«Ոչ թե ընդդիմություն կամ իշխանություն, այլ պետական ինստիտուտներ պետք է լինեն»
Մեր զրուցակիցն է ԱԺ «Ժառանգություն» խմբակցության պատգամավոր Զարուհի Փոստանջյանը
– Տիկին Փոստանջյան, Սերժ Սարգսյանը մայիսի 28-ի հանդիսության ժամանակ իր ելույթում հնչեցրեց Հայաստանի անկախ հանրապետության հռչակման 3 պատգամներն ու հայտարարեց, որ դրանք այն փարոսներն են, որոնցով կողմնորոշվում են նաև այսօր: Ի՞նչ կարծիք ունեք այս մասին:
– Այն, ինչ ինքը նշել է, այդ ամենի հետ ինքը կապ չունի: Մի մարդ, որի արժեքային համակարգում այդ բոլոր կետերը գոյություն չունեն, ինքն այդ արժեքների կրողը չէ: Այդ արժեքներն իր համար այնքան օտար են, որ մեկնաբանելու ցանկություն էլ չունեմ:
– Նա ասել է, որ Հայաստանը սոցիալական պետություն է: Ըստ Ձեզ` որքանո՞վ է ՀՀ-ն այսօր սոցիալական պետություն:
– Դա եմ ասում, իր ասած սոցիալական պետության մեջ 1 մլն-ից ավելի մարդ քաղցած է քնում: Ծնողները չգիտեն` երեխաներին ինչով կերակրեն մինչև քնեցնելը, քաղցած են քնեցնում: Իսկ ինքը և իշխանության մյուս ներկայացուցիչները, օգտագործելով պետական միջոցները, քանի՞ թռիչք են ունենում` պաշտոնական և ոչ պաշտոնական: Օրինակ` ինքը ինքնաթիռն օգտագործե՞լ է Հարավային Կորեա մեկնելու համար, թե՞ ոչ: Ինքն իր երիտասարդացման համար էր մեկնում, եթե հիշում եք: Էլ որտե՞ղ մնաց սոցիալական արդարության և սկզբունքների գաղափարը: Ուրեմն` ինքը դրա կրողը չէ: Չի կարելի այդպես վարվել պետական բյուջեի հետ:
– Ասել է` Հայաստանը համայն հայության հայրենիքն է…
– Դա ինքը չպետք է ասի: Ինքն ամեն ինչ անում է, որ այդպես չլինի, բայց դա ինքը չպետք է ասի:
– Արտագաղթի այս ալիքի պայմաններում իշխանավորները նշում են, որ, ամեն դեպքում, մարդիկ գնում-գալիս են, արտերկրում փող են վաստակում, և ինչ-որ առումով դա շահավետ է Հայաստանի համար: Համամի՞տ եք այս մտքի հետ:
– Թույլ տվեք` իրեն չմեկնաբանեմ, ծիծաղելի է ուղղակի, որ այդպիսի մարդ, որի արժեհամակարգի մեջ այդ ամենը գոյություն չունի, կարող է այդ մասին հայտարարել:
– Տիկին Փոստանջյան, տեսակետ կա նաև, որ այս հայտարարություններն ակնարկ են խորհրդարանական կառավարման անցնելու մասին` սահմանադրական բարեփոխումների հետ կապված:
– Դա բարեփոխում չէ, դա կեղծ գործընթաց է, որը նախաձեռնել է Սերժ Սարգսյանը, որպեսզի շարունակի իր բռնազավթված իշխանությունը:
– Այսինքն` Դուք կտրուկ դե՞մ եք այդ փոփոխություններին:
– Դա բարեփոխում չէ, այլ կեղծ գործընթաց է, և, իհարկե, բոլոր կեղծ գործընթացներին կտրուկ դեմ եմ:
– Հայաստանի Առաջին Հանրապետությունից հետո, այս ընթացքում, դասեր քաղե՞լ ենք: Տեսակետ կա, որ հենց խորհրդարանական կառավարումն էր պատճառը, որ Առաջին Հանրապետությունը ձախողվեց:
– Կառավարման մոդելի խնդիրը չէ: Այսօրվա քաղաքական ճգնաժամը սահմանադրական ճգնաժամի խնդիր չէ: Շատ տարբեր գործոններ կան այստեղ:
– Ըստ Ձեզ` ի՞նչ է հարկավոր, որ, ի վերջո ընդդիմությունը համախմբվի և կարողանա միասնական նպատակ դնել ու հասնել դրան:
– Ես կարծում եմ` սխալ է հարցը դրված: Ի՞նչ է անհրաժեշտ, որպեսզի Հայաստանի քաղաքացին իրեն պատկերացնի քաղաքականության մասնակից: Այս խնդիրն է այսօր: Մենք պետք է հասկանանք, որ մենք մեր ուրույն ազգային քաղաքականությունը բանեցնելու խնդիր ունենք: Այս իրավունքը մեզ է պատկանում, այլ ոչ թե մեկ ուրիշի: Եվ քաղաքացի լինելու, քաղացիական ու քաղաքական իրավունքներ կրելու գիտակցության խնդիր ունենք մենք:
– Էլեկտրաէներգիայի թանկացման հետ կապված մարդկանց վրդովմունքը, հանրահավաքը, կարծում եք` արդեն նախանշա՞ն է, որ մարդիկ սկսում են հասկանալ, որ իրենք էլ պետք է պահանջներ ներկայացնեն: Ինչպե՞ս եք գնահատում սա:
– Ամենակարևորը դա է, որ պետք է դուրս գաս` որպես լիարժեք քաղաքացի, ու հասկանաս, որ դու ունես իրավունք, իրավունքդ պետք է պահանջես ու պետք է պայքարես այդ իրավունքի համար: Երբ դու ուղղակի մտածում ես, որ քեզ ինչ-որ մեկը կարող է նվիրել, այդպես չէ, քաղաքացիական և քաղաքական իրավունքների համար մենք պետք է պայքարենք:
– Որքանո՞վ դա արդյունավետ կլինի: Այսօր իշխանությունն ասում է` պետք է լսել հանրությանը, բայց կայացնել սեփական որոշումներ:
– Գիտեք, պայքարը միանշանակ արդյունավետ է: Երբ չես պայքարում, հենց դա է, որ արդյունավետ չէ և չի ունենում հաջողություն: Իհարկե, ամբողջ կյանքն է պայքար: Ցեղասպանության ժամանակ որտեղ եղել են դիմադրության օջախներ` մարդիկ փրկվել են, որտեղ չի եղել դիմադրություն, հնազանդ են եղել` մարդիկ կոտորվել են: Նույնն էլ այսօր է: Գուցե համեմատությունը մի քիչ կոպիտ է, բայց միանշանակ այդպես է: Երբ քո երեխայի հացը կտրում են, քաղցած է քո երեխան քնում, չունես էլեկտրաէներգիա, որպեսզի կարողանաս տաքացնել բնակարանը, դու երեխայիդ պահում ես ցրտի մեջ և նա հիվանդանում էգ սա նույն պայքարն է: Պետք է պայքարել: Ամբողջ աշխարհում էլեկտրաէներգիայի գինը նվազում է, Հայաստանում բարձրանո՞ւմ է: Այդպես չի կարող լինել:
– Այսօր կայանալու է «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության առաջին համագումարը, Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարել է ինստիտուցիոնալ ընդդիմություն ստեղծելու մասին: Ինչպե՞ս եք գնահատում այս գործընթացը, ՀՀ-ում նոր ընդդիմությո՞ւն է ձևավորվում, և կա՞ դրա անհրաժեշտությունը, ի՞նչ կտա դա:
– Ժամանակը ցույց կտա: Բայց մենք պետք է հիմնադրենք պետական ինստիտուտներ: Խնդիրը դրանում է, ոչ թե ընդդիմություն կամ իշխանություն, այլ պետական ինստիտուտներ պետք է լինեն, որտեղ բոլորն ունեն իրենց տեղը: Այսօր պետական ինստիտուտներ չունենք:
– Հնարավո՞ր է` միանաք «Քաղաքացիական պայմանագրին», աջակցեք կամ որևէ ձևով համագործակցեք:
– Ես «Ժառանգություն» կուսակցության անդամ եմ, եթե կհայցեն աջակցություն, կամ նեղը կլինեն, ես կարող եմ հասնել բոլոր նեղ մարդկանց: Իսկ եթե քաղաքական դաշտում կան մեր գաղափարակիցները, իհարկե, բոլորի հետ համագործակցելու ենք:
