ՄԻԵԴ-ում Հայաստանի դատավորի ընտրությունը կարող է ամիսներ տևել
2015թ. Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանում Հայաստանի ներկայացուցիչ Ալվինա Գյուլումյանի պաշտոնավարման ժամկետի լրանալուց հետո նոր դատավորի երեք թեկնածուի առաջադրումը, ՀՀ Ազգային ժողովի կողմից հաստատումը և ԵԽ ԽՎ նիստերից մեկում նրա ընտրությունը կարող է ամիսներ, ընդհուպ մինչև կես տարի տևել: «Փաստինֆո»-ի թղթակցի հետ զրույցում այս մասին ասել է միջազգային իրավունքի մասնագետ Արա Ղազարյանը:
«Դա խնդիր չի առաջացնի, միևնույն է, Եվրոդատարանում գործերը շատ դանդաղ են քննվում»,- ասաց նա՝ չբացառելով, օրինակ, ՍԴ-ում աշխատաանքի անցնելու պատճառով ՀՀ ներկայացուցիչ դատավորի լիազորությունների վաղաժամկետ դադարեցման հնարավորությունը. մամուլում այս մասին որոշակի ենթադրություններ շրջանառվել են:
Ա.Ղազարյանը նշել է, որ 2012թ. մարտի 29-ի Նախարարների կոմիտեի կողմից մշակված ուղեցուցային փաստաթղթում ներկայացված են Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանում դատավորի թեկնածու ընտրելու մեխանիզմները: Ուղեցույցը պարտադրող չէ, պարզապես անդամ պետություններին ուղղված դատավորի ընտրության կարգի առաջարկություններ են:
Հիմնական միտքն այն է, որ այլևս չի շեշտվում, որ թեկնածուն անպայման դատական մարմնից կամ նախկին դատավոր պետք է լինի:
Արդեն իսկ 2010թ. որպես Եվրոպական դատարանում Ուկրաինայի դատավոր ընտրվել է մի անձ, ով փաստաբանների պալատի անդամ է եղել, աշխատել է նաև քաղաքացիական հասարակության սեկտորում՝ հասարակական կազմակերպությունում, երբեք դատավոր չի աշխատել:
Դատավորին ներկայացվող հիմնական պահանջը բխում է Մարդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիայի 21-րդ հոդվածից՝ «դատավորները պետք է ունենան բարոյական բարձր նկարագիր և բավարարեն դատական բարձր պաշտոններում նշանակվելիս ներկայացվող պահանջները կամ լինեն ճանաչված իրազեկ իրավաբաններ»:
Նախարարների կոմիտեն այս ուղեցուցային փաստաթղթում առաջարկում է նախ և առաջ դրա վրա ուշադրություն դարձնել: Մասնավորապես, առաջարկվում է, որ դատավորի թեկնածուն ամենաքիչն ունենա մագիստրոսի աստիճան և պրակտիկ աշխատանքի փորձ:
Կարևորվում է գործընթացի հրապարակայնության, հնարավորինս թափանցիկության ու քիչ թե շատ հանրային վերահսկողության ապահովումը՝ հանրությունն պետք է իմանա, թե ովքեր են թեկնածուները կամ ինչ մեխանիզմներով են ընտրվում:
Դատավորների պաշտոնավարման ժամկետները կարգավորվում են Մարդու իրավունքների և հիմնարար ազատությունների եվրոպական կոնվենցիայի թիվ 14-րդ արձանագրության 2010թ. փոփոխություններով, ըստ որի` անձը կարող է միայն մեկ անգամ դատավոր ընտրվել՝ 9 տարի ժամկետով՝ նախկինով անձը կարող էր երկու անգամ ընտրվել՝ 6-ական տարի ժամանակով: Այդպես է եղել նաև Հայաստանի ներկայացուցիչ Ալվինա Գյուլումյանի պարագայում՝ 2003թ. նա ընտրվել է ՄԻԵԴ դատավոր, իսկ 2009թ.՝ վերընտրվել:
Ամբողջությամբ՝ սկզբնաղբյուր կայքում:
