«Եթե կառավարության ներկայացուցիչները գնում են այսպիսի երկխոսության կամ արձագանքելուն, որը դարձյալ անորոշության դաշտ է բացում, համարում եմ անթույլատրելի»,- շեշտեց Մինասյանը:
Հիմնադրամի հեռուստամարաթոնները սովորաբար աշնան վերջում էին անցկացվում: Ու տարօրինակ զուգադիպությամբ՝ կրկին ձերբակալվեց հիմնադրամի նախկին գործադիր տնօրեն Արա Վարդանյանը: Հավանաբար կարելի է ենթադրել, որ այս պատմությունն ավարտվում է: Ու եկել է ուրիշ հիմնադրամների (կամ հիմնադրամի) ժամանակը:
Մեկնարկել է «Ի՞նչ անել-2 տնտեսական հեղափոխություն. ընկալումը և գործարկումը» գիտագործնական խորհրդաժողովը, որին մասնակցում է ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը:
Երևանում մեկնարկեց տեղեկատվական տեխնոլոգիաների համաշխարհային 23-րդ համաժողովը։ Այն իսկապես կարևոր իրադարձություն է, որը կարող է լավ խթան հանդիսանալ Հայաստանում տեղեկատվական տեխնոլոգիաների հետագա զարգացումների և նոր ծրագրերի իրականացման համար։
Մոտ մեկ ամիս առաջ Պետեկամուտների կոմիտեի (ՊԵԿ) նախագահ Դավիթ Անանյանը, անուններ չտալով, հայտնել էր, որ չնայած եկամուտները հայտարարագրելու իրենց կոչերին, շոու-բիզնեսի 9 ներկայացուցիչներ չեն հայտարարագրել իրենց եկամուտները և հարկեր չեն վճարել, ՊԵԿ-ը վերջնագիր էր ուղարկել «աստղերին»:
ՀՀԿ գործադիր մարմնի անդամ, ԱԺ Ֆինանսավարկային և բյուջետային հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախկին նախագահ Գագիկ Մինասյանն այսօր լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ անդրադարձավ պետության կարևորագույն ֆինանսական փաստաթղթին՝ պետական բյուջեին:
Վերջերս Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարել է կոռուպցիայի դեմ պայքարը ռեստարտի ենթարկելու մասին։ Ու հիմա կարծես անցել է դրա իրականացմանը։ Թե ո՞րն է կոռուպցիայի դեմ պայքարը ռեստարտի ենթարկելու՝ վարչապետի նպատակը՝ դժվար չէ կռահել։
Առայժմ պաշտոնապես չի հրապարակվել տեղեկատվություն հանրակրթական դպրոցների այս ուստարվա ցուցանիշների մասին: Այն ինչ-որ իմաստով հասարակական ուշադրության կենտրոնում է: Որովհետև իշխանությունները պարբերաբար խոսում են ուսուցիչների աշխատավարձերի բարձրացման մասին:
Կառավարությունը խոստացել է 62 մլրդ դրամով գերակատարել ընթացիկ տարվա բյուջեն։ Եթե դա հանում ենք, ապա 2020թ. պետական բյուջեի եկամուտների ավելացումը կկազմի ընդամենը 138 մլրդ դրամ։ Պատկերացնելու համար ասենք, որ 2019թ. նույն ցուցանիշը 158 մլրդ դրամ էր։
2020թ. կառավարությունը պատրաստվում է թողնել 714 ծառայողական մեքենա։ Բայց դրանում, ներառված չեն, ինչպես կասեր պատգամավոր Նիկոլ Փաշինյանը` «ախրանայի», Պաշտպանության նախարարության, Ոստիկանության, ԴԱՀԿ-ի, հարկային ծառայության, Կենտրոնական բանկի, քաղաքապետարանի, գյուղապետարանների ավտոմեքենաները:
Թվում էր, թե ՌԴ նախագահի Հայաստան կատարած այցի շրջանակներում, ի վերջո, կհանգուցալուծվի ռուսական գազի գնի հարցը։ Ենթադրվում էր, որ Նիկոլ Փաշինյանի և Վլադիմիր Պուտինի հանդիպումը վերջապես կտա այդ չարչրկված հարցի պատասխանը։
«Երբ մենք հետևում ենք «Գազպրոմի» գնային քաղաքականության իրականացման մեթոդաբանությանը, ապա կարող ենք, թերևս, ենթադրել, որ բնական գազի գնի աճ կարող ենք ակնկալել 2020 թվականի ապրիլ ամսին, որովհետև ավանդաբար երկու փուլով են իրականացվում սակագնային կարգավորումները՝ աշնանը և գարնանը»:
Տևական ժամանակ է՝ լրատվամիջոցներում շրջանառվում է այն տեղեկատվությունը, որ առաջիկայում, ըստ ամենայնի, ՀՀ ներմուծվող գազի գինը կբարձրանա։ Մամուլում նշվում են տարբեր թվեր՝ սկսած 20 տոկոսից՝ մինչև 40։ Իշխանություններն այս փաստի հետ կապված տալիս են բավականին կցկտուր պարզաբանումներ, որոնք,
Հայաստանի կառավարությունը, ի վերջո, որոշեց և գնաց եվրոպարտատոմսերի հերթական թողարկման։ Այսինքն` նոր պարտք վերցրեց` նախկինը մարելու համար։ Թեև ժամանակին նաև այլ տարբերակներ էին քննարկվում, այդ թվում` ներքին ռեսուրսների հաշվին պարտքը մարելու վերաբերյալ, այնուհանդերձ ընտրվեց այս մեկը։ Ու դա Նիկոլ Փաշինյանը համարում է կարևոր, շատ կարևոր իրադարձություն Հայաստանի տնտեսության համար։
ՌԴ նախագահի այցը պարզ մարդու համար, առաջին հերթին, գազի գնի հարց է: Հայաստան ներմուծվող գազի վերջին գնաճը բնակչությունը չզգաց: Բայց բոլորի հիշողության մեջ թարմ է նախորդ նման փորձը, երբ գազի սակագնի չավելացումը, ի վերջո, պետական ծանր պարտք դարձավ:
Երբ վարչապետը 100 ձեռքբերումների մեջ նման փաստեր է ընդգրկում, գոնե գիտի՞, թե ինչպիսին են եղել ցուցանիշները նախկինում։ Թե չէ, կառավարության համար մի տեսակ ոչ նպաստավոր պատկեր է ստացվում։ Եթե 3 տոկոսը այդքան ոգևորող է, ապա ի՞նչ ասել 34 տոկոսի մասին։
Ժամանակին Միացյալ Նահանգների դեպանը Հայաստանի էներգետիկ համակարգում ամերիկյան ընկերությունների հետաքրքրվածության և ընդհուպ մինչև 8 մլրդ դոլար ներդրումային հնարավորություններից էր խոսում։ Հիմա արդեն չկան նախկին «կոռուպցիոներները», որոնք խոչընդոտներ էին ստեղծում ներդրողների համար, բա ինչո՞ւ չկան այդ ներդրումները։
ՌԴ նախագահի հետ ՀՀ վարչապետին, ըստ ամենայնի, ծանր խոսակցություն է սպասվում՝ ոչ միայն գազի գնի, այլև՝ մի շարք այլ հարցերի վերաբերյալ։ Խոսքը, մասնավորապես, ռուսական պետական ընկերության կառավարմանը հանձնված Հայաստանի երկաթուղային ցանցի հետագա ճակատագրի, ատոմակայանին տրամադրված վարկի, ինչպես նաև Վերին Լարսում հայկական բեռնափոխադրողների համար ստեղծված նոր դժվարությունների մասին է։
«Կարծում եմ, որ բեռնատարի վարորդները պետք է վճարեն նշանակված տուգանքները, բայց խնդիրը նաև մերոնցից է գալիս, չեն տիրապետում, չեն կարդում, չեն հետևում, ուշադրություն չեն դարձնում: Հաճախ արտահանողներն ապրանքներն իրենք չեն առաքում, շատ քչերն ունեն սեփական մեքենաներ, մեծ մասը դիմում է այլ տրանսպորտային ընկերությունների, նույնիսկ անհատների, որոնք ունեն ԱՁ-ով կամ այլ մեխանիզմով մեքենա, որով արտահանում են»:
Վերջին ամիսներին Վիճակագրական կոմիտեն այս ոլորտում բավական լուրջ առաջընթաց է գրանցում։ Ութ ամիսների արդյունքներով՝ արդյունաբերության աճը հասել է 9,5 տոկոսի։ Ընդամենը երկու-երեք ամիս առաջ այն 5-6 տոկոսի սահմաններում էր։ Բայց հանկարծ արդյունաբերությունը սկսեց վերելք արձանագրել։ Ու գիտե՞ք ինչու…
Իշխանափոխությունից հետո Հայաստանում ներդրումները չավելացան։ Չարդարացան նաև այն հույսերը, որ, ուր որ է՝ ներդրողները, հատկապես՝ սփյուռքահայերը, վազելու են Հայաստան, բերելու են իրենց գումարներն ու ներդնեն տնտեսության մեջ։
«Այս պահին ես դեմ եմ։ Այո՛, խնդիրը քննարկվել է, գլոբալ իմաստով հասկացել ենք, որ բոլոր պլատֆորմները պետք է անցնենք, սերտիֆիկացումը՝ նույնպես, պետական վերահսկող մարմինը պետք է ունենա էլեկտրոնային բոլոր գործիքակազմերը, որ կարողանա վերահսկել ոլորտի շրջանառությունը, շահումները, ծրագրերի օրիգինալությունը, և այլն»,- մանրամասնեց Սարգիս Միքայելյանը:
Իշխանափոխությունից հետո Հայաստանում ձևավորված կառավարության գործունեության արդյունքները ոչ միայն հեղափոխական չեն, այլև շատ ու շատ հեռու են այդպիսին լինելուց։
Ժողովրդագրական որոշ տվյալներ գտնելն արդեն լուրջ հմտություններ է պահանջում: Համարյա հետախույզին վայել հմտություններ: Թվում էր, թե իրավիճակ է փոխվել: Թվում էր, թե տնտեսական վիճակագրության «խաղիկներն» անցյալում կմնան:
«Այստեղ կա մեկ այլ լուրջ քաղաքական խնդիր՝ պետք է լինի այնպիսի մթնոլորտ, որ հնարավոր լինի դա իրականացնել։ Այսինքն՝ իշխանությունների կողմից լինի խոստում, որ ռեպրեսիաներ չեն լինի, բայց մյուս կողմից՝ նաև նախկինները, որ թալանել են, բարեխղճորեն այդ ներդրումն անեն։ Սա շատ լուրջ փոխվստահության խնդիր է»։
Կենտրոնական բանկի արտաքին պահուստների մակարդակը շատ ավելի բարձր է եղել ոչ միայն 2013թ., այլև իշխանափոխությունից ընդամենը մի քանի ամիս առաջ. 2017թ. դեպտեմբերին այն գերազանցում էր 2 մլրդ 314 մլն դոլարը։
Կառավարությունը հպարտանում է, որ պատրաստվում է 56 մլրդ դրամ ԱԱՀ ժամկետանց պարտք վերադարձնել տնտեսվարողներին, ինչը հեղափոխական քայլ է համարում տնտեսության համար։ Բայց ոչինչ չի ասում այն մասին, որ ամիսներ շարունակ պատժում է տնտեսությանը` զրկելով փողից։ Հիմա դա հեղափոխակա՞ն, թե՞ հակահեղափոխական քայլ է։
Ոչինչ, որ Նիկոլ Փաշինյանը բոլորովին այլ բան էր խոստացել հեղափոխությունից առաջ, դեռ այս հայտարարությունն անելու ժամանակ պարզ էր, որ շատ վաղ է 6 ամսվա տվյալներով դատողություններ անել բյուջեի եկամուտների վերաբերյալ։ Ու շատ ժամանակ պետք չեղավ դրանում համոզվելու համար։
Կառավարությունը լուրջ ռիսկի է գնում` պատրաստվելով փոխել բանկային գաղտնիքի մասին օրենքը։ Նպատակը բանկային տվյալների հասանելիությունը հեշտացնելն է։ Զարմանալի է, որ դրան համաձայնել է նաև Կենտրոնական բանկը։
Մինչ կառավարությունը զսպում է բյուջեի ծախսերը, Կենտրոնական բանկը ստիպված էժանացնում է փողը` փորձելով ակտիվացնել գնաճը։ Թե դա ինչպե՞ս կազդի գների կայունության վրա, ցույց կտա ժամանակը։