«Ես չեմ տեսնում մի բան, որը վարչապետը հայտարարել է, և որը կարող է սրել իրավիճակ». Էդգար Առաքելյան
Հարցազրույց Ազգային ժողովի «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավոր Էդգար Առաքելյանի հետ
– Պարոն Առաքելյան, քաղաքական դիսկուրսում փոխադարձ մեղադրանքները, վիրավորանքը չի դադարում: Բռնության խոսքի և սևազգեստ խմբերի դեմ պայքարի «թավիշը» «երկաթով» փոխարինելու մասին վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի հայտարարությունն ավելի չսրե՞ց իրավիճակն իշխանության և ոչ իշխանական տարբեր թևերի միջև:
– Ես չեմ տեսնում մի բան, որը վարչապետը հայտարարել է, և որը կարող է սրել իրավիճակը: Իրավիճակ սրողները, եթե կան այդպիսիք, ապա դա անում են նպատակային, հետևողական, պլանավորված և վարչապետի՝ որպես երկրի ղեկավար, պարտականությունն է՝ նախևառաջ ապահովել երկրում կարգ ու կանոնը, օրինականությունը և գործադրել ամեն հնարավոր ջանք՝ այդ նպատակին հասնելու և նաև հասարակական պահանջը բավարարելու համար:
– Ի՞նչ մեխանիզմներով այդ դեպքում է պետք է հայտնաբերվեն այդ սևազգեստ խմբերը, ինչպե՞ս պետք է պատժվեն, այդ «բաբոչկա» կախելն ի՞նչ է նշանակում:
– Դուք գիտեք, որ երկրի վարչապետը, բացի պաշտոնյա լինելուց, նաև քաղաքական գործիչ է, և իր ողջ գիտակից կյանքն է այդպիսին, և երբ երբեմն, թեկուզ կառավարության նիստի ժամանակ, Ազգային ժողովում կամ որևէ այլ տեղ դուք վարչապետից բառապաշար եք լսում, որն ըստ ձեզ՝ կարող է չտեղավորվել պաշտոնյայի լեքսիկոնում, ապա դա դիտարկեք այն տեսանկյունից, որ նա դա ասում է՝ որպես քաղաքական գործիչ:
Այսինքն՝ երբեմն էլ իր խոսքը որոշակի ծաղկեցնելով տարբեր համեմատություններով, այլաբանություններով և այլն:
Իսկ ինչ վերաբերում է ձեր հարցին, կարծում եմ՝ իրավապահ մարմիններն իրենց անելիքը գիտեն ,և հանձնարարությունները շատ հստակ էին, ու եթե այդ առումով ինչ-որ մեկի մոտ հարցեր առաջանան, կաշխատենք, կտեսնենք:
Կարծում եմ՝ այստեղ անելիք ունի նաև Ազգային ժողովը, որովհետև այն առերևույթ անընդունելի երևույթների մի մեծ մասն այսօր Հայաստանում քրեականացված չէ, նաև այն ամենը, ինչի համար մեզ են մեղադրում որոշ ընդդիմադիրներ, մասնավորապես՝ խոսքը վերաբերում է բռնության կոչերին, ատելություն սերմանելուն և այլն, դուք գիտեք, որ շատ սահմանափակ դեպքերում է ներկայիս Քրեական օրենսգրքով պատիժ սահմանվում. դա կրոնական, ռասայական, ազգամիջյան թշնամանքի ատելությունն է և այլն՝ այս հողի վրա, իսկ մնացած դեպքերում որևէ սանկցիա օրենքը չի նախատեսում:
Հետևաբար՝ նաև մեր պատգամավորներից շատերը, այդ թվում՝ ես, հրապարակային կարծիք ենք հայտնել, որ ժամանակն է այդ ուղղությամբ աշխատանքներ սկսել, օրենսդրորեն իրավիճակը փոխել, նաև կառավարության նիստի ժամանակ գլխավոր դատախազը, մարդու իրավունքների պաշտպանը խոսեցին դրա մասին: Առանց օրենսդրական փոփոխությունների՝ այդ ընդհանուր թշնամանքի մթնոլորտը, ատելության խոսքը, բռնության կոչերի նվազեցման ցանկացած քայլ լինելու է ընդամենը բարոյական դաշտում: Այսինքն՝ առավելագույնը, ինչ կարող ենք մենք անել՝ ամեն առավոտ զարթնել, մեր քաղաքացիներին խնդրել. «Սիրելի քաղաքացիներ, խնդրում ենք, այդ լեքսիկոնը մի օգտագործեք, այդպես մի խոսեք»: Եթե մենք ցանկանում ենք, որ այս ամենն իրավական հետևանքներ ունենա, ապա պետք է համապատասխան հոդված լինի վարչական իրավախախտումների կամ քրեական օրենսգրքով:
– Հիմա «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավոր Արմեն Խաչատրյանը հայտարարել է, որ բռնության կոչը քրեականացնելու նախագիծ է պատրաստում, հրատապ կարգով ներկայացնելու է: Միայն օրենսդրական փոփոխությունը կթուլացնի՞ առկա լարվածությունը:
– Վստահ եմ, որ մեծապես կթուլացնի, որովհետև դրան հաստատաբար կհետևեն նաև ձերբակալություններ և դատավճիռներ, եթե մարդիկ օրենսդրի այդ ուղերձը չհասկանան, որ՝ վերջ, այլևս չի կարելի նման վարքագիծ դրսևորել, և շարունակեն իրենց կեղտոտ բերանը շաղ տալ ամեն տեղ, դրան պետք է հաջորդեն կոնկրետ իրավական գործողություններ: Եվ պատժի անխուսափելիության այս ֆենոմենն ունիվերսալ է ամբողջ աշխարհում, և վստահ եմ, որ իր ազդեցությունը թողնելու է, այսինքն՝ մարդիկ շատ երկար են մտածելու, մինչև այդ լեքսիկոնով մի բան ասելը:
– Ինչքա՞ն կլինի պատժաչափը:
– Սա ընդամենը դեռ գաղափարի մակարդակով է, իմ գործընկերներն այժմ ակտիվ ուսումնասիրում են միջազգային փորձը, և երբ մշակման փուլն անցնենք, կոնկրետություն լինի, կարծում եմ՝ կհայտարարենք այդ մասին:
– Վարչապետի հայտարարությունից հետո համացանցն ամբողջովին, այսպես ասած, «սևավորվեց»: Եթե շատերը նախկինում խրախուսում էին իշխանությունների տարբեր քայլեր, հիմա իրենք էլ դեմ արտահայտվեցին և սևազգեստ նկարներ տեղադրեցին:
– Ձեր տպավորությունը ես բացարձակապես թյուր եմ որակում: Դա հայկական Ֆեյսբուքի հերթական, այսպես կոչված՝ «ջրիկությունն» էր, կարող եմ ասել՝ մեմերից հաջողվածը: Եթե պատգամավորի կարգավիճակ չունենայի, գուցե ես էլ միանայի այդ ֆլեշմոբին, որ մի հումոր էլ ես անեի կամ ստեղծեի: Պետք չէ մարդկանց այդ ժամանցային վարքագիծը մեկնաբանել այն կերպ, թե նրանք իբր դեմ են Փաշինյանի մտքերին կամ նախաձեռնություններին: Ես ձեզ հավաստիացնում եմ, մեր հասարակության գերակշիռ մեծամասնությունը մեզանից պահանջում է կարգուկանոն, պահանջում է օրինականությունը և խստություն, և առավոտից երեկո մենք դա էլ լսում ենք, որ թավիշը բավական է արդեն, պետք է մի կողմ դնել և զբաղվել ավելի խիստ մեթոդներով օրինականություն հաստատելով:
– Գիշերվա դեպքերը, սևազգեստների հանդեպ ոստիկանների գործողությունները չե՞ն վկայում, որ ոստիկանությունը կամ ոստիկանության առնվազն որոշ ներկայացուցիչներ սխալ են հասկացել վարչապետի խոսքը:
– Անկեղծ ասած, ես ամբողջ օրն Ազգային ժողովի նիստերի դահլիճում եմ եղել, շատ ակտիվ մասնակցել եմ Հարկային օրենսգրքի քննարկմանը և ընդամենը Գևորգ Գորգիսյանի հայտարարության շրջանակներում եմ ծանոթ ձեր հիշատակած դեպքին, և դրա հետ կապված՝ դժվարանում եմ որևէ կարծիք հայտնել: Եթե նման բան եղել է, բնականաբար, պետք է ունենա իրավական հետևանքներ:
