Տնտեսություն

Ընթացիկ տարվա 8 ամսվա տվյալներով Արցախում կատարվել է 40 միլիարդ 539,5 մլն դրամի շինարա­րութ­յուն, որը նախորդ տարվա հունվար-օգոստոսի համեմատ աճել է 10 տոկոսով:

Երկու ամիս անընդմեջ Հայաստանից խոշոր արտահանում է իրականացվել դեպի Թուրքիա։ Արտահանվել է գերազանցապես ոսկի։ Ոսկու խոշոր արտահանում է իրականացվել նախ՝ հունիսին, ապա՝ հուլիսին։ Ընդ որում՝ հուլիսին, նախորդ ամսվա համեմատ, ոսկու արտահանումն ավելացել է։

2022 թվականի սեպտեմբերի 30-ին հաջողությամբ ավարտվեց Հայաստանի պատմության մեջ կորպորատիվ պարտատոմսերի ամենախոշոր գործարքը. ամբողջությամբ մարվեցին ՀՀ խոշորագույն հանքարդյունաբերական ընկերության՝ «Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատ» ՓԲԸ (ԶՊՄԿ) պարտատոմսերի անդրանիկ թողարկումները` 50 մլն ԱՄՆ դոլար և 2.5 մլրդ ՀՀ դրամ ծավալներով:

Նավթ արտահանող երկրների կազմակերպությունը (ՆԱԵԿ+) որոշել է այս տարվա նոյեմբերից կտրուկ կրճատել նավթի արդյունահանումը։ Այս մասին հայտարարել է կազմակերպությունը:

Հայաստանի Հանրապետության նախագահ Վահագն Խաչատուրյանն ընդունել է Ատոմային էներգետիկայի միջազգային գործակալության (ԱԷՄԳ) գլխավոր տնօրեն Ռաֆայել Մարիանո Գրոսիին:

Հայաստանի կառավարությունն ամեն ինչ անում է, որ մինչև վատ եղանակի վրա հասնելը գործարկվի լաստանավային հաղորդակցությունը, ինչը, ակնկալվում է, որ պետք է թեթևացնի Լարսի անցակետում առաջացող հերթերի խնդիրը. բանակցություններ են ընթանում:

Ադրբեջանական վերջին ագրեսիայի հետևանքով Հայաստանի որոշ հատվածներում որոշակի խնդիրներ են առաջացել գյուղատնտեսության, զբոսաշրջության ոլորտներում, կառավարությունը ուսումնասիրություններ է կատարում՝ հասկանալու, թե ինչ ծրագրեր պետք է ներդրվեն այդ համայնքներում տնտեսական կյանքը վերաակտիվացնելու համար:

Բարձր տեխնոլոգիական ոլորտի մասնակցությունը Հայաստանի տնտեսության մեջ ՀՆԱ-ի մոտ 5 տոկոսի չափով է, ոլորտն ամեն տարի աճում է, և ակնկալվում է, որ այս տարի այն էլ ավելի կմեծացնի իր կշիռը ՀՆԱ-ի մեջ:

Ազգային ժողովը երկրորդ ընթերցմամբ և ամբողջությամբ ընդունեց Ազգային ժողովի պատգամավորներ Բաբկեն Թունյանի և Հովիկ Աղազարյանի հեղինակած նախագիծը։

Ատոմային էներգետիկայի միջազգային գործակալության (ԱԷՄԳ) գլխավոր տնօրեն Ռաֆայել Մարիանո Գրոսին դրական է գնահատել Մեծամորի ատոմային էլեկտրակայանում կատարված անվտանգային բարեփոխումները։

Բարձր գնաճից հասարակության սոցիալական խմբերին պաշտպանելու նպատակով, խորհրդարանական ընդդիմությունը մի քանի անգամ հանդես եկավ նվազագույն աշխատավարձը բարձրացնելու առաջարկությամբ։ Ներկայացված նախաձեռնությամբ նախատեսվում էր նվազագույն աշխատավարձը դարձնել 100 հազար դրամ։ Վերջին տարիների բարձր գնաճի պայմաններում՝ դա իսկապես կլիներ իրական օժանդակություն աշխատող, բայց ցածր աշխատավարձ ստացող քաղաքացիներին։ Բայց իշխանություններն ամեն անգամ տարբեր պատճառաբանություններով մերժեցին այն։

Հայաստանի Հանրապետության սպառողական շուկայում 12-ամսյա գնաճը (2022թ. օգոստոսը 2021թ. օգոստոսի նկատմամբ) կազմել է 9.1%, իսկ նախորդ ամսվա նկատմամբ` 0.2%: Հանրապետության դիտարկվող 10 քաղաքներում 2022թ. օգոստոսին հուլիսի համեմատ սպառողական գներն աճել են 0.1-0.3%-ով, իսկ մեկում պահպանվել է գների նախորդ ամսվա մակարդակը: Մայրաքաղաքում սպառողական գներն աճել են 0.2%-ով:

Չինաստանում կորոնավիրուսային սահմանափակումների ավարտը կարող է անսպասելի ազդեցություն ունենալ նավթի համաշխարհային շուկայի վրա՝ հանգեցնելով հումքի համաշխարհային պաշարների կտրուկ նվազմանը և բաժնետոմսերի գների աճին։ Այս մասին հայտնում է Bloomberg-ը՝ հղում անելով Սաուդյան Արաբիայի Արամկո նավթային ընկերության ղեկավար Ամին Նասերի հայտարարությանը։

Անշարժ գույքի շուկայում բնակարանների վարձակալության, նաև վաճառքի գների բարձրացումը շարունակվում է: Թանկացման երկրորդ ալիքը պայմանավորված է մոբիլիզացիայի հետևանքով ՌԴ-ից քաղաքացիների նոր հոսքերով:

ՀՀ պետական եկամուտների կոմիտեի նախագահ Ռուստամ Բադասյանն ընդունել է Հայաստանի Հանրապետությունում Եվրոպական Միության (ԵՄ) պատվիրակության ղեկավար, դեսպան Անդրեա Վիկտորինին` վերջինիս նախաձեռնությամբ:

ԱՄՆ-ի ֆինանսների նախարարի տնտեսական քաղաքականության խնդրով օգնական Բեն Հարիսը հայտարարել է, որ ՌԴ-ի դեմ G7-ի նոր պատժամիջոցները, որոնք պետք է վերաբերեն նավթին ու նավթամթերքին, կիրարկվելու են երեք փուլով։

Հայաստանի և Ռուսաստանի առևտրաշրջանառության ծավալը 2022 թվականի առաջին կիսամյակում կազմել է շուրջ 2 մլրդ դոլար: Այս ցուցանիշը 2021 թվականի նույն ժամանակահատվածի համեմատ աճել է 50 տոկոսով:

ՀՀ նախկին իշխանություններին պետության արտաքին պարտքը կոռուպցիայի և թալանի միջոցով ավելացնելու մեջ մեղադրող Նիկոլ Փաշինյանը 2016 թվականին խոստացել էր դառնալ ՀՀ վարչապետ և ոչ միայն նվազեցնել ՀՀ արտաքին պարտքը, այլ նաև այն աուդիտի ենթարկել՝ հասկանալու համար, թե այդ պարտքի քանի՞ տոկոսն է կոռուպցիոն ճանապարհով մսխվել, քանի՞սը՝ հանգրվանել տաքուկ օֆշորներում։

Այս տարեսկզբից նոր բնակֆոնդի շինարարության աշխարհագրությունը սկսեց ընդլայնվել՝ Երևանի ծայրամասերից բացի ամբողջական թաղամասերի շինարարություն սկսվեց Աբովյանում, Աշտարակում, մայրաքաղաքին հարող այլ բնակավայրերում:

Հայաստան 1 տոննա ցեմենտի ներկրման համար պետական տուրքը կդառնա 2000 դրամ՝ գործող 14 հազար դրամի փոխարեն: «Պետական տուրքի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություն կատարելու մասին օրենքի նախագիծը երկրորդ ընթերցմամբ քննարկման համար հավանություն ստացավ ԱԺ տնտեսական հարցերի մշտական հանձնաժողովի հոկտեմբերի 3-ի նիստում:

Այն բանից հետո, երբ ՌԴ նախագահը մասնակի զորահավաք հայտարարեց, Ռուսաստանից քաղաքացիների հոսքերը Հայաստան կրկին ակտիվացել են։ Դեպի Երևան չվերթերի տոմսերի պահանջարկը կտրուկ ավելացել է, բազմակի բարձրացել են գները։ Լարսում կիլոմետրերով հերթեր են գոյացել։ Զորահավաքի լուրը շատերին ստիպեց լքել Ռուսաստանը։

«Գրաֆիկ դիզայներները, իլյուստրատորները պետք է շատ նայեն: Պետք է այլ նկարիչների ուսումնասիրեն, փորձեն իրենց նման նկարել, ինչու ոչ: Սովորելու տարիներին ես ուզում էի բալետի պարուհիների նկարել: Լուսանկարներ չկային, բնորդուհի գտնելու մասին մտածել անգամ չէի կարող: Համացանց ևս չկար: Հին գրքերից փոքր նկարներ էի գտնում և արագ նկարում: Մեր աչքերը սոված էին: Հիմա մեր աչքերը կերակրելու բոլոր հնարավորությունները կան: Պետք է շատ նայել»:

Սպառողական գները Ֆրանսիայում սեպտեմբեր ամսին տարեկան արտահայտությամբ ավելացել են 6,2 տոկոսով:

Հայաստանում կբարձրացվի նվազագույն աշխատավարձի չափը. կառավարությունը հերթական նիստում հավանության է արժանացրել որոշումը, որով նվազագույն աշխատավարձը նախկին՝ 68 հազար դրամի փոխարեն՝ նախատեսվում է դարձնել 75 հազար դրամ։

Վրաստանի նավթամթերք ներկրողների միության տվյալներով, 2022 թվականի հունվար-օգոստոս ամիսներին Վրաստան բենզինի և դիզելային վառելիքի ներմուծումը կազմել է 739,7 հազար տոննա, ինչը 23,6 հազար տոննայով կամ 3,3 տոկոսով ավելի է նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի ցուցանիշից:

Այն բանից հետո, երբ ռուս-ուկրաինական հակամարտության ու Ռուսաստանի նկատմամբ կիրառված պատժամիջոցներով պայմանավորված, Վերին Լարսի անցակետով տրանսպորտային հոսքերը կտրուկ ավելացան՝ հանգեցնելով կիլոմետրանոց հերթերի գոյացման, կառավարությունը որոշեց կազմակերպել լաստանավային փոխադրումներ՝ հայաստանյան բեռնափոխադրողների հոգսերը ինչ-որ կերպ թեթևացնելու համար։ Դա այս տարվա մարտի 24-ին էր։ Անցել է 6 ամսից ավելի, բայց լաստանավը չկա ու չկա։

Հայ-ադրբեջանական սահմանին տեղի ունեցած վերջին սրացումները, որոնք լայնամասշտաբ պատերազմի կարող են հանգեցնել՝ «ուշագրավ» էր ադրբեջանական կողմին հղվող մեղադրանքներով, թե Ադրբեջանն այդպիսով ցանկանում է ստանալ այդքան բաղձալի «Զանգեզուրի միջանցքը», ինչն ի սկզբանե անընդունելի է պաշտոնական Երևանի համար: 

Վերջին տարիներին պարգևավճարների թեման հասարակության շրջանում միշտ էլ քննարկումների ու դժգոհությունների առիթ է տվել։ Մարդիկ չեն հասկանում, թե ինչու, առանց այն էլ բարձր աշխատավարձեր ստացող պետական պաշտոնյաներն ամեն ամիս նաև ճոխ պարգևավճարներ պիտի ստանան՝ իրենց աշխատանքը կատարելու համար։

«Shtigen Group»-ի հիմնադիր տնօրեն Հայկ Շեկյանը կարծում է, որ բիզնես կազմակերպությունների ղեկավարները պետք է գիտակցեն, որ պատասխանատու են ոչ միայն աշխատակիցների, նրանց ընտանիքների, զորակոչվող, չզորակոչվող, պաշտպանություն և թիկունք ապահովող մարդկանց համար:

Արժույթի միջազգային հիմնադրամը (ԱՄՀ) կանխատեսում է համաշխարհային պարենային անվտանգության հետ կապված իրադրության հետագա վատթարացում ՝ չնայած սննդամթերքի գների որոշակի կայունացմանը: Այս մասին տեղեկացնում է «ՌԻԱ Նովոստի»-ն։