«Չեմ կարծում, որ Սերժ Սարգսյանը նեղացած է». Վադիմ Դուբնով
Հարցազրույց ռուսաստանցի քաղաքական վերլուծաբան Վադիմ Դուբնովի հետ
– Պարոն Դուբնով, ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանն իր վերջին հարցազրույցում ասաց, որ մեր ժողովրդին շատ է մտահոգում այն փաստը, որ մեր ռազմավարական գործընկեր Ռուսաստանը զենք է վաճառում Ադրբեջանին: Ինչո՞ւ նա որոշեց այսօր անդրադառնալ այդ խնդրին:
– Ես կարծում եմ, որ այդ հայտարարության մեջ որևէ համակարգային բան չկա: Սերժ Սարգսյանը շատ հազվադեպ է հարցազրույց տալիս: Արգենտինայում նա, կարծես, մի փոքր թուլացրել է զգոնությունը, և այդ հարցազրույցը (չգիտեմ` ինչպես ասեմ, որ կոպիտ չհնչի) նման էր ոչ այնքան հմուտ մարդու տված հարցազրույցի, ուստի ես այնքան էլ լուրջ չեմ վերաբերվում այդ հայտարարությանը: Բայց, մյուս կողմից` այսօր Ռուսաստանն այնպիսի իրավիճակում է հայտնվել, որ Երևանը կարող է իրեն թույլ տալ գոնե մի փոքր մանևրել Եվրասիական տնտեսական միության հետ:
– Դուք համաձա՞յն եք այն կարծիքի հետ, որ Ս. Սարգսյանն այդպիսով իր դժգոհությունն է հայտնում Ռուսաստանին, որովհետև Հայաստանի անդամակցումը Եվրասիական միությանը ձգձգվում է:
– Ոչ, ես չեմ կարծում, որ Սերժ Սարգսյանը նեղացած է, որովհետև Հայաստանի անդամակցությունը հետաձգվում է: Ես այնքան էլ իրատեսական չեմ համարում նաև այն տեսակետը, թե Սերժ Սարգսյանը կոմպլեքսավորվում է Եվրասիական միությանն անդամակցելուց: Ըստ իս` Սարգսյանը պարզապես ասաց այն, ինչ նրանից սպասում է ընտրողը, Հայաստանի ժողովրդի մեծամասնությունը: Սարգսյանն ուղղակի հնարավորություն ստացավ բարձրաձայն ասելու այն, ինչը նա չի կարողացել անել:
– Իսկ գուցե Սարգսյանը պատճառնե՞ր է փնտրում` Եվրասիական տնտեսական միությանն անդամակցելուց խուսափելու համար:
– Ես չեմ կարծում, որ Սերժ Սարգսյանը սեպտեմբերի 3-ից հետո կարող է այդչափ ինքնուրույն քայլեր անել և պատճառներ փնտրել Եվրասիական տնտեսական միությունից խուսափելու համար: Այդ հայտարարությունը որևէ ուղղակի կապ չունի Եվրասիական միություն չմտնելու հետ:
– Եթե Սարգսյանն այլևս ինքնուրույն չէ, ուրեմն դա՞ էր պատճառը, որ նա այդ հարցը բարձրացրեց հեռավոր Արգենտինայից, այլ ոչ թե իր ռուսաստանցի գործընկերոջ հետ հանդիպման ժամանակ:
– Այո՛, այո՛: Կարծում եմ` Սարգսյանը մտածել է, որ այդ հարցազրույցին մեծ ուշադրություն չեն դարձնի: Առաջատար քաղաքական գործիչները երբեմն օգտագործում են այդ հնարքը, այսինքն՝ հարցազրույց են տալիս ոչ այնքան հայտնի թերթի, որպեսզի այդ հարցազրույցում ասվածը չընկալվի` որպես դեմարշ, այլ ընդունվի` որպես ինչ-որ ազդակ:
– Իսկ դա ինչ-որ կերպ կապվա՞ծ է Լեռնային Ղարաբաղի և հայ-ադրբեջանական սահմանին տեղի ունեցող իրադարձությունների հետ:
– Ես այդ իրադարձություններում ոչ մի ճակատագրական բան չեմ տեսնում: Ես նաև որոշ վերապահումներ ունեմ` կապված ադրբեջանցի դիվերսանտների մասին հայտնի տեսանյութի հետ: Այստեղ շատ հարցականներ կան: Կարծում եմ` այդ ամենը շատ լավ համակարգվում և վերահսկվում է, և առայժմ որևէ իրական սպառնալիք չկա: Թեև այդպիսի միջադեպերը, նույնիսկ, եթե դրանք բեմադրված են, իհարկե, վտանգի զգացում են առաջացնում:
– Դուք կարծում եք, որ ադրբեջանցի դիվերսանտների պատմությունը բեմադրվա՞ծ էր:
– Ո՛չ, ո՛չ: Անշուշտ, հակամարտող երկու կողմն էլ սահմանային գոտում իրականացնում են կոնֆլիկտային գործողություններ: Դա միշտ էլ եղել է: Միջադեպերը բավական շատացել են, երկու կողմից էլ շատացել են հրադադարի խախտումները, բայց այդ փոփոխությունները ճակատագրական և անվերահսկելի չեն:
– Այսինքն, իրավիճակը որակական փոփոխություն չի՞ կրել:
– Կարծում եմ` որակական փոփոխություն եղել է ոչ թե ռազմական, այլ քաղաքական իմաստով: Կրկնում եմ` ռազմա-պարտիզանական տարաբնույթ գործողությունները որակական փոփոխություն չեն կրել, բայց քանի որ փոխվում է դրանց քաղաքական նշանակությունը, քաղաքական կշիռը, դա կարող է հանգեցնել իրավիճակի պարուրաձև զարգացմանը, որի հետևանքով իրավիճակը դուրս կգա վերահսկողությունից: