Տնտեսություն

Թե այսքանից հետո ի՞նչ է մտածում կառավարությունը՝ Նիկոլ Փաշինյանըի գլխավորությամբ, պարզ չէ։ Մինչ հայտնի իրադարձություններից հետո Հայաստանի իշխանություններն, իրենց անելիքը չիմանալով, անկյուն են քշվել, թշնամին աստիճանաբար մտնում է մեր տուն։

Մասնավորապես՝ Չարեքտարի համայնքի ղեկավար Կամո Ցականյանը տեղեկացրել է, որ ՀՀ Հրազդան Ծաղկաձոր և Չարենցավան քաղաքներում հանգրվանած գրեթե բոլոր չարեքտարցիները հետաքրքրվել և դիմել են կրկին գյուղ վերադառնալու համար:

Հայաստանի տնտեսական ակտիվության ցուցանիշն այս տարվա հունվար-հոկտեմբերին 6.7 տոկոսով նվազել է 2019-ի նույն ժամանակահատվածի համեմատ:

Թուրքական լիրան նոյեմբերի 23-ից նորից սկսել է անկում ապրել՝ մեկ ամերիկյան դոլարի նկատմամբ հասնելով 8-ի: Թուրքական ազգային արժույթը սկսել էր վերականգնել արժեքը տնտեսական ոլորտում կատարված փոփոխություններից, ինչպես նաև տնտեսության և դատական համակարգերում խոստացված բարեփոխումների մասին հայտարարություններից հետո: Սակայն, չնայած բոլոր դրական տեղաշարժերին, թուրքական լիան և տնտեսական ոլորտը Թուրքիայում վերադառնում են անմխիթար վիճակին:

ՀՀ պետական պարտքը (ներքին և արտաքին) 2020-ի սեպտեմբերի 30-ի դրությամբ կազմել է 3 տրլն 830 մլրդ 52.7 մլն դրամ (մոտ 7 մլրդ 854.6 մլն ԱՄՆ դոլար) և օգոստոսի 31-ի համեմատ նվազել 51 մլրդ 929.1 մլն դրամով։

Նավթի չափման միավորը բարելն է: Մեկ բարելը կազմում է 158.98 լիտր:

SpaceX եւ Tesla ընկերությունների ղեկավար Իլոն Մասքը երկրորդ հորիզոնական է բարձրացել ամեն տարի նորացվող աշխարհի ամենահարուստ մարդկանց ցուցակում՝ առաջ անցնելով Microsoft-ի հիմնադիր Բիլ Գեյթսից:

Հայաստանի համախառն ներքին արդյունքը, 2020-ի երրորդ եռամսյակում, նախնական տվյալներով, կազմել է 1 տրլն 744 մլրդ 942.4 մլն դրամ (ընթացիկ գներով), որը նախորդ տարվա նույն եռամսյակի համեմատ նվազել է 9.1%-ով, իսկ 2020-ի երկրորդ եռամսյակի համեմատ աճել 38.6%-ով։

«Գալաքսի» ընկերությունների խմբի ռազմավարության և ինովացիաների գծով տնօրեն, Սթենֆորդի համալսարանի շրջանավարտ, Հայ-ռուսական (Սլավոնական) համալսարանի դասախոս Էդգար Կարապետյանը ֆեյսբուքյան իր էջում գրել է. «‼️Հատուկ նրանց համար, ովքեր դեռ չեն հասկացել, թե ինչ է կատարվում մեր տնտեսության հետ‼️ Տնտեսությունը գտնվում է աղետալի վիճակում և դրան հասել ենք վերջին 2 տարիների անհետևողական, պոպուլիստական և անգրագետ տնտեսական քաղաքականության արդյունքում: […]

Վերջին ամիսների ընթացքում թուրքական ազգային արժույթը՝ լիրան, շարունակում էր օրեցօր արժեզրկման նոր ռեկորդներ գրանցել ամերիկյան դոլարի, եվրոյի և ֆունտ ստերլինգի նկատմամբ։ Ստեղծված վիճակի պատճառով Թուրքիայում տևական ժամանակ տարբեր շրջանակներ, որպես գլխավոր պատասխանատուի, պահանջում էին Էրդողանի փեսայի հրաժարականը: 

Հետպատերազմյան շրջանում Հայաստանի արժութային շուկան անհանգիստ է։ Այնինչ, թվում էր, թե հակառակը պիտի լիներ. ռազմական գործողություններն ավարտվել են, ու դա պետք է հիմք լիներ, որպեսզի շուկան կայունանար։ Բայց, ինչպես տեսնում ենք, հակառակն է։ Ազգային արժույթն արժեզրկվել է, այն էլ՝ բոլոր հիմնական տարադրամների նկատմամբ։

«Կարծում եմ՝ փոխարժեքը ավելի էր բարձրացել. այսօր մի փոքր փոխարժեքի բարձրացումը կանգնել է, և դա, ըստ էության, հետևանք է ինտերվենցիաների: Այսինքն՝ իրականացվել է արժութային ինտերվենցիա. նորից մեր արժույթի պահուստներն են վաճառում, որովհետև որևէ տնտեսական դրական փոփոխություն չկա, և, իրականում, արժույթի փոխարժեքին վերաբերող բոլոր ռիսկերն առկա են:

«Հայաստանի Հանրապետության բյուջետային համակարգի մասին» ՀՀ օրենքի 15-րդ հոդվածի 2-րդ մասի համաձայն՝ բյուջեների կատարումն իրականացվում է միասնական դրամարկղի սկզբունքի հիման վրա, որը նախատեսում է բյուջեների բոլոր մուտքերի մուտքագրումը և ելքերի կատարումը` պետական լիազորված մարմնի միասնական գանձապետական հաշվով:

ՀՀ ֆինանսական շուկաների բնականոն գործունեության ապահովման նպատակով ՀՀ կենտրոնական բանկը ՀՀ արտարժութային շուկայում կիրականացնի գործառնություններ։ Այս մասին հաղորդագրություն է տարածել ՀՀ կենտրոնական բանկը:

Աշխարհի խոշորագույն հումքային բորսաների նոյեմբերի 23-ի առևտրային նստաշրջանների արդյունքում սահմանվել են նավթի հետևյալ գները:

Նիկոլ Փաշինյանը սկսել է մաղել կառավարության կազմը։ Փոխում է նախարարներին՝ մոռանալով, որ այս ամենի թիվ 1 պատասխանատուն ոչ թե նախարարներն են, այլ կառավարության ղեկավարը։ Ու եթե պիտի փոխվի, առաջին հերթին կառավարության ղեկավարը պիտի փոխվի։ Նրա ղեկավարած կառավարությունն է ձախողել ամեն ինչ՝ սկսած պատերազմից, վերջացրած տնտեսությամբ ու սոցիալական իրավիճակով։

Կառավարության պաշտոնական կայքն այսօր հրապարակեց հաղորդագրություն այն մասին, որ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը հանդիպումների շարք է սկսել գործարար շրջանակների ներկայացուցիչների հետ՝ Հայաստանի տնտեսական ակտիվությանը, ներդրումային միջավայրի վերականգնմանը վերաբերող հարցեր քննարկելու համար։ Ըստ հաղորդագրության՝ ի թիվս այլ գործարարների, Փաշինյանը հանդիպել է «ՍԻԼ կոնցեռն» ընկերության հիմնադիր Խաչատուր Սուքիասյանի, «Ալեքս հոլդինգ» ընկերության հիմնադիր Սամվել Ալեքսանյանի հետ:

Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը հանդիպումների շարք է սկսել գործարար դաշտի ներկայացուցիչների հետ՝ Հայաստանի տնտեսական ակտիվության, ներդրումային միջավայրի վերականգման հարցեր քննարկելու համար:

Ղարաբաղյան պատերազմը մեկ անգամ ևս ապացուցեց իշխանության բարձր աթոռներին հանկարծակի հայտնված քաղաքական թիմի անկարողությունը։ Ձախողումներն ամենուրեք են ու բոլոր ոլորտներում։

Պատերազմի անփառունակ ավարտից ուշքի գալը, հարկավ, ժամանակ կպահանջի: Բայց արդեն կարծես կարելի է խոսել: Խոսել մեր տնտեսական կյանքի մասին: Խոսել առանց վախենալու, որ իշխանությունների քայլերը քննադատելը տնտեսական լուրջ պատժամիջոցների կհանգեցնի: Հատկապես, որ մեր տնտեսության պաշտոնական նկարագիրը մխիթարական տարրեր չունի:

Սպասվում է, որ այս տարի Հայաստանի պետական պարտքը կմոտենա համախառն ներքին արդյունքի 69 տոկոսին։ Կավելանա նաև կառավարության պարտքը։ 2021թ. պետական բյուջեի նախագծի հիմքում դրված կանխատեսումներով՝ այն կհասնի ՀՆԱ 65 տոկոսին, ինչը 5 տոկոսային կետով գերազանցում է օրենսդրորեն սահմանված «կարմիր գիծը»։

Նախորդ շաբաթ 168.am-ը անդրադարձել էր չինական  Yida GROUP միջազգային ներդրումային հոլդինգի պաշտոնական ներկայացուցիչ New Yida ընկերության կողմից Հայաստանում հանքային ջրերի արտադրության ու շշալցման գործարան կառուցելու ու արտադրություն սկսելու նպատակով  5 մլն ԱՄՆ դոլարի ներդրման մասին դեռևս 2 տարի առաջ շրջանառության մեջ դրված տեղեկությանը:

ՌԴ ԱԳ նախարար Սերգեյ Լավրովը ՀՀ կատարած այցի շրջանակում գոհունակություն է հայտնել ՀՀ նախագահի և քաղաքական գործիչներից շատերի դիրքորոշման առնչությամբ, որոնք վերջիններն արտահայտել են Ղարաբաղի շուրջ նոյեմբերի 9-ի հայտարարության կապակցությամբ։ Նա նաև նշել է, որ Ռուսաստանը հույս ունի, որ Մոսկվայի և Երևանի առևտրատնտեսական կապերը դրական դինամիկա կունենան։

«Ժողովուրդ» օրաթերթը գրում է. «Դոլարի փոխարժեքը բարձրացել է. Հայաստանի առեւտրային բանկերում երեկվա դրությամբ դոլարի առքի առավելագույն գինը 500-501 դրամ է, վաճառքինը՝ 509-511 դրամ:

Նախ և առաջ, կցանկանայի անդրադառնալ նոյեմբերի 10-ին Հայաստանի վարչապետի, Ռուսաստանի և Ադրբեջանի նախագահների ստորագրած հայտարարությանը: Ինչպե՞ս եք Դուք այն բնութագրում՝ կապիտուլյացիա, պարտության ընդունում, հրադադար:

Սեպտեմբերի 27-ից Հայաստանում հայտարարվել է ռազմական դրություն և այդ օրվանից մինչև այսօր, երբ պատերազմն ավարտվել է արդեն, 10 օր է, Հայաստանի կառավարությունը չի գումարել որևէ նիստ, սակայն կառավարության կայքում հրապարակվում են ընդունված որոշումներ։

Պետական եկամուտների կոմիտեի մաքսանենգության դեմ պայքարի վարչությունը շարունակում է պայքարը թմրամիջոցների և հոգեմետ նյութերի` Հայաստանի Հանրապետության սահմանով անօրինական տեղափոխման ուղղությամբ: 

Աշխարհի խոշորագույն հումքային բորսաների նոյեմբերի 19-ի առևտրային նստաշրջանների արդյունքում սահմանվել են նավթի հետևյալ գները:

SpaceX եւ Tesla ընկերությունների ղեկավար Իլոն Մասքը երրորդ հորիզոնական է բարձրացել աշխարհի ամենահարուստ մարդկանց ցուցակում՝ առաջ անցնելով Facebook-ի հիմնադիր Մարկ Ցուկերբերգից:

Պատերազմի օրերին, երբ աշխարհասփյուռ հայությունը հանգանակություն էր անում Արցախին օգնելու համար, պարզվում է՝ գումարների մի մասը հայտնվել է պետական բյուջեում։ Սա արտառոց է նրանով, որ մինչև հիմա երբևէ նման բան չէր եղել։ Կարևոր չէ, թե դա ինչ նպատակով է արվել։ Խնդիրն այն է, որ մտնելով բյուջե՝ այդ գումաները դառնում են բյուջետային եկամուտ։