Այս օրերին համաշխարհային լրատվության հիմնական թեման նոր կորոնավիրուսի երկրորդ գրոհի մասին է: Ու իրավիճակին լրիվ համահունչ հրապարակվեցին մեր երկրի սոցիալ -տնտեսական վիճակը բնութագրող այս տարվա հունվար-օգոստոսի հիմնական մակրոտնտեսական ցուցանիշները: Այս պուճուր տեղեկագիրը ներառում է յոթ հիմնական մակրոտնտեսական ցուցանիշ:
Չորս ամիս առաջ կառավարությունը կանխատեսում էր, որ այս տարի տնտեսական անկումը Հայաստանում կլինի 2 տոկոս։ Այսօր արդեն ունենք տնտեսական ակտիվության 6,4 տոկոս նվազում։ Ավելին, որքան տարին մոտենում է ավարտին, այնքան տնտեսության անկումը խորանում է։
Սեպտեմբերի 24-ին, ԱրարատԲանկի ներկայացուցիչները Թեղենիս լեռան գագաթին պաշտոնապես հայտարարեցին Բանկի վերաբրենդավորման գործընթացի մեկնարկի մասին:
Առանց մեկնաբանության` դուք որոշեք, թե ով է համայնքը:
Աշխարհի խոշորագույն հումքային բորսաների սեպտեմբերի 25-ի առևտրային նստաշրջանների արդյունքում սահմանվել են նավթի հետևյալ գները:
Նավթի գները սեպտեմբերի 25-ի առավոտյան աճում են պահանջարկի շարունակվող վերականգնման հույսով, վկայում են սակարկությունների տվյալները։
Օրվա իշխանությունը 2050 թվականի համար «ամենայն լրջությամբ» խոստացել է՝ միջին աշխատավարձի 7-ապատկում, 2,5 միլիոն մարդ լինելու է զբաղված, ՀՆԱ-ի 20-ապատկում, այսինքն՝ ՀՆԱ-ի տարեկան միջինը 10 տոկոսին մոտ աճի ապահովման խոստում:
Վերջերս «Գազպրոմ Արմենիա» ընկերությունից ի պատասխան 168.am-ի հարցման՝ տեղեկացրել էին, որ մինչև տարվա վերջ ընկերությունում 1000 աշխատակից ազատվելու է աշխատանքից. «Գազպրոմ Արմենիա» ՓԲԸ կողմից սպառողներին վաճառվող բնական գազի սակագները սահմանելու որոշման շրջանակում սահմանվել են նաև Ընկերության աշխատողների թվաքանակի և տարեկան աշխատավարձի ֆոնդի նոր մեծություններ, որոնք ցածր են Ընկերության աշխատողների թվաքանակի և տարեկան աշխատավարձի ֆոնդի առկա մեծություններից»,- նշել էին ընկերությունից։
Կառավարությունը պետք է որոշում կայացնի. կամ այո, կամ ոչ: Բոլոր տեղեկատվությունն ունեն. թե՛ էկոոլոգիայի, թե՛ անվտանգության, թե՛ տնտեսական նշանակության: Կառավարությունը ստեղծված է վճիռ կայացնելու համար:
ՎՏԲ-Հայաստան Բանկը մեկնարկում է ակցիա և առաջարկում հաճախորդներին գնել վճարային մատանիներ իջեցված արժեքով, ընդամենը` 75.000 ՀՀ դրամով, նախկին` 125.000 ՀՀ դրամի փոխարեն: Ակցիան գործում է սեպտեմբերի 25-ից մինչև 2020 թվականի դեկտեմբերի վերջ:
Պետական եկամուտների կոմիտեն տեղեկացնում է, որ լրանում է Եվրասիական տնտեսական միության տարածք բժշկական նշանակության որոշ ապրանքներ առանց մաքսատուրքի ներմուծելու արտոնության ժամկետը: Ինչպես ՊԵԿ-ը ժամանակին հայտնել էր, կորոնավիրուսի կանխարգելման միջոցառումների շրջանակում, ԵՏՀ 16.03.2020թ․ թիվ 21 և 03.04.2020թ․ թիվ 34 որոշումների համաձայն, 2020թ. մարտի 16-ից մինչև սեպտեմբերի 30-ը ներառյալ «Բացթողում` ներքին սպառման համար» մաքսային ընթացակարգով ապրանքային հայտարարագիր գրանցելու դեպքում մաքսատուրքից ազատվում են ցանկում ներկայացված ապրանքները:
Բնակարանային շուկան Հայաստանում շարունակում է պասիվանալ։ Կրճատվում են՝ ինչպես գործարքները, այնպես էլ՝ նվազում են գները։ Պաշտոնական տվյալներով՝ այս տարվա օգոստոսին բազմաբնակարան բնակելի շենքերի բնակարանների վաճառքը կրճատվել է ավելի քան 27 տոկոսով։ Մեկ ամսում վաճառվել է ընդհանուր առմամբ 1150 բնակարան, ինչը 439-ով պակաս է նախորդ տարվանից։
Սեպտեմբերի 21-ին Մատենադարանում՝ Անկախության 29-րդ տարեդարձին նվիրված միջոցառումների շրջանակներում, ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը ներկայացրել է Հայաստանի վերափոխման ռազմավարությունը՝ մինչև 2050 թվականը Հայաստանի զարգացմանն ուղղված համահայկական օրակարգը:
ՀՀ կենտրոնական բանկը հույս ունի, որ նկատած որոշ խնդիրներին ԱԺ-ն ապագայում լուծումներ կտա, օրինակ՝ օրենսդրական կարգավորումներով կվերացնի վարկավորման գովազդը: Այս մասին ասաց Կենտրոնական բանկի նախագահի տեղակալ Ներսես Երիցյանը՝ «Բարգավաճ Հայաստան» խմբակցության նախաձեռնությամբ հրավիրված «Վարկերի եւ ժամկետանց այլ պարտավորությունների նկատմամբ տույժերի, տուգանքների եւ վարկային տոկոսադրույքների կիրառման, դրանց համաներման եւ այլ վարկային հիմնախնդիրները ՀՀ բանկային համակարգում» թեմայով խորհրդարանական լսումներում:
Կառավարության այսօրվա նիստում փոխվարչապետ Մհեր Գրիգորյանը գործադիրի անդամներին ներկայացրեց ՀՀ-ի և Եվրոպական հանձնաժողովի միջև «Նոր կորոնավիրուսի դիմակայման Հայաստանի պայմանագիրը» ֆինանսավորելու համաձայնագիրը։
Կառավարության հերթական նիստի ժամանակ Էկոնոմիկայի նախարար Տիգրան Խաչատրյանն անդրադարձավ Կառավարության հակաճգնաժամային 25-րդ միջոցառման շահառուներին։ Նա նշեց, որ ծրագրի շահառուներն այն տրանսպորտային ընկերություններն են, որոնք 2019 թվականի ընթացքում մատուցված ծառայությունների դիմաց առավելապես եկամուտներ են ստացել այն կազմակերպություններից, որոնք գործում են տուրիզմի ոլորտում։
22.09.2020թ. Ամերիաբանկն ընդլայնեց իր թվային ծառայությունների շրջանակը ևս մեկ հարմարավետ գործիքով՝ հնարավորություն տվեց իր հաճախորդներին հետևելու SWIFT միջազգային փոխանցումների ընթացքին օնլայն ռեժիմում:
ԱԿԲԱ Բանկը Սյունիքի մարզի Մեղրի քաղաքում գործարկել է Բանկի 61-րդ՝ «Մեղրի» մասնաճյուղը: Նորաբաց մասնաճյուղը կտրամադրի ԱԿԲԱ Բանկի կողմից առաջարկվող ծառայությունների ամբողջ փաթեթը:
Թուրքիայի Ուլուդաղ մեքենաշինության արդյունաբերության արտահանողների միությունը տեղեկություն է հրապարակել 2020թ. հունվար-օգոստոսին երկրի մեքենաշինական արդյունաբերության ոլորտում ընդհանուր արտադրանքի ծավալի և արտահանման վերաբերյալ: Այս մասին տեղեկացնում է ermenihaber.am-ը։
Ընդամենը երկու տարի առաջ մեր համայնքներում բարեկեցիկ ու արժանապատիվ կյանքի հնարավորություն ունեինք։ Մենք ունեինք աշխատանք, Ամուլսարի շնորհիվ ստեղծվում էին նոր բիզնեսներ, իրականացվում էին սոցիալական ծրագրեր։ Ավելի քան երկու տարի է մենք զրկվել ենք Ամուլսարի տված հնարվորություններից, քանի որ մի խումբ մարդիկ որոշել են իրենց դրսևորել որպես «բնապահպան» ու «գիտնական», հանդես գալով համայնքի անունից, որը չեն ներկայացնում։
Նավթի գները նախօրյակին կտրուկ անկումից հետո չափավոր կերպով նվազում են սեպտեմբերի 22-ի սակարկությունների ընթացքում, որը կապված է Լիբիայի արեւելքում արդյունահանումն սկսելու եւ աշխարհի մի շարք երկրներում կորոնավիրուսով վարակվելու դեպքերի աճի հետ։
«Մաքսատուրքի հետ կապված խնդիրը վաղուց կա, և լուծում է անհրաժեշտ, սակայն հարց է առաջանում՝ արդյո՞ք այդ խնդրի լուծման ամենաճիշտ ժամանակը տնտեսական այս ծանր իրավիճակն էր: Իհարկե ոչ»,- ասուլիսի ժամանակ ասաց տնտեսագետ, ԱԺ Ֆինանսավարկային հանձնաժողովի նախկին նախագահ Գագիկ Մինասյանը:
«Մոտ մեկ ամսվա բյուջետային մուտքերն ավելի պակաս էինք հավաքել, քան անհրաժեշտ էր: 9-րդ ամսվա համար կունենանք 15 տոկոսի թերակատարում: Սա խոսում է այն մասին, որ 3-րդ եռամսյակում ոչ թե տնտեսության կայունացման միտումներր կան, այլ՝ ընդհակառակը․ տնտեսական անկումը խորացել է: Հայաստանը, օգոստոսի տվյալներով, շուրջ 8 մլրդ դոլարի է հասցրել պետական պարտքը, իսկ Կառավարության պարտքը հասել է 7,5 մլրդ դոլարի: Ընդ որում, եթե համեմատենք, ապա կառավարության պարտքը երկու տարվա ընթացքում 1,3 մլրդ դոլարով ավելացել է, ինչը չափազանց մեծ աճի տեմպ է, և որպեսզի սա վտանգավոր չլինի պետական ծրագրի իրականացման համար, դուք պետք է կարողանաք ոչ միայն վարկ վերցնել, այլև մարել դրանք»,- ասուլիսի ժամանակ նշեց Մինասյանը՝ հավելելով, որ դրանք բավականին մեծ գումարներ են, սովորաբար հասնում են վարկի 9-10 տոկոսին:
Գնաճի մակարդակը Հայաստանում պաշտոնապես ցածր է։ Նույնիսկ ավելի ցածր, քան Կենտրոնական բանկի սահմանած նվազագույն շեմն է։ Օգոստոսին գնաճը կազմել է ընդամենը 1,8 տոկոս։ Բայց, ինչպես միշտ, դա սպառողներն այլ կերպ են զգում իրենց վրա։ Մտեք գյուղմթերքի շուկա և կհամոզվեք։ Անգամ պաշտոնական վիճակագրությունն է դա հավաստում։
Պետություն-մասնավոր համագործակցությունը, որի հետ իշխանությունները մեծ հույսեր են կապում տնտեսական ճգնաժամի հետևանքները մեղմելու գործընթացում, ոչ մի կերպ չի կայանում։ Ամիսը մեկ կառավարությունում հավաքվում, քննարկում են այդպիսի ծրագրերի իրականացման հնարավորություններն ու ընթացքը, բայց գործը տեղից չի շարժվում։
Համարյա առանց վերլուծության ու մեկնաբանությունների առաջարկում եմ դիտարկել Հայաստանի սոցիալական պատկերը ներկայացնող ոլորտների որոշ թվեր: Պարզապես հարկավոր է ուշադրություն դարձնել, որ այդ թվերը որոշակի իմաստով պիտի որ կապված լինեին միմյանց հետ:
Մինչ կառավարությունը դեռևս չի շտապում փոխել այս տարվա տնտեսական աճի վերաբերյալ ապրիլին ներկայացրած կանխատեսումները, որքան էլ տնտեսության մեջ տեղի ունեցող իրական զարգացումները վաղուց շեղվել են այդ սցենարից, Կենտրոնական բանկը կրկին վերանայել է իր գնահատականները։ Վերանայել ու նվազեցրել է տնտեսական աճի սպասումները։
Նոր Զելանդիայի համախառն ներքին արդյունքը (ՀՆԱ) ընթացիկ տարվա հունիսի վերջին 12,2 տոկոսով կրճատվել է համավարակի բացասական ազդեցության պատճառով: Ինչպես հաղորդել է Վիճակագրության պետական բյուրոն, որը հրապարակել է 2020 թվականի երկրորդ եռամսյակի հաշվետվությունը, այդ անկումը դարձել է ամենազգալին ավելի քան 30 տարվա ընթացքում։
Վերջին շրջանում ոչ մի ոլորտի մասին այդչափ լեգենդներ չեն հորինվել, որքան աշխատատեղերի ու գործազրկության: Նույնիսկ կորոնավիրուսի մասին լեգենդներն ի զորու չեն սրանց հետ համադրվելու: