Կառավարությունը հերթական նիստում ընդունեց «Տեքստիլ ոլորտի օպերատոր» հիմնադրամ ստեղծելու և հիմնադրամի կանոնադրությունը հաստատելու մասին» որոշում:
Նիկոլ Փաշինյանի ու ՔՊ-ականների իշխանության տարիներին կառավարության պարտքը 6.157 մլրդ դոլարից հասել է 13.343 միլիարդի։
ՀԷՑ-ը սեփականատիրոջից խլելու Նիկոլ Փաշինյանի ու ՔՊ-ական վերնախավի սկսած քաղաքական արշավը պատին է դեմ առել։ Իրենց կարճ խելքով, կարծում էին, թե հապճեպ օրենքները փոխելով՝ հեշտ ու հանգիստ կարող են ժամանակավոր կառավարիչ նշանակել ու տիրանալ ընկերության կառավարմանը, հետագայում էլ պետականացնել սեփականատիրոջ ունեցվածքը։
Հանրային ծառայությունները կարգավորող հանձնաժողովն օրենսդրորեն անկախ կառույց է։ Այն ոչ մեկին, առավել ևս՝ կառավարությանը ենթակա չէ։ Հաշվետու է միայն Ազգային ժողովին՝ կատարած աշխատանքների վերաբերյալ տարեկան հաշվետվություն ներկայացնելու ձևով։
168․am-ի հետ զրույցում տնտեսագետը զարմանքով անդրադարձավ ՀԷՑ-ում կառավարման անարդյունավետության, քաղաքացիներին պատճառված անհանգստության մասին իշխանավորների մտահոգությանը՝ նկատելով, որ հանրային ծառայություններ մատուցող կազմակերպություն կա, որից թեև դժգոհությունն աճում ու աճում է, բայց որևէ քայլ իշխանությունների կողմից չի ձեռնարկվում։
Հանձնաժողովի կողմից հաստատված սակագներով, բնակչությունը հիմա գրեթե 40 տոկոսով ավելի շատ է վճարում գազի համար, քան խոշոր սպառողները։ Առանձին սպառողների հետ տարբերությունը նույնիսկ անգամների է հասնում։ Բայց հանձնաժողովը որոշել է բոլորի համար անփոփոխ թողնել սակագները, որքան էլ վերջին տարիներին դոլարի էժանացման արդյունքում պարտավոր էր նվազեցնել բնակչությանը վաճառվող գազի սակագինը։
Հայաստանի տնտեսության կախվածությունը ռուսական շուկայից այնքան խորն է ու այնքան ընդգրկուն, որ ցանկացած ապրանքի արտահանման նույնիսկ մասնակի դադարեցումն ամբողջ ոլորտը կարող է կանգնեցնել կոլապսի առջև։ Դրան հերթական անգամ ականատես եղանք այն բանից հետո, երբ տարբեր պատճառաբանություններով՝ Ռուսաստանը որոշակի խստացումներ կիրառեց Հայաստանից ծաղկի արտահանման վրա։
Երբ ներդրողներից, այն էլ՝ խոշոր ներդրողներից, բառիս բուն իմաստով, խլում են իրենց ունեցվածքը՝ սա մեջքից ուղիղ հարված է պետությանը։ Ներդրողների նկատմամբ Հայաստանում իսկական պետական ռեկետ է իրականացվում։ Սրա հետևանքները ոչ թե Նիկոլ Փաշինյանը կամ իր քաղաքական արկածախնդիրների խմբակն է կրելու, այլ առաջին հերթին՝ պետությունն ու ժողովուրդը։
168TV-ի «Կապիտալի ՈՒԺԸ» հաղորդաշարի հյուրը Հայ Գործարարների Ասոցիացիայի գործադիր տնօրեն Գոհար Ղումաշյանն է։
Մինչև դանակը ոսկորին չհասավ՝ տեղից չշարժվեցին։ Չնայած այդ ամենի մասին ժամանակին լավ էլ գիտեին։ Գիտեին, որ կարող են նման իրավիճակների բախվել, բայց ոչինչ չարեցին՝ դրանից խուսափելու համար։ Արդյունքում բազմաթիվ արտադրողներ այսօր էլ անորոշության առաջ են ու չգիտեն, թե որքանով հնարավորություն կստանան վերսկսել ծաղկի մատակարարումները։ Համոզված են, որ եթե կարճ ժամանակում իրավիճակը չփոխվի, ստիպված են լինելու իրենց աշխատանքի արդյունքը ջուրը լցնել։
ՀԷՑ-ը խլելու նպատակով՝ Ազգային ժողովի ՔՊ-ական դակիչների միջոցով օրենքները հապճեպ փոխելուց հետո, կառավարությունն առաջիկայում կանգնելու է անհարմար դրության առաջ։ Որքան էլ ուզում են տպավորություն ստեղծել, թե այս ամենը շատ ավելի վաղուց էր նախաձեռնվել ու կապ չուներ գործարար Սամվել Կարապետյանի հայտնի հայտարարության հետ, իրականությունն այն է, որ իշխանությունները բացահայտ անպատրաստ են մտել նման ծանրության տակ։
Այսպիսի գործողություններով նպատակ ունեն լռեցնել ընդդիմախոսներին, ահաբեկել մարդկանց, խեղդել հասարակության շրջանում մեծացող դժգոհությունները, որոնք կապված են՝ ինչպես երկրում ձևավորված քաղաքական մթնոլորտի, այնպես էլ՝ սոցիալական պայմանների հետ։ Սոցիալական իրավիճակը երկում լարվում է, ու դա գնալով շատերի համար անտանելի է դառնում։ Մի կողմից՝ մարդկանց եկամուտները չեն ավելանում, մյուս կողմից՝ համատարած թանկացումներ են։
Այսպիսի պայմաններում հսկիչները պատուհաս են դառնալու քաղաքացիների ու ընդհանրապես ուղևորների համար։ Ամեն քայլափոխի կարող են կանգնեցնել տրանսպորտը, ստուգումներ անել, քաղաքացիներին վարչական պատասխանատվության ենթարկել, նույնիսկ ձերբակալել ու տանել ոստիկանության բաժիներ։ Հերթական պատժիչ ջոկատներն են ստեղծում՝ քաղաքացիներին ահաբեկելու ու պատժելու համար։
«Շեֆից» ոչ պակաս պոպուլիզմի մարմաջով տառապող էկոնոմիկայի նախարար Գևորգ Պապոյանը վերջին շրջանում գրեթե ամենօրյա ռեժիմով գրառումներ է կատարում վրաց-ռուսական սահմանով անցնող հայկական բեռնատարների թվի վերաբերյալ։
ՀԷՑ-ի դեմ իշխանությունների սկսած արշավը գնալով թափ է հավաքում։ Դրան միացել է նաև Հանրային ծառայությունները կարգավորող հանձնաժողովը։ Դա, իհարկե, զարմանալի չէ, եթե հաշվի առնենք այն հանգամանքը, որ առաջին հայացքից անկախ համարվող այս կառույցը վաղուց վերածվել է կառավարության կցորդի և կատարում է այն, ինչ թելադրում են իշխանությունները։
Վերջին շրջանում ոչ միայն կտրուկ կրճատվել է արտաքին առևտուրը, այլև գրեթե դադարել է ներքին առևտրի ակտիվությունը։ Մայիսին, նախորդ տարվա համեմատ, նույնիսկ 1 տոկոսից ցածր աճ է գրանցվել, ինչը նշանակում է, որ հասարակությունը գնալով կորցնում է սպառողունակությունը։ Համատարած թանկացումների ու ցածր եկամուտների պայմաններում՝ սա միանգամայն օրինաչափ է, որին բախվում են բազմահազար քաղաքացիներ։
168TV-ի «Կապիտալի ՈՒԺԸ» հաղորդաշարի հյուրն է «Կարաս» ազգային սննդի ցանցի հիմնադիրներից Տիգրան Յուզբաշյանը։
Վերջին անգամ բազային կենսաթոշակը Հայաստանում բարձրացել է գրեթե 4 տարի առաջ։ Այն էլ՝ ընդամենը 3 հազար դրամով։ Այս ընթացքում, թեև շատ ջրեր են հոսել՝ թանկացումների ու քաղաքացիների վրա ծախսերի բեռի ավելացման տեսքով, կառավարությունում դեռ հստակ չգիտեն, թե առաջիկայում ինչքանով հնարավոր կլինի բարձրացնել կենսաթոշակները։
Ժամանակին Հայաստանի էներգետիկ համակարգի կարևորագույն հանգույցների մեկը՝ բաշխիչ ցանցերը, վաճառվեց կամ ապապետականացվեց միջազգային երկու խոշորագույն ֆինանսական կազմակերպությունների՝ Համաշխարհային բանկի ու Միջազգային արժութային հիմնադրամի պահանջով։ Այն ժամանակ ցանցերը պետական էին, այսօրվա իշխանությունների լեզվով ասած՝ պատկանում էին ժողովրդին։ Միջազգային ֆինանսական կազմակերպությունները համարում էին, որ դրանք պետք է «ժողովրդից վերցնել» ու հանձնել մասնավորին, որովհետև պետությունը լավ կառավարիչ չէ, համակարգում մեծ պարտքեր են կուտակվել՝ բարձր կորուստների պատճառով։
Գործարար և բարերար Սամվել Կարապետյանին ապօրինի կալանավորելուց հետո, իշխանական խունտան անցել է նրան սեփականության իրավունքով պատկանող «Հայաստանի էլեկտրական ցանցեր» ընկերությունը խլելու «հայրենանվեր» գործին։ ՔՊ-ականների ներկայացրած օրենսդրական փաթեթով՝ ամբողջանում է ՀԷՑ-ը բռնագրավելու օպերացիան։ Բռնագրավման պարտավորության բեռը կդնեն Հանրային ծառայությունները կարգավորող հանձնաժողովի նախագահի ուսերին։
«Հիմա ռազմավարական կարևորագույն նշանակություն ունեցող հաջորդ օբյեկտը ՀԷՑ-ն է։ Ցսնկանում են՝ ՀԷՑ-ի հայ սեփականատիրոջն ունեզրկել, սեփականությունը խլել, ունեզրկել, որ հանձնեն թուրքերին»,- ասաց Նաիրի Սարգսյանը՝ ընդգծելով՝ Հայաստանի արտաքին քաղաքականության փոփոխություն դեպի Թուրքիա հնարավոր չի լինելու իրականացնել՝ առանց Հայաստանի ռազմավարական օբյեկտների սեփականությունը Թուրքիային հասանելի չդարձնելու միջոցով։
Այսօր տեսնում ենք, թե իրականում ինչ է կատարվում՝ ինչպես տնտեսության, այնպես էլ՝ արտաքին առևտրի ոլորտում։ Բոլոր հիմնական գործընկեր երկրների հետ առևտուրը խոր անկման մեջ է։ Վերջին տարիներին արտաքին առևտրի համար ստեղծված նպաստավոր գործոնները թուլացել են, իսկ ներքին տնտեսության արտահանման պոտենցիալը ոչ մի կերպ չեն կարողանում ավելացնել։
Նիկոլ Փաշինյանի Թուրքիա կատարած այցի ու Թուրքիայի նախագահի հետ հանդիպման մանրամասներն իշխանությունները շարունակում են գաղտնի պահել հանրությունից, չնայած դրա հետ կապված տարբեր տեղեկություններ շրջանառվում են։ Թվում էր, թե այցի արդյունքներով, գոնե ձևի համար, պիտի հայտարարվեր հայ-թուրքական ցամաքային սահմանը երրորդ երկրների քաղաքացիների ու դիվանագիտական անձնագիր ունեցողների համար բացելու մասին, բայց դա էլ տեղի չունեցավ։ Նիկոլ Փաշինյանի ու ՔՊ-ականների այս վաղեմի երազանքն էլ փորներումը մնաց։
Ինչքան սրտներն ուզենա՝ կբարձրացնեն, ինչպես արեցին աղբահանության ու քաղաքային տրանսպորտի պարագայում։
Ակնհայտ է, որ պետությունը պետք է շատ արագ վերցնի ՀԷՑ-ի կառավարումը․ այսօր կառավարության նիստին վերահաստատել է Նիկոլ Փաշինյանը՝ տեղեկացնելով, որ ԱԺ «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցությունը նույնպես քննարկում է ունեցել, և օրենքի նախագիծ է արդեն դրվել շրջանառության մեջ։
Շեշտակի նվազել են նաև արտահանումն ու ներմուծումը, նախորդ տարվա համադրելի ցուցանիշի համեմատ զգալիորեն վատթարացել են արտաքին առևտրի մնացորդը և ընթացիկ հաշվի պակասուրդը:
Բիզնեսի ապագան Հայաստանում վտանգված է։ Այն, ինչ իշխանություններն անում են, լուրջ ահազանգ է բիզնեսի համար։ Համառորեն լծվել են մասնավորի ձեռքից բիզնեսը խլելու «հայրենանվեր» գործին։ «Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատում», ՄՏՍ-ում, «Լիդիան»-ում փայ մտնելն առաջին ծիծեռնակներն էին։ Արդեն նույնիսկ փայ մտնելով չեն բավարարվում։
Նիկոլ Փաշինյանն իր մոլորեցնող հայտարարություններով պարբերաբար փորձում է տպավորություն ստեղծել, որ իշխանազավթմանը հաջորդած 7 տարիներին Հայաստանի քաղաքացիների եկամուտները մեծ տեմպերով ավելացել են։ Մինչդեռ՝ եթե արդար լիներ, պիտի արձանագրեր, որ իրականում մեծ տեմպերով ավելացել են քաղաքացիների ոչ թե եկամուտները, այլ պարտքերը։ Մարդիկ պարտքերով են ապրել։
Այդ պայմաններում մանր ու միջին բիզնեսի ոլորտում զբաղված 144.2 հազար քաղաքացիների աշխատավարձերի տեսքով ստացվող եկամուտները 6 հազար դրամով նվազել են։ Հիմա թող Նիկոլ Փաշինյանը հաշվի ու ասի՝ այս մարդկանց կյանքը, իր ու իր կառավարության այդքան փառաբանված աշխատանքի արդյունքում, լավացե՞լ է, թե՞ վատացել։
Տնտեսական ակտիվության տեմպերի դանդաղումը, որին այս տարի ականատես ենք լինում, բացասաբար է ազդել քաղաքացիների եկամուտների վրա։ Քաղաքացիների եկամուտները, հատկապես՝ աշխատավարձերի տեսքով ստացվող եկամուտները, սկսել են անհամեմատ դանդաղ աճել։ Բայց, որ ավելի վատ է, աշխատավարձերի դանդաղ աճն այս տարի ուղեկցվում է գնաճային տեմպերի արագացմամբ ու թանկացումների ակտիվացմամբ, ինչը մեծացրել է սոցիալական լարվածությունը։