Սյունիքի մարզում հաշվառված է 4 և ավելի անչափահաս երեխա ունեցող նպաստառու 192 ընտանիք: Բարերար Կարեն Վարդանյանը մարտի 8-ի առթիվ հերթական բարեգործական ծրագիրն իրականացրել է Սյունիքի մարզում և բոլոր 192 ընտանիքներին հատկացրել 500 հազարական դրամ ֆինանսական աջակցություն: Ծրագրի ընդհանուր բյուջեն կազմել է 96 մլն դրամ:
«Պետք է ներմուծող ու արտահանող տնտեսվարողների հետ ակտիվ քննարկումներ սկսել, բայց ոչ թե ձևական-խորհրդատվական. պետք է հասկանալ, թե ինչ կոնկրետ խնդիրներ կան, որից հետո պետք է բերվի պետության աջակցության հակաճգնաժամային ծրագիր: Ակնհայտ է, որ սա ճգնաժամի բերող իրավիճակ է. առանց այն էլ՝ մեր տնտեսությունը դեռ չի վերականգնվել, և կրկին նոր մարտահրավերներ են ի հայտ եկել՝ կոնկրետ հետևանքներով:
Ի լրումն դրանց, ԵՄ մի շարք երկրներ, այդ թվում՝ Ֆրանսիան, Իտալիան, Իսպանիան և Հունաստանը, հայտարարել են, որ կաջակցեն Ռուսաստանի նկատմամբ SWIFT համաշխարհային վճարային համակարգի օգտագործման արգելք սահմանելու մասին, ինչը կարող է դառնալ կիրառված ամենակոշտ միջոցներից։
Վերջին օրերին ռուս-ուկրաինական բախումների ֆոնին ռուբլու արժեզրկումը հասարակության շրջանում տարակուսանք է առաջացրել: Խուճապ է առաջացրել նաև ռուսական բանկերին SWIFT համակարգից օգտվելու հնարավորությունից զրկելու մասին լուրը:
Երբ կառավարությունը կբարեհաճի տեղից շարժվել
Ռուսական ռուբլին արևմտյան սահմանափակումների հետևանքով գահավիժում է: Հայաստանում Rate.am կայքի տվյալներով՝ ռուբլու առքի նվազագույն գինը 2.50 դրամ է, վաճառքինը՝ 5.30 դրամ: Նշենք՝ արդեն հայտարարվել է ռուսական մի շարք բանկերը SWIFT-ից անջատելու Արևմուտքի հերթական որոշման մասին:
«Դրանք օբյեկտիվորեն անորոշ են, որովհետև պրոցեսը դեռևս շարունակվում է, բայց նկատի ունենալով այն երևացող մասը՝ որոշ սահմանափակումների գործադրումը, հակվածությունը սահմանափակումների կիրառման, պետք է նշել, որ, այո, Ռուսաստանի և տարածաշրջանի համար լինելու են շատ լուրջ հետևանքներ՝ ոչ միայն ՌԴ ազգային արժույթի արժեզրկման հետևանքով, այլ նաև՝ մի շարք ներդրումային ծրագրեր, խոշոր ծրագրեր կարող է դադարեն, ինչն էլ կհանգեցնի տնտեսական բացասական հետևանքների»,- հավելեց Թադևոս Ավետիսյանը:
Ապրիլի 1-ից գազը կթանկանա՝ ինչպես բնակչության, այնպես էլ՝ տնտեսության համար։ Հանրային ծառայությունները կարգավորող հանձնաժողովում արդեն ուրվագծվել են նոր սակագները։ Մինչև փետրվարի վերջ, ըստ ամենայնի, դրանք կհաստատվեն, որոնք մեկ ամսից կմտնեն ուժի մեջ։
Անցած տարի արտերկրից Հայաստան է մտել շուրջ 2 մլրդ 109 մլն դոլարի տրանսֆերտ։ Սա պետական բյուջեի ծախսերի 50 տոկոսից ավելին է։
Տևական ժամանակ թանկանալուց հետո վերջին օրերին ձվի գինն իջել է։ Գների նվազումը, անշուշտ, լավ է սպառողների համար, հատկապես, եթե հաշվի առնենք, որ արդեն 2 տարուց ավելի է, ինչ նրանք բարձր գին են վճարում դրա համար։
Յոթ անգամ աճուրդում չվաճառվելուց հետո՝ կառավարությունը որոշեց ամեն գնով ազատվել անհատույց ստացած՝ Ծաղկաձորում գտնվող հայտնի «Գոլդեն փելիս» հյուրանոցային համալիրից։ Դրա համար ոչ միայն էապես նվազեցվեց նախնական գինը, այլև գնորդին տրվեց գումարը տարաժամկետ վճարելու չափազանց արտոնյալ հնարավորություն. ոչ ավել, ոչ պակաս՝ 5 տարի ժամանակ։
Խաղաղության դարաշրջան՝ թուրքանպաստ բացառիկ պայմաններով
Հանրային ծառայությունների սակագների բարձրացումը միշտ էլ ցավոտ խնդիր է եղել Հայաստանում և հասարակության շրջանում լուրջ դժգոհությունների առիթ է տվել։ Այդ դժգոհություններն էլ փորձել են շահարկել տարբեր քաղաքական ուժեր։
Այն ժամանակ նախարարի այս հայտարարությունը ևս, կանխատեսվող երկնիշ տնտեսական աճից հետո, շատերի համար տարօրինակ թվաց։ Հատկապես որ, մի կողմից՝ պահպանվում էին համավարակի հետ կապված բարձր ռիսկերը, մյուս կողմից՝ Հայաստանը հայտնվել էր անվտանգային խորը ճգնաժամի մեջ։ Որտեղի՞ց նախարարին այդպիսի վստահություն, որ զբոսաշրջության աճը կլինի հենց 319 տոկոս։
«Վտանգավորն այստեղ այն է, որ վարկերի տոկոսների թանկացման հետևանքով մասնավոր հատվածը կսկսի քիչ վարկեր վերցնել, իսկ եթե սրան էլ գումարում ենք այն, որ Կառավարությունը չափից շատ գումար է վերցնում տնտեսությունից ու խնայում, ապա ակնհայտ է դառնում, որ եթե, օրինակ, մետաղի գները նվազեն կամ մնան նույն մակարդակի վևա, տրանսֆերտների ծավալներն էլ շարունակեն նվազել, ապա մենք կունենանք բարձր գնաճ ու ցածր տնտեսական աճ, հետևապես՝ 2022 թվականի 7 տոկոսանոց կանխատեսված աճը բավականին ամբիցիոզ է»,- խոսքը եզրափակեց Արամյանը։
Էլեկտրաէներգիայի սակագնի բարձրացումը՝ էներգետիկ քաղաքականության ձախողման հետևանք
Պաշտոնական տվյալներով, անցած տարի օտարերկրացիները Հայաստանում կրկնակի ավելի գույք են վաճառել, քան գնել են։ Գնվել է՝ 1587, վաճառվել՝ 3155 անշարժ գույք, այդ թվում՝ բնակարան, արտադրական և հասարակական շինություն, հող, ավտոտնակ և այլն։ Վաճառված գույքը 2 անգամ ավելի է եղել գնվածից։
Նիկոլ Փաշինյանն իր վերջին ասուլիսի ժամանակ հայտարարեց, թե այնպիսի տպավորություն է, որ միայն Հայաստանում է գնաճը, մինչդեռ այդ երևույթները գլոբալ խնդիր են, ու աշխարհում չկա մի երկիր, որը նախատեսվածից ավելի գնաճ չունի: Այս միտքը Փաշինյանը կրկնեց նաև Կառավարության վերջին նիստի ընթացքում՝ նշելով, որ 2021-ի ընթացքում ունեցել ենք էական գնաճ, որն ավելին է, քան նախատեսել էին պետական բյուջով, այնուհետև հավելեց, որ գնաճը, ցավոք սրտի, գլոբալ պրոբլեմ է։
Կառավարության հերթական նիստից հետո Էկոնոմիկայի նախարար Վահան Քերոբյանը հայտարարել էր, որ ԵԱՏՄ անդամ մյուս երկրների տնտեսության մասին նախնական տվյալներ է «հանել». ասել է թե՝ ապացուցելու, որ մեր տնտեսական դիրքերն ամենևին չեն զիջում, ու դեռ մի բան էլ՝ առաջանցիկ են:
«Հանրապետությունում սերմացուի և պարարտանյութի պաշար գրեթե չկա, դրսում էլ գները բարձր են: Նախկինում, օրինակ, հիմնականում 6-7 հազարի կարգի էր մեկ պարկ պարարտանյութը, իսկ հիմա՝ ընդհանրապես չկա, որ գին ճշտվի»,- հավելեց գյուղատնտեսը:
Հայաստանի գյուղատնտեսությանը ծանր օրեր են սպասվում։ Կառավարությունը չի էլ թաքցնում, որ Թուրքիայի հետ սկսված սիրախաղը, ճանապարհների ապաշրջափակումը, սահմանների բացումն ու ազատ առևտրի իրականացումը կարող է կործանարար լինել մեր գյուղատնտեսության համար։
Ազգային վիճակագրական կոմիտեն հրապարակել է Հայաստանում տնտեսական ակտիվության ցուցանիշը, համաձայն որի՝ 2021թ․, ճգնաժամային 2020-ի համեմատ, ՀՀ տնտեսական ակտիվության ցուցանիշն աճել է 5.8%-ով: Ընդ որում, ամենաբարձր աճը գրանցվել է ծառայությունների (+7.8%) ու առևտրի (+7.5%) ոլորտում։
Հայաստանում նվազագույն աշխատավարձով են աշխատում աշխատողների շուրջ ¼-րդ մասը։ 2020թ․-ի համեմատ՝ 2021թ․-ին նվազագույն ամսական աշխատավարձի, ինչպես նաև հանրային ծառայողների բազային աշխատավարձի չափերը չեն ավելացել, իսկ մեկ շնչի հաշվով նվազագույն սպառողական զամբյուղի ամսական արժեքն աճել է մոտ 21,7 տոկոսով։
Սեփականության վերաբաշխումը հեշտ բան չէ՝ անկախ նրանից, այդ պրոցեսն արդարացի՞ է, թե՞ ոչ։ Ու քչերը կգտնվեն, որ կմտնեն նման խաղերի մեջ։ Առավել ևս, որ ոչ մեկը չի կարող երաշխավորել, թե ինչ է լինելու վաղն այդ գույքի հետ։
Պետեկամուտների կոմիտեն օրերս հրապարակեց անցած տարվա խոշոր հարկատուների ցանկը։ Ցանկում կրկին աչքի են զարնում պետական կառավարման մարմինները։ Նստած լինելով բյուջեի վրա և ֆինանսավորվելով հարկատուների հաշվին, դրանցից շատերը հանդիսանում են խոշոր հարկատուներ։ Բայց զուտ այն պատճառով, որ երբեմն մեծ գումարի եկամտային հարկ են վճարում։
Առաջատար հնգյակում են ընդգրկվել նաև Ալեքսանդր Կլյաչինի Gleden Invest ընկերությունը՝ 385 մլն դոլար եկամուտով և Ingka Centres (նախկին IKEA Centres)-ը, որը ղեկավարում է 45 առևտրի կենտրոն և 2021 թվականին 350 մլն դոլարի եկամուտ է գրանցել:
Անցած տարվա 11 ամիսների տվյալներով, խաղային ոլորտի բիզնեսում ընդգրկված ընկերություններում կատարվել է շուրջ 3,2 տրիլիոն դրամի խաղադրույք։ Սա համարժեք է մեր պետական բյուջեի եկամուտների կրկնապատիկին։
Տնտեսագետը նշեց՝ ծախսերի մեծ մասն ուղղվում է առաջին անհրաժեշտության ապրանքներին, որոնց միջին գնաճը շուրջ երեք անգամ ավելի է միջին աշխատավարձից, նաև՝ չեն բարձրացել թոշակներն ու նպաստները, չի աճել նվազագույն աշխատավարձը:
Պետական եկամուտների կոմիտեն հայտնում է, որ հարկային մարմնի կողմից հրապարակվել է 2021 թվականի հունվար-դեկտեմբեր ամիսների ընթացքում առաջին 1000 խոշոր հարկ վճարողների կողմից վճարված հարկերի վերաբերյալ տեղեկատվությունը:
Ժամանակին Նիկոլ Փաշինյանն ու իր քաղաքական թիմն առիթը բաց չէին թողնում մեղադրելու նախկիններին՝ հանրային ծառայությունների չհիմնավորված բարձր գներ սահմանելու, սպառողներին թալանելու, ոլորտում ֆինանսական չարաշահումների, ծախսերն ուռճացնելու, միլիոնների հասնող կորուստների համար։ Մեկ անգամ չէ, որ հայտարարվել է սակագները նվազեցնելու հնարավորությունների մասին։