Վերլուծաբանները շատ լավատես չեն վաշինգտոնյան հանդիպումների առիթով. «Ամերիկայի ձայն»
Միացյալ Նահանգների մայրաքաղաք Վաշինգտոնը պատրաստվում է հյուրընկալել ՀՀ և Ադրբեջանի արտգործնախարարներին՝ առանձին հանդիպումների ընթացքում քննարկելու Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության շուրջ ստեղծված իրավիճակը: Պետքարտուղար Մայք Պոմպեոն նախատեսում է առավոտյան հանդիպել Ադրբեջանի արտգործնախարար Ջեյհուն Բայրամովին, որից հետո կկայանա Պոմպեյի հանդիպումը ՀՀ արտգործնախարար Զոհրաբ Մնացականյանի հետ:
«Ուրախ եմ արձանագրելու, որ Թրամփի վարչակազմը ի վերջո բարձր մակարդակի վրա որոշել է ներգրավվել գործընթացում»,- ասում է Քարնեգի հիմնադրամի վերլուծաբան Փոլ Սթրոնսկին:
ԱՄՆ պետքարտուղար Մայք Պոմպեոն նախօրեին ընդգծել էր, որ հայկական և ադրբեջանական կողմերի հետ իր առանձին հանդիպումների հիմքում է ղարաբաղյան հակամարտության գոտում մարդասիրական հրադադարի պահպանման հարցը: ԱՄՆ շարունակում է պնդել կրակի դադարեցման անհրաժեշտությունը: Նախորդ երկու հրադադարի հաստատման փորձերը ՌԴ ու Ֆրանսիայի միջնորդությամբ ձախողվեցին ժամեր անց: Ռազմական գործողությունները շարունակվում են:
Վերլուծաբան Փոլ Սթրոնսքին չունի մեծ ակնկալիքներ գալիք հանդիպումներից: Իրավիճակը ռազմաճակատում շարունակվում է մնալ լարված, ընդգծում է նա: Արտգործնախարարների առանձին հանդիպումների փաստը ևս հուսադրող չէ:
«ԱՄՆ ու Թրամփի վարչակազմն ավելի լավ հարաբերություններ ունի Թուրքիայի հետ: Միգուցե նրանք փորձեն երկխոսել թուրքերի հետ, քանի որ Թուրքիան հանդես է գալիս որպես այս հակամարտության կողմ: Սակայն պարզ չէ՝ արդյո՞ք Թրամփի վարչակազմը կարող է դա անել, թե ոչ»,- նշում է Սթրոնսկին:
Ադրբեջանում ԱՄՆ-ի նախկին դեսպան Ռիչարդ Կազլյարիչը գտնում է, որ օր առաջ անհրաժեշտ է դադարեցնել պատերազմը, սակայն նա ևս մեծ մասամբ հոռետես է վաշինգտոնյան հանդիպումների հարցում: Դժվար է երկխոսել հակամարտող կողմերի հետ, երբ ընթանում են ակտիվ ռազմական գործողություններ, շեշտում է նախկին դեսպանը:
«Դիվանագիտությունը աշխատում է այն ժամանակ, երբ դադարում են ռազմական գործողությունները»,- ընդգծում է Կազլյարիչը:
Նրա կարծիքով կրակի դադարեցման, ինչպես նաև մշտական զինադադարի հաստատման ու խնդրի կարգավորման բանալիները գտնվում են Երևանում ու Բաքվում: Կողմերն իրենք պետք է որոշումներ կայացնեն այս կապակցությամբ: Խոշոր տերությունները կարող են միասնաբար ճնշում գործադրել կողմերի վրա՝ կրակը դադարեցնելու համար, սակայն պատմությունը ցույց է տալիս, որ անհատական նախաձեռնությունները ըստ նրա սովորաբար ձախողվում են:
Վաշինգտոնյան հանդիպումներից առաջ երկու կողմերի ղեկավարները համաձայնություն էին հայտնել հանդիպելու Մոսկվայում: Կողմների միջև դիրքրոշումները, սակայն, շարունակում են մնալ հակասող: Եթե հայկական կողմը պնդում է Լեռնային Ղարաբաղի ժողովրդի ինքնորոշման իրավունքի առաջնահերթության մասին, Ադրբեջանը պատրաստ է միայն ԼՂ հայերին տրամադրել մշակությային ինքնավարություն: Երկու կողմերի ղեկավարներն ընդունելի են համարել խաղաղապահ ուժերի ու դիտորդների տեղակայումը հակամարտության գոտում: Ադրբեջանի նախագահ Ալիևն ասել է, որ դեմ չէ խաղաղապահների ու դիտորդների տեղակայմանը, սակայն Բաքուն այս առիթով ունի իր պայմանները: Իր հերթին ՀՀ վարչապետ Փաշինյանը որպես փոխզիջումային տարբերակ չի բացառել ռուս խաղաղապահների ներկայությունը հակամարտության գոտում։
«Ամերիկայի ձայն»