«Սփյուռքի գործողությունները շատ են ուշացել. Էլ ինչ մեծ արհավիրք պետք է լինի, որ միավորվենք». Լիբանանի «Զարթօնք» հայկական օրաթերթի խմբագիր
Ադրբեջանն 9 ամիս Արցախի Հանրապետությունը պահելով շրջափակման մեջ, սեպտեմբերի 19-ին սկսեց լայնածավալ ռազմական գործողություններ սահմանին, իսկ դրան զուգահեռ՝ ցեղասպանական գործողություններ խաղաղ բնակիչների նկատմամբ. կան հարյուրավոր զոհեր, անհետ կորածներ, գերեվարվածներ ու վիրավորներ, այդ թվում՝ երեխաներ։ Արդեն երեք օր է, Արցախի խաղաղ բնակիչները բռնի տեղահանվում են իրենց բնօրրանից՝ Ադրբեջանի կողմից ենթարկվելով էթնիկ զտման։
Հայաստանում և սփյուռքում այս ամենի դեմ տեղի են ունենում բողոքի և իրազեկման ակցիաներ։
168.am-ը Լիբանանի «Զարթօնք» հայկական օրաթերթի խմբագիր, մտավորական, հասարակական գործիչ Սևակ Հակոբյանից հետաքրքրվեց՝ այսօր հայկական սփյուռքն ինչ ռեսուրսներ ունի, որոնք կարող է օգտագործել ի շահ Հայաստանի ու Արցախի, և առհասարակ, սփյուռքահայության պահանջները՝ միջազգային կառույցներին ուղղված պահանջները չպե՞տք է փոխվեն բովանդակությամբ, քանի որ Արցախի բնիկ ժողովուրդը ենթարկվում է ցեղասպանության։
«Սփյուռքի գործողությունները շատ են ուշացել, կարծում եմ՝ սփյուռքը անկազմակերպ էր։ Այսպես ասած՝ հեռակա հայրենասիրության հոգեբանություն կա, չչափազանցնեմ, բայց կարծես թե հայրենասիրությունն իրենց հասկանում են օղու սեղանի շուրջ, եթե հայրենիքի կենացը խմեն, ապա Արցախը կազատագրվի ու ամեն ինչ լավ կլինի։ Սա, իհարկե, ողբերգություն է, բայց նմանօրինակ մշակույթ կա այսօր սփյուռքում, չափազանց անկազմակերպ է, որևէ մեկը գործնական քայլ անելու պատրաստ չէ։ Պարզապես, այս գործողություններն իրենց խիղճը հանգստացնելու, խղճի խայթ չզգալու համար են։ Բայց այս ամենն իրենք պետք է գիտակցեն, մենք էլ հասկանանք, որ սա որևէ տեղ չի տանելու»,- նշեց Սևակ Հակոբյանը։
«Զարթօնք» թերթի խմբագրի խոսքով՝ 2018 թվականին, ինչ Նիկոլ Փաշինյանը ՀՀ-ում եկավ իշխանության, Հայաստան-սփյուռք կապը կտրեց։ Նախ լուծարեց սփյուռքի նախարարությունը, պատասխանատու պաշտոների նշանակելով խեղկատակ նախարարների, հանձնակատարի։
«Եթե գործնականում ներդրումների փոքր հնարավորություններ կային, և եթե սփյուռքը կարող էր մի փոքր աջակցել հայրենիքին, այս ամենն ի չիք դարձրեցին։ Իսկ «Հայաստան» հիմնադրամի մասին արդեն էլ չխոսենք։
Սփյուռքի առաջնահերթությունները միշտ տարբեր են եղել՝ մի քիչ ռոմանտիկ, մի քիչ ոչ գործնական։ Այս վիճակը նորություն չէ, հակառակ պարագայում սփյուռքն ավելի մեծ աշխատանք կիրականացներ՝ առնվազն Արցախի ճանաչման ուղղությամբ։ Չեմ հասկանում՝ ի՞նչն էր խանգարում սփյուռքին, որպեսզի յուրաքանչյուր գաղթօջախ իր ընտրած կոնգրեսականով ու երեսփոխանով գար Արցախ և միջազգային մեդիաների ուղեկցությամբ փորձեր բացել Բերձորի միջանցքը։ Չգիտեմ, նրանց ինչն է արգելել, նաև չեմ հասկանում թե ինչն էր արգելում Արամ Ա կաթողիկոսին՝ իր միջազգային կապերով, միություններով գար Հայաստան։ Այս իմաստով էր Սփյուռքն անկազմակերպ, և գործնական քայլ չանող մարդիկ դուրս եկանք՝ դժբախտաբար։ Սա ապիկար վիճակ է, հուսահատության ու անզորության հոգեվիճակ, որը չգիտեմ, թե ուր պիտի մեզ առաջնորդի։
Չգիտեմ, ավելի մեծ էլ ինչ արհավիրք պետք է լինի, որ մենք միավորվենք։ Ցեղասպանություն տեսած ժողովուրդ ենք, պատերազմներ տեսած, Սարդարապատ տեսած ժողովուրդ ենք, ինչ էլ պիտի լինի, որ միասնական դառնանք։ Այն, ինչ այսօր ես տեսնում եմ, ուղղակի ինձ հուսահատեցնում է, ես այսպես չէի ճանաչում մեր ժողովրդին»,- եզրափակեց Սևակ Հակոբյանը։
