Ինչո՞ւ է կարևոր վիտամին D-ն
Վիտամին D-ն, որը նաև կոչվում է կալցիֆերոլ կամ «արևի վիտամին», շատ կարևոր դեր ունի մեր օրգանիզմի համար։ Այն նպաստում է կալցիումի կլանմանը՝ ամրացնելով ոսկորներն ու ատամները, կարգավորում է իմունային համակարգը՝ կանխարգելելով վարակները:
Չնայած վիտամին D-ի կարևորությանը՝ 35% չափահասների մոտ առկա է դրա պակաս։
Վիտամին D-ն մեծացնում է կալցիումի կլանման արդյունավետությունը փոքր աղիներում՝ այն դարձնելով 10%-15%-ից մինչև 30%-40%: Դրա պակասը կարող է առաջացնել.
- փափուկ ոսկորներ. օստեոմալացիա (մեծահասակների մոտ) կամ ռախիտ (երեխաների մոտ):
- փխրուն ոսկորներ. օստեոպորոզ:
- կոտրվածքների բարձր վտանգ:
Վիտամին D-ն նպաստում է իմունային համակարգի կարգավորմանը և վարակների կանխարգելմանը, և այդ վիտամինի պակասը կապված է վարակների, հատկապես շնչառական խնդիրների, ավելի բարձր ռիսկի հետ:
Վիտամին D-ի աղբյուր է արևի լույսը. մաշկը արտադրում է վիտամին D՝ ենթարկվելով UVB ճառագայթներին, որոնք ակտիվացնում են վիտամին D3-ը:
Արտադրությունը կախված է մի շարք գործոններից.
- Սեզոն և վայր. ձմռանը և արևի պակաս ունեցող տարածքներում մակարդակը նվազում է:
- Մաշկի գույնը. մուգ մաշկը նվազեցնում է վիտամինի սինթեզը:
- Տարիքը. մեծահասակները արտադրում են ավելի քիչ վիտամին D:
- Արևապաշտպան միջոցներ. թեև նվազեցնում է վիտամինի արտադրությունը, բայց անհրաժեշտ է մաշկը պաշտպանելու համար:
Բնական մթերքները, ինչպիսիք են յուղոտ ձկները, ձվի դեղնուցը, սունկը, կաթը, նարնջի հյութը, յոգուրտը, հացահատիկները նույնպես վիտամին D-ի ազբյուր են։ Սննդային հավելումները անհրաժեշտ է նրանց, ովքեր բավարար արևի լույս չեն ստանում կամ չունեն համարժեք սննդակարգ: Հավելումներն ընդունեք սնունդի հետ՝ կլանման բարելավման համար: Խուսափեք չափից ավելի օգտագործումից՝ թունավորումից խուսափելու համար:
Խորհուրդ տրվող օրական չափաբաժիններ
- Մանկահասակներ (<1 տարեկան). 10 մկգ (400 IU):
- Երեխաներ և մեծահասակներ (1-70 տարեկան). 15 մկգ (600 IU):
- Մեծահասակներ (>70 տարեկան). 20 մկգ (800 IU):
- Տարածքը, մարմնի քաշը և որոշ առողջական վիճակներ կարող են պահանջել փոփոխություններ չափաբաժիններում:
