2008-ից հետո ՀՀ-ում քաղաքական դաշտը կառուցված էր երեք նախագահների ու նրանց սպասարկող քաղաքական ուժերի առանցքի շուրջ: Այդ երեք բևեռներից երկուսը` չմասնակցելով ընտրություններին, Սերժ Սարգսյանին հնարավորություն տվեցին՝ առանց որևէ ջանք գործադրելու, երկրորդ անգամ զբաղեցնել ՀՀ նախագահի պաշտոնը:
1988-90 թթ. էս հասարակությունը Տեր-Պետրոսյանին համարյա Քրիստոս էր դարձրել, ֆետիշացրել էր: Երբ ինչ-որ մեկից ֆետիշ են սարքում, հետո շատ արագ տեսնում են, որ այդ ֆետիշն իրենց պես հասարակ մարդ է, հիասթափություն են ապրում:
Եթե Հենրիխ Մխիթարյանը արդեն աշխարհում հայտնի ֆուտբոլիստ է, դա մեր պատիվն է և դրա համար նա այսօր Գագիկ Ծառուկյանի կողմից արժանանում է բարձր պարգևի` ՀԱՕԿ-ի ոսկե շքանշանով:
ՀԱԿ-ը փորձում է ընդլայնել բոյկոտի դաշտը և այժմ այդ հարցի շուրջ բանակցում է «Բարգավաճ Հայաստանի» և Հայ հեղափոխական դաշնակցության և մյուս ուժերի հետ, ինչը, ըստ ընդդիմադիրների, լուրջ խնդիր կարող է դառնալ իշխանությունների համար:
Մուրադյանը համառորեն չի պատասխանում հեռախոսազանգերին, ինչը հիմք է տալիս ենթադրելու, որ, այնուամենայնիվ, նշված տեղեկություններն առնվազն իրականությունից հեռու չեն:
Դեռևս չորսուկես տարի առաջ Լևոն Տեր-Պետրոսյանը վստահ հայտարարում էր, որ իր թիմում կան առնվազն 6 քաղաքական գործիչներ, ովքեր ոչ միայն լիդերներ են, այլև` իրենից ոչ պակաս պատասխանատվությամբ կարող են հավակնել նախագահի պաշտոնին: Տեր-Պետրոսյանի թվարկած 6 գործիչներից այսօր նրա կողքին է միայն մեկը` Ստեփան Դեմիրճյանը:
Մենք չգիտենք, թե ինչպիսի իրավական գիտելիքներ ունի պարոն Թովմասյանը, բայց որ նրա գիտելիքները պատմությունից, մեղմ ասած, կաղում են՝ դժվար չէ համոզվել: Ընդամենը նշենք, որ Դուայթ Դեյվիդ Էյզենհաուերն ԱՄՆ նախագահ է ընտրվել երկու անգամ`1952 և 1956թթ., և երկու անգամ էլ հանրապետական Էյզենհաուերի մրցակիցը եղել է դեմոկրատական կուսակցության ներկայացուցիչ, Իլինոյսի նահանգապետ Ադլայ Սթիվենսոնը:
ՀԱԿ-ում համարում էին, որ Գագիկ Ծառուկյանը պետք է աջակցի Տեր-Պետրոսյանին, նույնիսկ, եթե նրա հաղթելու հնարավորությունը շատ փոքր է. թերևս՝ «խեղդվողը ձեռքը փրփուրներին է գցում» սկզբունքի շրջանակներում: Ծառուկյանը Տեր-Պետրոսյանին ծածուկ աջակցություն ցույց տալու միայն մի միջոց ուներ. գաղտնի ճանապարհով փող տալ, այսինքն` ֆինանսավորել Տեր-Պետրոսյանի նախընտրական արշավը:
Հայկական Zorah Karasi Areni Noir գինին Bloomberg Businessweek-ի կողմից ճանաչվել է աշխարհի 10 լավագույն գինիներից մեկը։ Bloomberg-ն այդ գինին առանձնացրել է 4000 հազար գինիներից՝ իր անկրկնելի համի և նրբության շնորհիվ։
Եթե Լևոն Տեր-Պետրոսյանը հիմա մտներ իրավիճակը փոխելու տրամադրությամբ, քաղաքական կամքով, թիմը ակտիվացնելու, համակիների շրջանակը մեծացնելու նպատակով, վստահ եմ, որ հնարավոր էր շատ բան անել: Հաղթելու խնդիրը պետք է դրվեր, և դա հնարավոր էր:
Արդյոք սեփական ժողովրդին հարգող մարդը կարո՞ղ է վաթսունութ տարեկան հասակում հավակնել նախագահի պաշտոնին:
Մեր աղբյուրների համաձայն, մեծ թվով ԲՀԿ-ականներ կուսակցությունից դուրս գալու դիմումներ են ներկայացրել, ինչը կուսակցության ղեկավարությունն առայժմ փորձում է կանխել տարբեր հիմնավորումներով ու խոստումներով:
Այո, ես խոսք եմ տվել և մնալու եմ իմ խոսքի տերը: Այնպես չի լինելու, որ ես և Լևոն Տեր-Պետրոսյանը լինենք թեկնածուներ, և ընտրողները չկողմնորոշվեն, թե ում ձայն տան: Դա ես բացառում եմ:
Երբ ասելիք չկա, իհարկե, միշտ կարելի է հղում անել պետական շահին: Բայց սա քաղաքականություն է, ռեալ քաղաքականությունը, որը տարբերվում է ռազմահայրենասիրական դաստիարակությունից:
Մհեր Սեդրակյանը պարզորոշ կերպով հասկացրել էր, որ «տղայականով» ինքը «ճիշտ» է, իսկ «ճշտի» համար, ինչպես հայտնի է, ոչ միայն ներողություն չեն խնդրում, այլև գովասանքի խոսքեր են ասում:
Հայ Ազգային Կոնգրեսի առաջնորդը ևս մեկ անգամ բարձրաձայնել է, որ ինքը լիդեր է և «այնտեղ» պետք է հաշվի նստեն իր հետ: Ու այն ինչ Լ. Տեր-Պետրոսյանն իր ելույթի վերջում ասել է կատակով, անդառնալիորեն մոտ է իրականությանը:
Ամենայն հավանականությամբ, երկուշաբթի օրը Տեր-Պետրոսյանի գրավոր հայտարարություն կտարածի, որտեղ կհիմնավորի իր չառաջադրման որոշումը: Տեր-Պետրոսյանը երկրորդ անգամ, և ավելի խորը կհիասթափեցնի իր կողմնակիցներին, բայց նրանք այլևս նույն դահլիճում չեն լինի, և չեն կարաողանա արտահայտել իրենց հիասթափությունը:
168.am-ի աղբյուրները տեղեկացնում են, որ ԲՀԿ-ում որոշում է կայացվել չընդունել որևէ կուսակցության հրավեր և չմասնակցել որևէ նման կարգի միջոցառման: Սրանով ԲՀԿ-ն փորձում է ցույց տալ, որ ինքն ընտրությունների ժամանակ բացարձակ չեզոքություն է պաշտպանելու:
ՀՀ առաջին նախագահ Լևոն Տեր-Պետրոսյանը ՀՀՇ համագումարի ժամանակ էլ չհայտարարեց առաջադրվել-չառաջադրվելու մասին իր որոշումը:
Հինգ տարի առաջ Լևոն Տեր-Պետրոսյանը` վերադառնալով մեծ քաղաքականություն, տասնյակ ելույթներ ունեցավ` մեկը մեկից ավելի հնչեղ, մեկը մյուսից ավելի իմաստուն: Բայց բոլոր այդ ելույթների, տեքստերի հիմքում ընկած էր, այսպես ասած, չարենցյան դոկտրինը, որն այն ժամանակ ընկալվում էր ոչ միայն ու ոչ այնքան՝ որպես քաղաքական ուղերձ, որքան՝ որպես աշխարհայացք, որպես կենսափիլիսոփայություն:
Պարզվում է, որ ԲՀԿ դիրքորոշումը պաշտպանել է նաև ՀՀԿ ներկայացուցիչ Դավիթ Հարությունյանը, ով ևս դեմ է քվեարկել` այդպիսով իր աջակցությունը հայտնելով ԲՀԿ-ական պատգամավորին:
««Ազատ դեմոկտարներն» էլ թող դնեն, ոչ ազատներն էլ, կիսակախյալ դեմոկրատներն էլ, ի՞նչ է տալու դա: Իրենց կենսագրության մեջ այդ տղաները ուզում են, գրեն, որ իրենք նախագահի թեկնածու են եղել, հա՞: … Դրանք հեղափոխության տանող տղանե՞ր են, գործիչնե՞ր են: Եթե տանող են, գնանք, հարց չկա: Բայց ես չեմ տեսնում նման մարդկանց այս շարքերում»:
Այսօր` կրկին չառաջադրվելով ու որևէ մեկին չպաշտպանելով, Արամ Սարգսյանն ակամա հաստատեց, որ Հայաստանում այլևս չկա գաղափար ու այդ գաղափարը կրող գործիչ, ով կարող է պայքարել «ավազակապետության դեմ»: Արամ Սարգսյանը տուրք չտվեց նաև քաղաքական քաղաքավարությանը ու չհայտարարեց, որ, եթե Լևոն Տեր-Պետրոսյանն առաջադրվի, ինքը մի կողմ կթողնի տարաձայնություններն ու կսատարի նրան:
Դաշնակցականները քաղաքական մարդիկ են և գիտեն, որ նման հարցերը պարզաբանվում են ոչ թե կուսակցական հայտարարություններով, այլ քաղաքական իրողություններով: Իսկ իրողություններն այսօր այնպիսին են, որ Դաշնակցության` թեկնածու առաջադրելու կամ չառաջադրելու հարցը կախված է առավելապես Սերժ Սարգսյանի ցանկությունից:
Չպաշտպանելով Ջհանգիրյանին` ՀԱԿ-ը կարող էր ստիպված լինել նրան «գծից հանել»: Իսկ դա ՀԱԿ-ի համար կարող էր բավական թանկ արժենալ: «Գծի մեջ» մնալու համար անհրաժեշտ է վճարել «գծի փողը»:
168.am-ի աղբյուրների համաձայն, Քոչարյանն իր նեղ շրջապատի ներկայացուցիչների հետ ներկայումս քննարկում է Գ. Ծառուկյանին ԲՀԿ-ից հեռացնելու ճանապարհները: Ամենահավանական տարբերակն այն է, որ Գագիկ Ծառուկյանը կհայտարարի ոչ միայն ԲՀԿ-ից, այլ ընդհանրապես քաղաքականությունից հեռանալու մասին:
Հատկապես վերջին քաղաքական իրադարձություններից հետո հասարակությունն այնպես ու այնքան է հիասթափվել, որ կարող է բոյկոտել ընտրությունները` ուղղակի չմասնակցելով դրանց: Իշխանությունը դա շատ լավ հասկանում է ու այսօրվանից հող է նախապատրաստում «ակտիվության ցուցանիշի բարձրացման» համար:
Այս պահին կառավարության Ընդունելությունների տանը տեղի է ունենում ԱԺ պատգամավոր, ՀՀԿ խմբակցության անդամ և «Ազգային Միաբանություն» կուսակցության նախագահ Արտաշես Գեղամյանի «Եվրասիական միությունը անկախ Հայաստանի ապագայի ուղին է» գրքի շնորհանդեսը:
Լա՞վ թեկնածու կլինի Հրանտ Բագրատյանը, թե՞ ոչ, մե՞ծ են նրա շանսերը, թե՞ աննշան, տվյալ դեպքում երկրորդական է: Նա քաղաքական քայլ է կատարել, և բոլորը, այդ թվում ու առաջին հերթին՝ ՀԱԿ նրա գործընկերները պարտավոր են հարգել նրա այդ որոշումը:
«Մենք կկարողանանք հաղթահարել և ոչ միայն հաղթահարել, այլ պատասխանատվության կանչել այն բոլոր «օլիգարխներին», ովքեր դեռ երեկ շարքային միլիցիոներից դարձել են միլարդատեր, կամ պահեստի բանվորի աստիճանից բարձրացել են մինչև ԱԺ պատգամավոր»,- Գ. Մարգարյան