1915 թ-ին Արևմտյան Հայաստանում թուրքերի կողմից հայերի նկատմամբ իրականացված ցեղասպանությունից մազապուրծ եղած ականատեսներին այսօր արդեն կարելի է մատների վրա հաշվել:
2012-ի սկզբին էր, երբ 38 մարդկանց կմախքներ են հայտնաբերվել Դիարբեքիրի շրջանի Իչքալե կոչվող տեղամասում վերականգնողական աշխատանքների ժամանակ: Այն տարածքը, որտեղ հայտնաբերվել էին մնացորդները, Ւչքալեում Սարայքափի բանտի բակն էր, որը կառուցվել էր 1880-ականներին Սուլթան Աբդուլհամիթ 2-րդ-ի օրոք: Բանտը հայտնի է նրանով, որ 1915-ի գարնանն այնտեղ են աքսորել, ապա սպանել Դիարբեքրիրի հայ համայնքի ներկայացուցիչներին:
Հայոց ցեղասպանության 100-րդ տարելիցի ոգեկոչման օրը Լիբանանի հայ համայնքի տասնյակ հազարավոր ներկայացուցիչներ դուրս են եկել երթի Բեյրութի հյուսիսային հատվածում: Ակցիայի մասնակիցները կրել են հայկական դրոշներ և անմոռուկի պատկերով սպիտակ պաստառներ:
Նախագահ Սերժ Սարգսյանն այսօր հանդիպում է ունեցել Ֆրանսիայի Հանրապետության Նախագահ Ֆրանսուա Օլանդի հետ, ով Հայաստան է ժամանել Հայոց ցեղասպանության 100-րդ տարելիցի հիշատակի արարողությանը մասնակցելու նպատակով:
Ապրիլի 24-ին, ժամը 03.48-ին ահազանգ է ստացվել, որ Գեղարքունիքի մարզի Սևան-Գավառ ավտոճանապարհին տեղի է ունեցել ՃՏՊ, Օպել մակնիշի ավտոմեքենան դուրս է եկել ճանապարի երթևեկելի հատվածից և հայտնվել ձորում, տուժածներ չկան. անհրաժեշտ է օգնություն:
Մոր և մանկան առողջության պահպանման գիտահետազոտական կենտրոնի անձակազմը ուրախության միանգամից երկու առիթ ունի: Ապրիլի 24-ի լուսադեմին լույս աշխարհ է եկել Հայկուշ Սաֆարյանի 10-րդ երեխան` արու զավակ: Միաժամանակ «Արագիլ» վերարտադրողական բժշկության հիմնադրամի աջակցությամբ Կարինե Արզումանյանը 10 տարվա անպտղությունից հետո ունեցել է եռյակ` տղա և երկու աղջիկ: Երեխաները լույս աշխարհ են եկել կեսարյան հատմամբ: Այժմ փոքրիկները գտնվում են վերակենդանացման բաժանմունքում` մասնագետների անմիջական հսկողության ներքո:
«Բարգավաճ Հայաստան» կուսակցության նախկին առաջնորդ Գագիկ Ծառուկյանն այցելել է Ծիծեռնակաբերդ` հարգանքի տուրք մատուցելու:
Թուրքիայի վարչապետ Ահմեդ Դավութօղլուն, հետևելով իր ղեկավար Էրդողանին, գրեթե մեկամյա դադարից հետո Հայոց ցեղասպանության հիշատակի օրվան ընդառաջ բավական կանխատեսելի հայտարարություն արեց եւ ապրիլի 20-ին ցավակցություն հայտնեց 1915թ. Հայոց ցեղասպանության բոլոր սարսափները վերապրած օսմանահպատակ հայերի ժառանգներին:
Ըստ ֆոտլրագրողի տեղեկությունների՝ Ն. Սողոյանը Վրաստանի քաղաքացի է և այսօր եկել է նշված գյուղի Սասունցի Դավիթի թիվ 5 տուն և ընտանիքի անդամները ինչ-որ տեղ մեկնելուց հետո վերադարձել են ու կնոջը հայտնաբերել կախված:
Ապրիլի 23-ին, ժամը 15.30-ին, 1969 թ. ծնված Մայիս Գ.-ն ներկայացել է ոստիկանության Կումայրիի բաժին և հաղորդում տվել, որ ժամը 13.00-ի սահմաններում իր «ՎԱԶ-21074» մակնիշի ավտոմեքենայով Գյումրիի Հաղթանակի պողոտայի թիվ 50 շենքի դիմաց հետընթաց կատարելիս՝ վրաերթի է ենթարկել 1991 թ. ծնված Վարդուշ Ա.-ի:
Վաղը ապրլի 25-ն է և կյանքը շարունակվում է: Հետևաբար, մենք չպետք է մոռանանք, որ ցեղասպանության ենթարկվում են այն ազգերը, որոնք կամ պետություն չունեն կամ էլ չեն կարողացել արդյունավետ պետություն կառուցել, որը կհանդիսանա իրենց անվտանգության երաշխավորը:
Ապրիլի 25-ի գիշերը, 27-28-ին երեկոյան ժամերին ժամանակ առ ժամանակ շրջանների զգալի մասում, 25-ի ցերեկը արևելյան շրջաններում սպասվում է անձրև և ամպրոպ, հնարավոր է կարկուտ:
Ապրիլի 23-ին, ժամը 23.35-ի սահմաններում, «Մերսեդես Բենց Ե-320» մակնիշի ավտոմեքենան Երևան-Երասխ ճանապարհին` Այնթապ գյուղի հատվածում, բախվել է «ՎԱԶ-21015» մակնիշի ավտոմեքենայի:
Տարվա կեսը Հայաստանում բնակվող արվեստի համադրող, հաշմանդամների հարցերի մասնագետ, եգիպտահայ Նաիրի Ավետիսյանը 168.am-ի հետ զրույցում հույս հայտնեց, որ Եգիպտոսը մի օր կճանաչի Հայոց ցեղասպանությունը:
1915 թվականի կոտորածներից հետո շատ ոտքեր դիմացան անապատների փոշուն ու քարերին, բազմաթիվ որբուկների փոքրիկ ոտքերը հասան Ամենայն Հայոց որբերի հայրիկին, իսկ շատերինը հասան միայն այսօր՝ 100 տարի անց… Հովհաննես Թումանյանի թանգարանի աստիճաններով երեկվանից փոքրիկների կոշիկներ են բարձրանում վեր, բարձրանում են, որ տեսնեն ու փարվեն Թումանյանին:
Ապրիլի 24-ին, ժամը 13.10-ին տեղեկություն է ստացվել, որ Լոռու մարզի Սպիտակի ոլորաններում բեռնատարը դուրս է եկել երթևեկելի մասից, սահել և մեկ անիվով հայտնվել ջրատարում. անհրաժեշտ է փրկարարների օգնությունը:
Այսօր ՀՀ ոստիկանություն ահազանգ է ստացվել, «Զվարթնոց» օդանավակայանի տարածքում ռումբ է տեղադրված:
16 երկրից Հայաստան ժամանած պատվիրակներ, Հայոց մեծ եղեռնը դատապարտող պաստառներով երթով շարժվեցին դեպի Կոմիտասի արձան, որտեղ իրենց մայրենի լեզուներով բարձրաձայնեցին 100-րդ տարելիցի կարգախոսը՝ հիշում ենք և պահանջում։
Երևանում հաստատված և ձեռնարկատիրություն ղեկավարող սիրիահայ գործարար Հրայր Ագիլյանը 168.am-ի հետ զրույցում ասաց, որ այսօրվա թուրքական գլխավոր թերթերի դիրքորոշումներն արդեն շատ բան են ասում Թուրքիայի ղեկավարության հետագա քայլերի մասին:
Հորս կողմից մերոնք Էրզրումի կոտորածներից են փրկվել, և բոլոր պատմությունները, բոլոր վկայությունները շատ իրական են ինձ համար: Մենք նախևառաջ՝ եկեղեցի էինք գնում, որովհետև եկեղեցին էր միայն, որ սփոփում էր և օգնում էր: Այսօր ուրախ եմ, որ հայ մարդը կրկին եկեղեցու միջոցով է հաղորդակից լինում 100 տարի առաջ նահատակվածների հիշատակին:
Արդեն հարյուր տարի ցավը ծնել ու ծնում է հիշողություն ցեղասպանված նահատակների ու կորուսյալ հայրենիքի հանդեպ՝ պարտադրելով պայքար ու պահանջ, արդարության վերականգնում եւ ճանաչում: Արդեն հարյուր տարի ցավը ծնել ու ծնում է երախտիք՝ այն ընկալողների ու կիսողների, հանցագործությունը դատապարտողների եւ պատիժ պահանջողների հանդեպ՝ մղելով ժխտողականության դեմ պայքարի: Արդեն հարյուր տարի ցավը ծնել ու ծնում է ապրելու կամք եւ կորով՝ մղելով վերապրելու, արարման, վերածննդի:
Մենք գիտենք, որ արդարության, ազատության համար ի զեն պիտի կանգնես՝ նախ եւ առաջ ինքդ քո վրա հույսդ դնես, քո Աստծո եւ քո ազգի վրա։ Եւ մեր ուխտն է, որ պիտի պաշտպան կանգնենք մեր կյանքին, ցեղասպանության ճանաչմանը, արցախի հարցի արդարցի լուծմանը։
Սամվել Բալասանյանը նշեց, որ Մեծ Եղեռնից 100 տարի անց, ժամանակակից աշխարհը պարտավոր է հայ ժողովրդի կողքին լինել որպես պահանջատեր, քանի որ այս վիշտը ոչ թե սպիանում, այլ ծանրանում է մարդկության ուսերին՝ որպես մեծագույն պարտք հայ ժողովրդի նկատմամբ:
Սևանի, Դիլիջանի, Ապարանի. Արագածի, Գորիսի ավտոճանապարհներին այսօր ժամը 13:00-ի դրությամբ ձյուն է տեղում:
Էջմիածնում այսօր` ապրիլի 24-ի առավոտյան, Էջմիածնի քաղաքապետարանի նախաձեռնությամբ էջմիածինցիները, քաղաքի հիմնարկ-ձեռնարկությունների, ուսումնական հաստատությունների կոլեկտիվները ծաղկեպսակներ տեղադրեցին Կոմիտասի արձանի մոտ եւ Մայր Տաճարի բակում Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակին կանգնեցված հուշարձանին։
«Եվրոպայի ժողովրդավարական երիտասարդական համայնք» կազմակերպության (DEMYC) խորհրդի ապրիլի 24-ի հավաքի ընթացքում 16 երկրից ժամանած 50 երիտասարդներ քննարկեցին Հայոց ցեղասպանության թեման։
Ապրիլի 23-ին ոստիկանության Կապանի բաժնում հաղորդում է ստացվել, որ ժամը 14.00-ին «ԶԻԼ-130» մակնիշի ավտոմեքենան Կապանի Ավետիսյան փողոցի թիվ 16 շենքի բակում վրաերթի է ենթարկել 2012 թ. ծնված Արթուր Հ.-ի:
Ապրիլի 24-ի առավոտյան եւ ամբողջ գիշերվա ընթացքում հայ-ադրբեջանական սահմանի երկայնքով հակառակորդն արձակել է ավելի քան 200 կրակոց:
ՀՀ պաշտպանության նախարար Սեյրան Օհանյանի հրավերով Հայոց Ցեղասպանության 100-րդ տարելիցի պաշտոնական միջոցառումներին մասնակցելու նպատակով Հայաստանում է գտնվում ԱՄՆ Կանզաս նահանգի պատվիրակությունը՝ փոխնահանգապետ Ջեֆֆ Քոլյերի և Ազգային գվարդիայի ադյուտանտ-գեներալ Լի Թաֆանելիի գլխավորությամբ:
Մեր պատմության ընթացքում՝ ամենադժվար պահերին անգամ, ինքներս մեզ ուժ ենք տվել երգ ու պարով: Դա ուժեղ ժողովրդի հատկություն է, որով հպարտ եմ և փորձել եմ այդ ներկայացնել այստեղ: