Նախկին վարչապետը ներկա վարչապետին կոչ է անում` հրաժարվել բարբարոսական մեթոդից

ՀՀ նախկին վարչապետ, Հայ-ռուսական (սլավոնական) համալսարանի ռեկտոր Արմեն Դարբինյանը` ելույթ ունենալով «Ազգային տնտեսության մրցունակության բարձրացման հիմնախնդիրները» թեմայով 22-րդ գիտական նստաշրջանում, վարչապետ Տիգրան Սարգսյանին կոչ է արել վերացնել սահմանի վրա ԱԱՀ գանձելու պրակտիկան։

Ինչպես նշում է news.am-ը, Ա. Դարբինյանն ասել է, որ հարկային համակարգը մնացել է հնադարյան մակարդակի վրա, միտված է ամեն գնով դրամահավաքի գործին: Քննարկումներին ներկա է եղել նաև վարչապետ Տիգրան Սարգսյանը, և Ա. Դարբինյանն իր կոչն ուղղել է անձամբ նրան:

Ներմուծվող ապրանքների ԱԱՀ գանձելը սահմանի վրա միշտ էլ հարուցել է գործարարների դժգոհությունը, սակայն հարցը լուրջ քննարկման առարկա երբևէ չի դարձել։ Խոսքն, իհարկե, այն ապրանքների մասին է, որոնք ներմուծվում են՝ վերավաճառելու նպատակով։

Փաստորեն, պետությունը հիմա գերզգուշավոր քաղաքականություն է վարում՝ «գլխանց» հավաքում է իրեն հասանելիքը։ Իսկ հետո՝ արդեն ներքին շուկայում վաճառքի արդյունքում առաջացած ԱԱՀ-ից հանում է այդ «գլխանց»՝ սահմանի վրա գանձված ԱԱՀ-ն։

Պետական բյուջեի եկամուտների ապահովման տեսանկյունից դա միգուցե ճիշտ է, սակայն բիզնեսի համար դա լուրջ կորուստ է։ Այսինքն՝ գործարարը, մինչև ապրանքի վաճառքը, իր շրջանառու միջոցների 20%-ը «քնեցնում» է պետական գանձարանում՝ երկար ժամանակով։ Այլ կերպ ասած՝ առանց տոկոսի պարտք է տալիս պետությանը, այն ռիսկի տակ, որ իր ներմուծված ապրանքը, հնարավոր է, անգամ չվաճառվի։

Դրա համար էլ Արմեն Դարբինյանը հարկահավաքման այդ մեթոդն անվանում է «բարբարոսական»։

«Արդեն 15-րդ տարին է` չենք կարողանում հրաժարվել մաքսատներում բիզնեսը ավելացված արժեքի հարկով հարկելուց: Այս իր բնույթով բարբարոսական մեթոդն ընդունվել է կիրառման այն ժամանակ, երբ աշխատավարձի գծով բյուջետային պարտքերը գերազանցում էին 9 ամիսը, և ձեր խոնարհ ծառան դրա հեղինակն է: Պարոն վարչապետ, առաջարկում եմ, որպեսզի դուք լինեք այն վարչապետը, որն, այնուամենայնիվ, կտեղափոխի ավելացված արժեքի հարկի հարկումը դեպի ռեալ տնտեսություն, դրանով իսկ մեծագույն նպաստ կբերի բիզնեսի զարգացմանը»,-  ըստ news.am-ի՝ ասել է Ա. Դարբինյանը:

Նշենք նաև, որ այժմ էլ որոշ արտոնյալ ընկերություններ ԱԱՀ-ն վճարում են ոչ թե սահմանի վրա, այլ վաճառքից հետո։ Դրանց թվում է, օրինակ, «ՀայՌուսգազարդը»։  Սահմանի վրա գանձման մեթոդը վերացնելը մի կողմից՝ կարող է ռիսկեր ստեղծել հարկահավաքման համար, սակայն, ինչպես նշեցինք, կխթանի գործարար ակտիվությունը և էապես կնվազեցնի կոռուպցիոն ռիսկերը մաքսային համակարգում։

Սա իրոք կարելի է անվանել «արմատական բարեփոխում», որոնց իրականացման մասին խոսում էր վարչապետ Տիգրան Սարգսյանը՝ բյուջեն քննարկելիս։ Այնպես որ, սա, թերևս, լավ առիթ է՝ ապացուցելու, որ բարեփոխումները երբեմն հայտարարություններից այն կողմ էլ են անցնում։