Գարեգին Բ Ամենայն Հայոց կաթողիկոսն այսօր հոգևորաց դասի ներկայացուցիչների հետ այցելել է Ծիծեռնակաբերդի հուշահամալիր՝ աղոթք հղելով առ Աստված՝ 1,5 մլն անմեղ հայերի հիշատակի համար։
Սուրբ Զատկի հաջորդ օրը մեռելոց է, նվիրված հավատով ի Քրիստոս ննջածների հիշատակին: Եկեղեցիներում մատուցվում է Սուրբ Պատարագ և կատարվում Հոգեհանգստյան կարգ՝ բոլոր նրանց համար, ովքեր ճշմարիտ և սուրբ հավատով ննջեցին ի Քրիստոս:
Եկեղեցու կյանքում տարբեր դարաշրջաններում նվիրապետական աստիճանների տարբերակման նպատակով հաստատվեցին զգեստների որոշ մասեր, որոնք հատուկ եղան տվյալ նվիրապետական աստիճանը կրողի համար:
Պատմության ընթացքում եկեղեցական զգեստները որոշակի փոփոխություն ունեցան: Հայ եկեղեցում զգեստների որոշ տեսակներ հետագա դարերում հաստատվեցին: Եթե ժամանակին բոլոր հոգևորականները, ավանդության համաձայն, Սուրբ Պատարագի ժամանակ կրում էին սաղավարտ, ապա 13-րդ դարում Կիլիկյան Հայաստանում ընդունվեց պատարագիչ հոգևորականի համար մի այնպիսի գլխանոց՝ թագ, խույր անվանումով, որ գործածում էին կաթոլիկ հոգևորականները:
Բանսարկու սատանան, սակայն, չսահամանափակվեց այդքանով: Զրկելով մարդուն երանական կյանքից՝ սկսեց անդուլ պայքարը նրա դեմ: Գործվեց մարդկության պատմության առաջին ոճրագործությունը՝ եղբայրասպանությունը: Չարը նախանձով լցրեց Կայենի սիրտը իր եղբոր՝ Աբելի հանդեպ:
Սուրբ Պատարագի ժամանակ սարկավագի կողմից ասված այս խոսքերին անմիջապես հաջորդում է մի գործողություն: Ներկաները, երեսները խաչակնքելով և խոնարհվելով, երկրպագում են:
Ըստ եկեղեցական տոնացույցի՝ հինգ տաղավար տոների հաջորդ օրը կոչվում է մեռելոց: Ննջեցյալների հոգու հանգստության և խաղաղության համար եկեղեցիներում մատուցվում է Սուրբ Պատարագ, կատարվում է հոգեհանգստյան կարգ:
Այն, որ նա վախեցնում է նրանց՝ նույնպես օգուտ է նրանց համար, որովհետև նրանք ստիպված են վախից մայրիկին կանչել: Եթե այդ վախը չլիներ, ապա փոքրիկները կարիք չէին ունենա մայրիկի գիրկը վազելու: Աստված ամեն ինչ թույլ է տալիս մարդկանց բարօրության համար:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի դիվանապետ Գերաշնորհ Տեր Արշակ արքեպիսկոպոս Խաչատրյանն է։
