«Կան նաև ոչ հրապարակային խողովակներ, այստեղ, ավելի քան վստահ եմ, որ շատ կոշտ արձագանք եղել է». Դավիթ Բաբայանը՝ միջազգային կառույցների արձագանքների մասին  

Հուլիսի 18-ին՝ ժամը 06:38-ի սահմանում Պաշտպանության բանակի հակաօդային պաշտպանության ստորաբաժանումները հյուսիս-արևելյան ուղղությամբ խոցել են հետախուզական թռիչք իրականացնող հակառակորդի «ORBITER-3» տիպի անօթաչու թռչող սարք:

168.am-ի հետ զրույցում Արցախի նախագահի արտաքին հարաբերությունների գծով խորհրդական Դավիթ Բաբայանն ասաց, որ այս պահին ընդհանուր իրավիճակը վերահսկելի է։

«Ճիշտ է, Ադրբեջանից մենք ամեն վայրկյան պետք է սպասենք, այսպես ասած, ամենաանսպասելի գործողություններին, սակայն ընդհանուր առմամբ վիճակը վերահսկելի է, բանակը կատարում է  իր պարտականությունը, մեր տղաները վստահ պաշտպանում են և հսկում մեր սահմանները։ Իհարկե, հաշվի առնելով վերջին զարգացումները, Ադրբեջանի կողմից  տավուշյան ավանտյուրան, կարելի է ճշգրտորեն ասել, որ մոտակա մի քանի տարիների ընթացքում որևէ առաջընթաց բուն բանակցային գործընթացում սպասել պետք չէ։ Հիմնական շեշտը դրվելու է, ինչպես և միշտ, խաղաղության և կայունության պահպանության վրա։ Եթե ապրիլյան պատերազմից հետո մենք տեսանք, որ մի քանի տարի անհնարին էր որևէ բան անել, հետո կարծես թե ստեղծվեց որոշակի հնարավորություններ, թեպետ մենք ասում էինք, որ Ադրբեջանն այն երկիրը չէ և պատրաստ չէ նման զարգացումների։ Այս անգամ ևս այդ ամենն ապացուցվեց, և մենք տեսանք՝ ինչպիսի քաղաքականություն, ծրագրեր ու մթնոլորտ է տիրում Ադրբեջանում»,- նշեց Դավիթ Բաբայանը։

Նրա խոսքով՝ այժմ իրավիճակն ավելի է բարդացել, քանի որ Ադրբեջանում նույնիսկ անզեն աչքով երևում է ներքաղաքական պայքարը՝ ալիևյան կլանը փորձում է իր դիրքերն ամրապնդել և տեսանելի ապագայում իշխել։

Ինչ վերաբերում է արձանագրվող միջադեպերի վերաբերյալ միջազգային կառույցների կողմից հնչած հայտարարություններին՝ Դավիթ Բաբայանն ասաց, որ ընդհանուր առմամբ արձագանքը համարժեք է։

Նրա խոսքով՝ երեք տասնամյակ է արդեն՝ անկախ պետություն են, և պետք է միշտ սառնասրտորեն մոտենալ նման իրավիճակներին՝ զգացմունքային պահերը հասցնելով մինիմումի, հատկապես այն դեպքում, երբ այդ ամենը հակառակորդը շատ լավ օգտագործում է։

«Օրինակ, կհիշեք, որ ասում էին, թե ինչո՞ւ ՀԱՊԿ-ը կոշտ արձագանք չի տալիս դեպքերին, կամ՝ ինչո՞ւ այս մեկը կոշտ չի արձագանքում, և այլն։ Մենք տարբեր երկրների և միջազգային կառույցների արձագանքները պետք է պատկերացնենք, թե ինչ շերտերում են դրանք իրականանում։ Մեկը կա հրապարակային, որտեղ կան համապատասխան կանոններ՝ դիվանագիտական, քաղաքական, այստեղ գուցե մի քիչ ավելի կոշտ չէ, և այդպես էլ պետք է լիներ։ Գուցե հստակ նշված չէ այն ագրեսոր կողմը, որն ուզում ենք նշված լինի։ Բայց կան նաև ոչ հրապարակային խողովակներ, այստեղ, ավելի քան վստահ եմ, որ շատ կոշտ արձագանք եղել է։ Չի կարող նման արձագանք չլինել։ Այսօր բոլորս էլ գիտենք, թե Կովկասն ինչպիսի կարևորագույն ռազմաքաղաքական նշանակություն ունի՝ գլոբալ և տարածաշրջանային խաղացողների համար։ Իհարկե, այստեղ բախվում են, նաև միաձուլվում են տարբեր խաղացողների, գլոբալ գերտերությունների շահերը, այն էլ՝ կենսական շահերը։ Հետևաբար՝ չեն կարող անտարբեր մնալ»,- շեշտեց Դավիթ Բաբայանը։

Նրա բնորոշմամբ՝ այս համատեքստում թշնամին իր ֆեյքերով, տարբեր ձևերով ու հինգերորդ շարասյան միջոցով փորձում է հայկական կողմի ռազմավարական դաշնակիցների նկատմամբ զգացմունքային ֆոն տարածել, և որոշ մարդիկ կարող են նեղանալ, թե ինչու ՀԱՊԿ-ը չի արձագանքել։ Այստեղ Դավիթ Բաբայանը կարևորում է այն, որ գործընթացները տեղի ունենան և արձագանքները թող լինեն ոչ հրապարակային խողովակներով։

«Մեր ամեն մի հրապարակային հայտարարությունը ճշգրի՞տ է այս կամ այն երկրի նկատմամբ, իհարկե ոչ, պետք է դիվանագիտական կանոններին հետևենք, պետք է բալանս պահենք։ Հետևաբար՝ ինչո՞ւ մենք պետք է նեղանանք ուրիշներից, հատկապես, որ այս ամենը տանում են հատուկ ուժերը, մասնավորապես՝ հակառակորդն իր ֆեյքերով ու համախոհներով, որպեսզի մեր և մեր դաշնակիցների միջև սեպ խրի, ինչն անթույլատրելի է»,- ընդգծեց նա։

Ինչ վերաբերում է արցախաադրբեջանական սահմանում լայնածավալ գործողությունների վերսկսման հավանականությանը, Դավիթ Բաբայանը նկատեց. «Հակառակորդը, նախ և առաջ, չի տարբերակում հայ-ադրբեջանական և արցախաադրբեջանական հատվածները, այն թշնամու համար և՛ սահմանակից է, և՛ սահմանագիծ՝ ճակատ, ինչը հայկական կողմը պետք է լավ հասկանա, հետևաբար՝ ամեն պահի ցանկացած դեպք կարող է լինել»։

Նա նաև շեշտեց, որ լայնածավալ պատերազմի հնարավորությունը միշտ էլ կա, բայց այստեղ հավանականության խնդիրն է, հեշտ բան չէ սկսել լայնածավալ պատերազմ։ «Այստեղ գերտերությունների, տարածաշրջանային տերությունների շահերն են, ինչը պետք է հաշվի առնել։ Պետք է հասկանանք, թե երբ է հնարավոր գնալ նման գործողության, կան մի շարք նախապայմաններ, որոնք կարող են խթանել դրան։ Առաջինը՝ աշխարհաքաղաքական վակուումն է, ամենախթանող երևույթը, որը մենք տեսանք 1991 թվականին, երբ փլուզվեց Խորհրդային Միությունը և բացվեց մեծ վակուում։ Կարելի էր ինչ-որ վերադասավորություններ անել, Ադրբեջանը լայնածավալ պատերազմ սկսեց, որպեսզի ոչնչացներ Արցախը, Հայաստանի նկատմամբ էլ ոտնձգություններ կատարեց՝ չստացվեց։ Հիմա այդ վակուումը չկա»,- նշեց Դ. Բաբայանը։

Նա նաև հավելեց, որ լայնածավալ գործողությունների երկրորդ նախապայմանը  հայկական կողմի սխալ աշխարահաքաղաքականություն վարելն է, ինչը նշանակում է, որ պատերազմը լինելու է ոչ թե և ոչ այնքան՝ Ադրբեջանի հետ, այլ՝ Ադրբեջանի միջոցով այլ ուժային կենտրոնների հետ։

Դավիթ Բաբայանի կարծիքով՝ այս ամենը շատ վտանգավոր է և կարող է բերել անկանխատեսելի հետևանքների։ Հայ ժողովուրդն այդ ամենի միջով անցել է 20-րդ դարում, հետևաբար՝ պետք է վարել ճիշտ աշխարհաքաղաքականություն։

«Նույնիսկ ԱՄՆ-ի նման պետությունն ինքնաբավ չէ իր անվտանգության համակարգով, դրա համար կա ՆԱՏՕ և այլ դաշնակիցներ։ Իհարկե,  մենք պետք է ունենանք բարեկամ, եղբայրական երկրներ և ավանդական մեր կապերը զարգացնենք ու զորացնենք՝Ռուսաստանի, Իրանի, նույն Միացյալ Նահագների հետ։ Հակառակ դեպքում պատերազմը լինելու է ոչ թե Ադրբեջանի, այլ նրա միջոցով այլ քաղաքական կենտրոնների հետ։ Երրորդ նախապայմանը, որ կարող է լայնածավալ գործություններ սկսվել, այն է, եթե մենք լինենք թույլ, չհամախմբված, բանակը թույլ լինի, և թշնամին հարձակվի սրընթաց պատերազմի միջոցով»,- եզրափակեց Դավիթ Բաբայանը։