Լրագրողները մտավախություն ունեն, որ «ընտրովի արդարադատություն» կկիրառվի հայ մամուլի դեմ. CPJ
«Երբ Հայաստանի կառավարությունը ստանձնեց իշխանությունը 2018 թվականի թավշյա հեղափոխությունից հետո, տպավորություն էր, թե դա հետխորհրդային այս հանրապետությունում խոսքի ազատության նոր դարաշրջան է բացելու: Սակայն տեղի լրագրողները մտավախություն ունեն, որ այդ օրերը կարող են ավարտվել, քանի որ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի կառավարությունը վիրավորանքի և զրպարտության համար նոր օրենսդրական փոփոխություններ է ներդրել»,- այս մասին գրել է «Լրագրողների պաշտպանության կոմիտե» (CPJ) միջազգային իրավապաշտպան կազմակերպությունը:
Միջազգային կազմակերպությունը տեղեկացրել է, որ հոկետմբերի 11-ին ստորագրված Քաղաքացիական օրենսգրքի փոփոխության համաձայն՝ այլ անձանց վիրավորելու կամ զրպարտելու հարցում մեղավոր ճանաչված մարդիկ կտուգանվեն նախկին տուգանքի եռապատիկի չափով՝ մինչև 3 մլն և մինչև 6 մլն դրամ:
Հետազոտության համաձայն՝ Փաշինյանի իշխող «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության պատգամավորները պաշտպանել են անհրաժեշտ միջոցները՝ առցանց ապատեղեկատվության և հայհոյանքների դեմ պայքարելու համար։ Բայց մամուլի ազատության ջատագովները CPJ-ին ասել են, որ վախենում են, որ նոր օրենքները կօգտագործվեն որպես քննադատական միջոցները ճնշելու գործիք և կհանգեցնեն ինքնագրաքննության, քանի որ վերջին տարիներին մամուլի դեմ հայցերը կտրուկ աճել են։ CPJ-ն հաղորդում է նաև, որ նամակով դիմել է խորհրդարանին և Հայաստանի վարչապետի մամուլի քարտուղարին մեկնաբանությունների համար, սակայն որևէ պատասխան չի ստացել:
Երևանի մամուլի ակումբի նախագահ Բորիս Նավասարդյանը CPJ-ի հետ հեռախոսազրույցում ասել է, որ փոփոխությունները վտանգ են ներկայացնում իշխանություններին քննադատող լրագրողների համար։ Նա նշել է, որ նման միջոցառումները «ընտրովի արդարադատությունը չարաշահելու թափանցիկ փորձ են կառավարության նկատմամբ ընդդիմադիր տրամադրված լրագրողների և լրատվամիջոցների նկատմամբ»:
«Երբ Փաշինյանն ինքը նախկին լրագրող էր, իշխանությունը վերցրեց 2018 թվականին՝ իրականացնելով ոչ բռնի դեմոկրատական շարժումը, որը հայտնի է որպես «Թավշյա հեղափոխություն», լրագրողներն անհամբեր սպասում էին ավելի ազատ մեդիա միջավայրի և վաղուց ուշացած բարեփոխումներին: Ի տարբերություն իր նախորդի՝ Սերժ Սարգսյանի, Փաշինյանը խուսափել է ուղղակիորեն միջամտել լուրերի լուսաբանմանը, և լրատվամիջոցների բազմազանությունը մեծացել է։
Այնուամենայնիվ, սպասված բարեփոխումները, առաջին հերթին պաշտոնական տեղեկատվության հասանելիության և հեռուստատեսային շուկայի ազատականացման ոլորտներում, չեն իրականացվել: Իշխանության գալուց ի վեր Փաշինյանի կառավարությունը առճակատման հարաբերություններ է ունեցել մամուլի հետ, որոնց մեծ մասը դեռ պատկանում է նախկին վարչակարգին մոտ կանգնած անհատներին, և ցույց է տվել, որ ավելի զգայուն է քննադատության նկատմամբ անցյալ տարվա Լեռնային Ղարաբաղի պատերազմում Հայաստանի պարտությունից հետո»,- ասված է հետազոտության մեջ:
Կազմակերպությունը նաև հիշեցնում է, որ օգոստոսին խորհրդարանն արգելել է լրագրողներին մուտք գործել օրենսդիր մարմին՝ առանց նախնական թույլտվության, և սահմանափակել է օրենսդիրների մեդիա հարցազրույցները՝ թույլատրելով դրանք միայն նշանակված տարածքում, իշխանությունները նաև բռնի ուժով հեռացրել են լրագրողներին խորհրդարանի մամուլի սրահից՝ թույլ չտալով նրանց նկարահանել օգոստոսի 24-ին և 25-ին խորհրդարանում տեղի ունեցած ծեծկռտուքները:
CPJ-ն նաև հիշեցնում է, որ օրենսդրական նոր փոփոխություններն առանց քննարկման չեն անցել. վիրավորանքի և զրպարտության համար պատիժները եռապատկելու օրենքը ի սկզբանե ընդունվել էր խորհրդարանի կողմից մարտի 24-ին, սակայն լրագրողական կազմակերպությունների հետ քննարկումներից հետո նախագահ Արմեն Սարգսյանն այն ուղարկել էր Սահմանադրական դատարան՝ դրա սահմանադրականությունը ստուգելու համար, հոկտեմբերի 5-ին դատարանը վճիռ է կայացրել հօգուտ օրինագծի։
Միջազգային կազմակերպությունը հիշեցնում է, որ քաղաքական գործունեությունից առաջ Փաշինյանը լրագրողական աշխատանքի ընթացքում տուգանվել է հենց զրպարտության հոդվածով, երբ 1999թ. այն ժամանակ դեռ ներքին գործերի նախարար Սերժ Սարգսյանը դատական հայց էր ներկայացրել նրա «Օրագիր» թերթի դեմ՝ զրպարտության հոդվածով: «Ինֆորմացիայի ազատության կենտրոնի» ղեկավար Շուշան Դոյդոյանն էլ հիշեցրել է, որ այդ տուգանքը՝ 6 մլն դրամը, վճարել չկարողանալու պատճառով թերթը սնանկացել է:
«Ներկայումս նրանք անում են նույնը, ինչ նրանց դեմ է արվել»,- նշել է Դոյդոյանը: Ընդհանուր առմամբ բոլոր մասնագետները, ում հետ զրուցել են կազմակերպության ներկայացուցիչները, կտրուկ դեմ են արտահայտվել ՀՀ իշխանությունների միջոցառումներին:
Հրապարակման պատրաստեց 168.am-ը
