«Ի՞նչ պէտք է ընեմ որ փրկուիմ»

Պօղոս եւ Շիղա բանտարկուած էին Փիլիպպէի մէջ։ Աղօթքի պահուն երկրաշարժ մը տեղի ունեցաւ, բանտին դռները բացուեցան եւ բոլորին կապերը քակուեցան։ Երբ բանտապետը արթնցաւ եւ բանտին դռները բաց տեսաւ, կարծեց թէ բանտարկեալները փախած էին, սուրը քաշեց ինքզինք սպաննելու համար բայց Պօղոս իսկոյն հրամայեց որ ինքզինքին չվնասէ։ Ան երբ տեսաւ որ Պօղոսն ու Շիղան հոն էին, անմիջապէս եկաւ եւ իրենց ոտքերուն առջեւ նետուեցաւ եւ բացականչեց. «Պարոննե՛ր, ի՞նչ պէտք է ընեմ որ փրկուիմ»։ Անոնք ըսին. «Տէր Յիսուս Քրիստոսի հաւատա եւ ամբողջ ընտանիքովդ կը փրկուիս» (Գրծ 16.25-31)։

Պօղոս բանտապետին չըսաւ. «Ժողովարան յաճախէ», կամ՝ «Այս ինչ կամ այն ինչ եկեղեցիին միացիր եւ պիտի փրկուիս»։ Առաքեալը չպատուիրեց բանտապետին նուիրուիլ ծոմապահութեան կեանքի մը, ո՛չ ալ թելադրեց անոր լծուիլ օրէնքներու գործադրութեան. ո՛չ զոհ պահանջեց անկէ եւ ո՛չ ալ քահանային ներկայանալ հրահանգեց։ Փրկութիւնը այս բոլորին արդիւնքը չէ, այլ արդիւնքն է խաչին վրայ հեղած Քրիստոսի սրբարար արիւնին եւ այդ արեան նկատմամբ մեր ունեցած հաւատքի ջերմեռանդ կապուածութեան։

«Տէր Յիսուս Քրիստոսի հաւատա եւ պիտի փրկուիս»։ Մեզմէ պահանջուածը առաջին հերթին հաւատքն է եւ ո՛չ թէ գործը։ Հաւատք՝ հանդէպ մեր հաւատքի Հիմնադիրին ու Կատարելագործողին (Եբր 12.2)։ Գո՛րծն է որ հաւատքին պէտք է յաջորդէ եւ ո՛չ թէ հաւատքը գործին։ Ինքն իր գործերուն վստահող մարդը՝ ինքզինք է որ պատուած ու փառաւորած կ՚ըլլայ, իսկ խաչին վրայ Քրիստոսի կատարած մեծ «գործին» վստահող մարդը՝ Քրիստոս է որ պատուած կ՚ըլլայ։

Գործով փրկութիւն չկա՛յ (Եփ 2.8-9)։ Եթէ մեր գործերով կարելի ըլլար փրկուիլ, Պօղոս առաքեալ նման հաստատում մը պիտի չընէր, որովհետեւ ինք բոլորէս աւելի բարին գործած անձնաւորութիւն մըն էր։ Բարեգործութեան անհրաժեշտութիւնը չէ որ կ՚ուրանամ, այլ հաւատքին առաջնահերթութիւնն է որ կը շեշտեմ։ Մեր բարեգործութիւններուն համար վարձատրութեան արժանի կը դառնանք միայն այն ատեն՝ երբ ապաւինինք  Քրիստոսի  խաչին  եւ  մեր  սիրտը  բանանք  այդ  խաչէն ճառագայթող Աստուծոյ փրկարար շնորհքին լոյսին առջեւ։

Չսպասենք որ Աստուած վարձատրէ մեզ մեր կատարած գործերուն համար եթէ երբեք չենք վստահած իր Որդիին։ Մեր կատարած բարի գործերուն մասին մտածելը կրնայ մեզ յանձնապաստանութեան եւ ամբարտաւանութեան առաջնորդել, իսկ Քրիստոսի արիւնոտ խաչին մասին մտածելը՝ մեզ կ՚առաջնորդէ զղջումի ու դարձի, մանաւանդ եթէ գիտակցինք որ այդ խաչը մեր պատճառով է որ արիւնեցաւ։

Երբ կը խօսինք մարդուն փրկութեան մասին՝ ի՞նչ բանի մասին խօսած կ՚ըլլանք։ «Փրկել» բայը ինքնին ցոյց կու տայ որ մարդը կարիքը ունի փրկուելու բանէ մը. ի՞նչ բանէ կամ ի՞նչ բաներէ։ Առաջին հերթին փրկուելու մեղքի պարտքէն։ Մեղքը պարտք մըն է մեղաւորին ուսերուն դրուած զոր ան պարտաւոր է վճարելու Աստուծոյ. «Երբ հաշուեքննութեան սկսաւ, իրեն բերին պարտապան մը, որ միլիոնաւոր ոսկի “պարտք” ունէր» (Մտ 18.24)։ Մեզմէ ո՛չ ոք կրնայ իր միլիոնաւոր մեղքերուն պարտքը վճարել Աստուծոյ։ Ա՛յս է ինչ որ ցոյց կու տայ Քրիստոսի խօսքը. «Քանի վճարելու կարողութիւն չունէր…» (Մտ 18.25)։ Աստուծոյ պարտքը մի՛այն Աստուծոյ Որդին կրնայ վճարել։ Աստուծոյ դէմ գործուած մեղքերը մի՛այն Աստուծոյ արիւնով կրնան սրբուիլ։

Մեղք գործելը Սատանային ու անոր պտուղին՝ մեղքին, տիրապետութեան ու իշխանութեան ենթակայ ըլլալ է։ Մեղքի պարտքէն ազատիլ հետեւաբար, կը նշանակէ ազատիլ անոր ստրկութենէն, տիրապետութենէն ու ծառայութենէն։ Քանի որ խոստովանութեան ճամբան բա՛ց է բոլորին առջեւ, ուրեմն մեղքի իշխանութենէն ազատագրուելու ճամբան ալ բնականօրէն բաց է բոլորին առջեւ։ Յովհաննէս կ՚ըսէ. «Եթէ խոստովանինք մեր մեղքերը, վստահ եղէք՝ թէ Աստուած, որ արդար է, պիտի ներէ մեր մեղքերը եւ մեզ պիտի սրբէ մեր բոլոր անիրաւութիւններէն» (Ա.Յհ 1.9)։

Իր մեղքերը խոստովանող մարդը պէտք է բացարձակ վստահութիւն եւ հաւատք ունենայ թէ Քրիստոս ոչ թէ պիտի ներէ զինք, այլ արդէն իսկ ներած է։ Ինչպէս «ով որ չի հաւատար անոր՝ արդէն իսկ դատապարտուած է» (Յհ 3.18) այնպէս ալ ով որ հաւատայ Քրիստոսի արդէն իսկ քաւուած, ներուած ու փրկուած է։ Ցաւալի է որ շատ մարդիկ եկեղեցի կու գան եւ իրենց մեղքերը կը խոստովանին առանց սակայն նուազագոյն ակնկալութիւնը ունենալու թէ պիտի ներուին կամ արդէն իսկ ներուած են։ Կը խոստովանին ու կը հաղորդուին առանց երբեք ներքին փոփոխութիւն մը ապրելու ակնկալութիւնը ունենալու։

Եկեղեցի յաճախող մը պէտք է յոյսո՛վ յաճախէ։ Իր մեղքերը խոստովանողը պէտք է ներուելու ակնկալութեա՛մբ խոստովանի։ Սուրբ Հաղորդութեան մօտեցողը թող հոգեպէս այլակերպուելու հաւատքո՛վ լեցուի։ Ակնկալէ՛ այլակերպութիւն երբ հաղորդութեան կը մօտենաս ու պիտի այլակերպուիս։ Ակնկալէ՛ ներում երբ մեղքերդ կը խոստովանիս ու պիտի ներուիս։ Ակնկալել կը նշանակէ հետապնդել։ Ուստի, հետապնդէ՛ Տիրոջ խոստումները ու պահանջէ իրմէ անոնց կատարումը կեանքիդ մէջ։

Պօղոս առաքեալ կ՚ըսէ. «Եթէ բերանովդ խոստովանիս թէ Յիսուս Տէր է, եւ սրտիդ մէջ հաւատաս թէ Աստուած զինք մեռելներէն յարուցանեց՝ կը փրկուիս» (Հռ 10.9)։ Առաքեալը միայն մարդուն բերանին մասին չէ որ կը խօսի, այլ նաեւ սիրտին մասին։ Բերան ու սիրտ միասնաբար պէտք է խոստովանին ու ընդունին Յիսուսի Տէր ըլլալը։ Բերանով խոստովանիլը ուրիշին համար կարեւոր է իսկ սիրտով հաւատալը՝ մեզի համար։ Առաքեալը գիտէ որ մենք կրնանք հաւատալ Քրիստոսի մեր սիրտին մէջ, բայց համարձակութիւնը չունենալ բերանով խոստովանելու մեր հաւատքը մարդոց ներկայութեան, ահա թէ ինչո՛ւ ան բերանով խոստովանիլն ու սիրտով հաւատալը անբաժան կը ներկայացնէ։

Ինչո՞ւ առաքեալը կը հաստատէ որ եթէ «սրտիդ մէջ հաւատաս թէ Աստուած զինք մեռելներէն յարուցանեց՝ կը փրկուիս»։ Քրիստոսի մեռելներէն յարութիւն առնելը՝ մեր յարութիւն առնելն է բայց ո՛չ թէ ժայռափոր գերեզմաններէն, այլ մեղքի եւ յանցանքի գերեզմանէն, կորստեան եւ մոլորութեան գերեզմանէն։ Այս իմաստով, հաւատալ «թէ Աստուած զինք մեռելներէն յարուցանեց», կը նշանակէ թէ հաւատալ որ մենք ազատագրուած ենք մեղքի ծառայութենէն եւ արդարացած իր յարութեամբ։

Առանց Քրիստոսի յարութեան մենք պիտի չարդարանայինք, որովհետեւ Քրիստոսի մահը մեր նախկին կեանքին մահացումն է, իսկ անոր յարութիւնը՝ մեր յարութիւնն է դէպի նո՛ր կեանք, արդա՛ր կեանք։ Առաքեալը ինքն իսկ կը հաստատէ որ Յիսուս «իր կեանքը տուաւ մեր յանցանքները ջնջելու համար, եւ յարութիւն առաւ՝ մեզ արդարացնելու համար» (Հռ 4.25)։ Մարդ արարածը կարիքը ունէր երկու բանի (1) մեղքի ու յանցանքի տիրապետութենէն ազատագրուիլ, եւ (2) արդարանալ։ Յիշեալ համարին համաձայն, առաջինը իրագործուեցաւ Քրիստոսի մահով, իսկ երկրորդը՝ անոր յարութեամբ։

Եթէ տուեալ բացատրութիւնը մեր միտքին մէջ ունենանք, այն ատեն պարզ կը դառնայ թէ ի՛նչ ըսել ուզեց Պօղոս երբ ըսաւ, եթէ «սրտիդ մէջ հաւատաս թէ Աստուած զինք մեռելներէն յարուցանեց՝ կը փրկուիս»։ Քրիստոսի յարութեան հաւատալը մեզ արդարութեան եւ փրկութեան է որ կ՚առաջնորդէ։ Նո՛յն նշանակութիւնը ունի առաքեալին հետեւեալ խօսքը նաեւ. «Աստուած մեզ եւս արդար պիտի համարէ մեր հաւատքին համար, որովհետեւ կը հաւատանք իրեն՝ որ մեռելներէն յարուցանեց Յիսուսը, մեր Տէրը» (Հռ 4.24)։ Հո՛ս եւս մեր արդարութիւնը կը յիշուի իբրեւ արդիւնքը Քրիստոսի յարութեան նկատմամբ մեր ունեցած հաւատքին։ Պէտք կա՞յ ըսելու թէ Քրիստոսի յարութեան հաւատալը մեզ չի փրկեր եթէ երբեք մենք իրմով յարութիւն չենք առած մեղքի տիղմէն։

Բանտապետը լսած էր Յիսուսի մահուան եւ յարութեան մասին։ Ան սակայն հաւատացած էր Յիսուսի միայն մահուան լուրին բայց ո՛չ երբեք յարութեան լուրին։ Առաքեալը «Տէր Յիսուս Քրիստոսի հաւատա եւ ամբողջ ընտանիքովդ կը փրկուիս» խօսքով, կոչ կ՚ուղղէ բանտապետին Յիսուսի յարութեան եւս հաւատալու։

Հաւատալու ոչ միայն իր, այլեւ իր ընտանիքին բարիքին համար. «Հաւատա՛ եւ ամբողջ ընտանիքովդ կը փրկուիս»։ Անցեալին տունի մը գլուխը եթէ հաւատք մը ընդգրկէր՝ ամբողջ ընտանիքին անդամները նոյն այդ հաւատքը կ՚ընդգրկէին։ Ուստի, եթէ բանտապետը հաւատար Քրիստոսի՝ ան կրնար իր ամբողջ ընտանիքին փրկութեան պատճառ դառնալ։ Սիրելի՛ ընթերցող, չե՞ս ուզեր դուն եւս բանտապետին նման հաւատալ Յիսուսի, գուցէ քու պատճառովդ հարազատներէդ ալ ոմանք Քրիստոսի հաւատքը ընդգրկեն։