Հայաստանը պետք է ապահովի իր երկարաժամկետ շահերը. ՀԵԲ գլխավոր քարտուղար

Հայաստանի եվրոպացի բարեկամներ կազմակերպությունը (www.EuFoA.org) խորապես ողջունում է Ադրբեջանի հակահայկական քսենոֆոբիայի աննախադեպ դատապարտումները եվրոպական բոլոր կառույցների և միջազգային հանրության կողմից (տես ցուցակը ստորև): Մենք սարսափած ենք այն փաստից, որ Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի բացահայտ սադրանքները և ուժի սպառնալիքները Հայաստանի և աշխարհի հայության դեմ հասցրել են ղարաբաղյան հակամարտությունը լարվածության սրման հաջորդ մակարդակին: Սա կարող է կարճաժամկետ կտրվածքում ծառայել Ադրբեջանի նախագահի ներքին շահերին՝ 2013 թ.-ին սպասվում են նախագահական ընտրությունները: Հաշվի առնելով նրա ինքնիշխան և մինչ օրս չվիճարկվող կառավարությունը, ռիսկը իր և իր երկրի համար, ինչպես նաև հասցված վտանգը չեն կարող համեմատվել հայատյացության և քսենոֆոբիայի միջոցով ձեռք բերված կարճաժամկետ քաղաքական օգուտների հետ:

Եվրախորհրդարանի պատգամավոր Էլմար Բրոքը` Եվրախորհրդարանի Արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովի նախագահը և Եվրոպա-Հայաստան Խորհրդի անդամը, մեկնաբանել է. «Ես խորապես մտահոգված եմ Ռամիլ Սաֆարովին Բաքու ժամանելուց անմիջապես հետո ներում շնորհելու, ինչպես նաև նրան հրապարակավ փառաբանելու, մայորի կոչում շնորհելու, 8 տարվա աշխատավարձը վճարելու և նրան բնակարան առաջարկելու որոշմամբ: Ադրբեջանը գրավոր խոստում էր տվել Հունգարիայի իշխանություններին, որ Սաֆարովը կշարունակի ցմահ ազատազրկման պատիժը կրել առնվազն ևս 25 տարի Ադրբեջան վերադառնալուց հետո: Այժմ Ադրբեջանը խախտել է իր խոստումը: Սաֆարովը ադրբեջանցի զինվոր է, ով սպանել է հայազգի սպա Գուրգեն Մարգարյանին ՆԱՏՕ-ի ուսուցողական ճամբարում Բուդապեշտում 2004 թ.-ին: Նրան ազատ արձակելու որոշմամբ Ադրբեջանը շրջանցում է ԵՄ անդամ-երկրի դատարանի վավեր դատավճիռը և նրան ներկայացնում որպես օրինակ Բաքվում հավաքված ողջունով երիտասարդներին:» Հատկանշական է այն, որ Սաֆարովը սպանել է Մարգարյանին գլխին հասցված կացնի 16 հարվածով այն ժամանակ, երբ վերջինս քնած էր և դատապարտման ժամանակ որևէ զղջում չի ցուցաբերել:

Այս իրադարձությունների լույսի ներքո և Եվրատեսիլ մրցույթի ժամանակ ակնհայտ դարձած ճնշումները հաշվի առնելով` ՀԵԲ-ը պահանջում է, որ ԵՄ-ն վերջապես ընդունի, որ Ադրբեջանին ավելի քննադատաբար պետք է վերաբերվել, քան Բելառուսին, որը, ինչպես հայտնի է, ունի նմանատիպ ներքաղաքական ռեպռեսիվ ռեժիմ բայց առանց Ադրբեջանում առկա պատերազմատենչության և պետության կողմից սատարվող քսենոֆոբիայի: Մենք տեղյակ ենք և խորապես ողջունում ենք այն փաստը, որը ԵՄ-ի արտաքին գործերի նախարարները քննարկելու են այս հարցը իրենց առաջիկա հանդիպման ժամանակ և այն, որ Եվրախորհրդարանը քննարկելու է իրավիճակը և հնարավոր է բանաձև ընդունի հաջորդ շաբաթ:

«Ինչո՞ւ ենք իրականացնում ԵՄ-ի կողմից ֆինանսավորված ծրագրեր նավթով հարուստ և անկհայտորեն հակադեմոկրատական Ադրբեջանի կառավարության հետ այն դեպքում, երբ մենք պատժամիջոցներ ենք կիրառում Բելառուսի դեմ: Սա հնարավոր չէ բացատրել եվրոպական ընտրողներին», – մեկնաբանում է ՀԵԲ-ի գլխավոր քարտուղար Միխայել Կամբեքը: «Հայաստանին մենք միայն կարող ենք ուղղել Ալիևի սադրիչ թակարդը չընկնելու զգուշացում: Ես կիսում եմ Ադրբեջանի դեմ խիստ քայլեր ձեռնարկելու հիմքում ընկած զգացմունքները, սակայն գտնում եմ, որ Հայաստանը պետք է վարվի խելացի շախմատ խաղացողի նման և ապահովի իր երկարաժամկետ շահերը»:

ՀԵԲ-ը նաև կոչ է անում, որպեսզի Հունգարիայի հետ հարաբերությունները ժամանակին վերականագնվեն: Չնայած այն հանգամանքին, որ Սաֆարովի հանձնման որոշումն առնվազն շատ միամիտ քայլ էր, Հունգարիան ու Հայաստանն ունեն հարյուրավոր տարիների պատմական կապեր և երկուսն էլ հին քրիստոնեական պետություններ են: Չպետք է թույլ տալ, որ Ադրբեջանի կեղտոտ խաղերը քանդեն այս կապերը: Հունգարիան կամուրջներից մեկն է հանդիսանում Արևելյան և Արևմտյան Եվրոպայի միջև և Հայաստանի կարիքն է ունենալու այս դերակատարումը ընդլայնելու համար: Հայաստանը Հունգարիայի աջակցության անհրաժեշտությունը կունենա ԵՄ վիզաների հեշտացման որոշման և հետագայում նաև ԵՄ-Հայաստան Ասոցիացման համաձայնագրի առումով: Մեզ համար ողջունելի է Հունգարիայի կառավարության կողմից հրապարակված խիստ հորդորանքն, ինչպես նաև Հայաստանի նախագահի կոչը՝ չայրել Հունգարիայի դրոշները: Այժմ, որոշ քայլեր են անհրաժեշտ կատարել՝ խնդիրը հաղթահարելու համար:

ՀԵԲ-ը նաև ներկայացրել է ադրբեջանցի մարդասպանին արդարացնելու վերաբերյալ միջազգային արձագանքների ամփոփ պատկերը.

Ռամիլ Սաֆարովի հարցով Հայաստան-ԵՄ, Ադրբեջան-ԵՄ և Վրաստան-ԵՄ խորհրդարանական համագործակցության կոմիտեի Եվրախորհրդարանի պատվիրակության նախագահ՝ Միլան Ցաբրնոխի հայտարարությունը (6 սեպտեմբերի 2012)
Եվրոպայի խորհրդի խորհրդարանական վեհաժողովի նախագահը մտահոգված է Ռամիլ Սաֆարովին ներում շնորհելու որոշման հետևանքով Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև հարաբերությունների խիստ վատթարացմամբ (5 սեպտեմբերի 2012)
Էլմար Բրոկ, Եվրախորհրդարանի արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովի նախագահ. “Ադրբեջան: Ռամիլ Սաֆարովի ներումն ու փառաբանումը” (5 սեպտեմբերի 2012)
Եվրոպայի խորհրդի Գլխավոր քարտուղար Յագլանդ. Սպանության մեջ մեղադրվողին հերոս դարցնելն անընդունելի է (4 սեպտեմբերի 2012)
Եվրոպայի խորհրդի մարդու իրավունքների հարցերով հանձնակատարը մտահոգված է սպանության մեջ մեղադրվող Ադրբեջանցի սպայի ներմամբ” (4 սեպտեմբերի 2012)
Եվրախորհրդարանի նախագահ Շուլցը Ռամիլ Սաֆարովի Ադրբեջանում ներման վերաբերյալ (4 սեպտեմբերի 2012)
Ռասիզմի եւ անհանդուրժողականության դեմ Եվրոպական հանձնաժողովի hայտարարություն` Ադրբեջանում ատելության հանցանքի համար դատապարտված անձին ներում շնորհելու վերաբերյալ (4 սեպտեմբերի 2012)
ԵՄ–ի Արտաքին գործերի և անվտանգության քաղաքականության գերագույն ներկայացուցիչ Քեթրին Էշթոնի և Հանձնակատար Շտեֆան Ֆյուլեի հայտարարությունը Ռամիլ Սաֆարովին ազատ արձակելու վերաբերյալ (3 սեպտեմբերի 2012)
Ֆրանսիայի արտաքին գործերի նախարարության հայտարարությունը` «Ադրբեջան. Սաֆարովին ներում է շնորհվել» (3 սեպտեմբերի 2012)
ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահները հանդիպել են Հայաստանի և Ադրբեջանի արտաքին գործերի նախարարների հետ (3 սեպտեմբեր 2012)
Ռուսաստանի Արտաքին գործերի նախարարության հայտարարությունը Հունգարիայի կողմից ադրբեջանցի զինվորի արտահանձման վերաբերյալ (3 սեպտեմբեր 2012)
Հավաքական անվտանգության պայմանագրի կազմակերպության գլխավոր քարտուղար Նիկոլայ Բորդյուժայի մեկնաբանությունը Արդբեջանի իշխանությունների կողմից հայ սպայի մարդասպանին ներում շնորհելու որոշման շուրջ ստեղծված իրավիճակի մասին (3 սեպտեմբեր 2012)
ԱՄՆ-ի Պետդեպարտամենտի հայտարարությունը` «Ադրբեջանցի զինվորի ներումը» (31 օգոստոս 2012)
ԱՄՆ նախագահ Բարաք Օբամայի անունից արված հայտարարությունը Ռամիլ Սաֆարովին ներում շնորհելու որոշման վերաբերյալ (31 օգոստոս 2012)