«Երևի աշխարհի ոչ մի ազգի քաղաքական գործիչներ այս մակարդակը չունեն. բթամտության հարցում մենք կարող ենք առաջին տեղում լինել». Պարույր Հայրիկյան
ԱԻՄ առաջնորդ Պարույր Հայրիկյանն այսօր Հանրապետության հրապարակում լրագրողների հետ զրույցում ողջունեց բոլորին պայծառ տոնի կապակցությամբ՝ նշելով, որ մեր ժողովրդի կյանքում մայիսի 28-ը բացառիկ դերակատարություն է ունեցել: Հիշեց Ամենայն Հայոց Գևորգ Ե կաթողիկոսին:
1918 թվականին, երբ թուրքական 36-րդ դիվիզիան ներխուժում է Արարատյան դաշտ և գրավում Սարդարապատից 10 կմ հեռու գտնվող «Արաքս» կայարանը, որով անցնում էր Ալեքսանդրապոլ-Երևան երկաթգիծը, հայկական զորքերի երևանյան զորախմբի հրամանատար գեներալ Սիլիկյանը, Երևանի ապագա պարետ Շահխաթունու ուղեկցությամբ, այցելում է Էջմիածին: Ամենայն Հայոց կաթողիկոս Գևորգ Ե կաթողիկոսին նա առաջարկում է անվտանգության համար տեղափոխվել Սևանա լճի շրջան։ Կաթողիկոսը պատասխանում է կտրուկ մերժողական. «Եթե հայկական ուժերն ի վիճակի չեն պաշտպանելու այս սրբազան վայրը, ապա ես ինքս կանեմ դա, և հոգ չէ, թե կզոհվեմ հազարամյա տաճարի շեմին»:
Հայոց հովվապետը հրամայում է օր ու գիշեր հնչեցնել բոլոր եկեղեցիների զանգերը և ոտքի հանել ժողովրդին։ Նա ժողովրդի ներկայությամբ աղոթելով՝ երդվում է համընդհանուր նահանջի դեպքում անգամ մնալ Ս. Էջմիածնում ու անձամբ պաշտպանել Մայր աթոռը։
«Բայց չեմ կարող իմ վրդովմունքը զսպել: Ուղղակի անպատկառություն է.1919թվականին՝ այս օրերին, նշվեց Հայաստանի անկախության 1-ամյակը, և Ազգային ժողովը որոշեց, որ մայիսի 28-ը լինելու է Հայաստանի անկախության օրը, ու այն կտակեցին սերունդներին՝ որպես փարոս: Նախ՝ կոչեցին Առաջին Հանրապետության օր, հիմա կոչվում է պարզապես Հանրապետության օր: Օրեր առաջ ես դիմել եմ Նիկոլ Փաշինյանին՝ կոչ անելով վերջապես այդ քայլը կատարել, այս օրը կոչել այնպես, ինչպես նախանշել են կոչել օրվա ճարտարապետները, հիմնադիրները:
Այսինքն՝ Անկախության վերականգնման օր: Միջազգայնագետներն առաջարկում են կոչել Անկախության վերականգնման օր, որովհետև մեր իրական անկախությունը սկսվում է Հայկի ու Բելի կռվից: Այսինքն, օգոստոսի 11-ը նշել հայ ազգի կայացման, հայության անկախության օր, իսկ մայիսի 28-ը՝ Անկախության վերականգնման օր: Երևի ժամանակը կարճ էր, և մենք դեռ պատասխան չենք ստացել»,- ասաց Պարույր Հայրիկյանը:
«Սեպտեմբերի 21-ի հետ կապված՝ 1973թ. Ազգային Միացյալ կուսակցության խորհրդին առաջարկել եմ , որ մեր անկախության ճանապարհը պետք է լինի ինքնորոշումը՝ անկախություն հանրաքվեի ճանապարհով… բայց, ի՞նչ է կատարվում. իմ ստեղծած օրը, որը կոչել եմ ինքնորոշման օր, որի հետ իրենք ոչ մի կապ չունեն, կոչում են Անկախության օր: Ախր ձեզ ո՚՞վ է այդպիսի անպատկառություն ներարկել: Կարող եք ձեր զավակին ինչպես ուզում եք՝ կոչել, բայց իմ զավակի անունը ես եմ դրել, ես գիտեմ դրա էությունը:
Եվ, ի վերջո, 1991թ. սեպտեմբերի 21-ը կոչելով Անկախության օր՝ մենք անտեսում ենք ոչ միայն մայիսի 28-ը, այլև օգոստոսի 23-ը: 1990 թվականին ՀՀ խորհրդարանն անկախության վերաբերյալ հռչակագիր է ընդունել: Երևի աշխարհի ոչ մի ազգի քաղաքական գործիչներ այս մակարդակը չունեն: Բթամտության հարցում մենք կարող ենք առաջին տեղում լինել»,- հավելեց նա:
Անի Կարապետյան
