Մրցավազք մարդկության և բնության միջև. չինացիները ստեղծել են գերհամակարգիչ
Չինացի գիտնականները ստեղծել են քվանտային համակարգիչ, որը կարող է հաշվարկներ կատարել մի քանի միլիարդ անգամ ավելի արագ, քան Google-ի նման սարքը: Մինչդեռ մասնագետները նշում են, որ նման մեքենաները կյանքում դեռ գործնական կիրառություն չունեն: Ավելի շատ մանրամասներ այն մասին՝ ինչու է ստեղծվել քվանտային համակարգիչը, և ինչով է այն տարբերվում սովորականից։
«Ցզյուժան» անվանումը ստացած չինական քվանտային համակարգչի աշխատանքի ցուցադրման ընթացքում ընդամենը մի քանի րոպեում լուծվեց Գաուսյան բոզոնների նմուշառման խնդիրը, որը դասական գերհամակարգիչը կլուծեր շուրջ երկուսուկես միլիարդ տարի:
Նախկինում Google-ը ներկայացնում էր նույն քվանտային համակարգը. Sycamore համակարգչի աշխատանքը հիմնված է գերադասման սկզբունքի վրա, և բիթերի փոխարեն մեքենան օգտագործում է կուբիթ (քվանտային բիթ), որոնք կարող են միաժամանակ լինել բոլոր տեսակի վիճակներում (միաժամանակ 1 և 0): Այսպիսով, համակարգիչը կարիք չունի ժամանակ վատնել՝ թվարկելով բոլոր հնարավոր վիճակները:
Չինական դիզայնի առանձնահատկությունն այն է, որ մեքենան կարող է ցույց տալ միայն քվանտային գերազանցությունը, բայց իրականում դա ոչ մի խնդիր չի լուծում: Ամերիկյան կորպորացիայի համակարգիչը ծրագրավորված է այնպես, որպեսզի այն հարմարեցվի տարբեր խնդիրների լուծմանը:
Այնուամենայնիվ, դա չի խաթարում չինացի գիտնականների և նրանց նոր համակարգչի արժանիքները: Զարգացման ղեկավարներից մեկը՝ պրոֆեսոր Լյու Չայոանը, նշում է, որ քվանտային համակարգչի ստեղծումը ոչ թե մրցավազք է երկրների, այլ մարդկության և բնության միջև:
Մինչդեռ սովորական մարդու համար դեռ դժվար է պատկերացնել, թե ինչու են անհրաժեշտ այդպիսի հզոր մեքենաներ:
Նման տեխնոլոգիայի առաջացումը կարելի է համեմատել այնպիսի մակարդակի իրադարձությունների հետ, ինչպիսիք են առաջին մեքենան կամ համակարգիչը ստեղծելը:
Մասնագետները նշում են, որ, եթե համակարգիչն իրականություն դառնա և կիրառվի, մարդկության զարգացման թռիչքը վիթխարի կլինի. չէ՞ որ մինչ օրս ամենահզոր գերհամակարգիչը, քվանտայինի հետ համեմատած, կունենա նույնպիսի կատարողականություն, ինչ սմարթֆոնը՝ համեմատած հսկայական սուպերհամակարգչի հետ:
Լիարժեք քվանտային համակարգչի ներդրումը կարող է նաև արագացնել խնդիրների լուծումը, որոնք կապված են մոդելավորման, կոդավորման, արհեստական ինտելեկտի, բիոինֆորմատիկայի, քիմիայի և գենետիկական ինժեներիայի հետ:
Չինացի գիտնականները հոդված են հրապարակել Science ամսագրում, որում ասվում է, որ նրանք ստեղծել են քվանտային համակարգչի գործող նախատիպ` դրա կատարողականը 1014-ով (10-14 անգամ) գերազանցելով Google-ի և IBM-ի առկա նախատիպերը: Եթե այս նախատիպն իսկապես համապատասխանում է հայտարարված բնութագրերին, ապա սա գիտության այս ոլորտում նշանակալի առաջխաղացում է: Կարևոր է հասկանալ, որ ինչպես չինական քվանտային համակարգիչը, այնպես էլ Google-ի և IBM-ի համակարգիչները, ըստ էության, փորձեր են, որտեղ գիտնականները ստուգում են տարբեր գիտական վարկածներ` օգտագործելով շատ բարդ բարձր տեխնոլոգիական սարքավորումներ: Քվանտային համակարգչի իրական ստեղծումը և առավել ևս դրա կիրառական օգտագործումը դեռ շատ հեռու են։
Սիրարփի Աղաբաբյան
