Եկեք ամփոփենք` ինչ է ասում նախկին նախագահը։ Ռ Քոչարյանը հերթական անգամ բավականին թափանցիկ ակնարկում է, որ ինքը պատրաստ է տեր կանգնել «անտեր մնացած զանգվածին»։ Պատրաստ է բոլոր առումներով, այդ թվում` ֆիզիկապես։
Նրա խոսքով՝ 2016 թվականի բյուջեն նախատեսված է այն իրողությունների հաշվառմամբ, որ տարածաշրջանում զգացվում են ոչ դրական զարգացումներին նպաստող ազդակներ, և, ըստ նրա՝ ամենապրոբլեմայինն այն է, որ այդ ազդակների հիմքում ոչ թե տնտեսական կամ ֆինանսական գործոններ են, որոնք այս կամ այն կերպ կարելի է կանխատեսել, այլ՝ քաղաքական, որոնք շատ դժվար է կանխատեսել:
2015 թվականի հունվար-հոկտեմբերին Հայաստանի Հանրապետությունում տնտեսական ակտիվության ցուցանիշը աճել է 3,5%-ով՝ նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ։
Վարչապետ Հովիկ Աբրահամյանի գլխավորությամբ կառավարությունում այսօր տեղի է ունեցել Հայաստանի հարկային օրենսդրության բարեփոխումների վերաբերյալ քննարկում, որին մասնակցել են շահագրգիռ գերատեսչությունների ներկայացուցիչները:
Մեր սիրելի Վարդուշ ծյոծան պետք է հատիկ առ հատիկ, ՀԴՄ-ի վրա եղած կոճակներով հավաքի այդ տեքստը։
Հարցին, թե դոլար-դրամ փոխարժեքի տատանումների պատճառով հաջորդ տարվա արտաքին պարտքի սպասարկման հետ կապված ռիսկերը չե՞ն մեծանում, ՀՀ ֆինանսների փոխանարար Պավել Սաֆարյանը պատասխանեց. «Դա կախված է նրանից, թե տատանումներն ինչ չափով կլինեն»:
Կառավարությունն ընդունել է «Գովազդակիր կազմակերպություններին փոխհատուցում տրամադրելու մասին» որոշումը:
ՀՀ Կարմիր գրքում գրանցված «Մատնունի ծիրանավոր» (Potentilla porphyrantha) հազվագյուտ բուսատեսակի մի մասի պահպանության համար ծախսվելու է ավելի քան 500000 ԱՄՆ դոլար։ Ծրագիրն իրականացնելու է «Գեոթիմ» ՓԲԸ-ն` համագործակցելով «Լիդիան Ինթերնեյշնլ» ընկերության, ՀՀ Գիտությունների ազգային ակադեմիայի Բուսաբանության ինստիտուտի, Treweek Environmental Consultants ընկերության (Մեծ Բրիտանիա) և Քեմբրիջի համալսարանի (Մեծ Բրիտանիա) Բուսաբանական այգու հետ։
Այն ապրանքների համար, որոնք ներմուծվում են երրորդ երկրներից «վերամշակում ներքին սպառման համար» մաքսային ընթացակարգերով, պայմանով, որ վերամշակված ապրանքները կտեղադրվեն «բացթողում ներքին սպառման համար» մաքսային ընթացակարգով, կարող են կիրառվել վերամշակված ապրանքների մաքսատուրքերի դրույքաչափեր:
Ի՞նչ նպատակ է հետապնդում այս ամենը: Բացատրությունը, թերևս, այն է, որ այս անգամ խաղի արդյունքում կարող է «Մեգատեքսի» գործարքը չեղյալ համարվել, բաժնետոմսերը նորից վերադարձվեն «Նաիրիտ», որի հաշվեկշռում կմնա 10 մլն դոլարը, և կորած 1 մլն-ի հարցը «կջրվի»: Չէ՞ որ հենց այս խնդրի հետ կապված են նաիրիտցիները փորձում այժմ հասնել նրան, որ քրեական գործ հարուցվի ու քննվի գոնե այդ դրվագը: Իսկ այս աֆյորայի արդյունքում դրա համար ուղղակի հիմք չի լինի:
Ճիշտ են ասում, որ պատմությունը կրկնվում է։ Ընդ որում, Հայաստանի պարագայում այն կրկնվում է ոչ թե` 100 կամ 1000 տարին մեկ, այլ ավելի արագ` 10 տարին մեկ։ Փորձեք ետ գնալ 10 տարով և վերհիշել` ինչ էր կատարվում ՀՀ ներքաղաքական դաշտում 2005 թվականի նոյեմբերին։
Ընդհանուր ներդրումների ծավալը կկազմի 215 մլն ԱՄՆ դոլար:
ԱԺ նիստում այսօր հայտարարվեց 2016թ. բյուջեի նախագծի քննարկումների ընդմիջում առնվազն 4 օրով: ԱԺ փոխխոսնակ Էդուարդ Շարմազանովը նշեց, որ այդ ընթացքում պատգամավորներն ու խմբակցությունները կարող են առաջարկներ ներկայացնել:
2016թ. բյուջեն կդառնա քաղաքական փոխհամաձայնության փաստաթուղթ: Նման համոզմունք այսօր ԱԺ նիստում հաջորդ տարվա բյուջեի քննարկումների ժամանակ հայտնեց ՀՀ ֆինանսների նախարար Գագիկ Խաչատրյանը՝ այս օրերին խորհրդարանում ընթացող քննարկումներն անվանելով աննախադեպ հետաքրքրիր:
Մելքումյանն անդրադարձավ տնտեսության և քաղականության զուգակցմանը: Նա նշեց, որ ՀՀ-ում սեփականության անձեռնմխելություն չկա, մրցակցային արդարություն չկա, դատարանները ոչ արդար վճիռներ են կայացնում, բայց նաև նկատեց , որ հարկայինի անհարկի ստոգումների մասին քիչ է լսում հիմա. «Քաղաքական որոշում կայացնողները ի լուր աշխարհի պետք է հայտարարեն՝ եկեք ստեղ փող դրեք: Պետք է կարողանալ քաղաքական ու տնտեսական բարեփոխումների PR-ը ճիշտ ներկայացնել ներդրողներին»:
«Ես կարծում եմ՝ բյուջեն հնարավորությունների բյուջե է,- ասաց Գ.Սահակյանը և շարունակեց,- Մեր երկրի կարիքները բազմաթիվ են, իսկ միջոցները՝ սուղ: Կուտակված խնդիրները պետք է լուծվեն քայլ առ քայլ, ԱԺ և կառավարության, բոլոր քաղաքական ուժերի սերտ համագործակցության միջոցով: Առավել քան երբևէ մեզ անհրաժեշտ է ջանքերի համախմբում արտաքին մարտահրավերներին դիամակայելու և առկա դժվարություններն արժանավայել հաղթահարելու համար»:
Արցախի Հանրապետության վարչապետ Արայիկ Հարությունյանը նոյեմբերի 18-ին խորհրդակցություն է հրավիրել՝ գյուղատնտեսությունում մկնանման կրծողների դեմ պայքարին վերաբերող հարցեր քննարկելու նպատակով:
Այսօր ԱԺ-կառավարություն հարցուպատասխանի ժամանակ ՀԱԿ խմբակցության ղեկավար Լևոն Զուրաբյանը ներկայացրեց «Գրին բին» սրճարանի օրինակը, որի մասին մամուլում հրապարակումներ էին եղել, և հայտարարեց, որ ՀՀ-ում գործում է այնպիսի համակարգ, որը ոչ թե աջակցում է ՓՄՁ-ներին, այլ պատժում է, որ սնանկանան:
Այսօր ԱԺ նիստում 2016թ. բյուջեի նախագծի քննարկումների ժամանակ ՀՀԿ-ական պատգամավոր Խոսրով Հարությունյանը կարևորեց լուրջ մրցունակ արտադրանք ապահովելու խնդիրը:
«Ընդհանուր առմամբ, 2015 թվականի 10 ամիսների ընթացքում ճշգրտված հաշվարկներով և հաշվետվություններով նշված 362 կազմակերպությունների կողմից բյուջե է հաշվեգրվել շուրջ 25 միլիարդ դրամի լրացուցիչ հարկեր»: Ռաֆիկ Մաշադյանի փոխանցմամբ, ընթացիկ տարվա 10 ամիսներին Խոշոր հարկ վճարողների հարկային տեսչությունում հաշվառված հարկ վճարողների ներկայացրած ճշգրտված հաշվարկների արդյունքում առաջադրված հարկային եկամուտները մոտ 50 տոկոսով գերազանցել են նույն ժամանակահատվածում հսկողական միջոցառումների արդյունքում արձանագրվածը:
Վարչապետ Հովիկ Աբրահամյանի գլխավորությամբ կառավարությունում տեղի է ունեցել խորհրդակցություն, որին մասնակցել են հանրապետության հանքարդյունաբերական ձեռնարկությունների ղեկավարներն ու ներկայացուցիչները: Խորհրդակցությանը ներկա են եղել նաև ՀՀ էկոնոմիկայի նախարար Կարեն Ճշմարիտյանը, ՀՀ էներգետիկայի և բնական պաշարների նախարար Երվանդ Զախարյանը, ՀՀ ֆինանսների փոխնախարար Արմեն Ալավերդյանը և համապատասխան գերատեսչությունների ներկայացուցիչներ:
Հրանտ Բագրատյանի առաջարկն արդեն իրականացվում է՝ վերականգնողականից անցում է կատարված ավելի ընդլայնողական քաղաքականության, որը ենթադրում է նպատակային և կլաստերների, արդյունաբերական գոտիների ձևավորմանը: Այս մասին այսօր ԱԺ նիստում հաջորդ տարվա բյուջեի քննարկումների ժամանակ հայտարարեց ՀՀ էկոնոմիկայի նախարար Կարեն Ճշմարիտյանը՝ հավելելով, որ բյուջեի առաջին տողում նշված են հենց այն ճյուղերը, որոնց վրա հիմնվելու է տնտեսությունը:
Նախկին վարչապետը քննադատեց նախարար Վաչե Գաբիելյանի հայտարարությունը, որ բյուջեում 75 մլրդ փող կա. «Ախպեր, բյուջեում փողը պետք է լինի զրո: Մենք փողը որ ունենք, ԿԲ պահուստն է: Բյուջեն, եթե իդեալական է աշխատում, եկավ, պետք է ծախսի փողը»:
Մինչ Հայաստանի խորհրդարանում քննարկվում է հաջորդ՝ 2016 թվականի պետական բյուջեն, միջազգային շուկաներում տեղի են ունենամ իրադարձություններ, որոնք կարող են էական ազդեցություն թողնել մեր երկրի տնտեսության վրա։ Միջազգային շուկայում պղնձի գինը շարունակում Է գահավիժել։
Հայաստան եկող տրանսֆերտների մեծ մասը` շուրջ 75%-ը, ոչ առևտրային նպատակով է։ Այսինքն, սա կոնկրետ այն գումարն է, որը դրսում աշխատող հայերն ուղարկում են ՀՀ-ում ապրող իրենց հարազատներին` «յոլա գնալու» համար։ Ու սա այն գումարն է, որն ուղղվում է անմիջապես սպառմանը, քանի որ խնայելուն չի բավականացնում։
Վարչապետ Հովիկ Աբրահամյանն այսօր ընդունել է Ինֆորմացիոն տեխնոլոգիաների ձեռնարկությունների միության (ԻՏՁՄ) նախագահ Ալեքսանդր Եսայանին և ԻՏՁՄ գործադիր տնօրեն Կարեն Վարդանյանին:
«Վիճակը ծանր է, բայց ես չէի անվանի ծնկաչոք բնակչություն և կուչ եկած: Պետությունն ամեն ինչ անում է, որ տնտեսությունը զարգանա»:
«Ամենակարևորն այն է, որ խաղի հավասար պայմաններ ապահովվեն ամերիկացի, ֆրանսիացի, ռուս և այլ գործարարների համար, որպեսզի նրանց հանդեպ հավասար վերաբերմունք լինի Հայաստանի կառավարության, արդարադատության, դատարանների, իրավական համակարգի կողմից»,- ասում է դեսպանը:
«Մեր հանձնառությունը չի սահմանափակվում սրանով, սա ուղղակի սկզիբն է և աշխատանքը սկսվում է այս պահից: Որպեսզի մենք կարողանանք ապահովել առաջընթաց, պետք է քննարկումները շարունակենք: Մենք միտք ունենք քննարկումները առաջիկա տարիներին խորացնել, որ կոնկրետ արդյունքներ ապահովենք,- ասաց Է.Հաֆները՝ բարձր գնահատելով մասնավոր հատվածի մասնակցությունը,- Իրենց հաջողությունը մեր հաջողությունն է, մեր հաջողությունը իրենց հաջողությունն է լինելու: Ես կուզենայի տնտեսական կապերը բարգավաճեն և առաջ գնան»:
ՀՀ Կենտրոնական բանկի տվյալներով` 2015թ. սեպտեմբերին ֆիզիկական անձինք բանկային համակարգի միջոցով Հայաստան են փոխանցել շուրջ 169.3 միլիոն դոլար։ Օգոստոսի համեմատ տրանսֆերտների ներհոսքն աճել է մոտ 9 միլիոն դոլարով։ Սակայն նախորդ տարվա սեպտեմբերին տրանսֆերտների ներհոսքը կազմել էր 203.2 մլն դոլար` 33.9 միլիոն դոլարով շատ։