Փաշինյանը կհաջողի միայն այն դեպքում, եթե ընդդիմությունը ներքաշվի բախումների սցենարի մեջ՝ դրանով իսկ «սնուցելով» Փաշինյանի ապօրինի ռեպրեսիաները. Սուրեն Սուրենյանց
Քաղաքագետ Սուրեն Սուրենյանցը գրում է.
«Փաշինյանի «հոգևոր հեղափոխությունը»՝ աշխարհիկ պետության կործանման հետևանքով.
Հովհաննավանքի այսօրվա «պատարագին» մասնակցել է նկատելիորեն ավելի քիչ մարդ, քան նախորդ կիրակի։ Սակայն հանրային հետաքրքրության նվազումը ոչ թե սթափեցրեց իշխանությանը, այլ դարձավ ազդակ՝ առավել կոշտացնելու հակաեկեղեցական, հակասահմանադրական հռետորաբանությունը։
Նիկոլ Փաշինյանը երկրորդ անգամ մասնակցեց կարգալույծ հռչակված Ստեփան Ասատրյանի (նախկինում՝ Տեր Արամ քահանա) մատուցած պատարագին՝ դրանով փաստացի անտեսելով Հայաստանյայց Առաքելական Սուրբ Եկեղեցու կանոնակարգը և խախտելով պետության աշխարհիկ բնույթի սահմանադրական սկզբունքը։
Մայր Աթոռը դեռ նախորդ շաբաթ այդ գործողությունը որակել էր որպես «հոգեկործան նախաձեռնություն»՝ ընդգծելով, որ դա ոչ թե հավատքի դրսևորում է, այլ՝ եկեղեցու պառակտման և հոգևոր ինստիտուտի նկատմամբ քաղաքական վերահսկողություն հաստատելու փորձ։
Այսօր Փաշինյանը տեսաուղերձով կրկին խոսել է Մայր Աթոռը «ազատելու» մասին՝ իր քաղաքական հաշվարկը փաթեթավորելով «հոգևոր նորոգման» բառապաշարով։
Իրականում, դա իշխանության լեգիտիմության նոր աղբյուր գտնելու անհաջող փորձ է՝ հանրային վստահության կորստի պայմաններում։ Որևէ ողջամիտ իշխանություն՝ բախվելով հասարակական դիմադրության և վստահության անկման փաստին, կդադարեցներ նման վտանգավոր արկածախնդրությունը։
Բայց Փաշինյանի իշխանությունը գործում է այլ տրամաբանությամբ՝ քաղաքական ձախողումները փոխարինելով հոգևոր թեմաներով մանիպուլյացիայով։ Հանրային հեռուստատեսությամբ Հովհաննավանքի պատարագի ուղիղ հեռարձակումը դրա ամենաբացահայտ օրինակն է․ պետությունը, իր մեդիա ռեսուրսներով, զբաղված է ոչ թե հասարակության իրազեկմամբ, այլ՝ պետական քարոզչությամբ և հասարակությանը բևեռացնելով:
Արդեն ակնհայտ է, որ այս գործընթացը չի սահմանափակվելու խորհրդանշական ժեստերով։
Փաշինյանի իշխանությունը հաջորդ փուլում կփորձի Մայր Աթոռը ներկայացնել որպես «հին համակարգի» կենտրոն և արդարացնել ուժային ներխուժումը եկեղեցու տարածք։
Թիրախը նույնն է՝ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսը:
Եկեղեցու նկատմամբ բռնաճնշումը ոչնչացնում է պետության աշխարհիկ բնույթը և խարխլում սահմանադրական հիմքերը։ Փաշինյանը կհաջողի միայն այն դեպքում, եթե ընդդիմությունը ներքաշվի բախումների սցենարի մեջ՝ դրանով իսկ «սնուցելով» Փաշինյանի ապօրինի ռեպրեսիաները։
Սակայն եթե ընդդիմադիր դաշտը կարողանա ձևավորել այլընտրանքային օրակարգեր, միավորել հասարակությանը և Փաշինյանին մեկուսացնել իր հակասահմանադրական ճահճում, այս գործընթացը կվերածվի իշխանության քաղաքական վախճանի։
Եկեղեցին իր պայքարը պետք է տանի ոչ թե դիմային հակահարվածի, այլ ժամանակի ու տարածության մեջ․ նրա հաղթանակը հնարավոր է զուսպ արժանապատվությամբ, ասիմետրիկ քայլերով, հասարակության հետ արդյունավետ կոմունիկացիայով և ներքին վերափոխման միջոցով։
Աշխարհիկ պետության կործանումը սկսվում է հենց այն պահին, երբ իշխանությունն իրեն վերապահում է որոշելու՝ ով է «իսկական հավատացյալը»։ Այդ սահմանն անցած իշխանությունը այլևս չի կարող պաշտպանել ոչ հավատքը, ոչ պետությունը։
Փաշինյանի նախաձեռնածը ոչ թե հոգևոր շարժում է, այլ պետական ինստիտուտների ապամոնտաժման գործընթաց»։
