Եկեղեցական աշխարհաժողովների ժամանակ օրակարգում Հայաստանի ազատագրության հարցն էր. Միքայել Մալխասյան
Պատմական ժողովրդագրության մասնագետ, պատմական գիտությունների թեկնածու, դոցենտ Միքայել Մալխասյանն այսօրվա համաժողովի ժամանակ հղում կատարեց 17-րդ դարի սկզբին Հայաստանում եղած պորտուգալացի միսիոներ Անտոնիո դե Գոովեային, որը գրել է, որ երբ մոտեցել է շատ վատ վիճակում գտնվող հայերի, ովքեր Արաքս գետն են անցել, մի մասը մահացել է, մյուսները՝ սոսկալի պայմաններում են եղել՝ հաց չեն կերել, ջուր չեն խմել, նրանց առաջարկել է Հռոմի պապի հայեցողության տակ լինել, հրաժարվել Հայ եկեղեցուց, ստացել է ուշագրվավ պատասխան։
«Հայերի պատասխանն է հետաքրքիր, ասել են՝ գնացեք այն կողմ, դուք գիտե՞ք՝ մենք ով ենք, մենք պետականույթուն ենք ունեցել, ունեցել ենք թագավորություն, և նորից ունենալու ենք այդ թագավորությունը, իսկ այս ամենը փորձություններ են, որոնցով մենք անցնում ենք և հաղթահարելու ենք այս փորձությունները։ Իսկ այդ պետականության մասին գաղափարը մարդիկ բնականաբար ստանում էին եկեղեցու միջոցով»,-նշեց պատմաբանը։
Միքայել Մալխասյանի խոսքով՝ Եկեղեցին ամեն հնրավարություն օգտագործում էր և գործնական քայլեր էր կատարում, որպեսզի պետականության գաղափարը պահպանվի․
«Կոնկրետ Կաթողիկոսների օրինակներով հրավիրվում էին ժողովներ, որոնք ունեին հետաքրքիր առանձնահատկություն․ ի տարբերություն կանոնական եկեղեցիների գերակշիռ մեծամասնության՝ Հայաստանյայց Առաքելական եկեղեցին պատմականորեն իր կառավարման մեջ նաև աշխարհականների ներգրավվածություն է ունեցել, և սրանով է նաև ազգային եկեղեցի լինելու հանգամանքը ևս մեկ անգամ հաստատվում»,-ասաց պատմաբանը։
Նա նշեց, որ եկեղեցական աշխարհաժողովների ժամանակ օրակարգում Հայաստանի ազատագրության հարցն էր․
«Սա ցույց է տալիս, որ եկեղեցին այդ գաղափարը ոչ միայն ուղղակի պահպանում էր մեր յուրաքանչյուր ծխական համայնքից ներս, այլ փորձում էր այդ գաղափարի հաջորդ աստիճանը հասցնել՝ գործնական քայլ, որպեսզի որոշակի նախանձախնդրություն ձեռք բերեն էլիտաները»,-նշեց Միքայել մալխասյանը։
Մանրամասները՝ տեսանյութում
