Տեխնոլոգիաները՝ բարի՞ք, թե՞ չարիք․ Իլոն Մասկի, Հարարիի և այլոց կարծիքները
Որքանո՞վ են գիտնականները, ձեռնարկատերերը և խոշոր ընկերությունների գործադիր տնօրենները հավանություն տալիս տեխնոլոգիայի արագ զարգացմանը, ինչպե՞ս են նրանք տեսնում մեր ապագան և ինչպե՞ս են նրանք վերաբերվում սեփական տվյալների գաղտնիությանը:
Տեխնո-լավատեսներ
Ռեյ Կուրցվեյլ, Google CTO, ֆուտուրիստ
«Արհեստական բանականությունը այլմոլորակայինների արշավանք չէ Մարսից, դա մարդկային հնարամտության արդյունք է: Ես հավատում եմ, որ տեխնոլոգիան, ի վերջո, ինտեգրվելու է մեր մարմիններին և ուղեղներին և կարող է օգնել մեր առողջությանը: Օրինակ, մենք մեր նեոկորտեքսը (Կապված ուղեղի մեծ կիսագնդերի կեղևի զարգացման պատմության հետ, առանձնացնում են հնագույն, հին և նոր կեղևներ (նեոկորտեքս),-բժշկ.) կկապենք ամպի հետ, ինքներս մեզ ավելի խելացի կդարձնենք և կստեղծենք նախկինում մեզ համար անհայտ գիտելիքների նոր տեսակներ: Սա է ապագայի իմ տեսլականը, 2030 թվականի մեր զարգացման սցենարը: Մենք մեքենաները դարձնում ենք ավելի խելացի, և դրանք օգնում են մեզ ընդլայնել մեր հնարավորությունները: Արհեստական բանականության և մարդկության միաձուլման մեջ արմատական ոչինչ չկա. դա տեղի է ունենում հենց հիմա: Այսօր աշխարհում չկա մեկ արհեստական բանականություն, բայց կան մոտ 3 միլիարդ հեռախոսներ, որոնք նույնպես արհեստական բանականություն են հանդիսանում»։
Պիտեր Դիմանդիս, Zero Gravity Corporation-ի գործադիր տնօրեն
«Մեր ստեղծած յուրաքանչյուր հզոր տեխնոլոգիա օգտագործվում է և՛ լավ, և՛ վատ նպատակներով: Բայց նայեք տվյալներին երկար ժամանակ՝ որքան է նվազել սննդի արտադրության արժեքը մեկ անձի համար, որքան է ավելացել կյանքի տևողությունը: Ես չեմ ասում, որ նոր տեխնոլոգիաների զարգացման հետ կապված խնդիրներ չեն լինի, բայց, ընդհանուր առմամբ, դրանք աշխարհը դարձնում են ավելի լավը: Խոսքը միլիարդավոր մարդկանց կյանքի բարելավման մասին է, ովքեր գտնվում են կյանքի դժվարին իրավիճակներում, գոյատևման եզրին:
Մինչև 2030 թվականը մեքենաների սեփականությունը կդառնա անցյալ: Ձեր ավտոտնակը կվերածեք պահեստային ննջասենյակի, իսկ ճանապարհը՝ վարդերի այգու: Արհեստական ինտելեկտը կիմանա ձեր ժամանակացույցը, կտեսնի, թե ինչպես եք շարժվում և պատրաստում ինքնավար էլեկտրական մեքենա: Քանի որ անցած գիշեր բավականաչափ չեք քնել, հետևի նստատեղին ձեզ համար մահճակալ կլինի, որպեսզի աշխատանքի ճանապարհին կարողանաք ազատվել ձեր քնի պակասից»:
Միչիո Կակու, ամերիկացի տեսական ֆիզիկոս, գիտության ոլորտի ներկայացուցիչ և ֆուտուրիստ
«Տեխնոլոգիայի կիրառման արդյունքում հասարակության օգուտները միշտ ավելի մեծ կլինեն, քան սպառնալիքները: Համոզված եմ, որ թվային փոխակերպումը կօգնի վերացնել ժամանակակից կապիտալիզմի հակասությունները, հաղթահարել դրա անարդյունավետությունը, ազատվել տնտեսությունում միջնորդների առկայությունից, որոնք իրական արժեք չեն բերում ո՛չ բիզնես գործընթացներին, ո՛չ արտադրողին, ո՛չ սպառողին:
Թվային տեխնոլոգիաների օգնությամբ մարդիկ կարող են ինչ-որ առումով հասնել անմահության: Հնարավոր կլինի, օրինակ, հավաքել այն ամենը, ինչ մենք գիտենք հայտնի մահացած մարդու մասին, և նրա թվային անհատականությունը լրացնել իրատեսական հոլոգրաֆիկ պատկերով: Կենդանի մարդու համար թվային անհատականություն ստեղծելը նույնիսկ ավելի հեշտ կլինի` կարդալով նրա ուղեղի տեղեկատվությունը և ստեղծելով վիրտուալ կրկնօրինակ»:
Իլոն Մասկ, ձեռնարկատեր, Tesla-ի և SpaceX-ի հիմնադիր
«Ինձ հետաքրքրում են այն բաները, որոնք փոխում են աշխարհը կամ ազդում են ապագայի վրա, և հիանալի նոր տեխնոլոգիաները, որոնք դուք չեք տեսնում»։
Ջեֆ Բեզոս, Amazon-ի հիմնադիր և գործադիր տնօրեն
«Երբ խոսքը վերաբերում է տիեզերքին, ես օգտագործում եմ իմ ռեսուրսները՝ մարդկանց հաջորդ սերնդին հնարավորություն ընձեռելով դինամիկ ձեռնարկատիրական բեկում կատարել այս տարածքում: Կարծում եմ՝ դա հնարավոր է, և ես հավատում եմ, որ ես գիտեմ՝ ինչպես ստեղծել այս ենթակառուցվածքը: Ես ուզում եմ, որ հազարավոր ձեռներեցներ կկարողանան զարմանալի բաներ անել տիեզերքում. դա անելու համար հարկավոր է զգալիորեն նվազեցնել Երկրից այն կողմ մուտքի արժեքը»:
Մանրածախ առևտրում երեք ամենակարևոր պայմաններն են` գտնվելու վայրը, գտնվելու վայրը և գտնվելու վայրը: Մեր սպառողական բիզնեսի համար երեք ամենակարևոր պայմաններն են՝ տեխնոլոգիան, տեխնոլոգիան և տեխնոլոգիան»։
Միխայիլ Կոկորիչ, Momentus Space-ի հիմնադիր և գործադիր տնօրեն
«Ես ինձ միանշանակ համարում եմ տեխնո-լավատես: Իմ կարծիքով, միջնաժամկետ և երկարաժամկետ հեռանկարում տեխնոլոգիան մարդկային կյանքի և սոցիալական համակարգերի բարելավման ճանապարհին է, չնայած գաղտնիության և հնարավոր վնասների վերաբերյալ մտահոգություններին, օրինակ, երբ խոսքը վերաբերում է Չինաստանում ույղուրների ցեղասպանությանը: Տեխնոլոգիաները մեծ տեղ են գրավում իմ կյանքում, քանի որ ըստ էության դուք ապրում եք ինտերնետում, վիրտուալ աշխարհում: Անկախ նրանից, թե ինչպես եք պաշտպանում ձեր անձնական տվյալները, դրանք դեռ բավականին հրապարակային են, և անհնար է դրանք ամբողջությամբ թաքցնել»:
Ռուսլան Ֆազլյև, ECWID և X-Cart էլեկտրոնային առևտրի հարթակների հիմնադիր
«Մարդկության ամբողջ պատմությունը տեխնոօպտիմիզմի պատմություն է: Այն, որ ես դեռ 40 տարեկան երիտասարդ եմ համարվում, հնարավոր է տեխնոլոգիայի շնորհիվ: Այն, թե ինչպես ենք մենք այժմ շփվում, նույնպես տեխնոլոգիայի հետևանք է: Այսօր մենք կարող ենք ցանկացած ապրանք ստանալ մեկ օրում՝ առանց տնից դուրս գալու. նախկինում չէինք համարձակվում երազել նման բանի մասին, բայց այժմ տեխնոլոգիաներն աշխատում և մեր կյանքը բարելավում են ամեն օր՝ խնայելով մեր ժամանակային ռեսուրսը և տալով աննախադեպ ընտրության հնարավորություն:
Անձնական տվյալները կարևոր են, և ես, իհարկե, ցանկանում եմ դրանք պահել հնարավորինս անվտանգ: Բայց արդյունավետությունն ու արագությունն ավելի կարևոր են, քան անձնական տվյալների ստվերային պաշտպանությունը, որն ամեն դեպքում խոցելի է: Եթե կարող եք արագացնել գործընթացը, ես կիսում եմ իմ անձնական տվյալները առանց որևէ խնդիրների: Ինձ թվում է, որ GAFA Big Four-ի (Google, Amazon, Facebook, Apple) նման ընկերություններին կարելի է վստահել իրենց տվյալները:
Ես դեմ եմ տվյալների պաշտպանության ժամանակակից օրենքներին: Նրանց փոխանցման մշտական համաձայնության պահանջները ստիպում են օգտվողին իր կյանքի ժամերը անցկացնել՝ կտտացնելով cookie-ների հետ համաձայնագրերին և անձնական տվյալների օգտագործմանը: Սա դանդաղեցնում է աշխատանքի ընթացքը, բայց իրականում ոչ մի կերպ չի օգնում և դժվար թե իսկապես ձեզ փրկի դրանք արտահոսքից: Այն կուրություն է զարգացնում հաստատման երկխոսությունների նկատմամբ: Անձնական տվյալների պաշտպանության նման մեխանիզմները անգրագետ են և անօգուտ, դրանք միջամտում են միայն օգտագործողի աշխատանքին ինտերնետում»:
Տեխնոռեալիստներ և տեխնոպեսիմիստներ
Ֆրանցիսկոս Պապ
«Ինտերնետը կարող է օգտագործվել առողջ և համագործակցող հասարակություն կառուցելու համար: Սոցիալական մեդիան կարող է նպաստել հասարակության բարեկեցությանը, բայց կարող է հանգեցնել նաև անհատների և խմբերի բևեռացման և բաժանման: Այսինքն՝ ժամանակակից հաղորդակցությունն Աստծո պարգևն է, որը մեծ պատասխանատվություն է ենթադրում»։
Եթե տեխնոլոգիական առաջընթացը դառնա ընդհանուր բարիքի թշնամին, դա կհանգեցնի հետընթացին` բարբարոսության մի ձևի, որը թելադրված է ամենաուժեղների ուժով: Ընդհանուր բարիքը չի կարող առանձնացվել յուրաքանչյուր մարդու հատուկ բարիքից»:
Յուվալ Նոյ Հարարի, ֆուտուրիստ գրող
«Ավտոմատացումը շուտով կկործանի միլիոնավոր աշխատատեղեր: Իհարկե, նոր մասնագիտությունները կզբաղեցնեն նրանց տեղը, սակայն դեռ հայտնի չէ՝ արդյո՞ք մարդիկ կկարողանան արագ տիրապետել անհրաժեշտ հմտություններին»:
Ես չեմ փորձում կասեցնել տեխնոլոգիական առաջընթացը: Փոխարենը՝ փորձում եմ ավելի արագ վազել: Եթե Amazon-ը ձեզ ավելի լավ է ճանաչում, քան դուք ինքներդ եք ճանաչում, ապա խաղն ավարտված է:
Արհեստական բանականությունը վախեցնում է շատերին, քանի որ նրանք չեն հավատում, որ այն ենթարկվող կմնա: Գիտաֆանտաստիկան մեծապես որոշում է այն հնարավորությունը, որ համակարգիչները կամ ռոբոտները գիտակցություն ունենան, և շուտով նրանք կփորձեն սպանել բոլոր մարդկանց: Իրականում, քիչ հիմքեր կան ենթադրելու, որ արհեստական ինտելեկտը զարգացնելու դեպքում գիտակցությունը կզարգանա: Մենք պետք է վախենանք արհեստական ինտելեկտից, քանի որ այն հավանաբար միշտ ենթարկվելու է մարդկանց և երբեք չի ապստամբելու: Այն նման չէ այլ գործիքների և զենքերի. այն, անշուշտ, թույլ կտա արդեն իսկ հզոր էակներին էլ ավելի ամրապնդել իրենց իշխանությունը»:
Նիկոլաս Քար, ամերիկացի գրող, Կալիֆոռնիայի համալսարանի պրոֆեսոր
«Եթե ուշադիր չլինենք, մտավոր աշխատանքի ավտոմատացումը, փոխելով մտավոր գործունեության բնույթն ու ուղղությունը, ի վերջո, կարող է ոչնչացնել հենց մշակույթի հիմքերից մեկը` աշխարհի մասին սովորելու մեր ցանկությունը:
Երբ անհասկանալի տեխնոլոգիան դառնում է անտեսանելի, պետք է զգուշանալ: Այս պահին նրա ենթադրություններն ու մտադրությունները ներթափանցում են մեր սեփական ցանկությունների և գործողությունների մեջ: Մենք այլևս չգիտենք՝ ծրագրաշարը մեզ օգնո՞ւմ է, թե՞ վերահսկում է մեզ: Մենք վարում ենք, բայց չենք կարող վստահ լինել, թե ով է իրականում վարում»:
Յարոն Լանիեր, ֆուտուրիստ, կենսաչափության և տվյալների արտացոլման գիտնական
«Թվային մշակույթի նկատմամբ այն մոտեցումը, որը ես ատում եմ, իսկապես կդարձնի աշխարհի բոլոր գրքերը մեկ, ինչպես առաջարկեց Քևին Քելլին: Սա կարող է սկսվել արդեն հաջորդ տասնամյակում: Google-ը և այլ ընկերություններ նախ գրքերը կփնտրեն ամպային ծառայությունների մեջ՝ մշակութային թվայնացման Մանհեթենի ծրագրի շրջանակներում:
Հաճախ մենք չգիտենք, թե որտեղից է մեջբերված լուրը, ով է գրել մեկնաբանությունը կամ ով է պատրաստել տեսանյութը: Այս միտումը շարունակվելու դեպքում մեզ կդարձնի միջնադարյան կրոնական կայսրությունների կամ Հյուսիսային Կորեայի՝ մեկ գրքի հասարակություն»:
Սիրարփի Աղաբաբյան
