ԿԲ-ն ստեղծման առաջին օրվանից արտարժութային շուկայում արտարժույթ վաճառել և գնել է, դրանով ի թիվս այլ գործիքների` ԿԲ-ն կարգավորում է փողի առաջարկը, ինչպես նաև` դրամի փոխարժեքը: Դա սովորական ռուտին գործողություն է, և բացարձակապես կապ չունի ֆինանսական շուկայի մասնակիցների վստահության հետ: Կենտրոնական բանկը հավանաբար դոլար է գնել, որպեսզի դրամի փոխարժեքը կարողանա կարգավորել կամ ապահովել սղաճի թիրախային մակարդակը:
Հայաստանի նախկին փոխվարչապետ, տնտեսագետ Վաչե Գաբրիելյանն օրեր առաջ իր հարցազրույցներից մեկում խոսել էր կորոնավիրուսով պայմանավորված արտակարգ իրավիճակի պայմաններում պետական պարտքի ավելացման անհրաժեշտության մասին:
«Տնտեսական մրցակցության պաշտպանության կոմիտեն 2019 թվականի ընթացքում իրականացրել է 1 հակամրցակցային համաձայնություն, ավարտվել է 11 գերիշխող դիրքի չարաշահման և 40 անբարեխիղճ մրցակցության վարույթ, կայացվել է 42 միլիոն դրամի տուգանք: 14 միլիոն վճարվել է 2019 թվականին, իսկ 40 միլիոնի տուգանք տեղափոխվել և վճարվել է 2020 թվականին»:
Խանութներում արդեն իսկ նկատվում է շատ ապրանքների գների կտրուկ աճ: Շատերն են ահազանգում, որ հնդկաձավարի մեկ կիլոգրամը՝ նախկին 250 դրամի փոխարեն, այսօր արժե 750-800 դրամ, իսկ ոսպի մեկ կիլոգրամը՝ նախկին 450 դրամի փոխարեն, արժե 650-700 դրամ:
Հայաստանում նոր կորոնավիրուսով և արտակարգ դրությամբ պայմանավորված՝ էկոնոմիկայի նախարարությունը իրականացնում է կառավարության հաստատած բիզնեսին օժանդակելու ծրագրեր՝ չորս ուղղությամբ:
Կորոնավիրուսի տնտեսական հետևանքների չեզոքացման նպատակով Կառավարությունն այսօր ընդունեց սոցիալական միջոցառումների 3 ծրագիր, և հանրագումարում այս պահի դրությամբ ունենք ընդունված 8 աջակցման ծրագիր:
Կառավարությունը վստահ է, որ առաջին եռամսյակի հարկային եկամուտները կգերակատարեն մոտավորապես 5 միլիարդ դրամով:
«Նախորդ տարվա հուլիս-դեկտեմբեր ընկած ժամանակահատվածում Իրանից Հայաստան ներմուծվող ցեմենտի ծավալները որոշակիորեն նվազել են, այսինքն՝ 2018 թվականին մեկ ամսվա ընթացքում ներմուծվում էր 19,2 հազար տոննա, իսկ նախորդ տարվա հուլիս-դեկտեմբեր ժամանակահատվածում մեկ ամսվա ընթացքում ներմուծվել է 16,8 հազար տոննա ցեմենտ: Հայկական արտադրության ցեմենտի ծավալներն այս պահին որոշակի անկում է ապրել, սակայն մեզ մոտ գործում է երկու խոշոր ընկերություն, որոնցից մեկը ծավալների աճ է գրանցել»,- այս մասին այսօր ԱԺ-ում հայտարարեց Էկոնոմիկայի նախարարի տեղակալ Ավագ Ավանեսյանը՝ ներկայացնելով «Պետական տուրքի մասին» օրենքում փոփոխություններ կատարելու մասին նախագիծը:
Ամուլսարի ծրագրի բնապահպանական ազդեցության վերաբերյալ բոլոր հարցերը սպառիչ պատասխաններ են ստացել: ՀՀ կառավարությունը պետք է պաշտպանի Հայաստանի այն հազարավոր քաղաքացիների իրավունքները, որոնք մեծապես տուժել են Ամուլսարի ծրագրի ճանապարհների ապօրինի շրջափակման պատճառով և այս տևական ապօրինության արդյունքում շարունակում են կրել ահռելի սոցիալական և տնտեսական դժվարություններ:
Իշխանություններն այդպես էլ չգիտակցեցին կորոնավիրուսի հետ կապված խնդրի լրջությունը։ Մինչ վարչապետը հայտարարում էր, թե «կորոնավիրուսն ո՞ւմ շունն ա, որ մի հատ էլ մեր կյանքում ինչ-որ պրոբլեմ առաջացնի», վիրուսն անարգել տարածվեց Հայաստանում։ Ու հիմա՝ իշխանությունների անպատասխանատու և անլուրջ վերաբերմունքի հետևանքով, սպառնալիքի տակ է հայտնվել ամբողջ երկիրն ու տնտեսությունը։
Տնտեսական ակտիվությունը խթանելու և ավելի մատչելի վարկեր ստանալու նպատակով առաջարկում եմ ՀՀ կենտրոնական բանկին քննարկել և իջեցնել վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքը: Հիշեցնեմ, որ ներկայումս վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքը 5,5 տոկոս է: Սրա արդյունքում մի փոքր էլ կարժեզրկվի ՀՀ դրամը, հակառակ դեպքում` կփակվեն բիզնեսները, կկրճատվեն աշխատատեղերը:
Տևական արժևորումից հետո՝ դրամը մտել է արժեզրկման փուլ։ Ազգային արժույթը թուլացել է՝ ինչպես դոլարի, այնպես էլ՝ եվրոյի նկատմամբ։ Մարտի սկզբի համեմատ՝ դոլարի գինը բարձրացել է՝ 12-13, եվրոյինը՝ շուրջ 20 նիշով։ Մի դեպքում՝ արժեզրկումը հասնում է՝ 2,7, մյուս դեպքում՝ 3,8 տոկոսի։
Ցավոք, նորից ստիպված եմ ընդգծել, որ Կառավարությունն իրականացնում է անհեռատես տնտեսական քաղաքականություն։ Այն մեծ հաշվով պայմանավորված է միջազգային կազմակերպությունների պահանջներով՝ բյուջեի ծախսերը կրճատելու և նոր բյուջետային մուտքեր ապահովելու մասով։
«Գրանդ Հոլդինգի» սեփականատեր, բարերար Կարեն Վարդանյանը, Կանանց միջազգային օրվա`մարտի 8-ի առթիվ, 500 հազարական դրամի աջակցություն է տրամադրել Արցախի բոլոր 216 բազմազավակ ընտանիքներին, որոնք ունեն 6 և ավելի անչափահաս երեխա: Բարեգործական ծրագրի ընդհանուր արժեքը 108 մլն. դրամ է: Ավելի մանրամասն` տեսանյութում:
Ինչպես հայտարարել էր ՀՀ գլխավոր դատախազի խորհրդական Գոռ Աբրահամյանը, փետրվարի 5-ին տեղի ունեցած թիվ 99 երթուղին սպասարկող միկրոավտոբուսի վթարի դեպքով կայացվել է քրեական գործ հարուցելը մերժելու մասին որոշում՝ հաշվի առնելով, որ ավտովթարի հետեւանքով 7 քաղաքացիների ստացած մարմնական վնասվածքները, ըստ ստացված դատաբժշկական եզրակացության, եղել են թեթեւ կամ թեթեւի հատկանիշներ չպարունակող, այսինքն՝ քրեաիրավական հետեւանքներ չեն առաջացրել։
Ցանկացած պետության զարգացման ընթացքը պայմանավորված է որոշակի գործոններով, որոնցից մեկն էլ արդյունավետ պետական կառավարումն է, որը պայմաններ է ստեղծում տնտեսության առաջընթացի եւ քաղաքացիների կենսապայմանների բարելավման համար։
Ինչպես հայտնի է, մոտ մեկ տարի է, ինչ ԱԺ-ում գործում է 2016 թվականի ապրիլին ծավալված ռազմական գործողությունների հանգամանքների ուսումնասիրման քննիչ հանձնաժողով, որտեղ այս մեկ տարվա ընթացքում հրավիրվել են մեծ թվով զինվորականներ եւ բարձրաստիճան նախկին ու ներկա պաշտոնյաներ, որոնք պատասխանել են հանձնաժողովին հետաքրքրող հարցերին։
«Փաստ» թերթի տեղեկություններով, ԵՊՀ ռեկտորի ընտրության հարցում իշխանությունները որոշում կայացնելուն շատ մոտ են: Մեր աղբյուրները պնդում են, որ այս պահի դրությամբ իշխանության թեկնածուն ԵՊՀ ինֆորմատիկայի եւ կիրառական մաթեմատիկայի ֆակուլտետի դեկան Վահրամ Դումանյանն է:
Իշխանությունում քննարկել են, որ սահմանադրական հանրաքվեի ձախողումը պարտադիր հետեւանքներ է ունենալու քաղաքական թիմի համար՝ կառավարության կազմի հիմնովին փոփոխությունից սկսած, վերջացրած պատգամավորների մանդատներ վայր դնելով։
«Փաստ» թերթը գրում է. «ԱԺ-ում քննարկման է դրվել դատաիրավական փոփոխությունների նախագծերի փաթեթը։ Նշենք, որ այն բավական ծավալուն է եւ վերաբերում է դատական համակարգում կոռուպցիան վերացնելու քայլերին։ Այս նախագծերով փոփոխություններ են սպասվում դատավորների կարգապահությանն ու բարեվարքությանը հետեւող հանձնաժողովներում։
«Ժողովուրդ» թերթը գրում է․ «Մինչ ՀՀ իրավապահները սպասում են Ռուսաստանի պատասխանին՝ Ալրաղացի Լյովիկ մականունով նախկին ՀՀԿ-ական պատգամավոր Լեւոն Սարգսյանին ՀՀ-ին հանձնելու վերաբերյալ, «Ժողովուրդ» օրաթերթի տեղեկություններով՝ նրա դեմ ցուցմունք տված անձինք իրավապահների հետ գործարքի արդյունքում հայտնվել են ազատության մեջ: ԱԱԾ-ն առաջինը հարցաքննել է գործով մեղադրյալ, կալանքի տակ գտնվող «Կոշիկի քաղաք» ՍՊԸ-ի հիմնադիր Արա Կարապետյանին, որը առավել հայտնի է Կոշիկի Արա անունով:
«Փաստ» թերթը գրում է. «Ժողովրդի ձայնը եւ սատարումը ստանալու համար Նիկոլ Փաշինյանի հիմնական խոստումն այն էր, թե ինքը, գալով իշխանության, բարելավելու է քաղաքացիների կյանքի որակը եւ կենսամակարդակը, թռիչքաձեւ զարգացնելու է երկրի տնտեսությունը։ Եվ ահա, շուտով կլրանա Փաշինյանի պաշտոնավարման երկու տարին, սակայն քաղաքացիների կյանքի բարելավում այդպես էլ նկատելի չէ։
«Հրապարակ» թերթը գրում է. «Երեկ Վրաստանի հայ համայնքի հետ հանդիպման ժամանակ Նիկոլ Փաշինյանը կրկին զուգահեռներ է անցկացրել իր եւ Հիսուսի միջեւ։
Սահմանադրական հանրաքվեի քարոզարշավի վերջին օրը՝ ապրիլի 3-ին, «Իմ քայլի» պատգամավոր Հովիկ Աղազարյանի միջնեկ որդու հարսանիքն է։ Իշխանական էլիտան ցերեկը քարոզարշավ կանի, երեկոյան՝ ուտուշ-խմուշ։
Մինչ կառավարության ղեկավարը շրջում էր փողոցներով և սելֆիներ անում քաղաքացիների հետ, իսկ առողջապահության նախարարը հեգնանքով էր խոսում չինական վիրուսի մասին, այն անարգել մտավ Հայաստան։ Որ որևէ երկիր ապահովագրված չէ այդ վտանգից, այդպես էլ կա։ Բայց մի՞թե կարելի էր այդքան անփույթ վերաբերվել մի խնդրի, որն արդեն հասցրել է հազարավոր մարդկանց կյանքեր խլել։
Տնտեսությանն առնչվող որևէ թեմայով պետական մարմինների աշխատանքի գնահատման համար առավել կարևոր է ուսումնասիրել կատարված աշխատանքը, քան դիտարկել միայն արձանագրված թվային ցուցանիշները՝ աճերը կամ անկումները, քանզի այս թվային արձանագրումները միշտ չէ, որ գործադիր մարմնի գործունեության ուղղակի հետևանքն են։
«Ես հենց առաջին օրն եմ ասել, այդ սկզբունքով ու ծրագրով տնտեսական հեղափոխություն չի կարող լինել, դրա համար անհրաժեշտ է առողջացման ծրագիր: Մարդիկ ինչ ունեն՝ բանկերում վարկի տակ է, գոնե պետք է աշխատեն այդ ամենը վերադարձնեն մարդկանց, որ զգան հեղափոխություն է եղել, ծրագիր կա: Գարուն է գալիս, մի հատ տեսեք՝ գյուղատնտեսության մեջ ինչ է լինում, տրանսպորտը տրամադրեմ, գնացեք գյուղեր՝ մարդիկ ո՛չ սերմ ունեն, ո՛չ մեխանիզացիա կա: Մարդն այսօր ուզում է, որ մութը ընկնի ու էլ լույսը չբացվի, որ հանկարծ առավոտյան խնդիրներ չունենա: Կարող է տնտեսական աճ կա, բայց այդ աճը չի ազդել մարդու առօրյայի, ապրելակերպի, վարկերի փակման վրա»,- այսօր ԱԺ-ում լրագրողների հետ զրույցում նշեց Գագիկ Ծառուկյանը:
Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարել է այս տարի 8-9 տոկոս տնտեսական աճ ապահովելու մտադրությունների մասին։ Թեև մասնագետները դրա համար բավարար հիմքեր չեն տեսնում, այնուհանդերձ բարձր տնտեսական աճ ապահովելու մեկնարկը տրված է։
Մեծ տեմպով ավելանում են հատկապես ոչ ռեզիդենտների կողմից ներդրված ավանդները։ Այդ երևույթը նկատվեց անմիջապես իշխանափոխությունից հետո։ Այն ժամանակ դա պայմանավորվեց արտաքին կապիտալի կողմից Հայաստանի տնտեսության նկատմամբ ձևավորված ռիսկերով, ի հայտ եկած անորոշություններով ու սպասումներով։