«Կյանքն ու թատրոնը միաձույլ են». Նիկոլայ Ավետիսյան
Հրաչյա Ղափլանյանի անվան դրամատիկական թատրոնի երիտասարդ ու խոստումնալից դերասան Նիկոլայ Ավետիսյանը կարծում է, որ թատրոնի զարգացման համար իրական մրցակցություն է հարկավոր: Այս և այլ հարցերի շուրջ «Արմենպրես»-ի թղթակիցը զրուցել է դերասանի հետ:
– Ինչու՞ արվեստի ճյուղերից հենց թատրոնն ընտրեցիք:
– Ի սկզբանե որոշել էի ծրագրավորմամբ զբաղվել, համակարգչային խաղեր ստեղծել: Սակայն իմ միջավայրում շատերն էին ասում, որ ես կարող եմ լավ արտիստ դառնալ, քանի որ ակտիվ մասնակցում էի դպրոցում տեղի ունեցած բոլոր միջոցառումներին, երգում, պարում, նկարում էի: Մեծանուն դերասան Սոս Սարգսյանի թոռը` Հայկ Թալանյանը, ով նաև իմ ընկերն է, ինձ ասում էր. «Արի մի բան անենք, թող պապս քեզ լսի: Գուցե ինչ-որ բան ստացվի»: Նա կարողացավ համոզել ինձ: Գնացինք Սոս Սարգսյանի մոտ, ներկայացրեցի Ակսել Բակունցի «Նամակ ռուսաց թագավորին» պատմվածքի այն հատվածը, որտեղ տղան տեսնում է, թե պապին ինչպես են ծեծում: Շատ դրամատիկ դեր է: Նա լսեց ինձ ու ասաց. «Դու կդառնաս»: Այդ խոսքերն ինձ համար չափազանց կարևոր էին: Հստակ որոշում կայացրեցի. պետք է թատերական ինստիտուտ ընդունվել:
– Չնայած երիտասարդ եք, բայց երկար տարիներ աշխատում եք դրամատիկական թատրոնում: Ինչպե՞ս ընդունվեցիք այնտեղ:
– Առաջին կուրսում էի, երբ իմացա, որ թատրոնում ընդունելություն է: Համարձակ, վստահ գնացի այնտեղ ու հարցրի, թե կարո՞ղ եմ, արդյոք, իրենց մոտ աշխատել: Մի քանի համար ցուցադրեցի. թատրոնում ինձ հավանեցին, և արդյունքում հայտնվեցի դրամատիկականում, որն ինձ շատ հարազատ է դարձել:
Թատրոնում խաղալն ինձ համար ոչ միայն գործ է, մասնագիտություն, այլև շատ ավելի լուրջ բան: Առօրյայում հաճախ եմ առնչվում մարդկային հարաբերությունների «թատրոնի» հետ: Տարբեր իրավիճակներում հայտնվելով` հիշում եմ այս կամ այն պիեսի հերոսին ու համեմատություններ անցկացնում: Կյանքն ու թատրոնը միաձույլ են: Եթե անգամ թատրոնում չաշխատեմ, իմ բակում կունենամ բեմ, որտեղ կխաղամ:
– Դրամատիկականն ունի հետաքրքիր դերասանական կազմ, հեղինակավոր դեմքեր, որոնք տարիներ շարունակ փայլել են այդ բեմում: Ինչպե՞ս ընդունեցին նորեկին, սերունդների մտածելակերպի տարբերություն կա՞:
– Բնականաբար, երբեմն տարբեր հարցերի շուրջ տարատեսակ կարծիքներ ենք ունենում. դրանք հաճախ չեն համընկնում: Այս թատրոնում բոլոր երիտասարդ դերասաններն ընդգրկված են ներկայացումներում, խաղում են գլխավոր դերեր:
– Բազմաժանր, հետաքրքիր դերեր եք կերտել: Ձեզ դրամատի՞կ, թե կատակերգակ դերասան եք համարում:
– Ինձ համար տարբերություն չկա՝ կոմեդիա՞ է, դրամա, թե ողբերգություն: Կարևորն այն է, որ այն կերպարը, որը մարմնավորում եմ, ինձ իսկապես հետաքրքրի, հուզի, դուր գա, ստիպի մտածել: Ցանկալի է, որ նա ժամանակակից հերոս լինի, արդիական ասելիք ունենա: Նշեմ, որ իմ բախտն ինչ-որ չափով բերել է, քանի որ մարմնավորել եմ Շեքսպիրի, Դոստոևսկու, Նիլ Սայմոնի, Մոլիերի հերոսներին, որոնց պաշտում եմ ու հոգով, սրտով խաղում:
– Վլադիմիր Մսրյանի հիշատակին նվիրված «Ձուկն առանց ջրի կամ suicide» բեմադրության մեջձեր մարմնավորած կերպարի համար արժանացել եք «Արտավազդ» մրցանակի՝ որպես «Տարվա լավագույն երիտասարդ դերասան»: Այդ իրադարձությունից հետո ձեր կյանքում ինչ-որ բան փոխվե՞ց:
– Նյութական առումով այն ինձ ոչինչ չտվեց, սակայն թատերասերների և ինքս իմ հանդեպ պատասխանատվության զգացումս բարձրացավ: Մարդը սիրում է, երբ իրեն գնահատում են, և ես բացառություն չեմ: Կարծում եմ, որ մեր երկրում այսօր թատերական աշխարհն այնքան էլ ակտիվ չէ, քանի որ թույլ է մրցակցությունը: Այնինչ, միայն մրցակցության պայմաններում են ի հայտ գալիս լավ դերասանը, ծնվում բարձրորակ ներկայացումը: Լավ է, որ կան մրցանակաբաշխություններն ու նմանատիպ միջոցառումները:
– Վերջերս մեկնել էիք Մոսկվա սովորելու: Ի՞նչ ձեռքբերումներով եք վերադարձել:
– Որոշել էի գիտելիքներս հարստացնել այնտեղի թատերական դպրոցում: Հնարավորություն ունեցա ծանոթանալ ռուսական թատրոնի անվանի մասնագետների հետ: Վառ տպավորություններով եմ եկել: Այդ մթնոլորտում չափազանց մեծ է վերը նշված մրցակցությունը. եթե դու փայլուն չյուրացնես քո տեքստը, վաղը քո դերն ուրիշը կստանա: Դերասանն, անկախ հանգամանքներից, անում է ամենը հրաշալի ներկայանալու համար և ուզում է ապացուցել, որ ինքը լավագույնն է:
– Նշեցիք, որ հայաստանյան թատրոնում թույլ է մրցակցությունը: Ըստ ձեզ` ինչո՞վ է դա պայմանավորված:
– Պատճառներից մեկն այն է, որ թատրոնի հանդիսատեսը փոքրաթիվ է: Թատրոն սիրելու համար կարևոր է և՛ ընտանիքի, և՛ դպրոցի դերը: Դեռ վաղ տարիքից պետք է թատրոն գնալ, երեխային ծանոթացնել արվեստի այդ տեսակին: Գուցե նա չսիրի այն, բայց կճանաչի: Ես միշտ սիրել եմ թատրոնը` չնայած մեր ընտանիքում արվեստի ոլորտի ներկայացուցիչներ չկան:
– Թատերական աշխարհում կա՞ն հեղինակություններ, որոնց փորձել եք նմանվել:
– Ինձ համար հիանալի դերասաններ են Կոնստանտին Խաբենսկին, Սերգեյ Մակովեցկին, Անդրեյ Միրոնովը, Դանիլա Կոզլովսկին և այլք: Նրանցից շատերին բախտ եմ ունեցել տեսնել բեմում և քանիցս համոզվել, որ տաղանդներ են:
– Վերջերս մեծ էկրան բարձրացավ ռեժիսոր Սերժ Ավետիքյանի «Նա, ում սպասում էին» գեղարվեստական կինոնկարը, որտեղ նաև դուք եք նկարահանվել: Սա ձեր առաջի՞ն դերն է կինոյում, և ո՞ւմ եք կերպավորել:
– Տարբեր ժապավեններում փոքր դերեր խաղացել եմ: Ինձ զանգահարեցին ու հրավիրեցին քասթինգի, որը ես պատվով անցա: Իմ հերոսը սահմանամերձ գյուղում ապրող երիտասարդ է, ով փորձում է ժամանակակից լինել. հետաքրքրվում է ռեփ երաժշտությամբ, ստեղծագործում, ուզում է սահմանից այն կողմ նայել, տեղեկացված լինել, բայց քիչ հնարավորություններ ունի այդ ամենի համար: Կարծում եմ, որ նման մարդիկ շատ են գյուղերում, հատկապես սահմանամերձ, որոնք ուզում են մոտ լինել մայրաքաղաքին, քաղաքակրթությանը:
– Հեռանկարում ի՞նչ ծրագրեր ունեք:
– Նոր ֆիլմում նկարահանվելու առաջարկ դեռ չկա: Սակայն առաջիկայում դրամատիկական թատրոնում տեղի կունենա ռեժիսոր Գրիգոր Խաչատրյանի «Խելահեղ օր կամ Ֆիգարոյի ամուսնությունը» ներկայացման պրեմիերան, որում ես ընդգրկված եմ: Մարմնավորելու եմ Անտոնիոյին, ով հարբեցող է: Բավականին հետաքրքիր գործ է, քանի որ այն հագեցած է պլաստիկ նոր լուծումներով:
Հարցազրույցը` Անժելա Համբարձումյանի