Օգոստոսի 23-ին իրավական ակտերի նախագծերի հրապարակման միասնական կայքում քննարկման է դրվել «Պետական գաղտնիքի մասին» օրենքում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու մասին օրենքի նախագիծը:
Նախ, իշխանական պստգամավորը պետք է առանց բառախաղերի պարզաբանի՝ 2020 թվականի սեպտեմբերի 29-ին ինքը մուտք ունեցե՞լ է հրամանատարական կետ՝ բունկեր, որտեղ կողմնակի անձանց մուտքն արգելվում է:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը մեդիափորձագետ, քաղաքական մեկնաբան Տիգրան Քոչարյանն է։
Կառավարությունը հեշտացրել է օտարերկրյա քաղաքացիների և քաղաքացիություն չունեցող անձանց համար Հայաստանի պետական գաղտնիք պարունակող տեղեկություններին հասանելիության կարգը՝ ուժը կորցրած ճանաչելով 1997 թվականի նոյեմբերի 29-ին ընդունված այն օրենքը, որով, ի թիվս այլ սահմանափակումների, Հայաստանի պետական գաղտնիք համարվող տեղեկությունը նշված խմբին հնարավոր էր տրամադրել, եթե ունեն ՀՀ-ում մշտական բնակություն՝ առնվազն 3 տարի ժամկետով։
Կառավարությունը, որի ղեկավարն ընդամենը երկու շաբաթ առաջ հրապարակավ թշնամի երկրին առաջարկում էր սեփական սպառազինությունները վերահսկելու մասին պայմանագիր ստորագրել, որոշում է ընդունում զինված ուժերում փողի ցանկացած շարժ «պետական գաղտնիք» հայտարարելու մասին։
168.am-ի հետ զրույցում ԱԺ «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Գեղամ Մանուկյանն առնվազն տարօրինակ է համարել, որ կառավարությունը նոր է հիշում «Պետական գաղտնիքի մասին» օրենքում առկա գաղտնիության կարգերի մեջ տողեր առանձնացնել ԶՈւ կարիքների և պաշտպանության համար գնումների մասին՝ սպառազինություն, միջոցներ, ծառայություններ և այլն:
2023 թվականի նոյեմբերի 27-ին ՀՀ պաշտպանության նախարարությունը քննարկման էր դրել պետական գաղտնիքի շարքին դասվող և զինված ուժերի կարիքների համար իրականացված գնումների մասին տեղեկությունների ցանկը հաստատելու մասին կառավարության որոշման նախագիծը, որը հունվարի 25-ի կառավարության նիստում հաստատվել է:
«Օրինակ, Արմեն Աշոտյանի գործով աննախադեպ բան. դատական դեպարտամենտը, չունենալով դրա լիազորությունը, ինչ-որ հայտարարություն է անում: Կամ՝ մոտ մեկ շաբաթ առաջ Կարեն Անդրեասյանը տալիս է հարցազրույց և ասում է՝ եթե դժգոհ են, թող Արդարադատության նախարարությանը դիմեն, Էթիկայի հանձնաժողովին դիմեն Արմեն Աշոտյանի փաստաբանները, որպեսզի կարգապահական պատասխանատվության ենթարկեն դատավորին»,- հիշեցրեց նաև Արմեն Աշոտյանի գործով փաստաբան Ռուբեն Մելիքյանը և հավելեց, որ հատուկ այդ մասին հիշատակումները հենց այնպես չեն:
Օգոստոսի 26-ին Նիկոլ Փաշինյանի աշխատակազմը բանակային խաղերի վերաբերյալ տեսանյութ էր հրապարակել։
Արդյո՞ք այս հայտարարությունը կարող ենք համարել պետական գաղտնիքի հանրայնացում՝ մեր հարցադրմանն ի պատասխան՝ Րաֆֆի Ասլանյանը նկատեց. «Իհարկե, ցանկացած տեսանկյունից դա կարելի է տեղավորել «Պետական գաղտնիքի մասին օրենք»-ով առկա կարգավորումների մեջ, բայց մենք արդեն սովորել ենք այդ գաղտնիքի ընդլայնմանը, և մեր պետության մեջ, կարծեք, պետական գաղտնիք չի էլ մնացել»:
Սուրեն Պապիկյանը չի՞ լսել կամ լսում իր քաղաքական առաջնորդին, որը բացեիբաց խոսել է բանակի և դիրքերի խոցելիությունից, պատերազմից առաջ, ընթացքում և հետո հրապարակավ հայտնել գաղտնիության էլեմենտներ պարունակող տեղեկություններ, որի մասին հենց ինքը՝ Նիկոլ Փաշինյանն է խոստովանել։
Այսօր ԱԺ պետաիրավական հարցերի մշտական հանձնաժողովում «Պետական գաղտնիքի մասին» և կից օրենսդրական փաթեթի վերաբերյալ քննարկման ժամանակ ԱԺ «Հայաստան» խմբակցության քարտուղար Արծվիկ Մինասյանն ասաց, որ չափազանց կարևորելով պետական գաղտնիքի պաշտպանության դերն ու նշանակությունը մեր անկախ պետականության զարգացման գործում, այդուհանդերձ նախագիծը եղած խնդիրներին ինտիտուցիոնալ լուծումներ չի տալիս։
Հունվարի 19-ին Գեղարքունիքի Ազատ գյուղի տարածքում տեղակայված ՀՀ ՊՆ N զորամասի ինժեներասակրավորային վաշտի կացարանում տեղի ունեցած հրդեհից հետո լայն հանրությունն իմացավ, որ գոյություն ունեն տուն-զորանոցներ: Ավելին, որ Ազատ գյուղում տեղակայված տուն-զորանոցը միակը չէ:
Արմեն Աբազյանի գլխավորած Ազգային անվտանգության ծառայության առաջարկով Կառավարությունը փոփոխություն է կատարել օտարերկրյա քաղաքացիներին պետական և ծառայողական գաղտնիք տրամադրելու մասին 1997 թվականի նոյեմբերի 29-ի N 545 որոշման այն դրույթներում, որով նախատեսված էր, որ օտարերկրյա քաղաքացին պետական և ծառայողական գաղտնիքի կարող է տիրապետել, եթե 3 տարի անընդմեջ բնակվել է Հայաստանում և օրենսդրությամբ սահմանված կարգով աշխատում է պետական մարմիններում, օրենքով սահմանված կարգով ունի կացության համապատասխան կարգավիճակ:
Ազգային անվտանգության ծառայությունն այսօր չզեկուցվող հարցով Կառավարության հաստատմանն է ներկայացրել մի որոշում, որով «Պետական և ծառայողական գաղտնիքի մասին» օրենքը վերանվանվել և դարձել է «Պետական գաղտնիքի մասին» օրենք։
Իշխանությունները, իրենց խոսքերով, բանակը որակյալ կադրերով ապահովելու և այն գրավիչ դարձնելու նպատակով օրենսդրական նախաձեռնությամբ հանդես եկան, որի համաձայն՝ 2022 թվականի հուլիսի 1-ից հետո ռազմաուսումնական (ՌՈՒ) հաստատություններ ընդունված, այն ավարտած և սպայական ծառայություն անցած զինծառայողներին անհատույց օգտագործման իրավունքով կհատկացվեն բնակարաններ:
Իրավական ակտերի նախագծերի հրապարակման միասնական e-draft.am հարթակում հուլիսի 13-ից երկու շաբաթ տևողությամբ քննարկման էր դրվել «Պետական գաղտնիքի մասին» օրենքի և հարակից օրենքներում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու մասին նախագիծը: Մինչ բուն օրենքներին ու դրանցում փոփոխություններ ու լրացումներ անելու նպատակներին անդրադառնալը նշենք, որ այդ կարևորագույն օրենքը գրեթե ուշադրության չի արժանացել ոչ քաղաքացիների, ոչ մասնագետների կողմից: