Թռչունների ուղեղը կարող է վերականգնվել կաթվածից հետո. գիտնականներ
Կալիֆորնիայի տեխնոլոգիական ինստիտուտի ամերիկացի գիտնականները պարզել են, որ որոշ թռչուններ ի վիճակի են վերականգնել ուղեղի ինսուլտից վնասված ֆունկցիաները։ Հետազոտությունը հրապարակվել է Nature Neuroscience (NatNeuroSci) գիտական ամսագրում:
Թիմի բացահայտումները հիմնված են զեբրասինների վարքագծի ուսումնասիրությունների վրա: Նրանք պարզել են, որ թռչունները կարող են վերականգնել երգելու ունակությունը ուղեղային արյունահոսությունից հետո:
Նոր հետազոտությունը ուսումնասիրել է չափահաս արու սերինջները, որոնք արդեն սովորել են իրենց երգերը: Գիտնականները կենտրոնացել են ուղեղի այն հատվածի վրա, որը կոդավորում է երգելու կարողությունը, որը կոչվում է բարձր ձայնային կենտրոն կամ HVC:
Այս տարածքը չափազանց կարևոր է երգելու համար, վերահսկում է երգի վանկերը և դրանց արտադրման կարգը: Իրենց աշխատանքում թիմը գենետիկորեն լռեցրել է բարձր ձայնային կենտրոնի նեյրոնների մոտ 70%-ը՝ մնացած բոլոր նեյրոնները թողնելով անձեռնմխելի: Երբ կենդանիները փորձել են երգել, նրանց երգերը կտրուկ վատացել են և բոլորովին տարբերվել են իրենց բնօրինակից:
Այն բանից հետո, երբ հաստատվել է, որ երգն ամբողջությամբ դեգրադացվել է, թռչունները 10 օր լռել են։ Այս շրջանից հետո ամուրիկները հանկարծ ձեռք են բերել իրենց ճիշտ երգելու ունակությունը, կարծես ոչինչ չի էլ եղել։
Կարևոր է նշել, որ լուռ ժամանակահատվածում թռչունները չեն լսել որևէ այլ երգ կամ ձայն, ինչը նշանակում է, որ նրանք նորից չեն սովորել երգը, ավելի շուտ, թռչունները կարողացել են վերալարել իրենց ուղեղը, որպեսզի մուտք գործեն իրենց սկզբնական երգի հիշողությունը՝ օգտագործելով միայն բարձր ձայնային կենտրոնի նեյրոնների մնացած 30%-ը:
Հետազոտողները ենթադրում են, որ թեև կենդանիները չեն երգել արթուն ժամանակ, նրանք կարող էին «երազում» վերարտադրել իրենց մեղեդիները:
«Բնօրինակ երգը պահվում է ուղեղում ինչ-որ տեղ, և կենդանիներին ինչ-որ կերպ հաջողվում է հասնել դրան և օգտագործել այդ տեղեկատվությունը», – ասել է հետազոտության առաջատար հեղինակ, պրոֆեսոր Կառլոս Լոիսը:
