«Վատնումը միայն այն չէ, որ աննպատակ ծախսում են։ Վատնում է նաև այն, որ ճիշտ ժամանակին չի ծախսվում, որովհետև այդ գումարն այսօր ծախսվեց, իքս պահ հետո պետք է արդյունք տա։ Այսօր չծախսվեց, այդ իքս պահի արդյունքը կորսվեց։ Ինքը կարող է նույնիսկ մնալ պետական գանձարանում, բայց մնալով՝ արդեն դա վատնում է, որովհետև չես ծախսել, որպեսզի ստանաս այն արդյունքը, որը քաղաքական կամ ընդհանրապես կառավարության ծրագրում արձանագրվել է»,- այս խոստովանությունն օրերս կառավարության նիստում արեց Նիկոլ Փաշինյանը։ Մարդ, ում վարչապետության 4 տարիների ընթացքում պետական բյուջեի ծախսերը մշտապես թերակատարվել են։
Անցած տարի այս շրջանում, երբ մեկնարկում էին խորհրդարանական ընտրությունները, Նիկոլ Փաշինյանը հասարակությանը մեր ժամանակի ամենասենսացիոն նորությունն էր խոստանում։
Ազգային ժողովի հանձնաժողովներում ընթանում են անցած տարվա պետական բյուջեի կատարողականի քննարկումները։ Քննարկումներին, եթե, իհարկե, դրանք կարելի է քննարկում անվանել, մասնակցում են բացառապես իշխող խմբակցության պատգամավորները։ Ընդդիմությունը, մեկ ամսից ավելի է, ինչ խորհրդարանում չէ, չի մասնակցում նաև բյուջեի կատարման քննարկումներին։ Ու դա լավ առիթ է իշխանությունների համար՝ տպավորություն ստեղծելու, թե փայլուն արդյունքների են հասել։
Ներքաղաքական լարվածության ֆոնին՝ իշխանությունները փորձում են ցույց տալ, թե տնտեսությունն ու աշխատավարձերը մեծ տեմպերով աճում են, դարակազմիկ բարեփոխումներ են անում, թոշակներն են բարձրացնում, ուսուցիչների աշխատավարձն են ավելացնում, տնտեսական ու սոցիալական ծրագրեր են իրականացնում, մետրոպոլիտենի կայարաններ են կառուցում, Երևանի տրանսպորտի հարցերն են լուծում, և այդպես շարունակ։ Բայց իրականում այս ամենի տակ ավելի շատ իմիտացիա է թաքնված, քան կարելի է իրական արդյունք ակնկալել։
Իշխանությունները համառորեն առաջ են տանում այն թեզը, թե աշխատավարձերը Հայաստանում մեծ տեմպերով ավելանում են և ավելի արագ, քան գնաճն է։ Սրա նպատակն է՝ ցույց տալ, որ մեր երկրում սոցիալական վիճակը ոչ թե վատացել է, այլ լավացել։
Ռուս-ուկրաինական հակամարտությանը բավական զգայուն է արձագանքել նաև Հայաստանի բանկային համակարգը։ Հակամարտության մեկնարկից հետո տեղի է ունեցել բանկային կապիտալի արտահոսք, ինչն արտահայտվել է խնայողությունների կրճատման տեսքով։
Թուրքմենական գազը կհասնի՞ Հայաստան, թե՞ էլի կմնա կես ճանապարհին
Փաստն այն է, որ այս պահին պաշտոնական վիճակագրության արձանագրումներն էապես շեղվում են տնտեսական օրինաչափությունների տրամաբանությունից և Հայաստանի տնտեսության այս տարվա զարգացումների վերաբերյալ մասնագիտացված կառույցների հնչեցրած գնահատականներից։ Այդ կառույցները համատարած սխալվե՞լ են իրենց կանխատեսումներում ու հաշվարկներում, թե՞ կան այլ պատճառներ, դեռ հավանաբար ժամանակ կլինի անդրադառնալու։
Ռուսաստանից Հայաստան փոխանցվող գումարների շարժն ակտիվացել է, բայց դրանից մեր քաղաքացիները չեն շահել։ Նրանց եկամուտները դրանից չեն ավելացել։ Մասնավոր տրանսֆերտներն ավելացել են Ռուսաստանի քաղաքացիների կողմից իրենց փոխանցված գումարների հաշվին։ Խոսքն այն քաղաքացիների մասին է, ովքեր ռուս-ուկրաինական հակամարտությունից հետո եկել են Հայաստան, հաստատվել կամ չեն հաստատվել Հայաստանում, բայց բանկային փոխանցումների միջոցով գումարներ են տեղափոխել։
Շատ հաճախ Նիկոլ Փաշինյանն ու կառավարության այլ պաշտոնյաները ցուցանիշներ են հրապարակում տպագրված ՀԴՄ կտրոնների ու առևտրի շրջանառությունների աճերի վերաբերյալ՝ փորձելով ցույց տալ, թե ինչքան լավ են սկսել ապրել մեր քաղաքացիները։ Ավելի շատ առևտուր են անում, ու դա նշանակում է, որ ավելացել են նաև նրանց եկամուտները։ Բայց թաքցնում են, թե իրականում ինչ կա քողարկված այդ ցուցանիշների տակ։
«Թուրքմենստանից Հայաստան գազի փոխադրման շուրջ բանակցությունները սկսվել են, և մենք շուտով այդ առումով լավ արդյունքների կհասնենք՝ երկրի գազային ցանցի բարձր թողունակության շնորհիվ»,- օրերս հայտարարեց Իրանի նավթի նախարար Ջավադ Օջին: Նախարարը հավաստիացրեց, որ Իրանը պատրաստ է թուրքմենական գազը Հայաստան փոխադրել «սվոփ» համակարգի միջոցով:
Կշարունակի՞ կառավարությունը հովանավորել Գագիկ Ծառուկյանի բիզնեսը
«ԼՈՒՅՍ» հիմնադրամը, հիմնվելով ՀՀ վիճակագրական կոմիտեի կողմից հրապարակված տվյալների վրա, վերլուծել է ՀՀ տնտեսության սոցիալ-տնտեսական զարգացումները 2022 թվականի հունվար-ապրիլ ամիսներին։
Երկիրը շարունակում է դատարկվել. 3 ամսում 8,1 հազարով ավելի շատ մարդ է գնացել, քան վերադարձել է
Սպառողական ապրանքների շուկայում գնաճը շարունակել է խորանալ
«ԼՈՒՅՍ» հիմնադրամը վերլուծել է 2018թ. իշխանափոխության արդյունքում ՀՀ վարկավորման ոլորտում ձևավորված հիմնախնդիրները և դրանց մակրոտնտեսական հետևանքները 2020թ. շոկերի համատեքստում։
Հիփոթեքի շուկան «տաքացել» է
Դեռևս 2019թ. կառավարությունը որոշեց սպառողների հաշվին լավություն անել ցեմենտի արտադրությամբ զբաղվողներին։ Ներմուծվող ցեմենտի, հետո նաև հումքի՝ կլինկերի վրա մաքսատուրք դրեց, ինչը ներքին շուկայում հանգեցրեց ներմուծվող ցեմենտի գների արհեստական բարձրացման։ Դա արվեց մի նպատակով, որպեսզի տեղական արտադրության արտադրանքը կարողանա մրցակցել ներմուծվող ցեմենտի հետ։
Կառավարությունը որոշել է հրաժարվել մետաղների արտահանման պետտուրքից։ Արդեն հաջորդ տարվա սկզբից այն կդադարի գործել։ Արտահանման ժամանակ այլևս լրացուցիչ հարկ չի գանձվի։
Այլևս անիմաստ է ակնկալել, որ իշխանությունները որևէ լուրջ քայլ կանեն քաղաքացիների վրա թանկացումների ազդեցությունը մեղմելու և երկրում սոցիալական լարվածությունը թուլացնելու համար։ Սա պիտի նախկինում լիներ, որ Նիկոլ Փաշինյանը՝ կոկորդ պատռելով, իշխանություններին «սրի քաշեր»։
Ֆիլմերին հատուկ են հերոսները, որոնք ստեղծվում են հանդիսատեսին հերոսացնելու համար: Առավել հաճախ ռեժիսորները հնարավոր բոլոր հնարքներով ընդգծում են գլխավոր հերոսին, հազվադեպ հրաժարվում են հերոսից՝ հօգուտ հավաքականության, իսկ երբեմն, որն ամենահետաքրքիրն է, փորձում են թաքցնել գլխավոր հերոսին՝ թողնելով նրան բացահայտելու բարդ նշաններ:
Իշխանափոխությունից հետո Հայաստանին «մեծ հայրենադարձություն» խոստացած իշխանությունը շարունակում է դատարկել երկիրը։ Մի կողմից՝ սոցիալական վիճակը, մյուս կողմից՝ անվտանգության հետ կապված խնդիրներն ու անորոշությունը շատերին ստիպում են հեռանալ երկրից։
Մինչ սոցիալական իրավիճակը երկրում գնալով լարվում է, իսկ դժգոհություններն օր օրի ավելանում են, իշխանություններն անցել են հասարակությանը մոլորեցնելու՝ իրենց ավանդական գործին։ Կառավարության անցած նիստի ավարտին Նիկոլ Փաշինյանը հանկարծ որոշեց հիշել և ժամանակից շուտ «ուրախացնել» կենսաթոշակառուներին՝ հայտարարելով, որ նախատեսում են սոցիալական նշանակության նոր համակարգ ներդնել։
Թեև 2018թ.-ի իշխանափոխությունից հետո հայտարարվեց «տնտեսական հեղափոխության» մեկնարկի մասին, սակայն անցած 4 տարիների ընթացքում Հայաստանի հարկային և մաքսային արտոնությունների տրամադրման ոլորտում խոստացված բարեփոխումները չեն իրականացվել։
Վերջին տարիներին հիփոթեքային վարկերի բարձր աճով պայմանավորված, ինչպես և սպասելի էր, մեծացել է հիփոթեքի շուկայի «տաքացման» հավանականությունը։ Այդ մասին սկսել է խոսել նաև Կենտրոնական բանկը։
Իշխանության գալուց շատ չանցած՝ Նիկոլ Փաշինյանի կառավարության փոխվարչապետներից մեկը ոգևորված հայտարարում էր, թե կարճ ժամանակահատվածում իրենց հաջողվել է, որպես Վերին Լարսին այլընտրանք, հայկական բեռնափոխադրողների համար այլ ցամաքային ճանապարհների բացման հնարավորություններ ստեղծել։ Անցել է 4 տարի, սակայն այդպես էլ ոչ մի այլընտրանքային ճանապարհ չի բացվել։ Ավելին, այսօր բեռնափոխադրողները կանգնած են շատ ավելի ծանր խնդիրների առաջ։
Ռուս-ուկրաինական հակամարտությունը, ինչպես և սպասվում էր, բացասական է ազդել այդ երկրների հետ Հայաստանի ունեցած առևտրային հարաբերություններ վրա։ Հակամարտության սկզբնական շրջանում նվազել են առևտրի ծավալները՝ ինչպես Ռուսաստանի, այնպես էլ՝ Ուկրաինայի հետ։
Երևանի քաղաքապետի ընտրությունները որքան մոտենում են, այնքան կենացները քաղցրանում են։ Իշխանության թեկնածու Տիգրան Ավինյանն ընտրություններից 1,5 տարի առաջ լծվել է լայնածավալ քարոզչական արշավի։ Սկսվել է ուղեղների լվացման հերթական պրոցեսը։
Կառավարությունը փոխել է պարտքի ներգրավման ռազմավարությունը. անցել է ներքին պարտքի ավելի ակտիվ կուտակման։ Վերջին 1-1,5 տարում տեմպով ներքին պարտք են ավելացնում։
Ովքե՞ր են հարստացել և ովքե՞ր ավելի աղքատացել. դեպի ո՞ւր է գնում կյանքի բարեկեցությունը