«Այնպիսի տպավորություն է, որ կան ուժեր, որոնք պատերազմը հիմա տեղափոխում են մայրաքաղաք, այդպես չի լինելու, մենք իրար մեջ կռվելու ոչինչ չունենք». Անդրանիկ Քոչարյան
Այսօր՝ սպարապետ Վազգեն Սարգսյանի ծննդյան օրը, նրան հարգանքի տուրք մատուցելու համար Եռաբլուր բարձրացած ԱԺ «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավոր Անդրանիկ Քոչարյանը լրագրողների հետ զրույցում մեղադրեց լրատվականներից մեկի ներկայացուցչին, որ իր տված հարցերով չի նպաստում մեր համախմբմանը: Մինչդեռ համախմբման կոչ անող Անդրանիկ Քոչարյանն իրեն չուղղված հարցին ի պատասխան՝ բարձր ու նյարդային տոնով էր խոսում լրագրողի հետ, նրան մասնագիտական ցուցումներ տալիս հավանաբար, հենց համախմբմանը միտված: Պատգամավորը «Հայկական ժամանակ»-ի լրագրողի հարցերին պատասխանում հանգիստ տոնով, երբեմն ժպտալով ու մանրամասն բացատրում էր այսօրվա Եռաբլուրի կառուցվածքը.
«Եռաբլուրի ձախ թևը, որտեղ ննջում են առաջին պատերազմի հերոսական հաղթանակը կերտած մեր ընկերները, որտեղ հաղթանակ է, և այստեղ շնչող Եռաբլուրն է, որի առաջ մենք ունենք պարտավորություններ, մենք պարտական ենք, ամեն անգամ այստեղ գալուց պետք է հիշենք, որ երբ շուռ ենք գալիս գնանք, գնում ենք դեպի մեր պետականության հիմքերի ամրապնդմանը»,- ասաց նա և պնդեց, որ պետք է մերժվի որևէ գործողություն, որը կխաթարի պետականության հիմքերը:
Անդրանիկ Քոչարյանը՝ լրագրողի հարցին, թե ինչպե՞ս ենք վերադարձնելու զոհերի պարտքը, պատասխանեց.
«Հենց այդպես, դեպի Հայաստանի Հանրապետություն հայացք պահելով և մեր երկրի կարողություններն ավելացնելով: Այնպիսի տպավորություն է, որ կան ուժեր, որոնք պատերազմը հիմա տեղափոխում են մայրաքաղաք, այդպես չի լինելու, մենք իրար մեջ կռվելու ոչինչ չունենք, մենք իրար մեջ խոսելով՝ պետք է լուծումներ գտնենք»:
Անդրանիկ Քոչարյանը չպատասխանեց լրագրողներից մեկի հարցին, թե որտեղի՞ց է նման տպավորություն ստացել: Անդրադառնալով Ապրիլյան քննիչ հանձնաժողովի աշխատանքների ամփոփմանը՝ պատգամավորն ասաց.
«Համոզված եմ, որ հաջորդ քառօրյայում ես հանդես կգամ ելույթով, և մեր զեկույցը, որը շատ կարևոր է նաև 16-ի, հետագայում ես համոզվեցի, որ 20թ.-ի 44-օրյա պատերազմը դա ապրիլյան պատերազմի շարունակությունն էր՝ շատ ավելի մեծ մասշտաբով: Իսկ զեկույցը, երբ որ դուք ունենաք հնարավորություն ծանոթանալու, դուք կտեսնեք, որ լավ կլիներ, որ այդ զեկույցը գուցե պատերազմից առաջ հնարավոր լիներ Գլխավոր շտաբում ենթարկվեր փորձագիտական ուսումնասիրության»:
Իսկ 2020թ.-ի 44-օրյա պատերազմի վերլուծություն պատրատվո՞ւմ է անել իշխանությունը:
«Ես կարծում եմ, որ նախ պետք է ապահովել ներքին հանդարտությունը, և կգա ժամանակ… նախ առաջին հերթին՝ մեր զինվորական ղեկավարությունը՝ իրենք պետք է նախաձեռնեն այս պատերազմի հետևանքների ուսումնասիրությունը, որպեսզի դա մենք վերացնելու ուղենիշը կարողանանք փորձագիտական և ռազմական հստակ ձևակերպումներով ունենանք, որովհետև մենք կանգնած ենք լայնածավալ փոփոխությունների, ռեֆորմների շեմին, և դա պետք է դառնա օր առաջ իրականություն, որովհետև, եթե նայենք, մենք ունենք առնվազն 5 տարվա հրադադարի պահպանման հնարավորություն, իսկ դա նշանակում է, որ մենք մեր անվտանգության կորուստները, կորցրած անվտանգության բոլոր հնարավորությունները պետք է վերականգնենք նորովի, որովհետև մենք հասկացանք, այսինքն դա վաղուց պետք է հասկացված լիներ՝ 94թ.-ի զինադադարից սկսած, որ հաջորդ պատերազմներն արդեն լինելու են կարողությունների, նոր սպառազինության, ինտելեկտի և դրանց կառավարման մեջ, այն, ինչ որ մենք տեսանք»,- ասաց Անդրանիկ Քոչարյանը, այդպես էլ չպատասխանելով բուն հարցին:
Այն ընթացքում, երբ պատգամավորը լսում էր այս պատերազմում մեր գերի ընկած հայրենակիցներին վերադարձնելու մասին հարցը, ԵԿՄ նախագահ Սասուն Միքայելյանը մեքենայով հեռանում էր, և չնայած նրան, որ ակնհայտորեն նկատելի էր Անդրանիկ Քոչարյանի՝ հարցազրույց տալու հանգամանքը, առաջարկեց վերջինիս գնալ իր հետ, ինչին ի պատասխան՝ Քոչարյանն ասաց, որ կգա, երբ կավարտի:
Ս.Մ. – Քոչարյան, չես գալի՞ս:
Ա. Ք. – Ես կգամ, ավարտեմ՝ կգամ:
Ս.Մ. – Ազարտի մե՞ջ ես:
Ա. Ք. – Չէ, չէ, չէ, չէ:
Երկխոսությունն ավարտելուց հետո Քոչարյանն անդրադարձավ գերիների հարցին.
«Գերիների հարցում մենք ամեն օր պետք է աշխատենք, բայց դրա մասին, պահանջներ հրապարակային՝ ցուցակների պահանջ, գերիների խնդիրը դա շատ կոնֆիդենցիալ է, որովհետև ինքներդ էլ հասկացաք, որ որևէ խոչընդոտ պետք է չլինի, որ հակառակորդը կարողանա օգտագործի դա ի նպաստ իրեն: Գերիները շատ զգայուն խնդիր է»:
Անդրադառնալով Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի այն պնդմանը, թե իրենց մոտ այլևս հայ գերիներ չկան, նրանք ռազմական հանցագործներ են՝ Անդրանիկ Քոչարյանն ասաց, որ, բնականաբար, Ալիևն օգտվում է իր ձեռքի տակ եղած հնարավորությունից:
«Դրա համար մենք պետք է գերիների հետ վերադարձման բոլոր հնարավոր միջոցներն օգտագործենք, ընդհուպ՝ անձնական կապերը: Տեսեք՝ Վանեցյանը հայտարարեց, որ, եթե ինքն իշխանություն լինի, երկու օրում հարցը կլուծի, բայց ես կարծում եմ, որ պարոն Վանեցյանն ազնիվ չէր, որովհետև գերիների հարցը երկու օրվա լուծելիք չէ, մենք նույնիսկ ունենք խնդիրներ դեռ առաջին պատերազմից սկսած: Դե, թող կապերն օգտագործի, բա էդ կապերն ո՞ւմ են պետք, այսինքն՝ էդ կապերն ուզում է ծախի՞ մեր ժողովրդին, որ իշխանություն վերցնեն, այդ կապերը պետք են այն ընտանիքներին, որոնք օր առաջ կորցրել են և սպասում են և հույս ունեն, որ կարող է այդ գերիների մեջ անհետ կորած իրենց երեխան լինի: Կարծում եմ, որ դա անթույլատրելի է՝ նման շահարկումներով մտնել քաղաքական դաշտ»:
Շրջանառվող տեղեկությունը, թե Իլհամ Ալիևը պահանջում է գերիներին փոխանակել Կարմիր շուկայի կամ այլ տարածքների հետ, Անդրանիկ Քոչարյանն անզգույշ քննարկում որակեց:
«Հիշում եք՝ գերիների փոխանակման ինչ-որ փուլում նաև տեղի ունեցավ Արցախից այնպիսի հայտարարություն, որը հաստատ վնասեց գերիների փոխանակման գործընթացին, չտամ անուններ, բոլորդ շատ լավ հասկանում եք, որ դա Հադրութի հնարավոր ինչ-որ գործողություններին էր միտված, անմիջապես Մոսկվայում Ադրբեջանի նախագահն օգտվեց այդ հնարավորությունից, և մենք ունեցանք նորից բաներ… Հիմա, երբ մենք անընդհատ խոսում ենք գերիների հարցից, նա շատ լավ իր համար բարենպաստ վիճակ է ունենում, որ դա խաղարկի՝ քաղաքական նպատակներից ելնելով, բայց որ պետությունն ամեն օր, պետական ինստիտուտները, անվտանգության մարմինները, ռուսական կողմը, խաղաղապահ վիճակի ապահովող հրամանատարը, բոլորը լծված են այդ գործին՝ կասկած չունեմ»,- ասաց Քոչարյանը:
Արդեն երկու օր է՝ լուրեր են տարածվում, որ չնայած այն պայմանավորվածությանը, որով Գորիս-Որոտան-Շուռնուխ ճանապարհը հսկվելու է սահմանապահների կողմից, թշնամին սկսել է դիրքերի ամրապնդում: Անդրանիկ Քոչարյանը, անդրադառնալով լրագրողի հարցին, թե ի՞նչ է տեղի ունենում, դրանք ի՞նչ աշխատանքներ են, և պատերազմից հետո Սյունիքի բնակիչների մտահոգություններին, որ իշխանությունն իրենց մեջքին կանգնած չէ, ասաց.
«Այդպես չէ: Դուք նկատում եք, որ հրադադարի ռեժիմի պահպանումից սկսած՝ մենք համարյա հրադադարի խախտման ոչինչ չունենք, և այդ խնդրի լուծմանը մասնակից են նաև ռուսական խաղաղապահ ուժերը, ռուսական ուժերը, և Պաշտպանության նախարարը, իհարկե, եթե հարմար գտներ, ըստ էության ինքը կարող է շատ փակագիծ բացի, թույլ տվեք ձեր հարցին պատասխանեմ այնքանով, որ այս պահին ճանապարհը ոչ միայն վերահսկելի է, եթե համեմատենք առաջին պատերազմի իրողությունների հետ, որովհետև այն ժամանակ այդ նույն բնակավայրերից միշտ կրակում էին ճանապարհին, այսօր կրակելու համարյա հնարավորությունը, ես կարող եմ ասել, բացառված է: Եթե կրակեն՝ կստացվի ուրիշ պատմություն»,- ասաց Քոչարյանը:
Լրագրողի հարցին, թե ի՞նչ ճակատագիր է սպասվում այն զինվորականներին, որոնք միացել են ԶՈւ Գլխավոր շտաբի՝ Նիկոլ Փաշինյանի հրաժարականի պահանջով հայտարարությանը, Անդրանիկ Քոչարյանը պատասխանեց, որ նրանք բոլորը, բացի Տիրան Խաչատրյանից, ով հեռացված է աշխատանքից, կատարում են իրենց պարտականությունները: Պատգամավորը նշեց, որ բանակը չպետք է խառնվի քաղաքական խնդիրներին:
«Առաջին պատերազմին մասնակցություն են ունեցել բոլորը, և որևէ մեկի մտքով չի անցել բանակը դարձնել պետության դեմ գործիք, նույնիսկ հոկտեմբերի 27-ից հետո բանակը որևէ քայլ չի արել գործող իշխանության դեմ, կարար, չէ՞, աներ, բայց չի արել, որովհետև բանակի սպայակազմը շատ լավ գիտակցում էր, թե բանակն ինչպիսի կեցվածք պետք է ունենա, նա պետք է ունենա միայն արտաքին թշնամի, ներքին թշնամի չի կարա ունենա»: