«Մեզ համար Արցախի ներկա սահմանադրորեն ամրագրված տարածքը, այն է՝ 11 հազար 432 կմ քառակուսի, անսակարկելի է, և թե՛ Հայաստանի, թե՛ Արցախի պաշտոնատար անձանց արձագանքը նման ամեն տիպի հայտարարություններին պետք է լինի միանշանակ հստակ և կտրուկ»։
Ռիչարդ Միլսի հայտարարության արձագանքների ֆոնին հարկ է հիշեցնել ԱՄՆ դեսպանների և համանախագահների հայտարարությունները, որոնք վերաբերում են ԼՂ հակամարտության կարգավորման գործընթացի վերաբերյալ ԱՄՆ Պետդեպի դիրքորոշմանը, որը վերջին անգամ ամենից մանրամասն նկարագրվել է ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի ամերիկացի համանախագահ Ջեյմս Ուորլիքի կողմից:
«Եթե ապիլյան պատերազմի ժամանակ ադրբեջանցիները հանում են 100 տարեկան հայ կնոջ աչքերը, ականջն են կտրում, մի՞թե նման մարդկանց հետ կարելի է խաղաղ ապրել, մտածել խաղաղության մասին, կամ որևէ բան զիջել»։
Հոկտեմբերի 14-ից 20-ն ընկած ժամանակահատվածում արցախա-ադրբեջանական հակամարտ զորքերի շփման գոտում հակառակորդը հրադադարի պահպանման ռեժիմը խախտել է ավելի քան 80 անգամ, որի ընթացքում, տարբեր տրամաչափի հրաձգային զինատեսակներից, հայ դիրքապահների ուղղությամբ արձակել է շուրջ 500 կրակոց:
Հոկտեմբերի 19-ին բանակի «Տիգրանակերտ» զորավարժարանում ՊԲ հյուսիսային ուղղությամբ տեղակայված զորամասերից մեկի ներգրավմամբ անց է կացվել մարտական հրաձգությամբ գնդային մարտավարական զորավարժություն, որին ընթացքին հետևել է ԱՀ պաշտպանության նախարար, գեներալ-լեյտենանտ Լևոն Մնացականյանը:
Արցախի Հանրապետության Նախագահ Բակո Սահակյանը հոկտեմբերի 20-ին շնորհավորական ուղերձ է հղել Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Արամ Առաջին Մեծի Տանն Կիլիկիո Կաթողիկոսի ձեռնադրման 50-ամյակի կապակցությամբ:
Արցախի Հանրապետության Նախագահ Բակո Սահակյանը հոկտեմբերի 19-ին այցելել է Ստեփանակերտի ուռուցքաբանական կենտրոն, ծանոթացել հաստատության գործունեությանը, զրուցել բուժանձնակազմի եւ այնտեղ բուժվող հիվանդների հետ:
«ԱՄՆ դեսպանը որևէ անակնկալ բան չի ասել»,- այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց գերմանացի քաղաքական վերլուծաբան Ալեքսանդր Ռարը՝ անդրադառնալով Հայաստանում ԱՄՆ դեսպան Ռիչարդ Միլսի վերջին հայտարարություններին և ՌԴ ԱԳՆ հատուկ ներկայացուցիչ Մարիա Զախարովայի արձագանքներին:
Մամուլում շրջանառվող լուրերի համաձայն՝ ՀՀ վարչապետի պաշտոնակատար Նիկոլ Փաշինյանը և ՀՀ առաջին նախագահ, ՀԱԿ առաջնորդ Լևոն Տեր-Պետրոսյանը տևական ժամանակ սկսել են հաճախակի հանդիպումներ ունենալ։ Ըստ այդ լուրերի՝ Ն. Փաշինյանը վստահում է Տեր-Պետրոսյանի փորձառությանը, իսկ վերջինս էլ նրան օգնում է արտաքին քաղաքական հարցերում։
Արցախի Հանրապետության Նախագահ Բակո Սահակյանը հոկտեմբերի 18-ին այցելել է արցախա-ադրբեջանական սահմանագծի արեւելյան հատված, տեղում ծանոթացել զինվորների ծառայության ընթացքին եւ տիրող իրավիճակին:
Վարչապետի պաշտոնակատար Նիկոլ Փաշինյանն ընդունել է Հայաստանում Կորեայի Հանրապետության արտակարգ և լիազոր դեսպան Ու Յուն Գընին:
Արցախի Հանրապետության Նախագահ Բակո Սահակյանը հոկտեմբերի 18-ին Մարտունու շրջանի Մսմնա գյուղումներկա է գտնվել Մսմնայի ճակատամարտի 100-ամյակին նվիրված տոնական միջոցառմանը:
«Միլսի հայտարարության մեջ առանձնակի բաներ փնտրելն իմաստ չունի: Միլսն իր գործունեության ավարտին հասկացավ, որ հայ ժողովրդի համար տարածքային որևէ զիջումն անընդունելի է: Հայ ժողովուրդը տարածքային զիջումներ չի ընդունում ոչ թե նրա համար, որ դրանք օկուպացված են, ինչպես Միլսը հայտարարեց, այլ նրա համար, որ դրանք Արցախի մի մասն են»:
«Հարցին անդրադառնալու հիմնական բեռը մնաց վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի վրա, ով իրեն հյուրահատուկ ոճով փորձեց ցրել խնդիրը, վերագրելով այդ միտքը «գնացող դեսպանին»: Սա տակտիկապես հասկանալի հնարք է, բայց իրականության մեջ միայն բազմապատկում է հայ հասարակության անհանգստությունները»:
«Որևէ նոր բան չունեմ ասելու: ԱԳՆ խոսնակը ասել է դրա մասին, մեր դիրքորոշումը շատ հայտնի է»,- այսօր կառավարությունում լրագրողների հետ զրույցում հայտարարեց ՀՀ ԱԳ նախարարի պաշտոնակատար Զոհրապ Մնացականյանը՝ անդրադառնալով ՀՀ-ում դիվանագիտական առաքելությունն ավարտող ԱՄՆ դեսպանի Արցախի վերաբերյալ հայտարարությանը:
«Հայաստանում գործող էլեկտրոնային լրատվական որոշ կայքեր հրապարակել են Հայաստանում ԱՄՆ դեսպան Ռիչարդ Միլսի հակահայկական լկտի այն զառանցանք-հայտարարությունը, որը վերաբերում է սուրբ Արցախի, և հատկապես, մեր նախնիների ստեղծած, արարած, այնուհետև, քոչվոր ցեղերի միավորման արդյունքում իրենց «ազգ» հռչակած, թուրքերի ու ադրբեջանցիների կողմից զավթված, իսկ 20-րդ դարավերջին, հերոս հայորդիների կողմից ազատագրված հայկական տարածքները Ադրբեջանին վերադարձնելուն»։
«Ժողովուրդ» թերթը գրում է. «Վերջին շրջանում ղարաբաղյան հակամարտության գործընթացի շուրջ ակտիվացում է նկատվում: Օրեր առաջ «գրավյալ տարածքներ» ձեւակերպմամբ մեր կողմից ազատագրված տարածքների վերադարձի մասին հայտարարություն հնչեց ՀՀ-ում իր դեսպանի առաքելությունն ավարտող Ռիչադ Միլսի կողմից, որը ոչ միանշանակ ընդունվեց:
Սեպտեմբերի 27-ին Նյու Յորքում՝ ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայի շրջանակում, Հայաստանի և Ադրբեջանի արտգործնախարարների միջև տեղի ունեցած հանդիպումից հետո Հայաստանի արտգործնախարարության խոսնակ Տիգրան Բալայանը հոկտեմբերի սկզբին լրագրողների հետ տեղի ունեցած հանդիպման ժամանակ հնարավոր համարեց, որ երկու երկրների արտաքին գերատեսչության ղեկավարները կարող են ևս մեկ հանդիպում ունենալ այս տարվա վերջին։
Խորհրդարանական լրացուցիչ ընտրություններից հետո Ազգային ժողովում վերանայվել են մշտական հանձնաժողովների կազմերը, ինչի արդյունքում չորս մշտական հանձնաժողովներում հոկտեմբերի 15-ին և 16-ին «ԱԺ կանոնակարգ» ԱՀ օրենքի 124-րդ հոդվածի 3-րդ մասի համաձայն՝ անց են կացվել հանձնաժողովների նախագահների տեղակալների ընտրություններ:
ՀՀ վարչապետի պաշտոնակատար Նիկոլ Փաշինյանը «հեռացող մեսիջ է» որակել Հայաստանում ԱՄՆ արտակարգ և լիազոր դեսպան Ռիչարդ Միլսի՝ «գրավյալ տարածքների որոշակի մասի վերադարձի» հայտարարությունը:
«Հրապարակ» թերթը գրում է. «Նոր իշխանությունների համար ղարաբաղյան խնդրի կարգավորման բանակցություններում Մադրիդյան սկզբունքներն ընդունելի՞ են, թե՞ ոչ՝ հարցրինք ԱԳ նախարար Զոհրաբ Մնացականյանին։
Ադրբեջանում Թուրքիայի նախկին արտակարգ և լիազոր դեսպան Հուլուսի Քըլըչը մասնակցել է Ադրբեջանի Հանրապետության 100 ամյակի հիշատակին նվիրված գրքերի ցուցահանդես-վաճառքին։
«ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի հրաժարականի հետ կապված իր ակնկալիքների մասին Ադրբեջանն արդեն հայտնել է՝ հանձին Իլհամ Ալիևի։ Նա համոզված է, որ արտահերթ խորհրդարանական ընտրություններից հետո Հայաստանի ղեկավարությունը և անձամբ Ն. Փաշինյանը կհասկանան, որ պետք է հայկական ուժերը դուրս բերեն ազատագրված տարածքներից և դրանով խաղաղություն հաստատեն տարածաշրջանում։ Պետք է նեղացնեմ Ալիևին, ասելով, որ նման բան չի լինելու»:
168.am-ի հետ զրույցում «Ընդդեմ իրավական կամայականությունների» հ/կ գործադիր տնօրեն Լարիսա Ալավերդյանն անդրադառնալով «Սասնա ծռերի»՝ Արցախ նախատեսվող այցին, ասաց, որ Արցախ մեկնելուց առաջ «Սասնա ծռեր» նորաստեղծ կուսակցությունը պետք է դիմի Արցախի իշխանություններին։
Հայաստանում ԱՄՆ դեսպան Ռիչարդ Միլսը EVN Report-ի հետ զրույցում բացառել է Արցախյան հակամարտության հարցի կարգավորումն առանց «գրավյալ տարածքների որոշակի մասի վերադարձի»:
Արցախի Հանրապետության Նախագահ Բակո Սահակյանը հոկտեմբերի 12-ին մասնակցել է «Արցախի պառլամենտականների ասոցիացիա» հասարակական կազմակերպության առաջին ընդհանուր ժողովին:
ՀՀ ԱԺ փոխնախագահ Էդուարդ Շարմազանովը հոկտեմբերի 16-ին ընդունել է Միջազգային խորհրդի մարդու իրավունքների հարցերով միջազգային հասարակության նախագահ Թոմաս Շիրմախերին եւ Բոննի համալսարանի պրոֆեսոր Քրիստին Շիրմախերին:
«ԱՄՆ-ը՝ որպես համանախագահ երկիր, աջակցում է, որպեսզի կողմերը միասին խոսեն, և աջակցում է, որպեսզի երկրի ղեկավարների միջև շփումներ լինեն»,- այս մասին այսօր ՀՀ-ում ԱՄՆ դեսպանատանը լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ ասաց ԱՄՆ պետքարտուղարի՝ Եվրոպայի և Եվրասիայի հարցերով փոխտեղակալ Ջորջ Քենթը՝ անդրադառնալով ԼՂ հակամարտության հարցին:
Արցախի Ազգային ժողովի պետական-իրավական հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախագահը հանդես է եկել հայտարարությամբ: