«Արայիկ Հարությունյանն այդ մեղադրանքների հասցեատերը չէ». Սոֆյա Հովսեփյան
«168 TV»-ի «Ռեվյու» հարղորդաշարի հյուրն է ԱԺ «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավոր Սոֆյա Հովսեփյանը
– Տիկի՛ն Հովսեփյան, երկուշաբթի օրվանից մեկնարկած ԱԺ նիստերն ընթանում են պատգամավորների միջև վիճաբանությամբ, փոխադարձ մեղադրանքներով, կոռեկտության կոչերով, եղան քաշքշոցներ ու հրմշտոցներ։ Երբ ընտրվում էիք պատգամավոր, ա՛յս որակի խորհրդարան էիք պատկերացնո՞ւմ։
– Գիտե՛ք, ես հասկացա մի կարևոր բան՝ որքան ինտելեկտը բարձր է լինում, այնքան խնդիրները շատանում են, լինում են անհամաձայնություններ, տեսակետների առաջ քաշում… արդյունքում ստացվում է այն, ինչ ստացվեց։ Իրականում դա որևէ մեկի սրտով չէր, և թեման բավականին հուզական թեմա էր մեր երկրում։ Իհարկե, ես չեմ ցանկանա, որ Ազգային ժողովում այդ ամբիոնի մոտ գտնվող անձինք հնչեցնեն կոչեր, որոնք կարող են խնդիրներ առաջացնել, իսկ այն, որ երեկ բնակչության մեծ մասը քննարկել է, թե ինչ է եղել Ազգային ժողովում, ինձ համար արդեն խնդիր է։ Եթե խնդիր կա, այն չպետք է լինի տեսանելի։
– Բայց փաստորեն տեսանելի է, և թեև ընտրողները պատգամավորներին գործուղել են ԱԺ՝ աշխատելու, օրենքներով իրենց կյանքի որակը փոխելու նպատակով, պատգամավորները զբաղված են միմյանց բերած օրենսդրական նախաձեռնությունները հեգնելով և, ինչպես Ձեր խմբակցության պատգամավոր Վարազդատ Կարապետյանը նկատեց՝ զբաղված եք ոչինչ չանելով։ Ինչո՞ւ չի ստացվում օրենսդրի կառուցողական աշխատանքը։ Դուք ունե՞ք Ձեզ համար այդ հարցի պատասխանը։
– Ինչո՞ւ չի ստացվում, այդ հարցը ես շատ-շատ եմ ինձ տվել, մինչև խորհրդարան մտնելը։ Քաղաքականության մեջ կա մի գիծ, որ մարդիկ փորձում են շատ ավելի լավը երևալ, որ կարողանան հետագա վաղվա իրենց օրն ապահովագրել։ Ինձ համար սա խնդիր է, և կարծում եմ, որ պետք է իրենց վաղվա օրն ապահոովեն ոչ թե խոսքով, այլ գործով։ Ազգային ժողովում վիճակն այնպիսին է, կարծես, ով ինչ ասեց, որով կարելի է մտնել մյուսի աչքը, բայց չէ՞ որ, երբ գան ընտրությունները, պետք է աչք մտնեն իրենց արած գործով։ Ինձ մոտ հարց է առաջանում՝ լավ, ո՞րն է քաղաքականության մեջ Ձեր դերը՝ լինել քաղաքականության մեջ արժեհամակարգ ստեղծողնե՞ր, թե՞ քաղաքական դիվիդենտներ շահողներ։
– Բայց այդ արժեհամակարգի վերաբերյալ ամենաշատը քննադատվում է հենց Ձեր խմբակցությունը։
– Ես քաղաքականությունն ընկալում եմ առավելագույն բարոյականությամբ. երբ չկա հրահրում, այլ կա սթափ նստել և խնդիրները լուծել։ Եթե խոսում ենք Ստամբուլյան կոնվենցիայի մասին, այո՛, այն իրապես դարձել է թոփ թեման. բոլոր տեղերում այդ հարցը քննարկում են՝ անկախ նրանից՝ տեղյա՞կ են դրանից, թե՞ ոչ, և դա այն ժամանակ, երբ այն դեռ Ազգային ժողովին չի առնչվել։ Եթե չկա այս պահի խիստ ռիսկը, մենք չպետք է դրա դեմ կռվենք` թողնելով մյուս կարևոր խնդիրները։
– Չկա՞ ռիսկ, անգամ այն ժամանակ, երբ Վենետիկի հանձնաժողովից ժամանում են Հայաստան և ԱԺ հանձնաժողովներում կազմակերպում քննարկում կարծրատիպերը կոտրելու մասին, դարձյա՞լ սպասեն։
– Ամենևին սպասել պետք չէ, և գոնե ինձ սպասող պետք չէ համարել։ Ես հանրապետության մեջ այն առաջիններից էի, որը արձագանքեց և դեմ արտահայտվեց, պարապ նստած չենք, և որքան նրանք կարծրատիպերի դեմ պայքար են մղում՝ մենք ասում ենք՝ չկա կարծրատիպ, կա արժեհամակարգ։
– Եթե երեկ «Իմ քայլը» մերժեց ԲՀԿ-ի բերած նախաձեռնությունները, այսօր էլ շատ կարևոր նախագիծ ընդունեցիք «Անվտանգության խորհրդի կազմի վերաբերյալ». ընդունեցիք միայն ձեր խմբակցության կողմ քվեարկությամբ. ԼՀԿ-ն՝ դեմ, իսկ ԲՀԿ-ն ձեռնպահ քվեարկեց: Այս պատկերը Ձեզ չի՞ անհանգստացնում, երբ նման կարևոր նախագծերի հարցում չեք կարողանում հասնել կոնսենսուսի: Միակուսակցականության հոտ չի՞ գալիս այս ամենից։
– Ես չեմ առնում միակուսակցականության հոտ, որովհետև գոնե մեր կուսակցությունում միշտ լինում են մարդիկ, որոնց դիրքորոշումն ինչ-որ նախագծերի վերաբերյալ տարբեր է լինում իրենց դեմ քվեարկությամբ։ Միակուսակցականության մասին չպետք է մեր պարագայում խոսվի, երբ մենք տեսնում ենք, թե ինչպես են ընդդիմադիր խմբակցություններն ամբողջ խմբակցությամբ դեմ քվեարկում կամ բոյկոտում նիստը։
– Ձեր խմբակցությունն էլ մերժում է ընդդիմադիրների տասնյակ նախագծեր։
– ԱԺ յուրաքանչյուր քառօրյայի ժանանակ չկա նիստ, որի ժամանակ չքննարկվեն և չընդունվեն ընդդիմադիրների նախագծեր։
– Քանիսի՞ց քանիսն եք անցկացնում։
– Առավելագույնը։
– Դառնալով Անվտանգության խորհրդի կազմի փոփոխությունների մասին նախագծին. Խորհրդարանական կառավարման մոդելից չի՞ բխում արդյոք, որ Անվտանգության խորհրդի կազմում լինի ոչ միայն ԱԺ նախագահը, ինչպես ասված է այսօր առաջին ընթերցմամբ ընդունված օրենքի նախագծում, այլև խմբակցությունների ղեկավարները ևս։ Չէ՞ որ Սահմանադրությամբ ԱԺ նախագահը, վարչապետը ներկայացնում են խորհրդարանում մեծամասնություն կազմող ուժին, ստացվում է, որ ընդդիմությունը ներկայացված չի լինելու Անվտանգության խորհրդում։
– Հանձնաժողովների նիստերում կարող էին իրենց հարցադրումները ներկայացնել, կարծում եմ՝ հետագայում այս հարցի վերաբերյալ էլի քննարկումներ կլինեն, և կարծում եմ՝ պետք չէ լուից ուխտ սարքել։
– Արդեն մի քանի օր է՝ շարունակվում են ԿԳՄՍ նախարար Արայիկ Հարությունյանի հրաժարականի պահանջով դասադուլներն ու բողոքի ակցիաները։ Ա. Հարությունյանի հրաժարականի պահանջ Դուք տեսնո՞ւմ եք:
– Ամենևին չեմ տեսնում. Արայիկ Հարությունյանն այդ մեղադրանքների հասցեատերը չէ։ Նախագծի տարբերակով ներկայացված փաստաթղթում չգիտես ինչու՝ ԵՊՀ-ն որոշեց քաղել այնտեղից (ի դեպ, ԵՊՀ-ն չէ, քաղաքական կուսակցությունը՝ ՀՅԴ-ն) երկու առարկաների հետ կապված խնդիրները, և դա դարձրեց բուռն քննարկման թեմա, այնինչ այս հարցը տարիներով բարձրացվել է ուսանողների և դասախոսական կազմի կողմից։ Իրենք հա՛մ կռվում են բուհի անկախության դեմ, հա՛մ ասում են, որ կառավարությունը փորձում է իշխել բուհին։
– Բողոքում են ոչ թե անկախությունից, այլ կոնկրետ այդ առարկաները պարտադիրից ոչ պարտադիր դարձնելու հանգամանքից, և հարցնում են՝ ինչո՞ւ նույնը չի արվում մյուս առարկաների դեպքում։
– Եթե այս առարկաների հետ կապված կար վերապահում՝ բուհերին տրված էր հնարավորություն կարծիք տալու. բուհը դեռ կարծիք չտված՝ դուրս է եկել փողոց։
– Արդյո՞ք նախարարությունը հակառակ կողմից չպետք է սկսեր, նախ՝ դպրոցում ուժեղացներ հայագիտական առարկաների դասավանդումը:
– Նախարարությունը հենց հիմա մշակում է չափոփոշիչներ. գլխիվայր փոխում է այն բոլոր չափորոշիչները, որոնք կան, իսկ դրանց անհրաժեշտությունը բոլոր տարիներին դրվել է բոլոր նախարարների ժամանակ: Իհարկե, ֆինանսական մեծ ռեսուրսներ են պետք դրա համար, միշտ խոսվել է և հարցը միշտ էլ հետաձգվել է։ Հիմա նախարարությունը մշակել է դպրոցական չափորոշիչներ, և արվում են կոնկրետ գործողություններ դպրոցական դասագրքերի հետ կապված։
– Այս չափորոշիչները վերաբերում են միայն Հայոց եկեղեցու պատմություն, Հայոց պատմություն առարկաների՞ն։
– Նաև Շախմատ առարկայի հետ են կապված։ Ինչ վերաբերում է Հայոց եկեղեցու պատմություն առարկային, ապա ես կարող եմ ներկայացնել անկախ փորձագետների ուսումնասիրություններ, գրքեր, որ 2005 թվականից Հայոց եկեղեցու պատմություն առարկան եղել է խնդրահարույց, ես ինքս հաշտ եմ այդ առարկայի հետ, բայց միևնույն ժամանակ՝ կան կոնֆլիկտներ:
– Խնդիրն ինչո՞ւմն է, ի՞նչ կոնֆլիկտի մասին է խոսքը։
– Գալիս են դպրոցներից բողոքներ, որ աշակերտներին կանգնեցնում և աղոթել են սովորեցնում։
– Հայ ազգի աշակերտին երբ ասում են՝ աղոթիր, դրա համար բողոքո՞ւմ են։
– Հայ ազգի աշակերտի ծնողը, աշակերտն են բողոքում, որ աղոթել են տալիս։
– Մեծամասնությո՞ւն են նրանք։
– Բավականին լուրջ զանգված են կազմում։ Հեռավոր մարզերում աղանդավորների քանակը շատ մեծ է։
– Մենք լսենք աղանդավորների՞ն, աղոթել չսովորեցնե՞նք։
– Պետք է սովորեցնենք երեխաներին աղոթք, բայց այն երեխաներին, որոնք ուզում են դա սովորել. մենք չպետք է պարտադրենք։
– Առաջինը քրիստոնեությունը պետական կրոն ընդունած երկրում ասում ենք՝ երեխային չպետք է պարտադրենք, որ աղոթի՞. մեր մեջ սա գենետիկորեն է նստած։
– Հեթանոսներն էլ ասում են, որ մեր մեջ գենետիկորեն նստած է հեթանոսությունը։
– Եթե Ձեր երեխան նախընտրի կարդալ ոչ թե Աստավածունչ, այլ Ղուրան, ի՞նչ խորհուրդ կտաք նրան:
– Կարծում եմ՝ ընտանիքը շատ մեծ դեր ունի այն հարցում՝ երեխան Ղուրա՞ն կկարդա, թե՞ Աստավածաշունչ։ Ես մեծացել եմ մի ընտանիքում, որտեղ լսել եմ Աստծո չգոյության մասին, և մշտապես իմ մեջ հարցադրումներ եմ արել՝ Աստված կա՞, թե՞ ոչ, ես այդ ժամանակ էլ կարդացի Ղուրան, Աստվածաշունչ և այլ կրոնական գրքեր, որոնք մեծ ծայրահեղ տարբերություններ չունեն։ Իմ երեխան իմ տանը կտեսնի Աստվածաշունչ կարդալ, և ես նրա համար օրինակ կլինեմ։
Հարցազրույցի մանրամասները՝ տեսանյութում
ԱՂԱՎՆԻ ՍՈՒՔԻԱՍՅԱՆ
