Հասարակությունը չի հասցնում քննարկել և մարսել ԱԱԾ-ի կամ ՊԵԿ-ի կողմից արված հերթական բացահայտումը, երբ կառավարությունը հայտարարում է մեկ այլ բացահայտման մասին։ Իրադարձություններն արագ-արագ են զարգանում, որ Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնությունը մի տեսակ ստվերում է մնացել։
Ամուլսարի ոսկու հանքավայրը շահագործող «Լիդիան Արմենիա» ընկերությունը երեկ կրկին պարզաբանում էր հրապարակել, այս անգամ՝ վերջին օրերին տարածվող որոշ տեսանյութերի կապակցությամբ։
Արդեն ակնհայտ երևում է, որ կառավարության ներսում կոնսենսուս չկա։ Կոնսենսուս չկա՝ անգամ ամենակարևոր տնտեսական հարցերի շուրջ։ Թե՛ քաղաքական, թե՛ անձնական առումով։ Ամենացցուն ու թարմ օրինակը Կուտակային կենսաթոշակային համակարգի հետ կապված պատմությունն էր։
Օրեր առաջ ԵԱՏՄ ինստիտուտ կոչված կառույցի տեղեկատվական կայքում հրապարակվեց մի հոդված, որը ոչ միայն կատարյալ անգրագետ էր ու ապատեղեկատվացնող, այլև, իմ ավագ գործընկերներից մեկի դիպուկ բնորոշմամբ՝ թունոտ։
Տնտեսությանն առնչվող ամենակարևոր հարցերից մեկը, որը վերաբերում էր հեղափոխությունից հետո ձևավորված նոր կառավարությանը՝ հետևյալն էր՝ կառավարությունը կհետաձգի՞ արդյոք կուտակային կենսաթոշակային համակարգի պարտադիր բաղադրիչի ներդրումը (որը պետք է ուժի մեջ մտնի հուլիսի 1-ից), թե՞ կհետաձգի այն։
Անշարժ գույքի շուկան ապրիլին ակտիվացել է. թե՛ գործարքների քանակն է աճել, թե՛ անշարժ գույքի գները։ Այս մասին է վկայում ՀՀ Ազգային վիճակագրական ծառայության զեկույցը՝ հիմնված ՀՀ ԿԱ անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտեի տվյալների վրա։
Մսի շուկայում գերիշխող տնտեսվարողներ չկան: Համենայն դեպս, այսպես է հայտարարել ՏՄՊՊՀ բարդ հապավում-անուն ունեցող հանձնաժողովը: Հայտարարել ու ահագին լուրջ բացատրություններ է հրապարակել:
2018 թվականի հունվար-ապրիլին ֆիզիկական անձին բանկային համակարգի միջոցով Հայաստան են փոխանցել ընդհանուր առմամբ 492,8 մլն ԱՄՆ դոլար։ 2017 թվականի նույն ժամանակահատվածի համեմատ դրամական փոխանցումների ներհոսքն աճել է 70,6 մլն դոլարով կամ 16,7%-ով։
Ինչպե՞ս է կառավարությունը հասնելու աղքատության հաղթահարմանն ու զբաղվածության աճին։ Ծրագրից երևում է, որ կառավարությունն այդ առումով բավականին լավատես է՝ ակնկալվող ներդրումային բումի հնարավորությամբ։
Հայաստանում հանքարդյունաբերությունը միշտ է եղել ուշադրության կենտրոնում և, ցավոք սրտի, այդ ուշադրությունը հիմնականում եղել է ոչ դրական կոնտեքստում։ Բնապահպանական խնդիրներ, կոռուպցիոն սկանդալներ, թափանցիկության բացակայություն, և այլն։
Այս օրերին տնտեսական տեղեկատվությունը կարելի է շփոթել քրեականի հետ: Տնտեսվարող անհատների ու ընկերությունների մասին տեղեկատվությունն ավելի հաճախ համեմված է ստուգումների, խուզարկությունների և դրանց հնարավոր հետևանքների մասին ակնարկներով:
2016 թվականի հունիսի 23-ից տեղացած հորդառատ անձրևների պատճառով Թերեք գետը հունից դուրս եկավ և փոխեց ուղղությունը՝ հեղեղելով Թբիլիսի-Վլադիկավկազ ճանապարհի մի հատվածը։
Օտարերկրյա ներդրողին ամենից շատ վախեցնում է անորոշությունն ու փոփոխականությունը, նա պետք է վստահ լինի, որ իր իրավունքները պաշտպանված են ցանկացած իշխանության օրոք։ Ու կապ չունի, որ հանքի լիցենզիան տվել է մի իշխանություն, մերժել է մեկ այլ իշխանություն։
ՀՀ Ազգային վիճակագրական ծառայությունը հրապարակել է 2018 թվականի հունվար-ապրիլ ժամանակահատվածի նախնական մակրոտնտեսական ցուցանիշները։
Մինչև առաջ անցնելը, խորհուրդ կտամ կարդալ Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր, տնտեսագետ Փոլ Կրուգմանի հոդվածից մի հատված։ Այն վերնագրված է «Երկիրը ընկերություն չէ»։
Նախորդ հոդվածներից մեկում գրել էի հետհեղափոխական տնտեսության գլխավոր ռիսկերից մեկի մասին՝ չափազանցված գերլավատեսական սպասումների։
Եվրասիական միջկառավարական խորհրդի նիստի շրջանակում Սոչիում երեկ տեղի է ունեցել նորընտիր վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի և Ռուսաստանի Դաշնության նախագահ Վլադիմիր Պուտինի հանդիպումը:
Այս օրերին շատերն ակտիվ վերլուծում են ոչ միայն Նիկոլ Փաշինյանի թիմի, այլև Հանրապետականի հնարավոր վարքագիծը։ Կարծիքներ են հնչում, որ հանրապետականները կարող են իրենց հետ փոխկապակցված գործարարներին հորդորել չվճարել հարկերը և փաստի առաջ կանգնեցնել Փաշինյանի կառավարությանը։
«Նիկոլի կառավարությունը «պռավալ» է տալու տնտեսությունը», «Նիկոլը պատկերացում չունի՝ ինչպես կառավարել երկիրը», «Նիկոլը թիմ չունի, կադրեր չունի», «Մի քանի ամսից մարդիկ երանի են տալու ՀՀԿ-ին»… Համոզված եմ՝ նման կարծիքներ լսած կլինեք այս օրերին։
Նոր իշխանություններն ինչ-որ իմաստով տնտեսապես կայուն համակարգ ստացան նախորդներից։ Ազգային դրամի կուրսը նույնիսկ հակամարտության «թունդ» օրերին կայուն էր։
Ինչպես և կարելի էր սպասել, սոցիալական ցանցերում արդեն բուռն քննարկումներ են ընթանում՝ Նիկոլ Փաշինյանի կառավարության հետ կապված։
Այս օրերին, բացի քաղաքական վերլուծություններից, բուռն կերպով քննարկվում են նաև տնտեսական հարցեր։ Ինչպե՞ս են ազդել այս դեպքերը տնտեսության վրա, կայո՞ւն է արդյոք ֆինանսական համակարգը, ի՞նչ է լինելու հետո, և այլն։ Մենք առանձնացրել ենք ամենակարևոր հարցերը։
Որոշ լրատվական միջոցներում և սոցցանցերի օգտատերերի շրջանակում վերջին օրերին մտահոգություններ են առաջացել՝ կապված փոխարժեքի և ավանդատուների կողմից ավանդների վաղաժամկետ դադարեցման հետ։
Այս հարցը երեկ Նիկոլ Փաշինյանին ուղղեց ԱԺ ՀՀԿ խմբակցության պատգամավոր Գագիկ Մելիքյանը։ Կոնկրետ ինձ համար ամենաանսպասելի հարցը սա էր, որովհետև Գագիկ Մելիքյանն ու իր թիմակիցները միշտ նեղվում էին այս հարցից։
Հունվարի 18-ին Համաշխարհային բանկի հայաստանյան գրասենյակը մի ուշագրավ համառոտ զեկույց հրապարակեց ֆեյսբուքյան իր էջում։ Այն կոչվում է «Աղքատության և հավասարության համառոտ պատկերը Հայաստանում և հարևան Վրաստանում՝ ըստ միջազգայնորեն ընդունված գումարային արտահայտությունների»։
Ապրիլի 23-ին թավշյա հեղափոխությունը կայացավ։ Մեծամասամբ անցնցում և, կարևորը՝ առանց զոհերի։ Թե ինչպես կձևափոխվի պետական կառավարման համակարգը, ով ինչ պաշտոն կստանձնի, ինչ տնտեսական քաղաքականություն կորդեգրվի, կերևա առաջիկա շաբաթների ընթացքում։
Ընդդիմությունը սա կարող է պայմանավորել այս օրերին Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ անցկացվող բողոքի ակցիաներով։ Այսինքն՝ այս քայլով իշխանությունը փորձում է որոշ չափով թուլացնել կրքերը, սիրաշահել ազգաբնակչությանն ու մեղմել դժգոհությունները։Իհարկե, սրա մեջ էլ ճշմարտության տարրեր կան, սակայն կարծում ենք՝ եկամտային հարկի նվազեցման գլխավոր պատճառն այս պահին դա չէ։
«Շուրջդ այնքան գորշություն կա, որ երբ մի լուսավոր կետ ես տեսնում, ուզում ես շուրջը պտտվել, պտտվել…»։ Անգիր արած այս տեքստն ասում էր «Երջանկության մեխանիկա» ֆիլմի կնամոլ հերոսը, երբ փորձում էր տպավորություն գործել հերթական կնոջ վրա։
Երկրի կառավարման քաղաքական համակարգի փոփոխության ընթացքում տնտեսության որևէ ոլորտ չարձագանքեց: Ազգային դրամն իր կայունությամբ ապացուցեց, որ «քաղաքականությամբ չի հետաքրքրվում»:
Ընդունված է ասել, որ քաղաքական իրադարձություններն ազդում են տնտեսության վրա։ Կամ գոնե՝ սպասումների վրա։ Արդեն սովորական բան է՝ կարևոր կամ ոչ այնքան կարևոր իրադարձություններից առաջ մարդիկ ասում են՝ «տեսնենք՝ ինչ է լինում, հետո որոշենք»։ Լինի ընտրություններ, ՀՀԿ խորհրդի նիստ կամ մեկ այլ իրադարձություն։
