Մեր մեղքով սատանային իրավունք ենք տալիս մեզ վրա իշխելու
Աշխարհում այսօր շատացել է դիվահարությունը: Սատանան լրջորեն չափն անցել է, որովհետև այժմյան մարդիկ նրան բազմաթիվ իրավունքներ են տվել: Մարդիկ սարսափելի դիվական ազդեցությունների են ենթարկվում: Մի մարդ դա շատ ճիշտ բացատրեց․ «Առաջ սատանան զբաղվում էր մարդկանցով, իսկ հիմա չի զբաղվում: Նրանց իր ճանապարհի վրա է դուրս բերում ու «հաջողություն» մաղթում: Իսկ մարդիկ իրենք են այդ ճանապարհով գնում»: Սարսափելի է: Տեսեք՝ գերգեսացիների երկրում (Ղուկ. 8:26-33) դևերը թույլտվություն խնդրեցին Քրիստոսից՝ խոզերի մեջ մտնելու համար, որովհետև խոզերը սատանային իրավունք չէին տվել իրենց վրա, և նա առանց թույլտվության իրավունք չուներ նրանց մեջ մտնելու: Քրիստոս թույլատրեց դա իսրայելացիներին պատժելու համար, քանի որ օրենքն արգելում էր նրանց սննդի մեջ խոզի միս գործածել:
– Հա՛յր, իսկ ոմանք ասում են, թե սատանա գոյություն չունի:
– Այո, ինձ էլ մի մարդ խորհուրդ տվեց «Սուրբ Արսեն Կապադովկիացի» գրքից հանել այն մասերը, որտեղ դիվահարների մասին է խոսվում: «Եվրոպացիները դա չեն հասկանա,- ասաց նա,- նրանք չեն հավատում, որ սատանան գոյություն ունի»: Նրանք ամեն ինչ հոգեբանությամբ են բացատրում: Եթե ավետարանական դիվահարները հոգեբույժների ձեռքն ընկնեին, ապա նրանց էլեկտրաշոկով բուժման կենթարկեին: Քրիստոս սատանային զրկել է չարիք գործելու իրավունքից: Նա կարող է չարիք գործել, եթե միայն մարդն ինքը նրան իրավունք տա: Եկեղեցու խորհուրդներին չմասնակցելով՝ մարդը բանսարկուին է տալիս այդ իրավունքները և խոցելի է դառնում դիվական ներգործության համար:
– Հա՛յր, իսկ մարդն էլ ի՞նչ կերպ կարող է սատանային այդպիսի իրավունքներ տալ:
– Տրամաբանություն*, հակաճառություն, համառություն, կամայականություն, անհնազանդություն, անամոթություն՝ սրանք բոլորը սատանայի բնորոշ գծերն են: Մարդն այնքանով է խոցելի դառնում դիվական ազդեցության համար, որքանով որ վերը նշված հատկություններն ունի իր մեջ: Սակայն երբ մարդու հոգին մաքրվում է, Սուրբ Հոգին է այնտեղ բնակվում, և մարդը լցվում է շնորհով: Եթե մարդ աղտոտի իրեն մահացու մեղքերով, ապա անմաքուր ոգին կբնակվի նրա մեջ: Եթե մեղքերը, որով իրեն աղտոտել է, մահացու չեն, ապա նա բանսարկու ոգու արտաքին ազդեցության տակ է գտնվում:
Ցավոք սրտի, մեր դարաշրջանում մարդիկ չեն ուզում իրենց կրքերն ու կամայականություններն արմատախիլ անել: Նրանք այլոց խորհուրդները չեն ընդունում: Դրանից հետո սկսում են անամոթաբար խոսել ու Աստծու շնորհը վանում են իրենցից: Հետո ուր էլ որ գնան՝ չեն հաջողում, որովհետև խոցելի են դարձել դիվական ազդեցության համար: Մարդն արդեն ինքը չէ, որովհետև սատանան է նրան դրսից կառավարում: Սատանան նրա մեջ չէ, Աստված մի արասցե: Բայց նույնիսկ դրսից կարող է կառավարել մարդուն:
Աստվածային շնորհից զրկված մարդը սատանայից էլ վատն է դառնում: Որովհետև ամեն ինչ չէ, որ սատանան է անում, այլ մարդկանց է չարին դրդում: Օրինակ՝ նա հանցագործություններ չի անում, այլ մարդկանց է դրդում: Եվ դրանից էլ մարդիկ դիվահար են դառնում:
* «Տրամաբանություն» ասելով՝ հայրը նկատի ունի ռացիոնալիզմը, դատողությունը:
Հայր Պաիսիոս Աթոսացի
Ռուսերենից թարգմանեց Էմիլիա Ապիցարյանը
