«Ալիևին այդ բանակցային գործընթացը խաղաղության հասնելու համար չի պետք, պետք է հաջորդ պատերազմը լեգիտիմացնելու համար: Նա անում է ամեն ինչ, որպեսզի բանակցությունները ձախողվեն, և միջազգային հանրության աչքում ձախողման մեղավոր հռչակվի հայկական կողմը, և դա այդ հերթական քայլն էր: Այսինքն՝ պետք չէ ակնկալել, որ Ադրբեջանին խաղաղություն է պետք, նրանց պետք է օգտվել այս իրավիճակից և առավելագույնը պոկել, ինչն առայժմ հաջողվում է: Հետևաբար՝ քանի դեռ հաջողվում է, նա շարունակելու է տորպեդահարել և Հայաստանի իշխանությունների ցանկացած զիջման դիմաց նորանոր զիջումներ է առաջ քաշելու»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց քաղաքական վերլուծաբան Արմեն Բաղդասարյանը:
«Կարծում եմ` պետք չէ հեռատես լինել՝ պատկերացնելու համար, որ չնայած բոլոր ռևերանսներին, հաճոյախոսություններին, հենց Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև համաձայնագիր ստորագրվի, ադրբեջանական կողմը կձգտի դուրս մղել խաղաղապահներին Լեռնային Ղարաբաղից, որպեսզի վերջապես լուծի ԼՂ-ի հետ կապված հարցն իր համար, որպեսզի դադարի անվանել այն Լեռնային Ղարաբաղ, ինչպես նրանք արդեն անում են՝ իրենց քաղաքական գիծն իրականացնելու համար, այն է` ստացեք Ադրբեջանի քաղաքացիություն կամ հեռացեք։
Մոսկվայում Եվրասիական բարձրագույն տնտեսական խորհրդի նիստին Փաշինյան-Ալիև բանավեճին հաջորդած Պուտինի մասնակցությամբ եռակողմ հանդիպումն ավարտվել է երեկ ուշ գիշերը՝ առանց որևէ հայտարարության:
«Արևմտյան գործընկերների հետ հատկապես վերջին շրջանի մեր բոլոր հանդիպումներում այդ հարցը քննարկվում է, այդ հարցը բարձրացնում են մեր առաջ: Բայց դրանից առաջ էլ այդ հարցը միշտ եղել է Հայաստանի և Ռուսաստանի քննարկումների օրակարգում: Եվ մենք երկուսի հետ հարաբերվելիս տալիս ենք նույն արձագանքը»,- մամուլի ասուլիսի ժամանակ ասաց Նիկոլ Փաշինյանը՝ անդրադառնալով հարցին, թե արդյո՞ք Հայաստանն արևմտյան գործընկերներից, մասնավորապես՝ Գերմանիայի կանցլերից ստացել է խնդրանք, որպեսզի Հայաստանում խստացվեն վերահսկողություններն այն ընկերությունների նկատմամբ, որոնք օգնում են Ռուսաստանին՝ շրջանցել արևմտյան պատժամիջոցները, և եթե այո, ապա արդյո՞ք տրվել են հանձնարարականներ հայկական ընկերություններին:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրն անվտանգության փորձագետ Հայկ Նահապետյանն է
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը քաղաքագետ, հրապարակախոս Արմեն Բաղդասարյանն է:
«Մեր տարածաշրջանում Միացյալ Նահանգների ռազմավարական մոտեցումը՝ եղած հակամարտությունների կարգավորման տրամաբանության մեջ է, ինչն առաջին հերթին բխում է հենց Վաշինգտոնի շահերից,- 168.am-ի հետ զրույցում նշեց տարածաշրջանային հարցերով փորձագետ Արմեն Պետրոսյանը՝ անդրադառնալով ԱՄՆ-ում մեկնարկած հայ-ադրբեջանական բանակցությունների համատեքստին, ապա մանրամասնեց,- Վաշինգտոնի շահերն այս տարածաշրջանում իրեն մրցակից դերակատարների՝ Ռուսաստանի և Իրանի դիրքերի թուլացումն է. եթե տարածաշրջանում չկա հակամարտություն, ապա ՌԴ և ԻԻՀ ազդեցությունն էականորեն նվազում է»:
168.am-ը Տարածաշրջանային հարցերով փորձագետ Արմեն Պետրոսյանից հետաքրքրվեց՝ արդյո՚՞ք Սյունիքում Ադրբեջանի ակտիվացումը պետք է դիտարկել նաև տարածաշրջանային այս իրողության համատեքստում:
«Իսրայելը բազմաթիվ ներքին ու արտաքին խնդիրներ ունի, խուսափում է նոր խնդիրներից և ուղիղ առճակատումից Իրանի հետ»,- 168 TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում ասաց «Հայկական նախագծի» համահիմնադիր, «Ապրի» վերլուծական կենտրոնի գիտաշխատող, պատմական գիտությունների թեկնածու Սերգեյ Մելքոնյանը՝ վերլուծելով տարածաշրջանային վերջին զարգացումները:
«Հայաստանի պարագայում դեսպանի ժամկետն էր ավարտվում, և նշանակվելու է այնպիսի դեսպան, որը ՀՀ-ում աշխատելու փորձ ունի, և բացի այդ՝ Մեհդի Սոբհանին վերջին շրջանում եղել է Սիրիայում: Այսինքն՝ նաև պատերազմական իրավիճակներում, թեժ կետերում աշխատելու փորձ ունի: Սա նշանակում է, որ ներկայումս Իրանը թեժ կետ է դիտարկում, և այդպես էլ կա, Հարավային Կովկասը, որը դարձել է աշխարհաքաղաքական շահերի բախման կետ, և, մասնավորապես, Հայաստանի Հանրապետությունը՝ Սյունիքի մարզը, Արցախը:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը քաղաքական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր, Էներգետիկ անվտանգության ինստիտուտի տնօրեն Վահե Դավթյանն է:
«Հիմա Սիրիայի հարցն ավելի մեծ կարևորություն ունի տարածաշրջանում, որովհետև Իրան-Սաուդյան Արաբիա համաձայնությունը դոմինոյի էֆեկտով տանում է Իրան-Բահրեյն հարաբերությունների շտկման, Սիրիա-Թուրքիա հարաբերությունների բարելավման: Իրանը փոխեց Սիրիայում իր դեսպանին, իսկ Սիրիայի դեսպանին տեղափոխեց Հայաստան: Ինչ-որ քաղաքական կուրս է փոխվում Սիրիայում, և Իրանը փորձում է ներկայություն ունենալ, որովհետև Սիրիան սահմանակից լինելով Իսրայելի հետ՝ Իրանի համար շատ կարևոր դիրք է»:
Օրեր առաջ Հաագայի միջազգային քրեական դատարանը Ռուսաստանի Դաշնության նախագահ Վլադիմիր Պուտինի ձերբակալության միջազգային օրդեր էր տվել։ Բացի այդ, Դատարանը նաև Ռուսաստանի նախագահի երեխաների հարցերով հանձնակատար Մարիա Լվովա-Բելովայի ձերբակալման օրդեր էր տվել։
«Սա կա՛մ ոչ կոմպետենտություն է, կա՛մ պարզապես ծրագիր է, սա պարզապես Հայաստանի հանձնման ծրագիր է»,- այս մասին 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց Սթենֆորդի համալսարանի քաղաքագիտության դոկտոր, միջազգայնագետ Արթուր Խաչիկյանը՝ անդրադառնալով աշխարհաքաղաքական ներկայիս իրավիճակին ու ռեգիոնալ հնարավոր զարգացումներին, ձևավորվող նոր դաշինքներին:
Հատկանշական է նաև այն հանգամանքը, որ մարտի 20-ին Մոսկվայում գտնվող ԱԳ նախարար Արարատ Միրզոյանը ՌԴ ԱԳ նախարարի հետ զրույցում համաձայնել էր Լավրովի միջնորդությամբ նախարարական հանդիպման: Բանակցություններին հաջորդած մամուլի ասուլիսի ընթացքում Լավրովը հայտարարեց, որ հանդիպում, ամենայն հավանականությամբ, կկազմակերպվի առաջիկայում՝ դիտարկելով երեք նախարարների զբաղվածության գրաֆիկը:
Նրա կարծիքով՝ Հարավային Կովկասում Ադրբեջանի գերինքնավստահ քայլերը անհանգստացնում են նաև Մոսկվային, ում ձեռնտու է, որ այս փուլում Թեհրանը փորձի բոլոր միջոցներով զսպել Ադրբեջանին:
Բնականաբար, Իրան-Ռուսաստան ջերմացման, Չինաստանի հովանու ներքո Իրանի խնդիրների կարգավորման, Պարսից ծոցի ավազանում բարենպաստ մթնոլորտի ֆոնին իրենց մոտեցումներն են փոխում նաև այլ երկրներ: Սակայն Իրանն աշխատում է իր շուրջ անվտանգության ամրապնդման ուղղությամբ, և թե ռեգիոնալ, թե ավելի լայն արտատարածաշրջանային քայլերն ուղղված են այս վտանգների վերացմանը»,-ասաց փորձագետը:
«Մեր անվտանգության համակարգը, մեր դիվանագիտությունը փլուզված է: Աշխարհում հիմա մեծ փոփոխություններ են տեղի ունենում. մենք շատ արագ գնում ենք դեպի երկրորդ սառը պատերազմի, որը կարող է նաև տաք պատերազմ լինել, աշխարհում դեռ երկու բևեռներ են ստեղծվում»,- Հայաստանի անվտանգության փլուզված համակարգը» թեմայով քննարկման ընթացքում նշեց քաղաքագետ Արթուր Խաչիկյանը:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրն ԱՄՆ Սթենֆորդի համալսարանի քաղաքագիտության դոկտոր Արթուր Խաչիկյանն է:
«Իմանգալի Թասմագամբետովն առաջին անգամ որպես ՀԱՊԿ ղեկավար՝ Եռաբուր է այցելել. այսինքն՝ իրենք ցույց են տալիս, որ հատուկ վերաբերմունք ունեն, որովհետև մինչև հիմա արարողակարգով Ցեղասպանության հուշահամալիր այցն էր: Ոչ մի երկրի ոչ մի ղեկավար պաշտոնապես չի այցելել Եռաբլուր. սա գնացող կառո՞ւյց է,- շեշտեց քաղտեխնոլոգը՝ արձանագրելով նաև, որ հակառակի մասին են վկայում ՌԴ մասնակցությամբ տարածաշրջանում նոր ձևավորվող ալյանսները,- փորձում են ամրապնդվել տարածաշրջանում»:
168.am-ը Վահե Դավթյանից հետաքրքրվեց՝ հաշվի առնելով հանգամանքը, որ այս հարցի առնչությամբ կա նաև իրանական և ռուսական կողմի լոյալությունը, այս պահին կարո՞ղ ենք ասել, որ «միջանցքի» հարցում կա որոշակի միջազգային կոնսենսուս, եթե՝ այո, ապա Հայաստանն ի՞նչ կարող է անել այս պարագայում:
«Պրեսսինգում» Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրն իրանագետ Արտյոմ Տոնոյանն է:
«Ադրբեջան-Իրան հարաբերությունների տրամաբանության մասով միաշերտ պատասխան չկա: Ադրբեջանը հանդիսանում է մի քանի տիրոջ ծառա: Կարելի է ասել՝ Թուրքիայի մասնիկ, Իսրայելի ուղղակի խամաճիկ: Իրենք նույնիսկ պարծենում են դրանով՝ ասելով, որ կարևորը՝ իրենց հարցերը լուծվում են»,- «Դեպի ո՞ւր է գնում տարածաշրջանը. նոր զարգացումներ» թեմայով քննարկման ժամանակ ասաց ԱԺ նախկին պատգամավոր Արման Աբովյանը՝ ընդգծելով, որ Իսրայելն իր համար գոյաբանական խնդիր է համարում Իրանի չեզոքացումը:
Հայաստանում է ՆԱՏՕ-ի նախկին գլխավոր քարտուղար Անդերս Ֆոգ Ռասմուսենը: Նա հանդիպել է Պաշտպանության նախարար Սուրեն Պապիկյանի հետ: Վերջինս ՆԱՏՕ-ի նախկին գլխավոր քարտուղարին է ներկայացրել տարածաշրջանի վերջին զարգացումները:
Խնդիրն այստեղ այն է, թե այս պարագայում որքանով է Ադրբեջանն իր «խաղն» անկախ խաղում։ Ըստ իս, Բաքուն իր ռազմական, նաև՝ լոգիստիկ ու էներգետիկ խնդիրները լուծելու համար մեծ պարտավորություններ ունի տարածաշրջանային մեծ խաղացողների առջև։
«Ադրբեջանը պատերազմի ժամանակ բավականին լուրջ և անթաքույց աջակցություն է ստացել և՛ Թուրքիայից, և՛ Իսրայելից, ինչն էլ նշանակում է, որ Ադրբեջանն ինչ-որ բան պետք է տրամադրի դրա դիմաց: Բոլորի համար պարզ է, որ «ինչ-որ բան տրամադրելը» լինելու է հակաիրանական գործողությունների տեսքով: Կարծում եմ՝ առաջիկայում դրա դրսևորումները կտեսնենք, և պրոցեսները, որոնք արդեն տեղի են ունենում, դրա վառ ապացույցն են»,- 168.am-ի հետ զրույցում մանրամասնեց միջազգայնագետը՝ հիշեցնելով, որ քննարկվում են նաև ռազմական գործողությունների սցենարներ:
«Ջենեսիս Արմենիա» ուղեղային կենտրոն-հիմնադրամի ղեկավար, քաղաքական գիտությունների թեկնածու, դոցենտ Աբրահամ Գասպարյանը 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում վերահաստատեց նախորդ տարվա վերջին իր արած այն հայտարարությունը, որ 2023թ. կենաց-մահու կռիվ է լինելու:
Անդրադառնալով Արցախյան վերջին գործընթացներին՝ նա նկատեց՝ Արցախի Հանրապետության արդեն նախկին Պետնախարար Ռուբեն Վարդանյանի հրաժարականը Հայաստանի և Ադրբեջանի ղեկավարների համատեղ ծրագիրն էր. նպատակն է բերել այնպիսի մարդու, որը կլինի կառավարելի, որ վերանան Արցախի սուբյեկտայնության մասին քննարկումները, և իրենց հետ կգնա միասնական ծրագրի։
Փետրվարի 21-ի երեկոյան այս կարծիքն է հայտնել Իսրայելի վարչապետ Բենյամին Նեթանյահուն՝ Թել Ավիվում ելույթ ունենալով անվտանգության հարցերին նվիրված ամերիկա-իսրայելական խորհրդաժողովում։
«Արցախը Հայաստանին և արտաքին աշխարհին կապող ճանապարհը բացվելուց հետո կոչ կանեմ, որ Հայաստանից դեպի Արցախ հոսքը լինի մի քանի անգամ ավելի շատ, քան Արցախից Հայաստան»,- Ղարաբաղյան շարժման 35-ամյակին նվիրված համաժողովի շրջանակներում կոչ արեց քաղաքագետ Ստեփան Դանիելյանը՝ հավելեով, որ դա կամքի ցուցադրություն կլինի:
