Անշարժ գույքի 201․563 գործարք. ռեկո՞րդ, թե՞ հակառեկորդ
2021թ. Հայաստանում անշարժ գույքի գործարքների բում է գրանցվել․ 201․563 գործարք, որից 56 044–ը` առքուվաճառք։ Համեմատության համար՝ Կադաստրի կոմիտեն ներկայացրել է գծապատկեր, որը հավաստում է՝ 2010 թվականից ի վեր նման ցուցանիշ երկրում չի եղել:
Հիշեցնենք՝ 2020թ․ գրանցվել էր 158․659 գործարք, 2019–ին` 186․061:
Մինչ իշխանական ու մերձիշխանական շրջանակները սա կորակեն «ռեկորդ», ոլորտի մասնագետները վստահեցնում են՝ շուկայում ակտիվությունը ժամանակավոր է և հիմնականում պայմանավորված է Կառավարության 2021 թվականի օգոստոսի 12-ին ընդունված այն որոշմամբ, ըստ որի՝ Երևանում բնակարանի հիպոթեքին ուղղվող եկամտային հարկի վերադարձն աստիճանաբար հանվելու է:
Նկատենք, որ առաջարկվող սահմանափակումները կիրառվելու են 2022 թվականի հունվարի 1-ից հետո կայացված որոշումներով ստացված շինարարական թույլտվությունների հիման վրա կառուցվող անհատական բնակելի տների և բազմաբնակարան բնակելի շենքերի բնակարանների համար:
«Այս որոշումը սկզբանական փուլում ակտիվացնելու է, հետագայում՝ հակառակ էֆեկտն է տալու, որովհետև տնտեսությունը համաչափ չի սպասարկում անշարժ գույքի ակտիվության ցուցանիշները, բիզնես ոլորտի ներկայացուցիչները դինամիկ աճ չեն արձանագրում: Բոլորի մոտ առկա է ապրանքաշրջանառության, դրամաշրջանառության անկում»,- 168.am-ի հետ զրույցում անդրադառնալով կառավարության որոշման հետևանքներին՝ նշեց «Ակցեռն» անշարժ գույքի գործակալության տնօրեն Հակոբ Բաղդասարյանը:
Նա նաև թվարկեց այն գործոնները, որոնք ազդում են ապրանքաշրջանառության անկման վրա․ «Մասնավորապես, փողի ծանրացումը՝ վերաֆինանսավորումը, 3.75-ից արդեն հասել է 8 տոկոսի, ինչը բիզնեսին լուրջ հարված է: Ճիշտ է, այն համարվում է գնաճի մեխանիզմները կարգավորելու գործիքակազմ, բայց դա ամենավերջին գործիքակազմը կարելի է դիտարկել՝ ոչ թե միակ և անփոխարինելի: Դա լուրջ հետևանքներ է ունենալու տնտեսության վրա և, միևնույն է՝ չի կարողանում գնաճը զսպել. գնաճը շինարարության ոլորտում 40-45 տոկոս է, թանկացել են առաջին սպառողական ապրանքները, վառելիքը»:
Հակոբ Բաղդասարյանը հավելեց, որ անշարժ գույքի շուկայում ակտիվության վրա որոշակի ազդեցություն ունի նաև այլ ճյուղերի ոչ էֆեկտիվ աշխատանքի հետևանքով այս ոլորտում դիրքավորվող ֆինանսական կարողություն ունեցող մարդկանց գործոնը:
«Որոշակի ստարտափի դեր է կատարում: Անշարժ գույքի շուկայում արդյունքները երևում են 3-5 տարի հետո, իսկ այդ ստարտափը հետաքրքիր օրինաչափություն ունի. ստարտափերի միայն 10 տոկոսն է գոյատևում, այսինքն՝ 90 տոկոսի համար առաջին-վերջին փորձարարական գործունեությունն է լինելու այդ առումով»,- հավելեց նա:
Անդրադառնալով 2022 թվականի սպասելիքներին՝ անշարժ գույքի գործակալության տնօրենը նշեց, որ ականատես կլինենք առկա տեմպերի դանդաղմանը, որովհետև դաշտում ձևավորված բացասական սպասումները բավականին շատ են:
«Այն քայլերը, որոնք կատարվում են…, օրինակ, վերաֆինանսավորման մասին նշեցի, բայց հարյուրավոր այլ գործոններ կան՝ գերատեսչությունների գրագետ աշխատանք, թույլտվությունների, լիցենզիաների, ստուգող մարմինների… Այսինքն՝ սա կանոնակարգված չէ. ամեն ինչը՝ աչքաչափով, պատասխանատվություն չունենալով. սա մի քանի անգամ բիզնես ոլորտի տեմպերը գցում է:
Անելիքը Հայաստանում չափից շատ է, բայց հակառակը՝ արվում է մինիմալը»,- եզրափակեց Հակոբ Բաղդասարյանը:
