![](/banners/BeFunky-design.jpg)
Արևմուտքի ակնհայտ պրոադրբեջանական քաղաքականության ֆոնին՝ ՀՀ իշխանությունների պրոարևմտյան քաղաքականությունը զարմացնում է. միջազգայնագետ
![](https://168.am/wp-content/uploads/2023/08/Grigor-Balasanyan-3.jpg)
Հոկտեմբերի վերջին՝ Եվրամիության խորհրդի նախագահ Շառլ Միշելի, Հայաստանի Հանրապետության վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի ու Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի միջև նախատեսվող հանդիպումը չի կայանա: Այս մասին այսօր հայտարարել է Հարավային Կովկասի և Վրաստանում ճգնաժամի հարցերով Եվրամիության հատուկ ներկայացուցիչ Տոյվո Կլաարը՝ դա պատճառաբանելով ժամանակի սղությամբ:
APRI Armenia վերլուծական կենտրոնի` «Առաջընթաց անորոշության պայմաններում» խորագրով համաժողովի ժամանակ նա նաև տեղեկացրել է, որ աշխատանքները շարունակվում են՝ նոր հանդիպման կազմակերպման ուղղությամբ՝ հույս հայտնելով, որ «ի վերջո, փաստաթուղթ կստորագրվի»:
Հիշեցնենք, որ Եվրոպական խորհրդի նախագահ Շառլ Միշելը դեռևս հոկտեմբերի 5-ին Գրանադայում հայտարարել էր Հայաստանի և Ադրբեջանի ղեկավարների հետ եռակողմ հանդիպման նախապատրաստման մասին: Փաշինյանն էլ հանդիպմանը ներկա գտնվելու պատրաստակամություն էր հայտնել:
Հոկտեմբերյան հանդիպումը չկայանալու վերաբերյալ Կլաարի այս հայտարարությանն արձագանքեց Հայաստանի Հանրապետության արտաքին գերատեսչության ղեկավար Արարատ Միրզոյանը՝ վստահեցնելով, որ հայկական կողմը որևէ առնչություն չունի հետաձգման հետ:
Ավելի վաղ, Ադրբեջանի նախագահը հրաժարվել էր մասնակցել նաև հոկտեմբերի 5-ին Գրանադայում նախատեսված Եվրոպական քաղաքական համայնքի գագաթնաժողովին: Այդուհանդերձ, Ալիևը ներկա էր գտնվել Բիշքեկում՝ Մոսկվայի նախաձեռնությամբ կայացած ԱՊՀ անդամ երկրների ղեկավարների խորհրդի նիստին: Ւսկ այդ երկրի արտգործնախարարը մասնակցել էր հոկտեմբերի 23-ին՝ Թեհրանում կայացած «3+3» ձևաչափով հանդիպմանը:
Անդրադառնալով հոկտեմբերի վերջին Բրյուսելում նախատեսված ու հետաձգված հանդիպմանը՝ միջազգայնագետ Գրիգոր Բալասանյանը 168.am-ի հետ զրույցում վստահեցրեց, որ այդպիսի հանդիպումների վերաբերյալ պայմանավորվածություն ձեռք է բերվում դեռևս ամիսներ առաջ, ու դրա հետաձգումը չի կարող պայմանավորված լինել ժամանակի սղությամբ: Նրա տպավորությամբ՝ այս դեպքում էլ, կարծես, կրկնվում է Գրանադայի պատմությունը, երբ Ալիևը պարզապես չմասնակցեց նախապես հայտարարված հանդիպմանը:
«Տոյվո Կլաարը նշեց, որ հանդիպումը հետաձգվում է ժամանակի սղության պատճառով, բայց նա չշեշտեց, թե ում ժամանակի սղության պատճառով: Ես հեռու եմ այն մտքից, որ Հայաստանը հայտարարած լինի, որ ժամանակի սղության պատճառով չեն կարող մասնակցել: Սա պարզապես Գրանադայի պատմությանն է նման:
Կա նաև երկրորդ տարբերակը. «3+3» ձևաչափի հանդիպումից հետո ԵՄ-ն ստացել է տեղեկություն, որ այնտեղ քննարկվում են հարցեր, որի վրա ինքը չի կարող ազդեցություն ունենալ: Հետևաբար, ստիպված են եղել շտապ կերպով նոր հանդիպում կազմակերպել, ինչն էլ, ըստ էության, ֆիզիկապես հնարավոր չի եղել անել»,- ասաց Բալասանյանը:
Անդրադառնալով Ադրբեջանի կողմից, ըստ էության, արևմտյան հարթակները մերժելու և վեկտորի փոփոխության քաղաքականությանը՝ միջազգայնագետը համոզմունք հայտնեց, որ Ադրբեջանն էժան գազի խոստմամբ «գնել» է Եվրոպային՝ հստակ իմանալով, որ այնտեղ որևէ խնդիր չի ունենա՝ անկախ ամեն ինչից: Հետևաբար, միջազգայնագետի խոսքով, Ադրբեջանը կարող է հանդիպումներ ու պայմանավորվածություններ ունենալ ցանկացած հարթակում ու եվրոպական հարթակին «պարտադրել» ընդունել այն:
«Ադրբեջանական կողմը փորձում է իր բարեհաճությունը ցույց տալ ռուսական ու իրանական հարթակներում՝ ցույց տալու, թե իրենք կողմ են հարցերի տարածաշրջանային լուծմանը, բայց Հայաստանը ձախողում է ամեն ինչ: Դրա համար էլ Հայաստանի այս դիրքորոշումը պետք է արժանի պատասխան ստանա և պետք է ընդունվի ադրբեջանական փաստաթուղթը՝ ի դեմս, այսպես կոչված, «խաղաղության պայմանագրի»: Նույնկերպ Քեմալն էր Լենինին փորձում համոզել, որ Հայաստանը իմպերիալիզմի գործակալ է, այդ պատճառով էլ պետք է պրոթուրքական ու պրոադրբեջանական որոշումներ կայացնել: Այդ նույն պատմությունը կրկնվում է հիմա»,- տեսակետ հայտնեց միջազգայնագետը:
Այս ամենի ֆոնին, ըստ մեր զրուցակցի, հայկական կողմը չգիտակցելու պատճառով կամ գուցե եվրոպական կողմից ճնշումների ներքո, ստիպված է գնալ հարցը եվրոպական հարթակներում կարգավորելու ճանապարհով: Այդուհանդերձ, Բալասանյանը համոզմունք հայտնեց, որ ՀՀ իշխանությունները ներքուստ գիտակցում են, որ ադրբեջանական կողմը եվրոպական հարթակներում չի պատրաստվում գնալ որևէ զիջման:
Հարցին, թե Ադրբեջանն առաջիկայում ի՞նչ նոր պահանջներ կարող է ներկայացնել եվրոպական հարթակներին՝ նրանց հետ գործակցությունը սերտացնելու պայմանով՝ Բալասանյանն ասաց, որ դա արդեն իսկ անուղղակի ձևով արվել է, Եվրոպան էլ նույնկերպ՝ անուղղակի համաձայնություն է տվել այդ պահանջների իրականացմանը:
«Հակառակ պարագայում, Եվրոպայի խորհրդի մարդու իրավունքների կոմիսար Դունյա Միյատովիչը չէր հանդիպի, այսպես կոչված, «Արևմտյան Ադրբեջանի համայնքի ներկայացուցիչների» հետ: Իսկ «Արևմտյան Ադրբեջան» ասելով, գիտենք, որ իրենք նկատի ունեն Զանգեզուրը: Հետևաբար, այստեղ կարող ենք ֆիքսել, որ Արևմուտքն ակնհայտ պրոադրբեջանական խաղ է տանում, բայց զարմանալի է, որ մենք շարունակում ենք հույսներս դնել Արևմուտքի վրա, նախապատվությունը տալիս ենք եվրոպական հարթակին՝ մերժելով ռուսական, իրանական, անգամ վրացական հարթակները, Ադրբեջանի հետ հարաբերությունները կարգավորելու գործընթացում»,- ասաց միջազգայնագետ Գրիգոր Բալասանյանը:
Հիշեցնենք նաև, որ Եվրոպայի խորհրդի մարդու իրավունքների հանձնակատար Դունյա Միյատովիչը Բաքվում, այսպես կոչված, «Արևմտյան Ադրբեջանի համայնք» կազմակերպության ներկայացուցիչների և ադրբեջանցի մի խումբ «փախստականների» հետ հանդիպման ընթացքում կարևորել էր փախստականների, այդ թվում՝ Հայաստանը լքած ադրբեջանցիների վերադարձի գործընթացը:
Նազելի Ստեփանյան