարույթի շրջանակում հարցաքննվել է: Լրատվամիջոցն այդ հարցաքննությունից արդեն որոշ դրվագներ ներկայացրել է:
Ռուսաստանի հետ մեր հարաբերություններն այսօր պատմականորեն ամենացածր մակարդակի վրա են՝ երկկողմ անվստահությամբ։ Ռազմավարական դաշնակիցն առնվազն ոչ բարեկամ երկրի, շատ հաճախ՝ թշնամու ընկալման է հասցված։
Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը Euronews հեռուստակայանին տված ծավալուն հարցազրույցում խոսել է Հայաստանի հետ հարաբերությունների կարգավորման մասին՝ համոզմունք հայտնելով, թե չի տեսնում լուրջ խոչընդոտներ խաղաղության համաձայնագրի ստորագրման համար:
Euronews հեռուստաալիքին տված հարցազրույցում Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը հայտարարել է, թե իբր իրենց տներից հեռանալը Լեռնային Ղարաբաղի հայերի սեփական որոշումն էր։
Իլհամ Ալիևը լուրջ խոչընդոտներ չի տեսնում Բաքվի և Երևանի միջև խաղաղության համաձայնագրի ստորագրման համար:
«Շուրջ երեք տարվա բանակցային գործընթացի ընթացքում Հայաստանը մշտապես ցանկացել է խաղաղության համաձայնագրի մեջ ներառել Ղարաբաղում հայկական փոքրամասնությանը վերաբերող դրույթ»,- ասել է Ադրբեջանի նախագահը euronews-ին տված հարցազրույցում:
«Քանի որ նրանք ցանկանում են, որ ներառվի Ադրբեջանում հայկական փոքրամասնության հարցը, ապա եկեք ներառենք նաև երեսուն տարի առաջ Հայաստանից վտարված ադրբեջանական փոքրամասնության հարցը այդ երկրում։ Իսկ Հայաստանում ադրբեջանցիներն ավելի շատ էին՝ մոտ 300 հազար մարդ», – նշել է նա՝ հավելելով, որ ամեն ինչ պետք է փոխադարձ լինի, հակառակ դեպքում, Բաքուն չի ընդգրկի այդ հարցը խաղաղության պայմանագրում:
«Եթե Հայաստանը համաձայնի կամ նույն ձևակերպումը կիրառի, կամ ընդհանրապես չներառվի այդ հարցը, ապա խաղաղությունը հասանելի կդառնա»,- ասել է Ալիևը:
Հայաստանի Հանրապետության վարչապետի աշխատակազմի և Ադրբեջանի Հանրապետության նախագահի վարչակազմի միջև բանակցությունների արդյունքում պայմանավորվածություն է ձեռք բերվել, որ Ադրբեջանի Հանրապետությունն ազատ է արձակում 32 հայ զինծառայողի, իսկ Հայաստանի Հանրապետությունն իր հերթին ազատ է արձակում 2 ադրբեջանցի զինծառայողի
Հայաստանի Հանրապետության վարչապետի աշխատակազմը և Ադրբեջանի Հանրապետության նախագահի վարչակազմը դեկտեմբերի 7-ին հրապարակել էին համատեղ հայտարարություն։
Սկզբից հայ հանրությունը համակերպվեց 2020 թվականի պարտության ու նոյեմբերի 9-ի համաձայնագրի պահանջների հետ, հետո Հայաստանի տարածք ներխուժման ու Արցախի շրջափակման, իսկ հիմա գործընթաց է գնում ընդհանրապես Արցախի կորստի հետ համակերպվելու առումով։
Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիեւը «Եվրոնյուզ» հեռուստաալիքի հարցազրույցում պատասխանել է Հայաստանի եւ Ադրբեջանի միջեւ խաղաղության վերաբերյալ հարցին, տեղեկացրել են ադրբեջանական ԶԼՄ-ները։
Այն բանից հետո, երբ հանրահավաքը ցրվեց առանց զոհերի և լուրջ տուժածների (բայց փաստն ինքնին մեծապես վնասեց մեր միջազգային հեղինակությանը), ես հրաժարական տվեցի` կրճատելով իմ առաջին նախագահական ժամկետը ավելի քան մեկ տարով, և դժվարությամբ հաղթեցի նոր ընտրություններում (ընդ որում, պարտվեցի Թբիլիսիում):
Ֆրանսիան ողջունում է Հայաստանի և Ադրբեջանի համատեղ հայտարարությունը և երկու կողմերի բարի կամքի դրսևորումները, մասնավորապես՝ գերիների ազատ արձակումը։ Այս մասին ասվում է Ֆրանսիայի ԱԳՆ հայտարարության մեջ։
Կողմերը հաստատել են իրենց պատրաստակամությունը շարունակելու կառուցողական երկխոսությունը՝ ուղղված համագործակցության բոլոր ոլորտներում ռուս-ադրբեջանական հարաբերությունների ամրապնդմանը։
Ադրբեջանը փաստացի մտնում է նոր նախընտրական արշավի մեջ, թեև մինչև դեկտեմբերի 7-ը ոչինչ չէր կանխագուշակում իրադարձությունների նման զարգացումը։ 2016 թվականին հանրապետության Սահմանադրության փոփոխությունների լայնածավալ փաթեթի ընդունումից հետո պետության ղեկավարի պաշտոնավարման ժամկետը հինգից դարձավ յոթ տարի
Ադրբեջանում լրագրողների ձերբակալությունների հզոր ալիք է սկսվել։ Նրանք մեղադրվում են ԱՄՆ-ի հետ համագործակցելու մեջ։
Ո՛չ Բաքուն, ո՛չ Երևանը բացարձակապես ռուսական միջնորդության կարիք չունեն, նրանք միասնական են այն հարցում, որ Ռուսաստանը դուրս գա Հարավային Կովկասից։
Չնայած ռուս-ուկրաինական հակամարտությունը հետին պլան է մղվել, այն դեռ շարունակվում է։ Այս մասին հայտարարել է Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը։
Բոլոր պայմանագրերում միշտ կա չազդարարվող մաս, որը հետագայում ի հայտ է գալիս։ Հայաստանի համար գերիների ազատ արձակումը շատ լուրջ ձեռքբերում է, որը բարձրացնում է իշխանության հեղինակությունը։
Հայաստանի հետ բանակցությունները դրական արդյունքներ են տվել. Այս մասին խորհրդարանի լիագումար նիստում իր ելույթի ժամանակ ասել է Ադրբեջանի Միլլի Մեջլիսի նախագահ Սահիբա Գաֆարովան։ Այս մասին հայտնում է news.am-ը։
ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղար Անտոնիու Գուտերեշը ողջունում է Հայաստանի և Ադրբեջանի համատեղ հայտարարությունը հարաբերությունները կարգավորելու պատրաստակամության մասին։ Այս մասին ճեպազրույցի ժամանակ հայտարարել է Գուտերեշի պաշտոնական ներկայացուցիչ Ստեփան Դյուժարիկը։
2023 թվականի երրորդ եռամսյակում, նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ, Վրաստանում կատարված ներդրումների ծավալը նվազել է 62,5 տոկոսով։ Այս մասին փոխանցում է Վրաստանի ազգային վիճակագրական ծառայությունը (Geostat)։
Ադրբեջանի և Հայաստանի երեկվա համատեղ հայտարարությունն այն դրական քայլն է, որն անհրաժեշտ է կայուն խաղաղության ճանապարհին։
«Բնականաբար, ԱՄՆ-ը մտահոգ էր, որ որոշ հայտարարությունների պատճառով կորցնում էր միջնորդի դերը։ Ուստի ամերիկացի դիվանագետի այցով փորձ արվեց այդ դերը վերականգնել, նպաստել համատեղ հայտարարությանը, ինչպես նաև պայմանավորվել հանդիպում կազմակերպել կողմերի միջև։ Սակայն, կարծում եմ, Միացյալ Նահանգների համար կենտրոնական մտահոգությունն այն է, որ Ադրբեջանն ու Իրանը սկսել են համագործակցել Ադրբեջան-Նախիջևան երթուղու հարցում, և ԱՄՆ-ը այնուամենայնիվ առաջ է մղում հայաստանյան երթուղու հարցը, թեև դրա ձևաչափին ՀՀ-ն դեմ է։
Ադրբեջանում 3,1 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է գրանցվել, հայտնում են ադրբեջանական լրատվամիջոցները`Սեյսմոլոգիական ծառայության հանրապետական կենտրոնին հղումով։
ՀՀ արտաքին գործերի նախարար Արարատ Միրզոյանը դեկտեմբերի 8-ին հեռախոսազրույց է ունեցել Հունաստանի արտաքին գործերի նախարար Յորղոս Գերապետրիտիսի հետ։
«Հայաստանի իշխանությունն Արցախին միայնակ է թողել 2020 թվականի հոկտեմբերի սկզբից, երբ Նիկոլ Փաշինյանը դադարեցրեց մեր մոբիլիզացիան՝ բանակի շարքերի համալրումը։ Նա հայտարարեց, թե տանն ով սաղավարտ ու զինվորական այլ պարագաներ ունի, վերցնեն, ջոկատներ կազմեն և գնան պաշտպանեն հայրենիքը։ Սա խոսում է այն մասին, որ այդ օրվանից ՀՀ իշխանությունը ոչ միայն միայնակ է թողել արցախահայությանը, այլև մեր բանակին, հայրենիքի սահմանների պաշտպանությունը՝ բանակի շարքերը չհամալրելով, սա էլ այն դեպքում, որ լավ գիտենք՝ պատերազմում են ոչ թե ժողովուրդները, այլ պետությունները, պետությունը չկանգնեց հայ ժողովրդի կողքին»,- նշեց Դավիթ Գալստյանը։
ԱԺ պատգամավոր Գղամ մանուկյանը ֆեյսբուքյան իր էջում գրել է․ Երկար պնդումներից ու հարցումներից հետո այսօր ԱԳՆ շենքում ծանոթացանք Ադրբեջանի և Հայաստանի հարաբերությունների կարգավորման պայմանագրի վերաբերյալ երկու երկրների վերջին առաջարկներին:
Վրացական ոչ կառավարական կազմակերպությունները դեկտեմբերի 8-ին երթ կանցկացնեն՝ ի պաշտպանություն Վրաստանի՝ Եվրամիության անդամի թեկնածուի կարգավիճակ ստանալու։
«Զգացի, որ խոսքն այլևս արժեք չունի, ուժը գերակայում է աշխարհում։ Հավերժական պարտությունը, որ այդ ժամանակ եկավ ինձ մոտ, կարծում եմ՝ երբեք չեմ հաղթահարի, հիմա իմ ուժը իմ խոսքն է՝ որպես լրագրող, բայց այդքան վստահ չեմ իմ խոսքի վրա, ինչպես նախկինում։ Իսկապես շատ կուզեի, որ լիներ այն աշխարհը, որը ես էի պատկերացնում՝ քաղաքակիրթ, օրենքների գերակայությամբ և այլն, բայց ցավոք, տեսնում ենք, որ աշխարհակարգեր են փլվում։ Խոսքը միայն պատերազմների թատերաբեմում հայտնված երկրների մասին չէ, այլ առհասարակ այս մոլորակի հետ կատարվածի մասին է»,- ասաց Տ. Խաչատրյանը։
