«Կազմակերպված իշխանազավթո՞ւմ, փախո՞ւստ, թե՞ պատահական զուգադիպություններ»

Էդգար Ղազարյանը ֆեյսբուքյան իր էջում գրում է․ «2022 թվականի հունվարի 13-ին հանդիպում է տեղի ունեցել Հանրապետության նախագահ Արմեն Սարգսյանի և նախագահի հրաժարականի դեպքում նրան այդ պաշտոնում փոխարինելու պատասխանատվություն ունեցող ՀՀ ԱԺ նախագահ Ալեն Սիմոնյանի միջև։

Հանդիպման հաջորդ օրը Արմեն Սարգսյանը մեկնել է Հայաստանից ու այլևս չի վերադարձել՝ հունվարի 23-ին հայտարարելով իր հրաժարականի մասին։

Այդ ժամանակահատվածում, 2022 թվականի հունվարի 18-ին Հանրապետության նախագահի աշխատակազմը հայտարարությունէ տարածել, որ Արմեն Սարգսյանն առողջական խնդիրների պատճոռով մեկնում է կարճատև արձակուրդ (Հանրապետության նախագահի պաշտոնական կայքում դա հավաստող նախագահի ոչ մի կարգադրություն գոյություն չունի), իսկ հունվարի 20-ին, ՀՀ Սահմանադրական դատարանը թիվ ՍԴԱՈ-15 աշխատակարգային որոշմամբ վերանայել է իր երկու օր առաջ՝ 2022 թվականի հունվարի 18-ի ՍԴԱՈ-13 աշխատակարգային որոշումը և Ալեն Սիմոնյանի ՀՀ ԱԺ նախագահ ընտրվելու սահմանադրականության հարցով դատաքննության օրը հունվարի 25-ից տեղափոխելով ապրիլի 5-ը, ընդ որում բանավոր ընթացակարգով՝ բավարարելով պատասխանող կողմի միջնորդությունը։ Ալեն Սիմոնյանը Հանրապետության նախագահի հրաժարականի մասին հայտարարություն է արել հունվարի 24-ին (մեկ օր առաջ այն օրից, երբ ՍԴ-ում պետք է քննարկվեր իր ընտրվելու սահմանադրականության հարցը), իսկ Հանրապետության նոր նախագահի ընտրությունը բոլոր հնարավոր հաշվարկներով հնարավոր է, որ ավարտված լինի մինչև ապրիլի 5-ը։

Հանրապետության նախագահի կողմից ՀՀ ԱԺ նախագահին ուղղված դիմումի մասին հայտնի է դարձել 2022 թվականի հունվարի 23-ին, կիրակի օրը, երբ Հանրապետության նախագահ Արմեն Սարգսյանը ոչ միայն բացակայում էր հանրապետությունից, այլև գտնվում էր արձակուրդում։ Նույն օրը, գիշերը ժամը 23․00-ի սահմաններում ՀՀ Ազգային ժողովից պաշտոնապես հայտնել են, որ Ազգային ժողովում ստացվել է Արմեն Սարգսյանի հրաժարականի դիմումը։

Հետագայում հրապարակված դիմումից պարզ է դարձել, որ դրա վրա դրված է մեկ էլեկտրոնային ստորագրություն (առանց էլեկտրոնային ստորագրության մյուս վավերապայմանների) բացակայում է ամսաթիվը (նշված է միայն 2022 թվականի հունվար, սակայն նշված չէ օրը), հերթական համարը (չնայած նշված է ՀՆ- ․․․․ հերթական համարակալման առաջին տառերը, սակայն բացակայում է թիվը), չկա որևէ նշում ՀՀ նախագահի աշխատակազմից դրա ելքը հաստատելու, ինչպես նաև ՀՀ ԱԺ աշխատակազմում դրա մուտքի հաստատելու (կնիք՝ ամսաթվով և գրանցման հերթական համարով) մասին։

Ստացվում է, որ Հանրապետության նախագահի հրաժարականի մասին շրջանառվող «փաստաթուղթը» չունի դրան ներկայացվող վավերապայմաններ, ունի անհասկանալի ծագում։ Պարզ չէ նաև, թե նախագահի աշխատակազմից կիրակի գիշերը ով է դա առաքել Ազգային ժողով, իսկ Ազգային ժողովի աշխատակիցներից ով է դա ընդունել՝ ժամը 23․00-ի սահմաններում, որի մասին հայտնեն ճամփորդության մեջ գտնվող ԱԺ նախագահին և նրա հանձնարարությամբ մամուլի ծառայության միջոցով տեղեկատվություն հաղորդեն հանրությանը։ Ընդ որում` սա այն դեպքում, երբ ինչպես ՀՀ նախագահի, այնպես էլ Ազգային ժողովի աշխատակազմերում գործում է գործավարության և փաստաթղթաշրջանառության կազմակերպման և կանոնակարգման հստակ կարգ և ավանդույթներ։
2022 թվականի հունվարի 24-ին ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարել է, որ ինքը նախագահի հրաժարականի մասին իմացել է հունվարի 23-ին, կիրակի օրը՝ Արմեն Սարգսյանի հետ հեռախոսազրույցի ժամանակ՝ հրաժարականի հայտարարության տեքստը տարածելուց երեքուկես ժամ առաջ։

Դեռևս ոչ ոք չի ստացել այն հարցի պատասխանը, թե ինչու է Արմեն Սարգսյանը հրաժարական ներկայացրել արձակուրդի ընթացքում, կիրակի օրը, Հայաստանից բացակայության ժամանակ։ Եթե նա ուներ առողջական խնդիրներ, որի մասին հայտնել է նախագահի աշխատակազմը հունվարի 18-ին, երբ Արմեն Սարգսյանը գտնվում էր Արաբական Միացյալ Էմիրություններում, ապա հնարավոր էր սպասել մինչև նա վերջացներ իր բժշկական անհրաժեշտ հետազոտությունները, ավարտեր արձակուրդը և վերադառնար Հայաստան նոր հայտարարեր հրաժարականի մասին։

Նախագահի հրաժարականի տեքստից պարզ է դառնում, որ նրան «անհանգստացնող» և հրաժարականի պատճառ դարձած հանգամանքը Սահմանադրությամբ նախագահին վերապահված լիազորություններն են, որոնք նույն են մնացել իր պաշտոնը ստանձնելու պահից և դժվար թե փոփոխության ենթարկվեին առաջիկա մի քանի օրը։ Շուրջ չորս տարի այդ լիազորություններով, իր բորոշմամբ ակտիվ աշխատած նախագահը, կարող էր ևս մի քանի օր դիմանալ դրանց պակասին։ Եթե նա կիրակի օրը հեռախոսազրույց է ունեցել ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի հետ (հուսանք, որ գոնե դա ճշմարտություն է), ապա կարող էին պայմանավորվել և վարչապետը տրամադրեր պետական օդանավը (դրա նախադեպերը շատ են) և նա մի քանի ժամ հետո վերադառնար Հայաստան և երկուշաբթի օրը պատշաճ եղանակով ոչ միայն գրավոր տեքստով, այլև անձամբ ներկայանար Ազգային ժողով, ներկայացներ իր հրաժարականը, պատասխաներ պատգամավորների, լրագրողների, ողջ հանրությանը հուզող հարցերին և արժանապատվորեն թողներ այդ պաշտոնը, եթե չէր ցանկանում հետագայում պաշտոնավարել։ Ստացվում է, որ Ազգային ժողովի նիստերի դահլիճում ընտրված և Կարեն Դեմիրճյանի անվան մարզահամերգային համալիրի դահլիճում հանդիսավոր կերպով երդում տված և պաշտոնը ստանձնած Հանրապետության նախագահը փախստականի նման, օտար երկրից, գրավոր տեքստով հայտարարում է իր հրաժարականի մասին՝ Ազգային ժողով ուղարկելով կասկածելի տեսքով մի A4 ձևաչափի թուղթ, որին անգամ փաստաթուղթ անվանելը շռայլություն է։

Այս հոդվածով ես, կարծես թե կարողացա կատարել քննիչների աշխատանքի մեծ մասը, հուսամ մնացյալ մասը նրանք կկատարեն բարեխղճորեն և կգտնեն այս գործընթացի բոլոր հանգամանքները։ Միևնույն է դա երբևէ արվելու է, մնում է ակնկալել, որ այդ աշխատանքը չի ուշանա։

Հ․Գ․ Արտերկրում գտնվելու ընթացքում նախագահի հրաժարական ներկայացնելուց հետո, փաստացի անտեր է մնացել Նախագահական իշխանության խորհրդանիշը, որը պահվում է Հայաստանի Հանրապետության նախագահի նստավայրում: Այս իրողությունը Հայաստանի Հանրապետության անտեր մնալու ցավալի խորհուրդն է իր մեջ պարունակում։ Հուսանք նախագահի աշխատասենյակը մաքրող հավաքարարները խնամք ու հոգածություն կցուցաբերեն դրա նկատմամբ»։