Կա ռիսկ, որ եթե թուրքական բեռնատար կա Հայաստանում, թուրքական ապրանքն էլ է եկել. Բաբկեն Պիպոյան
2020 թվականի դեկտեմբերի 31-ից կգործի թուրքական ծագման ապրանքների ներմուծման վերաբերյալ արգելքը` 6 ամիս ժամկետով: Հիշեցնենք, որ ներմուծման արգելքը տարածվում է բոլոր երկրներից՝ Թուրքիայից, Վրաստանից և այլ՝ ներառյալ՝ ԵԱՏՄ անդամ երկրներից ներմուծվող թուրքական ծագման նշված ապրանքների վրա։
«Իրազեկ և պաշտպանված սպառող» ՀԿ նախագահ Բաբկեն Պիպոյանը 168.am-ի հետ զրույցում անդրադառնալով այն խոսակցություններին, որ կարծես թե թուրքական ապրանք բերվում է Հայաստան այլ երկրներից, և հարցին՝ մի՞թե հսկել հնարավոր չէ, ասաց.
«Իրականում հսկել հնարավոր է: Թուրքական ապրանքի հետ կապված հետաքրքիր իրավիճակ ունենք. այո, սահմանափակել են այդ երկրի ապրանքի ներմուծումը, ինչը, իհարկե, ողջունել և ասել եմ, որ, եթե պետությունը ճշգրիտ քայլեր ձեռնարկի, ապա թուրքական ապրանքի սահմանափակումը տեսանելի չի լինի, որևէ ազդեցություն չի ունենա մեր շուկայի վրա, բայց դրան համարժեք քայլեր պետք է ձեռնարկեն:
Սակայն, եթե Թուրքիայի հետ առևտրաշրջանառությունը զրոյացնում ենք, արդյոք մաքսանենգ ճանապարհով Թուրքիայից ապրանք կարո՞ղ է ներմուծվել և իրացվել, թե՞ ոչ: Բնականաբար, առաջանալու են ամենատարբեր կասկածներ:
Ավելին՝ թուրքական պետհամարանիշով բեռնատար մեքենաներ են որոշակի ժամանակահատվածում նկատվում Հայաստանի տարածքում: Հարց՝ արդյոք հնարավո՞ր է, որ թուրքական համարանիշով բեռնատարները լինեն Հայաստանում, բայց թուրքական ապրանք Հայաստան այդ ընթացքում չմտնի, այո՝ տեսականորեն հնարավոր է: Կա՞ ռիսկ, որ եթե թուրքական բեռնատարը կա՝ թուրքական ապրանքն էլ է եկել, միանշանակ կա ռիսկ, իսկ ո՞րն է դրա երաշխիքը՝ պետական վերահսկողության նկատմամբ բացարձակ վստահությունը: Արդյո՞ք այսօր իշխանության նկատմամբ բացարձակ վստահություն կա՝ չկա ու, եթե չկա, կարող ենք բացառապես մեկ բան փաստել. 6 ամիսն այն խելամիտ ժամանակահատվածն էր, որը կարող էր մեզ համար կողմնորոշիչ դառնալ՝ հասկանալու, թե սանկցիան որքա՞ն ենք շարունակում, մեզ համար ի՞նչ խոչընդոտ է ստեղծվում կամ չի ստեղծվում:
6 ամիս ոչ մի բան չենք արել ըստ էության ու նստել սպասել ենք ու ասում ենք՝ արգելքը կերկարաձգենք՝ առանց հաշվարկելու, թե ի՞նչ վերլուծություն ունենք, որտեղ ի՞նչ պրոբլեմ է, ու ինչպե՞ս ենք բացը լրացնում»,- նշեց Բաբկեն Պիպոյանը:
Նա ընդգծեց՝ այո, լավ ենք անում, որ Թուրքիայից տեխնիկա չենք բերում, բայց մենք ժամանակին գնել ենք, ու այդ տեխնիկան ունի իր պահեստամասերը, և, օրինակ՝ մենք չենք կարող թուրքական էլեկտրական վառարանի պահեստամասն ուրիշ երկրում գտնենք ու գնենք:
«Հիմա եթե քաղաքացին տեխնիկան գնել է 6-7 ամիս առաջ, պետք է տանի երաշխիքային սպասարկման, բայց հնարավոր չի, ու սպառողի իրավունքը չոտնահարելու համար ասում է՝ արի, մեր խանութից համարժեք տեխնիկա վերցրու: Սակայն համարժեքը ոչ թե 113.000, այլ 170.000 դրամ է, որովհետև ուրիշ երկրի արտադրանք է:
Հիմա հարց է առաջանում՝ մեր Էկոնոմիկայի նախարարությունը, ԱԺ-ն նմանատիպ խնդիրները դետալ-դետալ ուսումնասիրո՞ւմ են, թե՞ ոչ, և եթե ուսումնասիրում են, ի՞նչ քայլեր են ձեռնարկում: Իսկ եթե քայլեր չենք ձեռնարկում՝ գիտե՞ք՝ ինչի է նման. ունենք հիվանդ, ով ծանր վիճակում է, հարց է առաջանում՝ նրան այդ վիճակից դուրս կբերե՞նք, թե՞ ոչ: Մի բան հաստատ է՝ եթե գերճշգրիտ քայլեր չանենք, այդ հիվանդին չենք փրկի: Հիմա մեր տնտեսությունը ծանր վիճակում է, ու եթե գերճշգրիտ քայլեր չանենք՝ վատ կլինի»,- ասաց «Իրազեկ և պաշտպանված սպառող» ՀԿ նախագահը՝ հավելելով, որ ամբողջ խնդիրն այն է, թե որ ոլորտը որ երկրով ենք փակում, և պետությունը տնտեսվարողին ինչո՞վ է օգնում:
«Բերեմ տեքստիլի ոլորտի խնդիրը. Թուրքիան ամբողջ աշխարհում է մրցունակ, բայց այնպես չէ, որ այլընտրանք չկա: Հիմա մեր երկրում թուրքական տեքստիլը հայտնվում էր, որովհետև քիչ փողով էլ էր կարելի գործ անել: Մարդն ուներ 5000 դոլար գումար, տրանսպորտի և Թուրքիայում մնալու ծախսը էժան էր, ինքը որ 1 շաբաթով գնում էր առևտուր անելու՝ մի 600 դոլար փող էր ծախսում ու 4500 դոլարով առևտուր էր անում ու գալիս էր: Հիմա 5000 դոլար ունեցողը չի կարող գնալ Չինաստանից կամ Բանգլադեշից ապրանք բերել, հետևաբար՝ պետությունը պետք է հասկանար ու ասեր՝ գիտեք, եթե դուք թղթով ապացուցում եք, որ վերջին 5 կամ 3 տարին զբաղվում եք թուրքական տեքստիլի ներմուծումով կամ իրացումով, այս պահին էլ դրամաշրջանառության պատճառով խնդիր ունեք, եթե երկու ֆիրմայով միավորվեք, մենք պատրաստ ենք առանց տոկոսի վարկ տալ, որ դառնա շրջանառու միջոց, և դուք կարողանաք գնալ ու 20.000 դոլարով Չինաստանից ապրանք բերեք:
Այսինքն, գերճշգրիտ միջամտություններ ենք պետք, որ հետո չասեն, թե բա՝ տեսեք, քանի որ Թուրքիայից ապրանք բերելն արգելեցինք, ամեն ինչ արեցինք, բայց այդ երկրի այս կամ այն ապրանքն այնքան մրցունակ է, որ առանց դրա մեր քաղաքացիները կխելագարվեն, ու դրա համար ստիպված ենք արգելքը հանել: Չէ, ստիպված կլինենք բացել ոչ թե նրա համար, որ Թուրքիան այլընտրանք չունի, այլ, որովհետև պետությունը գործուն քայլեր չձեռնարկեց, որպեսզի համապատասխան այլընտրանքը հայտնվի մեր շուկայում»,- եզրափակեց Բաբկեն Պիպոյանը:
