Թուրքիան և Ադրբեջանը փաթեթով նախապայման են դրել՝ սկսած կրոնական կառույցների իրավունքներից. Մելքոնյան

Հայաստանի Անվտանգության խորհրդի քարտուղար Արմեն Գրիգորյանն օրերս իր հարցազրույցներից մեկում, անդրադառնալով հայ-թուրքական հնարավոր հարաբերությունների հաստատմանը, նշել էր՝ թեև Թուրքիայի նպատակների մասին չի կարող խոսել, սակայն, քանի որ Փաշինյանի իշխանությունը ստացել է խաղաղության դարաշրջան բացելու մանդատ, իրենք գնում են Թուրքիայի հետ քաղաքական և տնտեսական հարաբերությունների հաստատման ճանապարհով։

ԱԽ քարտուղարը նաև հարց էր բարձրացրել՝ պատկերացնո՞ւմ եք՝ ինչ կլինի, եթե գործի Երևան-Կարս երկաթգիծը։

168 TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում թուրքագետ, ԵՊՀ արևելագիտության ֆակուլտետի դեկան Ռուբեն Մելքոնյանը, խոսելով հայ-թուրքական հնարավոր հարաբերությունների հաստատման մասին, Թուրքիային մեզ ոչ թշնամի երկիր համարող ՀՀ պաշտոնյաներին նախ ասաց, որ Թուրքիայից բխող սպառնալիքները շարունակվելու են անգամ այդ երկրի հետ հարաբերություններ հաստատելուց հետո: Եթե, իհարկե, մենք նման որոշում կայացնենք այն վիճակում, որում ենք հիմա, երբ հասարակության մեջ ունենք շերտեր, որոնք համոզում ունեն, թե Թուրքիան ՀՀ-ի համար սպառնալիք չէ, դե, իսկ Շուշին էլ հայկական չէր, դրա համար հանձնեցին։

«Այն միտքը, թե այդ հարաբերությունները հիմա հաստատելուց Հայաստանը շահելու է՝ թյուրիմացություն է։ Ես, իհարկե, շատ չեմ հետևում Անվտանգության խորհրդի ղեկավարի հարցազրույցներին, բայց որքանով հետևել եմ այդ կառույցի գործունեությանը, եկել եմ այն եզրակացության, որ Հայաստանի անվտանգությանը սպառնացող կարևոր խնդիրներից մեկը Հայաստանի Անվտանգության խորհուրդն է՝ իր պաշտոնյաներով, որովհետև այդ կառույցը ղեկավարում է մի անձնավորություն, որի հայացքները ոչ միշտ են համընկնում մեր ազգային պետական շահերի հետ։ Եթե իրենց համար Թուրքիան սպառնալիք չէ, կամ եթե իրենց թիմակիցներն ուսանել են Թուրքիայում, դա ամենևին էլ չի նշանակում, որ իսկապես սպառնալիք չկա, Թուրքիայում ուսանելն էլ ամենևին էլ չի նշանակում, որ նրանք այս հարցերում իրենք դատարկ չեն»,- ասաց Մելքոնյանը։

Թուրքիայի նկատմամբ մեծ գորովանքով խոսող հայ պաշտոնյաներին թուրքագետը հիշեցրեց՝ այդ երկիրը Հայաստանի առաջ դրած 3 նախապայմաններին ավելացրել է նոր նախապայմաններ. դրանցից մեկը Սյունիքով Ադրբեջանին և Թուրքիային միջանցք տրամադրելն է, հետևապես, հասկանալի չէ մասնագիտական շրջանակների համար, թե այդ ի՞նչ փոխադարձ դրական ազդակների մասին են խոսում այս իշխանությունները։

«Դրական ազդակ վերագրել մի պետության, որի ուղարկած Բայրաքթարներով զոհվել են 4000-ից ավելի երիտասարդներ, դա նաև բարոյականությունից է դուրս»,- ասաց թուրքագետը, ապա շարունակեց պարզաբանել միտքը.

«Հիմա ընթանում են բանակցություններ։ Ես վստահ եմ, որ Թուրքիան և Ադրբեջանը նախապայմանների մի ամբողջ փաթեթ են ներկայացրել Սյունիքի միջանցքից բացի՝ սկսած մշակութային, կրոնական կառույցների իրավունքներից, և այլն։ Ես չեմ կարծում, որ Հայաստանի կողմից այս ամենին կա դիմադրություն երկու պատճառով՝ նախ՝ աշխարհաքաղաքական իրավիճակը դիմադրության համար բարենպաստ չէ, որովհետև Թուրքիան, Ադրբեջանը, Ռուսաստանը, Իրանը շահագրգռվածություն ունեն այս ամենն ավարտին հասցնելու հարցում։ Մյուս կողմից՝ այս իշխանությունները չունեն պրոֆեսիոնալիզմ՝ այդ վտանգները տեսնելու և դրանց առաջն առնելու համար»,- ասաց Մելքոնյանը՝ վստահեցնելով՝ Հայաստանի իշխանությունը տարածաշրջանային բոլոր երկրների ցանկություններին ասել է այո և գավառական խորամանկությամբ հիմա չի կարողանում դրանց տակից դուրս գալ, ուստի ոչ թե դեպի խաղաղության դարաշրջան է գնում, այլ ավելի թույլ Հայաստան դառնալու ճանապարհով, երբ մեզ հետ հաշվի չի նստի որևէ այլ երկիր։

Ինչ վերաբերում է Թուրքիայի և Ադրբեջանի առաջ քաշած ծրագրին՝ Սյունիքով միջանցքի պահանջին, ապա, ըստ Մելքոնյանի, դա անթույլատրելի է, ինչը գիտակցել են անգամ Սովետական Միության բոլոր ղեկավարները։

«Սյունիքի միջանցքն ամբողջ Խորհրդային Միության ընթացքում Ադրբեջանը ցանկացել է վերցնել իր տիրապետության տակ, և անգամ Սովետական Միության բոլոր ղեկավարներն Ադրբեջանին դա թույլ չեն տվել։ Եթե այդ ճանապարհը Ադրբեջանին անգամ Սովետական Միության ղեկավարներն են մերժել, պարզ է, չէ՞, թե այն ինչ է նշանակում Ադրբեջանի համար, պարզ է, չէ՞, որ դա ոչ միայն Իրանից Հայաստանը կտրելու, այլ նաև իր պանթուրանական ծրագիրն իրականություն դարձնելու միակ միջոցն է, որովհետև Նախիջևանը ցամաքով Ադրբեջանին կարող է կապվել միայն Հայաստանով՝ Սյունիքի միջանցքով։ Սա հասկանալու համար բավարար է նայել քարտեզին»,- ասաց Մելքոնյանը՝ շեշտելով՝ ցավոք սրտի, Հայաստանի խնդիրներն այսօր որոշվում են ռուս-թուրքական բանակցությունների ծիրում, ուստի ռազմական ուժով Թուրքիան հարցը լուծել չի ցանկանա, որովհետև դա լինելու է ռազմական ագրեսիա հենց Ռուսաստանի դեմ։

«Այստեղ թելադրողը դարձել է Ռուսաստանը։ Պուտինն այդ մասին հստակ ասաց՝ շեշտելով, որ քարտեզները պահվում են Ռուսաստանի Գլխավոր շտաբում»,- ասաց թուրքագետը։

Հարցազրույցի մանրամասները՝ տեսանյութում