Պերմյակովը կարող էր ծրագրավորված ռոբոտ լինել
ՕԵԿ խմբակցության անդամ Հովհաննես Մարգարյանն ասում է, որ այս տարին բավական վատ սկսվեց Գյումրիի համար. նախ՝ շուռ եկավ քաղաքի կենտրոնի տոնածառը, որը վատ նախանշան է, իսկ հետո տեղի ունեցավ Ավետիսյանների ընտանիքի սպանությունը: Այսօր ԱԺ-ում տեղի ունեցած խորհրդարանական լսումների ժամանակ նա փորձում էր ՀՀ գլխավոր դատախազ Գևորգ Կոստանյանից ճշտել, թե արդյոք Վալերի Պերմյակովը փորձե՞լ է կամ հատե՞լ է հայ-թուրքական սահմանը, և կալանավորվել է սահմանը հատելո՞ւ ընթացքում, թե՞ նրան կալանավորել են սահմանային հսկողությունից դուրս վայրում: Սակայն դատախազն այդ հարցին այդպես էլ հստակ պատասխան չտվեց: Հովհաննես Մարգարյանը դատախազին հարց տալիս հայտարարեց, որ Պերմյակովին կալանավորել են սահմանային հսկողությունից դուրս տարածքում, և գյուղացիները կես ժամ հետևել են, թե ինչպես է նա պառկած եղել գետնին:
168.am-ի հետ զրույցում Հովհաննես Մարգարյանը հայտնեց, որ Գյումրիում հնչող հարցերն անհամեմատ շատ են, և այդ հարցերի պատասխաններից է կախված, թե ինչպես կդրսևորեն իրենց գյումրեցիները. կշարունակե՞ն բողոքել, թե՞ կսպասեն հետաքննության ավարտին:
– Ես զինդատախազին ընդամենը չորս հարց տվեցի, բայց հարցերն իսկապես շատ են. օրինակ՝ ինչպես կարող էր ընդամենը մեկ ամիս առաջ Գյումրի եկած ռուս զինվորը գտնել Արցախ թաղամասում գտնվող Ավետիսյանների տունը, կամ ինչպես է նա կարողացել այդ թաղամասից աննկատ գնալ դեպի Բայանդուր գյուղի հարակից տարածք՝ աննկատ մնալով իրեն փնտրող իրավապահ մարմիններից, երբ այդ ճանապարհն անցնում է բնակավայրերի մոտով: Մարդիկ ասում են, որ նա միայնակ չէր կարող լինել, և կան այդ վարկածը հաստատող բազմաթիվ փաստեր:
– Բայց ամենակարևոր հարցը հանցագործության մոտիվն է, որի մասին այսօր զինդատախազին որևէ հարց չտրվեց, Ձեզ և՞ս այդ հարցը չի հետաքրքրում:
– Մենք շատ ենք շփվել ազգությամբ ռուս մարդկանց հետ, ես չեմ բացառում, որ կենցաղային հողի վրա կարող էր ռուսը հայ մարդ սպանել, բայց ես անհավանական եմ համարում, որ այդ երիտասարդը նման ոճրագործություն կատարեր: Նա ոնց որ զոմբի լինի, որովհետև ընտանիքի բոլոր հինգ չափահաս անդամներին գնդակահարելուց հետո, երկու տարեկան երեխային գնդակահարելուց հետո նա մոտենում է փոքրիկ Սերյոժային, որ գնդակահարի, սակայն ավտոմատը խափանվում է, ոչ թե «օտսեչկա» է տալիս, այլ երկու գնդակ միաժամանակ խցանում են ավտոմատի փողը, դրա համար նա չի օգտագործել մյուս փամփշտակալը: Տեսնելով, որ ավտոմատը չի կրակում, նա օգտագործել է «շտիկ-նոժը»: Ինչո՞ւ եմ ասում, որ նա զոմբի է եղել, որովհետև, եթե նա աֆեկտի տակ լիներ, ապա ավտոմատի խափանումից հետո դուրս կգար այդ վիճակից, բայց նա շարունակել է: Նա ոչ թե սովորական զինվոր է եղել, այլ հատուկ պատրաստված զոմբի, գուցե ռոբոտ, որը ծրագրավորված է եղել՝ մինչև վերջ հասցնելու իր գործը՝ կանգ չառնելով կանանց, երեխաների և անգամ նորածնի վրա, նա ծրագրավորված է եղել վերացնել բոլորին՝ անկախ սեռից ու տարիքից, ցանկացած եղանակով:
– Մտածում եք, որ Պերմյակովը ոչ թե սովորական զինվոր էր, այլ ծրագրավորված ռոբո՞տ, որը ծրագրավորված էր՝ մինչև վերջ հասցնելու իր ծրագիը:
– Այո, մտածում եմ, ինչպե՞ս կարող եմ չմտածել, եթե նրան ոչինչ չի կանգնեցրել, եթե կալանավորվելուց հետո նա ասել է, թե՝ մտա ջուր ուզեցի, ինձ մերժեցին, ես էլ սպանեցի: Լավ, նորմալ մարդը ո՞նց կարող էր նման բան ասել, երբ նրա ճանապարհին մի քանի աղբյուր կար, որոնցից նա կարող էր ջուր խմել, այն էլ՝ աղբյուրներով հարուստ Գյումրիում: Պարզ է, չէ՞, որ այդ անհեթեթ պատասխանն էլ է ծրագրավորված եղել:
– Հարց է հնչում, թե ինչո՞ւ ռազմաբազայի զինվորական ղեկավարությունից որևէ մեկը չի պատժվել, չի հայտարարվել, որ ինչ-որ մեկը պաշտոնազրկվել է կամ հեռացվել է աշխատանքից:
– Ես կիսում եմ այս մտահոգությունը, դա շատ արդար պահանջ է: Հանցավոր անփութություն դրսևորած ռազմաբազայի ղեկավարներն էլի են նման անփութություն դրսևորել, և ես չեմ հիշում, որ որևէ անգամ ռուս սպաների, բարձրաստիճան ղեկավարների նկատմամբ որևէ քրեական գործ հարուցված լինի, կամ նրանք ինչ-որ պատժի արժանացած լինեն: 1999թ. էլի նման դեպք տեղի ունեցավ Գյումրիում, մարդիկ զոհվեցին, բազմաթիվ վիրավորներ եղան, վերջերս երկու անմեղ զոհ եղավ Վահրամաբերդի տարածքում՝ երկու անչափահաս երեխաներ ականի վրա պայթեցին և մահացան, հիմա՝ այս դեպքը. ժողովրդական լեզվով ասած՝ Գյումրիում ամենաթողության մթնոլորտ է տիրում:
– Արդյո՞ք դա չի նշանակում, որ ռուսական կողմի համար հայ մարդու, ՀՀ քաղաքացու կյանքը որևէ արժեք չունի, և ռուս զինվորը կարող է անպատիժ գնդակահարել՝ ում ուզենա:
– Չէ, ես այդպես չեմ մտածում, ընդհակառակը, այս վիճակն անհանգստացնում է նաև ռուսական կողմին, և նրանք շահագրգռված են այս հանցագործության բացահայտմամբ, իրենք շահագրգռված են, որ գյումրեցիները շարունակեն ունենալ այն վերաբերմունքը, որ մինչև հիմա ունեցել են, որովհետև իրենք շատ լավ գիտեն, թե գյումրեցու համար ինչ է նշանակում ռուս զինվորը:
– Իսկ ի՞նչ է նշանակում գյումրեցու համար ռուս զինվորը:
– Գյումրեցիները միշտ խորը հարգանք են ունեցել ռուս զինվորի նկատմամբ, միշտ համագործակցել են, նորմալ հարաբերություններ են ունեցել:
– Բայց ռուսները տեսնում են, որ անկախ այդ սպանություններից, անկախ իրենց վերաբերմունքից գյումրեցիների նկատմամբ, գյումրեցիների հարգանքը և սերը ռուս զինվորի, զինվորականության նկատմամբ չի փոխվում: Այդ դեպքում ի՞նչ իմաստ ունի հատուկ վերաբերմունքի արժանացնել գյումրեցիներին կամ մտածել նրանց հետ հարաբերությունները չփչացնելու մասին:
– Ոչ, հիմա այդպես չէ: Հիմա Գյումրիում բավական լարված վիճակ է, և դա զգում են նաև զինվորականները: Գյումրեցիների մոտ ռուսների հետ ջերմ հարաբերությունները մի օրվա պատմություն չունեն, գյումրեցիները երբ նստում- խոսում են, հիշում են, որ դեռ Նիկոլայ ցարի ժամանակ այսպես է եղել, այնպես է եղել, այսինքն՝ այդ հարգանքը, այդ վստահությունը ռուսների նկատմամբ դարերով է եկել:
– Ի՞նչ կլինի, եթե այս մի հանցագործությունն էլ անհետևանք մնա. Պերմյակովին դատեն, ուղարկեն Ռուսաստան՝ պատիժը կրելու, իսկ ռազմաբազան շարունակի իր առօրյա կյանքը՝ մինչև հաջորդ նման հանցագործությունը:
– Ես չեմ կարծում, որ այս հանցագործությունն անպատիժ կմնա, կամ պատասխանատուները կխուսափեն պատժից, որովհետև հիմա ռուսներն էլ պրոբլեմ ունեն: Օրնակ, պատկերացրեք այն ռուս պայմանագրային զինծառայողի վիճակը, որ եկել է այստեղ և իր կյանքն է դրել մեր սահմանը պաշտպանելու համար: Նրա հետ է իր ընտանիքը, նա պետք է դուրս գա քաղաք, պետք է մտնի խանութ, առևտուր անի, նույնը՝ նրա ընտանիքի անդամները: Ուզում եմ ասել, որ իրենք էլ պրոբլեմ ունեն, իրենք էլ են հասկանում, որ այսպես չի կարող շարունակվել:
– Չե՞ք կարծում, որ պետք է ավելի շատ մտածել գյումրեցիների մասին, քան ռուս զինվորականության, քանի որ զոհի կարգավիճակում գյումրեցիներն են, ոչ թե ռուս զինվորականությունը:
– Մենք հենց գյումրեցիների մասին էլ մտածում ենք, այդ ամենը փոխշաղկապված է: Գյումրեցին այսօր ի՞նչ է ասում. ասում է՝ մենք մատնված ենք անտարբերության, հենց թեկուզ մեր պետական կառույցների կողմից: Իսկ այդ անտարբերությունը, այն արհամարհանքը, որ ստեղծվել էր գյումրեցիների նկատմամբ, կուտակվել է մարդկանց մեջ: Մարդիկ ուզում են վերջապես տեսնել, որ այդ անտարբերության սառույցը կոտրվում է, որ իրենցով հետաքրքրվող էլ կա, իրենց կյանքն ու ճակատագիրն էլ արժեք ունեն: Մեր պետական ատյանները պետք է դրա մասին մտածեն, որ մարդիկ խաղաղվեն, անցնեն իրենց առօրյա կյանքին:
